Skocz do zawartości

Teleskop do planet


Mith

Rekomendowane odpowiedzi

Witam!

Od kilku tygodni jestem posiadaczem sky watchera newtona 114/500 jednak ten sprzęt mnie zbytnio nie zadowala.

Dostałem go w prezencie i zachęcił mnie do astronomi. Jednak nie udało mi się nigdy ładnie zobaczyć Jowisza czy Saturna ładnie było widać kratery na księżycu ale to za mało :(

postanowiłem że kupie jakiś rafraktorek do planet aktualnie posiadam ok 350 zł jeśli sprzedam tego newtonka to będę miał z 600 może więcej. Myślałem o zakupie tego telepa :

 

http://www.allegro.pl/item519600207_telesk...arancja_24.html

 

co o nim myślicie? ewentualnie jeśli ktoś go ma to prosiłbym o komentarz!

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Nie wiem jakie masz oczekiwania wobec sprzętu oraz obrazów planet,jednak mając 600zł dołożyłbym troszke do Synty 150/1200 na dobsonie.Teleskop o typowych planetarnych parametrach,dobrze radzący sobie również na polu obserwacji obiektów mgławicowych i galaktyk.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Wiem, że może się to wydawać głupie, ale może obserwujesz przez otwarte lub zamknięte okno? Było już takich paru którzy próbowali oglądać coś z własnego pokoju i widzieli tylko rozmazany obraz ^_^ .

Edytowane przez kublon
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

postanowiłem że kupie jakiś rafraktorek do planet aktualnie posiadam ok 350 zł jeśli sprzedam tego newtonka to będę miał z 600 może więcej. Myślałem o zakupie tego telepa :

http://www.allegro.pl/item519600207_telesk...arancja_24.html

 

Nie sądzę, że tym teleskopem zobaczysz dużo więcej niż newtonem. Lepiej zainwestować w newtona o większym lustrem i na prostym montażu, ale tutaj dużo zależy od Twoich warunków logistycznych.

Napisz jakie masz warunki obserwacyjne- czy obserwujesz z ogródka na wsi, czy z balkonu na 10-tym piętrze w mieście. Jeżeli nie musisz z teleskopem nigdzie jeździć to proponuję Syntę 6" na dobsonie. Tym pooglądasz i planety i Księżyc, ale także DS'y. Jeżeli zależy Ci tylko na planetach to kup jakiegoś Maka. Miej miejsca zajmuje niż dobson ale ma pewne ograniczenia w obserwacjach DS'ów.

To te teleskopy:

Synta http://deltaoptical.pl/teleskopy/teleskop-...dob-6,d734.html

 

Mak http://deltaoptical.pl/teleskopy/teleskop-...02eq2,d819.html

Ale ten mak to taki średni trochę jest. Nie dość, że mała apertura, to jeszcze nie za fajny montaż EQ2. Na małych powiększeniach może i da radę ale większe powery odpadają bo się strasznie wszystko trzęsie. A poza tym do maka musiałbyś dołożyć 200zł... czyli w zasadzie ten teleskop odpada:)

 

pozdrawiam

Mateusz

Edytowane przez mattman12
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Obserwuje na balkonie oczywiście bez żadnego dopływu ciepła. Co do tej synty 6" to zastanawiałem się nad nią jednak jest dość duża i nie wiem jak to będzie jeśli wystawie ją na balkon bo jest on dość mały i ciągle bym musiał ją przenosić dlatego myślałem o tym refraktorku również ze względu na wielkość, może ktoś powiedzieć jaka była by różnica w obserwacji planet przez te teleskopy?

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Mak http://deltaoptical.pl/teleskopy/teleskop-...02eq2,d819.html

Ale ten mak to taki średni trochę jest. Nie dość, że mała apertura, to jeszcze nie za fajny montaż EQ2. Na małych powiększeniach może i da radę ale większe powery odpadają bo się strasznie wszystko trzęsie. A poza tym do maka musiałbyś dołożyć 200zł... czyli w zasadzie ten teleskop odpada:)

i do tego będzie gorszy prawie pod każdym względem niż refraktor 90/900

 

refraktor jest niezłym pomysłem ale Synta 150/1200 to też dobry teleskop. Powinien dać podobnej jakości obrazy planet, a znacznie lepiej sprawdzi się w przypadku DS-ów. Problem może być przy obserwacjach balkonowych oraz z przewożeniem sprzętu. Jeśli napiszesz coś więcej to łatwiej będzie nam odpowiedzieć

 

pozdrawiam

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

myślę że pomiedzy Twoim newtonem a podlinkowanym refraktorem nie zobaczysz różnicy

Wbrew pozorrom 113mm nie jest takie małe....

