Skocz do zawartości

Budowa obserwatorium - dziennik budowy


sumas

Rekomendowane odpowiedzi

Zachęcony komfortem własnego obserwatorium Tiamata i Jacka Pali, a może i już za względu na lenistwo, tłumaczone podeszłym już przecież wiekiem, po prostu coraz mniej mi się chce targać ten sprzęt i rozstawiać godzinami, a potem jeszcze zwijać nad ranem, postanowiłem wreszcie coś z tym zrobić

 

Pomysłów było wiele, na początku naturalnie kopuła, naturalnie natchnienie to świetny pomysł hanysiaka, potem Ryby, wynalazłem zdawałoby sie jeszcze rzecz łatwiejszą, mianowicie to:

 

12ft_prodpage_12ft.gif

obrazek i więcej tu: http://www.astrohaven.com/Astro_home.html

 

Ponieważ wydumałem, że typowa konstrukcja kopuły jest trudniejsza do wykonania, bo jedna duża forma i kopyto, a poza tym, dochodzi kłopot wykonania sterowania obrotem kopuły, zgrania z montażem itp

Ale jak zacząłem liczyć niezbędne materiały na wykonanie takiej kopuły, a wyszło mi coś ok. 1800 zł na takową, o średnicy 3,6m i to bez kosztów materiałów na kopyto, już o samej robociźnie nie wspominając, zresztą niemając żadnego doświadczenia w wykonywaniu laminatów, to zdaje się porwałbym sie z motyką na Słońce

wybór padł na gotowe, prefabrykowane domki drewniane, jakich pełno na rynku

 

więc obecnie założenia są takie:

- najtańszy domek - altanka drewniana do złożenia samemu

- posadowienie jej w zasadzie na pustakach

- przerobienie konstrukcji takiego domku na możliwość otwierania dachu

- wykonanie piera pod teleskop

- wykonanie całej instalacji zasilającej, sterowania i netu

 

Pier teleskopu

 

 

Założenia projektowe

ma być solidnie, ale jednocześnie ekonomicznie, bez wywalania kasy w błoto i niepotrzebnego przezbrajania konstrukcji, głębokość posadowienia 1m, wysokość taka, aby dało się obserwować teleskopem obiekty do 22° ponad horyzontem z obliczeń wysokości posadowienia budynku, oraz wysokości ścian 180cm, pier musi wystawać 130 cm ponad poziom gruntu

 

przyjąłem stopę betonową 60x60 cm wys. 30 cm oraz słup fundamentowy jako rurę o średnicy 25cm wysokości 200cm

 

fundament_EQ6.jpg

 

policzmy koszty:

stopa fundamentowa 60x60x30cm = 0,11 m3

słup: średn. 250mm wys. 200cm = 0,10 m3

razem = 0,21 m3 betonu (to mniej więcej 4 taczki)

przygotowując mieszankę samemu, trzeba przyjąć ok. 300 kg cementu/m3

co daje nam 60 kg cementu, a to koszt ok. 30 zł.

kruszywo mniej więcej 0,150m3 to koszt 20 zł + transport

zbrojenie:

główne: 5 prętów średn. 10mm = 5*0,617*2,0 = 6 kg

strzemiona: 7szt.x0,222*0,80 = 2 kilo

razem 10 kg = 30 zł

 

marka - łącznik głowicy - no tu jest problem, cześć musimy zlecić ślusarzowi załóżmy że koszt mocowania zamknie się w 100-150 zł

 

uwagi odnośnie wykonania

wykopy do głębokości 1metra możemy wykonywać bez zabezpieczenia ścian wykopów, jednym słowem kopiemy dól o wymiarach równych wymiarom zewn. stopy fundamentowej

dno wykopu musi być równe, grunt nieodspojony, w przypadku podłoża innego niż grunty piaszczyste na dno wykopu nasypać warstwę 5cm piasku

szalowanie stopy możemy sobie darować o ile ściany wykopów się nie obsypują

betonowanie słupa:

tu już niezbędny jest szalunek, można do tego ubić szalunek z desek, płyt, sklejki, można kupić gotową tubę kartonową do szalunków, ale najtaniej wychodzi rura z blachy stalowej typu "SPIRO" - średnica 250mm dług. 2m kosztuje ok 60zł

