Skocz do zawartości

Akcja U Geminorum - fotometria dysku akrecyjnego nowej karłowatej


Yah

Rekomendowane odpowiedzi

Zimowy gwiazdozbiór Bliźniąt coraz wyżej nad horyzontem, a w nim niezmiernie ciekawa gwiazda U Geminorum – prototyp klasy nowych karłowatych. Została odkryta przez Johna Russella Hinda podczas wybuchu w 1855 roku. U Geminorum jest ciasnym układem podwójnym położonym w odległości 300 lat świetlnych od Słońca. Na układ składają się biały karzeł o masie 1,1 masy Słońca i czerwony karzeł o masie 0,45 masy słońca, okrążające środek masy w okresie 4 godzin 15 minut i położone w odległości zaledwie 1,1 mln km od siebie. Biały karzeł ma średnice 10 tys. km i temperaturę 30 000 K, natomiast odkształcony przez siłę odśrodkową i siłę grawitacji czerwony karzeł odpowiedni około 600 tys. km i 2800 K.

 

U_Geminorum_star.jpg

 

Średnio co 100 dni dochodzi do rozbłysku układu. Mechanizm wybuchu polega na stopniowym wypływie materii z czerwonego karła do dysku akrecyjnego otaczającego białego karła. Materia ta krąży wokół mniejszej gwiazdy po ciasno nawiniętej spirali i w końcu osiada na jej powierzchni. Przepływowi materii towarzyszy jej świecenie. Ponieważ tempo osadzania materii na białym karle jest wolniejsze niż dostawa materii z czerwonego karła do dysku, jego gęstość i temperatura rośnie co rozpoczyna proces jonizacji wodoru(podstawowego składnika materii osiadającej na białym karle). Prowadzi to do gwałtownej przebudowy dysku -powiększa on swoje rozmiary i zwiększa temperaturę. Jednocześnie tempo przepływu materii na powierzchnię białego karła zwiększa się 100 krotnie co prowadzi do gwałtownego pojaśnienia dysku, co z zewnątrz jest obserwowane jako wybuch nowej karłowatej . W ciągu paru dni na białego karła spada niemal cała materia, która trafiła do dysku w ciągu poprzednich trzech miesięcy. Pozbawiony wodoru dysk stygnie, zmniejsza swoje rozmiary, jednocześnie spowolnieniu ulega jego przepływ na powierzchnię białego karła.

Obserwatorów gwiazd zmiennych interesują zwykle wybuchy, w czasie których gwiazda zwiększa swoja jasność z 14 do 9 wielkości gwiazdowej.

Nas interesować będzie jednak coś innego. U Gem jest jednocześnie układem zaćmieniowym, w którym czerwony karzeł przesłania białego karła oraz otaczający go dysk akrecyjny. Obserwacja zaćmień tego układu, pozwoli być może, zaobserwować zjawisko stopniowego zwiększana rozmiarów dysku akrecyjnego, co powinno przejawiać się wolniejszym tempem spadku jasności w minimum.

 

Fotometryczna obserwacja minimum jest tym prostsza, że zaćmienia występują one parę razy na dobę i są stosunkowo krótkie – trwają 25 minut. W związku z tym wystarczy obserwacje prowadzić 60 min przed i po przewidywanym momencie minimum. Oczywiście niezmiernie, ciekawym byłoby zarejestrowanie zmian blasku podczas całego okresu obiegu składników, w różnych stadiach wzrostu dysku akrecyjnego.

 

Poniżej podaję przewidywane momenty minimów na najbliższy miesiąc oraz linki do mapek:

 

kalkulowanie minima U Gem

 

mapki U Gem Obserwatorium Suchora

 

mapka U Gem AAVSO

 

29-10-2008 00:28 pri 2454768.47839

 

29-10-2008 21:42 pri 2454769.36292

 

30-10-2008 01:57 pri 2454769.53982

 

30-10-2008 23:11 pri 2454770.42436

 

31-10-2008 03:25 pri 2454770.60126

 

01-11-2008 00:39 pri 2454771.48579

 

01-11-2008 04:54 pri 2454771.66270

 