Jeśli na serio Cię wciągło to lepiej doszporować i kupić Synte 8` i zacząć wychodzić z nią na dwór, bo z balkonu to marne efekty....

Pozdrawiam

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Do planet przydałby się refraktor co najmniej achromatyczny, żeby aberracja na jasnych obiektach nie dawała tak strasznie po oczach... A tego typu sprzęt kosztuję trochę więcej niż 600zł za które można kupić tą tubę 90mm na azymutalku:) A w aukcji nie ma wzmianki czy ma obiektyw achro chociaż wątpię w to, żeby taki był w takim małym i tanim sprzęcie.

to oczywiście achromat i to w dodatku f/10 co skutkuje niewielkim chromatyzmem

montaż nie jest rewelacyjny ale spisuje się całkiem nieźle jak na sprzęt tej klasy. Szczególnie dobrze sprawdza się jako przenośny montaż pod lekkie tuby

wadą (chyba jedyną) tego refraktora jest długość tuby

 

pozdrawiam

 

PS

jeśli nie masz bladego pojęcia o opisywanym sprzęcie to może powstrzymaj się przed wypowiedziami co jest lepsze, a co gorsze. Na podstawie Twojej wypowiedzi ktoś może podjąć złą decyzję dotyczącą zakupu teleskopu

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

A ja polecił bym Ci zupełnie inną opcję. Zostań przy tym teleskopie, który posiadasz, przecież to nie jest jakieś totalne padło. Małe powiększenia i szerokie pole mają swoje duże plusy. Wykorzystaj jego możliwości zamiast porywać się z motyką na słońce. Cały Messier stoi przed Tobą, Księżyc również niczego sobie a z planet to na tapecie teraz jest w zasadzie tylko Wenus. Z Saturnem jest troszkę gorzej, chowające się pierścienie sprawiają, że ta planeta jest teraz bardziej wymagającym obiektem. Podczas mroźnych wieczorów pamiętaj tyko o porządnym wychłodzeniu teleskopu, to wyraźnie poprawi jakość obrazu. Jako że obserwacje będziesz prowadził z balkonu pamiętaj, że krótka tuba teleskopu to w zasadzie podstawa a SW 114/500 spełnia ten warunek. Jedyne co bym doradził to kupno jakiegoś krótszego okularu w okolicach ok 6 mm. Musisz zdawać sobie sprawę także z tego, że przesiadka na sprzęt o podobnej aperturze (a nawet mniejszej) zasadniczo nie poprawi znacznie dawanych obrazów. Kupując taki teleskop możesz się lekko zawieść na nim. Jeśli chcesz wyraźnej poprawy na planetach to opcja min to Mak 127, a ten już trochę kosztuje. Opcję zmiany teleskopu zostaw sobie na później, kiedy nabierzesz trochę wiedzy - wprawy - własnego zdania na temat sprzętu/obserwacji.

Pozdrawiam.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Popieram wypowiedź Stacho. Korzystam z 114/500 , przy dobrych warunkach daje niezłe obrazy i jest mobilny. Po zakupie Synty 153/1200 nie przeszło mi nawet przez myśl , by sprzedać. Korzystaj z tego co masz, a jeśli Ci zapał się nie wypali to w przyszłości kupisz większy. Ustaw dobrze kolimację i kup lepsze okulary, bo te z zestawu są kitowe. Ja do 114 używam Synty LE 5mm i 10mm. Cena jest przystępna, a do większego też się przydają.