 

podsumowując, zasuwając samemu cały dzień, da się taki fundament wykonać samemu, koszt materiałów to ok. 150 zł + konstrukcja mocująca głowicę montażu

można sie niebawić w oszczędne projektowanie, nie babrać w betonowanie, zamówić betoniarke najlepiej z pompą, tylko wtedy za 1m3 betony zapłacimy ok 400 zł, a minimalną ilość jaką zechcą nam przywieść, to coś koło 5m3, wtedy koparą kopiemy wykop 2x2x1m i mamy gustowną posadzkę pod wykładzinę dywanową dla king-konga

 

==spis treści==

 

1. Wstęp pierwsze rozważania i projekt piera: - patrz wyżej

2. Pomysł na Top Piera: http://astro-forum.org/Forum/index.php?s=&...st&p=278575

3. wstępny projekt rolek i szyn jezdnych: http://astro-forum.org/Forum/index.php?s=&...st&p=278778

4. Początek budowy: Pier i fundament piera: http://astro-forum.org/Forum/index.php?s=&...st&p=287863

5. Top pier - podstawa pod głowicę montażu teleskopu: http://astro-forum.org/Forum/index.php?s=&...st&p=288055

6. fundamenty i podwalina konstrukcji obserwatorium: http://astro-forum.org/Forum/index.php?s=&...st&p=288296

7. Podłoga i sciany obserwatorium: http://astro-forum.org/Forum/index.php?s=&...st&p=288483

8. montaż szyn jezdnych: http://astro-forum.org/Forum/index.php?s=&...st&p=288580

9. konstrukcja dachu: http://astro-forum.org/Forum/index.php?s=&...st&p=288687

10. dach i pokrycie dachowe: http://astro-forum.org/Forum/index.php?s=&...st&p=288948

11. montaż teleskopu: http://astro-forum.org/Forum/index.php?s=&...st&p=289519

12. i finał: http://astro-forum.org/Forum/index.php?s=&...st&p=290218

13. napęd dachu: http://astro-forum.org/Forum/index.php?s=&...st&p=290966

14. c.d.n.

Edytowane przez sumas
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

no poczekam aż sie trochę ociepli, bo samo sie raczej nie zrobi :)

 

 

hans trzeba zachować dylatację pomiedzy posadzką a słupem, ale że ta podłoga, nie nie jest posadowiona na gruncie, tylko "wisi" na podwalinie z 15 cm ponad poziomem terenu, no to trzeba to jakoś zabezpieczyć, żeby jakieś gadziny nie wpełzały, wlatywały i nie zeżarły kabli i nie zlizały alu z luster :szczerbaty:

 

te poziome kreseczki to strzemiona, to takie coś co m.in. trzyma w kupie pręty główne zbrojenia słupa, są w rozstawie co 30cm

w przypadku słupa okrągłego, strzemiona są okrągłe, w przypadku słupa kwadratowego - wygięte kwadrat, łączy się je ze zbrojeniem głównym za pomocą drutu wiązałkowego, (1-1,5mm miękki drut stalowy)

 

tu masz jakiś, wcale nienajlepszy przykład: http://img372.imageshack.us/img372/8990/000101rb5.jpg

Edytowane przez sumas
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

No pięknie i profesjonalnie Jacku.

A projekt samego "domku" to byś nam pokazał?

 

ps.

Ten drut wiązałkowy przypomniał mi praktyki budowlene ,to były czasy gdy sam "związałem" całą płytę domu.

 

Czy nie lepiej dać B25?

 

 

w taczce, czy małej betoniarce nie ukręcisz B-25,

ale właśnie przy okazji jeszcze, ze względu na to, że zaprojektowany fundament jest bardzo oszczędnie, trzeba zwrócić szczególną uwagę, na dokładność wykonania. bo w/g wymagań "Warunków technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych" dokładność fundamentów to +- 5cm, ale tu nie można sobie na to pozwolić, ten pier trzeba traktować jak fundament pod maszynę, czyli o rząd wielkości staranniej.