01-11-2008 21:53 pri 2454772.37032

 

02-11-2008 02:08 pri 2454772.54723

 

02-11-2008 23:21 pri 2454773.43176

 

03-11-2008 03:36 pri 2454773.60867

 

04-11-2008 00:50 pri 2454774.49320

 

04-11-2008 22:03 pri 2454775.37773

 

05-11-2008 02:18 pri 2454775.55464

 

05-11-2008 23:32 pri 2454776.43917

 

06-11-2008 03:47 pri 2454776.61607

 

07-11-2008 01:00 pri 2454777.50061

 

07-11-2008 22:14 pri 2454778.38514

 

08-11-2008 02:29 pri 2454778.56204

 

08-11-2008 23:43 pri 2454779.44657

 

09-11-2008 03:57 pri 2454779.62348

 

10-11-2008 01:11 pri 2454780.50801

 

 

10-11-2008 22:25 pri 2454781.39254

 

11-11-2008 02:40 pri 2454781.56945

 

11-11-2008 23:53 pri 2454782.45398

 

12-11-2008 04:08 pri 2454782.63089

 

13-11-2008 01:22 pri 2454783.51542

 

13-11-2008 22:35 pri 2454784.39995

 

14-11-2008 02:50 pri 2454784.57685

 

15-11-2008 00:04 pri 2454785.46139

 

15-11-2008 21:18 pri 2454786.34592

 

16-11-2008 01:32 pri 2454786.52282

 

16-11-2008 22:46 pri 2454787.40735

 

17-11-2008 03:01 pri 2454787.58426

 

18-11-2008 00:15 pri 2454788.46879

 

18-11-2008 21:28 pri 2454789.35332

 

19-11-2008 01:43 pri 2454789.53023

 

19-11-2008 22:57 pri 2454790.41476

 

20-11-2008 03:11 pri 2454790.59167

 

21-11-2008 00:25 pri 2454791.47620

 

21-11-2008 04:40 pri 2454791.65310

 

21-11-2008 21:39 pri 2454792.36073

 

22-11-2008 01:54 pri 2454792.53763

 

22-11-2008 23:07 pri 2454793.42217

 

23-11-2008 03:22 pri 2454793.59907

 

24-11-2008 00:36 pri 2454794.48360

 

24-11-2008 21:50 pri 2454795.36813

 

25-11-2008 02:04 pri 2454795.54504

 

25-11-2008 23:18 pri 2454796.42957

 

26-11-2008 20:32 pri 2454797.31410

 

27-11-2008 00:47 pri 2454797.49101

 

27-11-2008 22:00 pri 2454798.37554

 

28-11-2008 02:15 pri 2454798.55245

 

28-11-2008 23:29 pri 2454799.43698

 

29-11-2008 20:42 pri 2454800.32151

 

30-11-2008 00:57 pri 2454800.49841

 

30-11-2008 22:11 pri 2454801.38295

 

 

Powodzenia

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Nas interesować będzie jednak coś innego. U Gem jest jednocześnie układem zaćmieniowym, w którym czerwony karzeł przesłania białego karła oraz otaczający go dysk akrecyjny. Obserwacja zaćmień tego układu, pozwoli być może, zaobserwować zjawisko stopniowego zwiększana rozmiarów dysku akrecyjnego, co powinno przejawiać się wolniejszym tempem spadku jasności w minimum.

 

Pytanie, Czy brak filtrów w trakcie fotometrii uczyni wyniki nieprzydatnymi? Dalej bedzie mozna odczytac z krzywej stempelki czasowe momentów minimów, mozliwe, ze bedzie również widoczne na krzywej wykresu wolniejsze tempo spadku jasności w minimum, ale... no własnie, wartości tych jasności beda przekłamane brakiem filtra.

 

Nada się taki materiał?