 

Pozdrawiam i życzę miłych wrażeń

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

A więc sugerujesz że jeśli dokupię lepszy sprzęt tzn okulary to będzie w miarę znośnie widać planety? a i jeszcze jedno skoro masz okular 5mm i 10mm to korzystasz też z barlowa? Kolimacja jest ustawiona poprawnie sprawdzałem nie raz :P jeszcze parę razy zanim Jowisz był za nisko do obserwacji udało mi się go zobaczyć jednak przy okularze 4mm który był w zestawie (ten szajs) Jowisz wyglądał jak kulka o średnicy może 10mm (oczywiście mówię na oko przecież nikt nie będzie mierzył :D) nie było widać żadnego księżyca :(. Raz zrobiłem sobie nockę na balkonie i około 2.00 szukałem Saturna jednak nie mogłem go znaleźć ze względu że do szukania planet używam zazwyczaj Stellarium a przy kompie akurat tata siedział. Wenus wyglądała w miarę dobrze jednak również podobnie do Jowisza tylko mocniej świeciła :D księżyc zaś bardzo pięknie wyglądał z wszystkimi szczegółami. A więc potrzebuje głosu : czy lepiej za te 350 zł dokupić jakiś sprzęt do mojego telepa czy może sprzedać mój teleskop i kupić inny ?

 

Pozdro, Mith

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Widze że nie bardzo kumasz na czym polegają obserwacje i za złe obrazy odrazu winisz teleskop.Aby obserwacje planet sprawiały nam satysfakcje trzeba wiedzieć kilka istotnych rzeczy oraz spełnić następujące warunki:

 

1.Podstawowa rzecz to dobrze wychłodzony teleskop,dla Newtona jest to czas około 1 godziny.

 

2.Jeśli obserwujemy z balkonu pamiętajmy że budynek oddaje ciepło do otoczenia tym samym pogarszając obraz w okularze teleskopu.Tak samo sprawa ma się z obserwacjami w większych miastach gdzie zazwyczaj temperatura jest wyzsza o około 1 stopień od temperatury na terenach mało zamieszkałych,dlatego najlepiej na obserwacje planet wybierać się poza miasto.Jeśli już musimy obserwować z balkonu pamiętajmy aby drzwi balkonowe i okna były zamknięte,zminimalizujemy w ten sposób degradacje obrazu w okularze teleskopu przez ciepłe masy powietrza.

 

3.Następnym czynnikiem decydującym o powodzeniu obserwacji jest wysokość planety względem horyzontu.Najlepiej gdy obiekt obserwowany jest w zenicie ,niestetety nie ma zawsze tak dobrze jak byśmy chcieli,generalnie trzeba obserwować w momencie kiedy obiekt góruje.

 

4.Kolejna sprawa to seeing.Jeśli ciepłe i zimne masy powietrza mieszają się ze sobą nie wróży to dobrze,zazwyczaj wtedy seeing popsuje nam sesje obserwacyjną.Dobre warunki występują najczęściej w noce bezwietrzne,mroźne,z lekko przymglonym niebem oraz po gwałtownych burzach.Niestety teoria nie zawsze idzie w parze z praktyką,dlatego mogą wystąpić wyjątki od reguły.

 

5.Planety najlepiej obserwować podczas opozycji,czyli wtedy gdy są najbliżej ziemi,a ich wielkość kątowa przyjmuje maksymalne wartości.

 

6.Do obserwacji planetarnych nalepiej używać długoogniskowego sprzętu o światłosile od f/8 do f/15,jednak każdym teleskopem przy odpowiednio dobranym zestawie jesteśmy w stanie zaobserwować subtelne szczegóły na tarczy(dotyczy jowisza,saturna,marsa)W jasnych krótkoogniskowych teleskopach zmuszeni jesteśmy używać soczewki barlowa,najlepiej aby była dobrej jakości.W obserwacjach planet im mniej szkła tym lepiej,dlatego najlepsze obrazy uzyskuje się z okularów ortoskopowych niestety kosztem pola widzenia.

 

Kolego Mith mam nadzieje że te kilka wskazówek pomoże Ci uzyskać dobre efekty podczas obserwacji.Sam byłem w posiadaniu SW 114/500, naprawde da się z tego teleskopu wycisnąć sporo.

 

Pozdrawiam.