Ale właśnie ze względu na na małą ilość betonu, nie będzie to trudne. przy betonowaniu podstawa to stabilny, dobrze wypoziomowany szalunek, to nie może być rura, czy 4 deski postawione na sztorc, deskowanie musi być utwierdzone, wyporami, odciągami, pety nie moga być krzywe, niedbale poskręcane, musi być conajmniej 2,5cm tzw. otuliny, czyli pręty nie mogć być bliżej zewnętrznej krawędzi słupa niż 2,5cm

 

o domku niewiele jeszcze wiem, dopiero początek wstępnego wyboru, tyle wiem że ma być tani :)

Edytowane przez sumas
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Sumas.

Powiem krótko: bardzo, bardzo się cieszę i trzymam kciuki!

 

PS Bogdan w swoim obserwatorium dołożył wmurowany u szczytu słupa panel z gniazdkami na 230V.

Nie zwisają wtedy kable, tylko jest jedn ukryty w peszelku w betoniku.

Pozdrawiam

Michał Żołnowski-Tiamat

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

PS Bogdan w swoim obserwatorium dołożył wmurowany u szczytu słupa panel z gniazdkami na 230V.

Nie zwisają wtedy kable, tylko jest jedn ukryty w peszelku w betoniku.

...

 

tak miało być w pierwotnej wersji, ale że cała podłoga to praktycznie deski gr. 29mm a pod nimi trawa (żwirek)

więc za bardzo nie było jak tego peszla pociągnąć pod posadzką, chyba że znajdę kawałek solidnej rurki, odpornej na gryzonie :)

 

 

TOP PIER

 

to chyba najbardziej złożony element obserwatorium poza mechanizmem otwierania dachu,

 

wymodziłem coś takiego:

 

top_pier_eq6b2.jpg

 

to rodzaj podwójnej skrzynki, czy raczej 3 płytek połączonych 4 śrubami, ponieważ główny problem w większości głowic to mocowanie na jedną śrubę centralną, no i w przypadku piera trzeba zapewnić przestrzeń na rękę czy klucz, żeby taką śrubę dało się dokręcić, własnie po to musi być ta wolna przestrzeń pomiędzy wierzchem słupa a spodem głowicy

 

od razu widać babol na tym rysunku, ponieważ w przypadku słupa okragłego o średnicy 250mm, płytki o boku 200mm będę wystawać na rogach, bo przekątna kwadratu o boku 20cm ma coś ok. 28cm a więc więcej niż średnica słupa :Boink:

 

koszty:

 

1. kotwy - pręty gwintowane średn. 28mm 2szt. x 1m (wyjdą 4 szt po 50cm) = 30 zł

2. nakrętki M28 - 24szt +podkładki - 0,15kg/szt = 3,6 kg + 0,4 = 4,0 kg 12zł/kg = 48 zł

3. blachownice 200x200x8mm 3 szt = 7,5 kg x 8,50 = 65 zł

4. przejściówka - łącznik blachownicy z głowicą = tu niewiadoma

wyglądać to ma tak:

 

EQ6_tripod_head.jpg

jpg z pdf-a znalezionego w sieci: http://home.btconnect.com/astro-site/eq6_dimensions.pdf

 

 

i wybaczcie, że tak uparcie nie dziękuję za życzenia, ale nie chce zapeszać, a cała "walka" toczy się jeszcze na papierze - monitorze, więc budowa nawet się tak naprawdę nie rozpoczęła, tym bardziej, że to niejedna :)

Edytowane przez sumas
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

"o domku niewiele jeszcze wiem, dopiero początek wstępnego wyboru, tyle wiem że ma być tani"

 

to rozumiem, że ta koncepcja raczej odpada?