 

Pozdrawiam.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Pomimo braku filtrów pewno bardzo dokładnie wyznaczysz moment minimum, tak więc jeden cel zostanie osiągni ęty. Co do przekłamań tempa spadku jasności, to trudno powiedzieć.Ponieważ robisz pomiary przy użyciu tego samego zestawu, mogą być ze sobą porównywane. Ciekawe byłyby obserwacje robione pełnym zestawem filtrów - pewnie wyszłyby zmiany barwy układu w zależności czy większy udział w jego blasku ma czerwony czy biały karzeł

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Yah, a mozna słowo o tych magicznych cyferkach na końcu listy? Znowu magia miecza i podziemia. Czemu ktoś tu tak sie lubuje w szyfrach?

 

No nic, twardym trza być. Zacząłem rycie w sieci za tymi cyferkami i natrafiłem , ze jest to HJD (Heliocentric Julian date ) Tia... już wszystko kurna wiem... no nic, mam jakiś punkt zaczepienia. nurkujemy głebiej. O! Kalkulator :szczerbaty:

 

http://www.physics.sfasu.edu/astro/javascript/hjd.html

 

Nice, fajny przydaś, tylko ja dalej nie mam pojęcia jak to działa. Bosmanie, jeszcze 30 metrów głebiej poprosze.

 

The Heliocentric Julian date (HJD from now on) takes into account the light travel time between the Earth and a celestial source on a sphere 1 AU in diameter, as positioned on the Sun; hence the term Heliocentric. The difference between this date and a normal Julian date is therefore different by at most 2 * 8 minutes when the Earth and the source are opposite each other when viewed from the Sun.

 

Aha, No tu juz wiemy co to. Tylko... tylko dalej nie kumamy na co to. Wrrrr, zaczynam sie frustrować.

 

It is important to note that the HJD itself does not depend only on the local time (such as JD) but the celestial position of the observed object or event. Near the poles of the ecliptic (those are RA=18:00 DEC=+67:34 and RA=06:00 DEC=-67:34), the HJD is always very close to JD. If the Sun's apparent celestial coordinates are 063879b5d8b7e871582b782a5f5b4d04.png and the coordinates of the observed object or event are b70daa3b42e2d3fb38b288f58d4bfdb4.png, the distance between the Sun and Earth is d, then 7fff237f1d8391c1139cdfdf7aaea8dd.png, where c is the speed of light. Since the orbit of Earth is nearly circular, the ratio d / c is roughly 0.005775 days, but depending on the season, can be any between 0.005678 and 0.005872 day.

 

Heh. No fajnie. Wiemy co to, po co to i nawet mamy wzorek. Tylko dalej jednak nie kumam tu czegoś.

 

- Mamy RA i DEc (chocby z mapek Obserwatorium Suchora)

07h55m05 +22° 00' 03''

 

- Mamy mapki (AAVSO)

 

- Mamy czasy minimów (twoja lista)

 

To po co nam te HJD???

 

Pozdrawiam.

 

Aaa, I jeszce jedno, rozumiem , ze do czasów minimów mam dodawac +1h z okazji czasu zimowego tak?

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Hans!

Żeby można było porównywać obserwacje dokonane przez różnych obserwatorów, a więc położonych w różnych miejscach Ziemi, a także aby wyeliminować wpływ na dane fotometryczne (dokładniej - na czas rejestracji) położenia Ziemi względem Słońca w momencie obserwacji - podaje się czas w skali HJD. Jest to czas obserwacji znormalizowany w ten sposób, jakby miejscem obserwacji był środek Słońca.

Dzięki temu obserwacje periodycznego zjawiska (zarówno zaćmieniowa zmiana jasności jak i kataklizmiczna zmienność U Geminorum ma charakter okresowy) może być pozbawione wpływu periodycznych zmian miejsca z którego prowadzimy obserwacje. Rozmiary orbity Ziemi są takie, że odchylenie związane z położeniem w różnych punktach orbity (a więc w różnej odległości od U Geminorum przekraczają +- 8 minut.

Dzięki heliocentrycznej normalizacji czasu można nie tylko porównywać ale i syntezować obserwacje fotometryczne prowadzone z ...całego Układu Słonecznego.

 

Co do szyfrów zaś - właśnie kończę czytać książkę "CODES" (sorry, nie mam jej przy sobie a autora nie pamiętam), podany szyfr nie wydaje się podobny do żadnego z rodzajów szyfrów tam opisanych.