Edytowane przez krzysiek81
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dzięki wielkie krzysiek oczywiście twoja streszczona lektura się przydała :D ale i tak obserwowałem przy balkonie zamkniętym więc nie było dostępu ciepła jednak dzięki za wiadomość ile chłodzić się powinien newton, w takim razie widzę że jednak lepiej dokupić barlowa i okulary, Leon wspomniałeś że używasz okularów le 5 i 10 mm? czy ten 5 mm nadaje się do planet? czytałem gdzieś temat że nie jaki Barnaboss również go ma i bardzo dobrze widać planety czy kupić jakiś lepszej jakości? przypominam że na barlowa i okular mam 350 zł co doradzicie? a i jeszcze jedno newton ma się chłodzić z otwartym obiektywem? czy zamkniętym i czy w czasie chłodzenia wyciąg ma mieć okular czy ma być zamknięty? i gdzieś słyszałem że nie można dłużej obserwować jeśli coś tam się stanie jednak nie wiem zbytnio o co z tym chodzi :D

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Synta LE 5mm nie jest okularem z górnej półki, ale sprawuje się dobrze. Nie trzeba wlepiać oka w okular ponieważ odległość dobrego widzenia wynosi 20mm Więcej poczytaj o nim na stronie www.teleskopy.net. Do 5mm, barlowa bym nie polecał, gdyż powiększenie będziesz miał 200x,a to przekracza możliwości twego teleskopu (dla newtonów wynosi ono - średnica lustra x 1.5), natomiast do okularów o większej ogniskowej przyda się do obiektów bardzo jasnych (Księżyc w pełni lub Wenus), wydłuży ogniskową i zmniejszy światłosiłę. Jeżeli chodzi o powiększenia to początkujący zazwyczaj idą w kierunku dużych powiększeń jednak po pewnym czasie sami dochodzą do wniosku, że ładniejsze obrazy uzyskuje się przy powiększeniach w granicach 40x do 120x.

Używam również do 114/500 i do153/1200 okularów UW 9mm i 15mm są trochę droższe, ale mają kąt widzenia 66 stopni.

 

PS Może ktoś na forum doradzi ci lepiej, ale nie podejmuj pochopnych decyzji - dużo czytaj i korzystaj z każdej pogodnej nocy.

 

Pozdr.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Pierwsze słyszę że powiększenie maksymalne wynosi 1,5x razy średnica lustra z tego co wiem to 2x a powiększenie maksymalne dla tego teleskopu to 228x, nie wiem może się mylę jednak tak czytałem i tak jest w opisie tego teleskopu. Po za tym muszę używać barlowa aby zwiększyć światłosiłę do obserwacji planet, więc masz racje może ktoś powie jakie maksymalne powiększenie jest dla tego telepa.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Hej

No 2xD to napewno nie bedzie komfortowe powiekszenie. nie ma mowy. 1,5D to jest absolutne maximum. Jest cos takiego jak powiekszenie rozdzielcze, czyli powiekszenie, powyzej ktorego nie wystepuje juz przyrost detalu a jedynie powiekszenie tego co jest. Oczywiscie do pewnego stopnia powiekszanie ponad powiekszenie rozdzielcze da nam "przyrost detalu" poniewaz oko ludzikie nie jest tak doskonale i nie jest w stanie wylapac wszystkich szczegolow np. na powierzchni Ksiezyca gdybysmy zatrzymali sie na powiekszeniu rozdzielczym ale powerowanie do absurdalnych wartosci jest jak najbardziej bez sensu. Pozatym zauwaz ze w wypadku planet i ksiezyca najwazniejszy jest dobry kontrast, dzieki niemu mozna dostrzec subtelne szczegoly planet czy ksiezyca. Tutaj refraktory APO maja sie najlepiej. Dlatego w refraktorach APO planety robia niesamowite wrazenie(wiem bo widzialem) , Achrmaty tez sie nadaja, choc nie patrzylem nigdy przez ciemny achromat np. f/10 wiec sie nie wypowiadam Ale refraktor f/5 rowniez daje ostry obraz ksiezyca(wiem bo mam) . Potem sa Maki( maja male lusterko wtorne co pozytywnie wplywa na konstrast i nie maja aberracji chromatycznej degradujacej obraz[wiem bo mam]), Newtony niestety sa tu na gorszej pozycji, poniewaz maja mniejszy kontrast(wiem, bo ogladalem przez newtona i to 150). W wypadku newtona 114 osobiscie na planetach nie jechalbym ponad 120. Na ksiezyc 150-160max. Zreszta planety to wogole trudne obiekty do obserwacji, duze powery maja wysokie wymagania w stosunku do jakosci atmosfery, polozenia planet na niebie i optyki. Osobiscie ja uwazam ze warto miec mniejszy power ale ostry obraz niz na odwrot. Dlatego w Maku 127 najkrotszy okular jaki mam to lantan 9 co daje power 166 i jest to w zupelnosci wystarczajace