 

:Beer:

 

Tiamat

 

tę koncepcę zatrzymuje pod porządne niebo :Beer:

może tak mała działeczka na Teneryfie?

a obiecujesz, że się rozejrzysz? :rolleyes:

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

czesc

 

życze powodzenia w budowie i 100 % funkcjonalnosci obserwatorium bo to w tego typu konstrukcji jest najwazniejsze !

 

odnośnie "domku z odsuwanym dachem" - jezeli bedziesz mial jakies pytania - sluze pomoca - stawiam tego typu konstrukcje ( glownie mieszkalne ) wiec mam pewne doswiadczenie

 

moge nawet wykonac Ci rysunki warsztatowe obserwatorium - jak by co to pisz na PW

 

pozdrawiam

Marcin

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

pięknie dziękuję Marcinie za chęć pomocy :notworthy:

 

 

system odsuwania dachu

 

może będzie trochę nie pokolei, ale przynajmniej najważniejsze rzeczy

 

a więc plan jest taki, aby przedłużyć drewniany wieniec ścian i posadowić na słupach - będzie to stanowiło podporę dla szyn jednych, wieniec to krawędziaki 10x10 cm, po za obrysem budynku podparte na 2 słupach rozstaw ok 120cm, w razie potrzeby belki beda wzmocnione mieczami

na belkach będzie przykręcona szyna jazda systemowa do bram przesuwnych:

 

szyna.jpg

szyny jezdne 2 x 5m = 10mb: Szyna FLOOR 55x16x3,5 mm = 36,60 zł/m x 10m = 370 zł

 

po nich będzie jeździła konstrukcja dachu na kółkach:

rolki.jpg lub: rolka2.jpg

kółka: 4szt: Rolka 1-łożyskowa z zamkniętym wspornikiem – profil O = 65 zł x 4 = 260 zł

 

lepsze byłyby kółka chowane po prostu niższa byłaby konstrukcja dachu i mniejsza "szczelina" do zasłonięcia, ale prawdopodobnie nie uda się wykonać precyzyjnie gniazd pod te chowane rolki

 

do tego ewentualnie odboje:

odboje.jpg

obrazki pochodzą z katalogu firmy http://www.rollingcenter.com.pl

 

podsumowując szyna i rolki dosyć drogie, ale mają wielką zaletę, w stosunku do tych powszechnie stosowanych gumowych - jeżdżących w ceowniku - po prostu nie stoi woda w takiej szynie i nie cieknie przez otwory śrub, dlatego taki a nie inny wybór, nie wiem czy 4 kółka nie będzie za mało na ciężar dachu, naturalnie nie chodzi o ich nośność, tylko o wygięcie belki w miejscach, w których będą zamocowane do nich kółka

 

Gemini koniecznie :Beer:

pozdrowienia

Edytowane przez sumas
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

moim zdaniem ten typ prowadnicy i rolki nie bedzie najlepszym rozwiazaniem - drewniana konstrukcja moze jednak pracowac - odchylenie nawet 1-2 cm prowadnicy jednej od drugiej moze spowodowac ze rolka wyskoczy z "prowadnicy" - a to by byla tragedia jak by dach spadl - ja bym zastosował z jednej strony prowadnice z T-ownika i rolke z rowkiem w kształcie litery V , a z drugiej strony C-ownik w którym jezdzila by rolka dowolnego ksztaltu ale węższa o 1 cm z kazdej strony od C-ownika tak aby byla tolerancja na ew. odchylki ktore nie spowoduja zakleszczenia sie rolek w prowadnicach...

 

...to tak na szybko z praktycznej strony , bo w teorii to kazda prowadnica i rolka sa dobre

 

pozdrawiam

Marcin

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

słuszna uwaga!

zupełnie nie wziąłem pod uwagę ruchów bocznych, bo o ile można w miarę skutecznie usztywnić dach - np. poprzez krzyżulce w płaszczyźnie murłat więźby, to już ścian za bardzo niema jak, u góry przecież nie można ich spiąć, bo musi być wolna przestrzeń dla pola widzenia teleskopu, heh to widać niema rady, rynienka musi być przynajmniej z jednej strony

dziękuję Marcinie :)

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Sumasie.... nie będe wnikał juz w te 30cm pod słupem - doceń to proszę ( :Beer: ale na zlocie nie dam ci żyć - będziesz musiał mi wytłumaczyć czemu to jest 30cm a nie np 5cm ).