Sama zaś książka - cymes! Rozdział o Wojnie Róż i wpływie szyfrów na los korony angielskiej w owym czasie, baaardzo obszerny rozdział o Enigmie, przy czym pomimo, że czytałem już na ten temat obszerne monografie, zarówno polskie jak i świetną pracę po angielsku, dowiedziałem się nowych faktów a wybitny udział Polaków w rozpracowaniu szyfru Enigmy i fundamentalne znaczenie polskiej techniki łamania szyfru dla dalszego rozwoju technik dekryptażu prowadzonego w Bletchey Park zostało wielokrotnie podkreślone przez angielskiego autora. Ostatnia część książki to omówienie współcześnie stosowanych technik szyfrowaniam powszechnych w zastosowaniach internetowych. Nareszcie dowiedziałem się i zrozumiałem, o co chodzi np. z tym asymetrycznym szyfrowaniem z kluczem publicznym i prywatnym.

Przepraszam za off-topic.

Edytowane przez cygnus
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Chłopaki, bedziecie mieli ubaw. Nie moge zarejestrowac zacmienia U-gem. :unsure:

 

Prawdopodobnie wszystko rozbija się o szkolny bład i po prostu mierze gwiazdę która nie jest U-gem tylko czymś zupełnie innym.

 

U_Gem.JPG

 

Moze mi ktoś potwierdzić, ze dałem d. i w którym kierunku i o ile winieniem zrobić korekte? (kadr ma mniej więcej 45 x 30 ' ).

 

A tak przy okazji. Ile powinno trwac to zaćmienie i jakiej być wartości? Mniej więcej, dla oswojenia się z problemem.

 

Pozdrawiam.

 

Ps. Przepraszam za zmarnowany czas. Mogły być juz co najmniej 3 pomiary, a chyba nie ma ani jednego.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

A pytanie na boku, ile powinno pi razy oko trwać to zacmienie? Dostosuje się z czasem trwania sesji. Nie chciał bym uciąć czegoś w trakcie.

 

Pozdrawiam.

Juz mam, ślepy jestem, sorry.

 

Suchora podaje czas trwania zaćmienia na 0,42 godziny, ale ja bym robił te obserwacje trochę dłużej.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

No to walczymy ;)

 

Sesja 17/18.11.2008 czas: 23.00-01:15

 

U-gem

 

Sensor: Atik314L

Filtr: L

Czasy kaltek: 120sek.

Delay: 120 sek.

 

Warunki: 90% czystego stabilnego nieba, seing sredni, na kilku klatkach mozliwy cirrus (stąd wydłuzenie ekspozycji)

 

Gwiazdy kontrolne i bazowe:

 

check.JPG

 

Wykresy zaćmienia:

 

surowy:

 

u_gem1.JPG

 

z wyliczonym błędem pomiaru:

 

u_gem3.JPG

 

moja radosna twórczość (to juz amatorka) ;) :

 

u_gem2.JPG

 

U-gem na tle całosci:

 

global.JPG

 

Pełna sesja do zdobycia po kontakcie 34xfit - w arch. 71.7MB

Kolejne rejestracje w miarę jak da niebo jesień.

 

 

Pozdrawiam.

 

PS. Proszę o ew. korekte jezeli jednak źle dobrałem gwiazdy odniesienia. Mam wrażenie , ze chyba jednak delay na poziomie 60 sek. bedzie bardziej wskazany. Mam tez pytanie, czy teraz konsekwentnie palić kolejne sesje na klatkach 120sek, czy jak będzie lepsza pogoda jednak skrócić, bo spokojnie sięgne U-gem i na mniejszych czasach, tu było pociągniete ostrzej ze względu na cirrusową groźbe.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...
Kiedy pojawi się na: http://www.as.ap.krakow.pl/minicalc/GEMU.HTM lista minimów U-gem na kolejny miesiąc?

 

Pozdrawiam.

 

....... i kolejna porcja przewidywanych momentów minimów U Gem na miesiąc grudzień.