 

Mam za to inną propozycję dotyczącą mocowania montazu do "głowicy" słupa.... popatrz sobie jak to rozwiązało Losmandy w swoich montażach ... tam montaż wraz ze śrubą od dołu przykręcaną jest jakby na stałe zkręcony z kawałkiem okrągłego walca.... a ten walec z trzech stron ma srubki po bokach. Montaż z tym walcem zakładasz na rurkę która ma wyfrezowane takie zakrzywione fasolki ...

 

Takie rozwiązanie jest może bardziej skomplikowane ale ma jedną dużą zaletę - te śruby które w momencie kiedy masz wkładać rękę pod montaż aby dokręcić srubkę od dołu muszą mieć z 10-15cm ( co by ręka weszła )... a przypadku powyżej opisanego rozwiązania mogą one mieć długość 2cm ( dystans potrzebny tylko i wyłącznie po to by wypoziomować montaż )....co wpływa na sztywność... a skoro z pietyzmem walisz 30cm betonu pod słup, to może te sruby krótsze o dobre kilka ( naście ) cm to dobry pomysł...

 

Nie wiem czy to jasne o co mi chodzi ..

tak to wygląda w GM-8 :

gm8head.jpg

i do tego takie coś :

ma.gif

 

Żeby ten "walec" nie byl za cieżki do noszenia z montażem to mozesz go wytoczyć z aluminium i po prostu nie zdejmujesz go wogóle... ( no chyba, że chcesz montaż zamontować do oryginalnego trójnoga od EQ )

 

Tu masz nawet takie coś do kupienia pod EM-200 : http://www.optcorp.com/product.aspx?pid=43...32-758-759-8131

8131-L.jpg

Edytowane przez philips
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

I jeszcze co do rolek - sprawdzona metoda - niestety nie najtańsza ale "bezproblemowa"... na takich trzech takich rolkach jeździ moja brama o długośc 6m ( waga jakieś 800kg ) :

 

szyna_samonośne_min.jpg

 

plus to :

 

wózek%20nośny%20wahliwy_min.jpg

 

Na tego typu wózkach mój ojciec zbudowal tez windę do podnoszenia beczek z chemią dla jednego z duzych basenów pływackich. Szyny kupuje się dedyckowane do konkretnego wózka...

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Philips... ale pamiętaj, że to jest po prostu standard Losmandy i każdy ich montaż jest tak zrobiony. Co to ma do EQ6? EQ6 ma swój standard i do niego musi się Sumas dopasować. Równie dobrze, mogę zaproponować rozwiązanie z mojego AP, które bije na głowę Losmandy... tylko po co miałbym to robić?

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

I już ostatnia rzecz - kawałek płaskiego czegoś co jest na srubach do poziomowania a do czego przykręcasz montaż ( blachownica )..... ja mam z aluminum o grubości 8mm i wymiarach 25x25cm.... jest za mało sztywne choć to tylko EQ5 niesie.... tam trzeba dać z 1.5cm materiału żeby było "mur beton" .... Gdzies wogóle sprzedawali gotowe takie płytki, ale nie mogę znaleźć linku... generalnie trzeba szukać pod " pier mounting plate" na googlach

Edytowane przez philips
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Philips... ale pamiętaj, że to jest po prostu standard Losmandy i każdy ich montaż jest tak zrobiony. Co to ma do EQ6? EQ6 ma swój standard i do niego musi się Sumas dopasować. Równie dobrze, mogę zaproponować rozwiązanie z mojego AP, które bije na głowę Losmandy... tylko po co miałbym to robić?