 

 

01-12-2008 02:26 pri 2454801.55985

01-12-2008 19:25 pri 2454802.26748

01-12-2008 23:39 pri 2454802.44438

02-12-2008 03:54 pri 2454802.62129

02-12-2008 20:53 pri 2454803.32891

03-12-2008 01:08 pri 2454803.50582

03-12-2008 22:22 pri 2454804.39035

04-12-2008 02:36 pri 2454804.56726

04-12-2008 19:35 pri 2454805.27488

04-12-2008 23:50 pri 2454805.45179

05-12-2008 21:04 pri 2454806.33632

06-12-2008 01:19 pri 2454806.51323

06-12-2008 22:32 pri 2454807.39776

07-12-2008 02:47 pri 2454807.57466

07-12-2008 19:46 pri 2454808.28229

08-12-2008 00:01 pri 2454808.45920

08-12-2008 04:15 pri 2454808.63610

08-12-2008 21:14 pri 2454809.34373

09-12-2008 01:29 pri 2454809.52063

09-12-2008 22:43 pri 2454810.40516

10-12-2008 02:58 pri 2454810.58207

10-12-2008 19:57 pri 2454811.28969

11-12-2008 00:11 pri 2454811.46660

11-12-2008 04:26 pri 2454811.64351

11-12-2008 21:25 pri 2454812.35113

12-12-2008 01:40 pri 2454812.52804

12-12-2008 22:54 pri 2454813.41257

13-12-2008 03:08 pri 2454813.58948

13-12-2008 20:07 pri 2454814.29710

14-12-2008 00:22 pri 2454814.47401

14-12-2008 04:37 pri 2454814.65091

14-12-2008 21:36 pri 2454815.35854

15-12-2008 01:51 pri 2454815.53544

15-12-2008 18:50 pri 2454816.24307

15-12-2008 23:04 pri 2454816.41998

16-12-2008 03:19 pri 2454816.59688

16-12-2008 20:18 pri 2454817.30451

17-12-2008 00:33 pri 2454817.48141

17-12-2008 04:47 pri 2454817.65832

17-12-2008 21:46 pri 2454818.36594

18-12-2008 02:01 pri 2454818.54285

18-12-2008 19:00 pri 2454819.25048

18-12-2008 23:15 pri 2454819.42738

19-12-2008 03:30 pri 2454819.60429

19-12-2008 20:29 pri 2454820.31191

20-12-2008 00:43 pri 2454820.48882

20-12-2008 17:42 pri 2454821.19644

20-12-2008 21:57 pri 2454821.37335

21-12-2008 02:12 pri 2454821.55026

21-12-2008 19:11 pri 2454822.25788

21-12-2008 23:26 pri 2454822.43479

22-12-2008 03:40 pri 2454822.61169

22-12-2008 20:39 pri 2454823.31932

23-12-2008 00:54 pri 2454823.49622

23-12-2008 05:09 pri 2454823.67313

23-12-2008 17:53 pri 2454824.20385

23-12-2008 22:08 pri 2454824.38076

24-12-2008 02:23 pri 2454824.55766

24-12-2008 19:22 pri 2454825.26529

24-12-2008 23:36 pri 2454825.44219

25-12-2008 03:51 pri 2454825.61910

25-12-2008 16:35 pri 2454826.14982

25-12-2008 20:50 pri 2454826.32672

26-12-2008 01:05 pri 2454826.50363

26-12-2008 18:04 pri 2454827.21126

26-12-2008 22:18 pri 2454827.38816

27-12-2008 02:33 pri 2454827.56507

27-12-2008 19:32 pri 2454828.27269

27-12-2008 23:47 pri 2454828.44960

28-12-2008 04:02 pri 2454828.62651

28-12-2008 16:46 pri 2454829.15722

28-12-2008 21:01 pri 2454829.33413

29-12-2008 01:15 pri 2454829.51104

29-12-2008 18:14 pri 2454830.21866

29-12-2008 22:29 pri 2454830.39557

30-12-2008 02:44 pri 2454830.57247

30-12-2008 19:43 pri 2454831.28010

30-12-2008 23:58 pri 2454831.45701

31-12-2008 04:12 pri 2454831.63391

31-12-2008 16:57 pri 2454832.16463

31-12-2008 21:11 pri 2454832.34154

01-01-2009 01:26 pri 2454832.51844

 

 

Pozdrawiam

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Kolejny pomiar.

 

Sesja 02/03.12.2008 czas: 00.10-01:52

 

U-gem

 

Sensor: Atik314L

Filtr: L

Czasy kaltek: 120sek.

Delay: 60 sek.

 

Warunki: 100% niestabilnego, zacirrusowanego nieba, widać to zresztą po zakresie błędu pomiaru (nie wiem czy to nie dyskwalifikuje tej sesj, to juz musi ocenić ktoś bardziej otrzaskany

 

Gwiazdy kontrolne i bazowe:

 

u_gem_2.jpg

 

Wykresy zaćmienia:

 

surowy:

 

1.jpg

 

z wyliczonym błędem pomiaru:

 

2.jpg

 

U-gem na tle całosci:

 

4.JPG

 

Pełna sesja do zdobycia po kontakcie 35xfit - w arch. 72.5MB

Kolejne rejestracje w miarę jak zima da niebo.

 

Pliki wynikowe po korekcie do HJD dostępne po kontakcie PW.

 

Pozdrawiam.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Gdy uważnie przyjrzymy się wykresom, to można zauważyć zmiany czasu trwania minimum. W pierwszej obserwacji Hansa minimum trwało 0,01680 doby, natomiast przesłonięcie plamy gorąca na dysku 0,00840 doby. Podczas drugiej obserwacji minimum trwało krócej tj. 0,01475 doby, a przesłonięcie plamy gorąca 0,00632 . Można to zinterpretować jako nieznaczne zmniejszenie rozmiarów dysku akrecyjnego. Ciekawe co się będzie działo gdy będziemy zbliżać się do momentu wybuchu. teoretycznie wzrost rozmiarów dysku akrecyjnego i zbliżenie się plamy gorąca do czerwonego karła powinno zaowocować wzrostem długości trwania minimum i jego pogłębieniem. Zapowiada się ciekawie :)

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Kolejny pomiar.

 

Sesja 23/24.12.2008, minimum 22:08

 

U-gem

 

Sensor: Atik314L

Filtr: L

Czasy kaltek: 120sek.

Delay: 60 sek.

 

Warunki: 100% zachmurwionego nieba (6/10), taki preplataniec dobrego nieba i mknacych dosyć szybko wastwowych chmur sredniego chyba pietra. Sesja urwana ok. 20 min. po minimum, totalnym zniknieciem gwiazd na matrycy

 

Gwiazdy kontrolne i bazowe:

 

3.JPG

 

Wykres zaćmienia z wyliczonym błędem pomiaru:

 

2.JPG

 

U-gem na tle całosci:

 

1.JPG

 

Pełna sesja do zdobycia po kontakcie 22xfit - w arch. ok 50MB

Kolejne rejestracje w miarę jak zima da niebo.

 

Pliki wynikowe po korekcie do HJD dostępne po kontakcie PW.

 

Pozdrawiam.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Przeanalizowałem wykresy z trzech obserwacji Hansa. Na podstawie tych wyników i mojej amatorskiej analizy na razie dysk akrecyjny nie zmienia znacząco swoich rozmiarów. Za początek zaćmienia przyjmuję ostatnią obserwację przed zmianą nachylenia krzywej jasności na bardziej stromą, a za koniec ostatnią obserwację przed zmianą nachylenia krzywej jasności na bardziej płaską. Czas trwania zaćmienia nie uległ zmianie zarówno 3 jak i 23 grudnia wynosił on 0,1475 dnia. Spadek jasności na początku zaćmienia wynosi około 0,6 mag i podlega niewielkim zmianom w granicach błędu pomiarów. Natomiast ulega zmianie wartość O-C od +0,00411, przez + 0,00063 do - 0,00088 podczas ostatniej obserwacji.

 

 

Gratulacje za wytrwałość Hans

 

ugem.jpg

Edytowane przez Yah
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.