No napisałem, że po to, żeby skrócić te śruby co teraz mają z 15cm długości.... tylko i wyłacznie po to... wszystkie inne aspekty są "przeciw"...zresztą sruby nie muszą być w ilośc trzy.. ba.. nie musza być nawet z boku ( można dać od góry )... to tylko taka propozycja do rozważenia... może ona nie mieć wogóle sesnu, jesli Sumas będzie ciągle przykręcał montaz raz do słupa a raz do trójnoga od EQ...

Edytowane przez philips
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Philips, 30cm - bo taka jest minimalna wysokość fundamentów w/g PN "Posadowienie bezpośrednie budowli" i "Konstrukcje betonowe żelbetowe i sprężone"

 

a zastosowanie szyn samonośnych do przesuwania dachu, to jak próba wyciągnięcia się z bagna za włosy ;)

 

a rozwiązań na połaczenie słupa z głowica montażu jest mnóstwo, chodzi o to żeby wybrać najtańsze a jednocześnie wystarczające rozwiązanie

 

oczywiście najprościej byłoby przykręcić blachowicę do spodu głowicy a potem tę blachownice skręcić z marką zabetonowaną w słupie - nic prostrzego

ale do ustawiania montażu na biegun - połaczenie głowicy ze statywem/pierem powinno być "luźne" i dopiero po ustawieniu montażu - skręcone na sztywno, naturalnie można zrobić ganuszek:

 

Owls_nest_pier_EQ6_2_sq.jpg

zdjęcie i cena tu: http://www.pulsar-optical.co.uk/prod/astro...stdpiereq6.html

ale takie rozwiązanie wydaje sie droższe w wykonaniu

Edytowane przez sumas
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

moim zdaniem ten typ prowadnicy i rolki nie bedzie najlepszym rozwiazaniem - drewniana konstrukcja moze jednak pracowac - odchylenie nawet 1-2 cm prowadnicy jednej od drugiej moze spowodowac ze rolka wyskoczy z "prowadnicy" - a to by byla tragedia jak by dach spadl - ja bym zastosował z jednej strony prowadnice z T-ownika i rolke z rowkiem w kształcie litery V , a z drugiej strony C-ownik w którym jezdzila by rolka dowolnego ksztaltu ale węższa o 1 cm z kazdej strony od C-ownika tak aby byla tolerancja na ew. odchylki ktore nie spowoduja zakleszczenia sie rolek w prowadnicach...

 

...to tak na szybko z praktycznej strony , bo w teorii to kazda prowadnica i rolka sa dobre

 

pozdrawiam

Marcin

 

Czyli tak jak zrobiłeś u mnie :)

:Beer:

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

eh....nie jesteś do mnie dobrze nastawiony... a tak się staram...

Philips, 30cm - bo taka jest minimalna wysokość fundamentów w/g PN "Posadowienie bezpośrednie budowli" i "Konstrukcje betonowe żelbetowe i sprężone"

no to to jest rzeczywiście świetny powód....wyobraź sobie, że jak bedziesz budował swój słup to naśle na ciebie wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego... masz to u mnie jak w banku... wlepi ci mandat i nakaże sądowo rozbiórkę jak nie zrobisz tych min 30cm.... :Beer:

Na dodatek nie połaczyłeś zbrojenia słupa ze stopą co jest conajmniej dziwne i już nie chce wiedzieć czemu tak zadecydowałeś...

A na sam koniec to w tym przypadku nie "obowiązuje" cię norma P/N"Posadowienie bezpośrednie budowli" tylko P/N "Fundamenty i konstrukcje wsporcze pod maszyny. Obliczenia i projektowanie" co by być już super prezycyjnym...

 

a zastosowanie szyn samonośnych do przesuwania dachu, to jak próba wyciągnięcia się z bagna za włosy ;)

jakie to są samonośne szyny ? :blink: bo te są po prostu wózki z kółkami w szynie....szyna jest osłonięta od góry co by ci wózek z dachem nie odleciał jak wiatr przywieje.... :blink:

 

Sumasie... ja nie chce walczyć..... jak nie chcesz lub cie denerwują moje sugestie to ja mogę ich nie dawać... serio... jedno Twoje słowo...

Edytowane przez philips
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.