 

Pozdrawiam

Piotrek

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

to oczywiście achromat i to w dodatku f/10 co skutkuje niewielkim chromatyzmem

montaż nie jest rewelacyjny ale spisuje się całkiem nieźle jak na sprzęt tej klasy. Szczególnie dobrze sprawdza się jako przenośny montaż pod lekkie tuby

wadą (chyba jedyną) tego refraktora jest długość tuby

 

pozdrawiam

 

PS

jeśli nie masz bladego pojęcia o opisywanym sprzęcie to może powstrzymaj się przed wypowiedziami co jest lepsze, a co gorsze. Na podstawie Twojej wypowiedzi ktoś może podjąć złą decyzję dotyczącą zakupu teleskopu

Achromat F/10 ma straszną aberrację chromatyczną.... Wiem bo miałem synte 100/1000. Aberracja strasznie przeszkadzała w obserwacji Jowisza i Saturna, jeżeli miałbym wybierać między makiem 102 a refraktorem 100 to wziąłbym maka ze wzgledu na brak aberracji chromatycznej. Jak to powiedział Emde: "Jowisz tonie w sosie aberracyjnym" czy jakos tak :lol:

Edytowane przez Adam Tomaszewski
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Achromat F/10 ma straszną aberrację chromatyczną....

 

Ale gdy ktoś nie lubi używać dużych powiększeń ( niezbędnych do planet ) i ogląda je w szerszym polu to powinno być już znośnie. Zwłaszcza że kupując achromat poza pewnymi wyjątkami wybieramy ekonomię a nie jakość.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Hej

A to dziwne. Ja uzywalem Achromata 80/400 f/5 plus barlow Soligor plus NLV9 na Saturna. Power 90 i czy ta aberra straszna byla?? No jak dla mnie nie. Ok byly kolorki to prawda ale jakos mnie nie przerazaly :D Przeszkadzaly nieco ale nie bylo to przerazajace. Nie wiem jaka jest roznica miedzy f/5 a f/10 bo nie mialem porownania ale duzo to bedzie zalezalo od wymagan i oczekiwan uzytkownika. Aczkolwiek ludziom, ktorym pokazalem Saturna ten sie srednio podobal, no ale kolega chowa pierscienie a to jest jego glowna atrakcja:) Mnie tam sie podobal, nawet w otoczce kolorowej, zreszta nie zwracalem uwagi na kolory ale na sama planeta. Ale tak jak mowie zalezy to od oczekiwan i warto by bylo aby kolega zobaczyl achromata w akcji i sam ocenil czy mu to przeszkadza, czy tez nie. Ja na dodatek walczylem ze statywem foto w powerze 90x a to juz jest walka aby zlapac planetke w polu. Jedni by walczyli, inni nie :D Najlepiej samemu zobaczyc. ja tak zrobilem i kupilem Maka po obserwacjach nim i jestem z iego zadowolony. Jeszcze dokupilem malego Achromacika 80/400 i statyw foto i jestem bardzo zadowolony

 

Pozdrawiam

Piotrek

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Achromat F/10 ma straszną aberrację chromatyczną.... Wiem bo miałem synte 100/1000. Aberracja strasznie przeszkadzała w obserwacji Jowisza i Saturna

banialuki wypisujesz

jednym przeszkadza niewielki chromatyzm w f/10, a innym nie przeszkadza duży w achromatach f/5. To sprawa indywidualnych upodobań. Miałem wiele razy okazje patrzeć przez różne achromaty f/10 i jedynie w SkyLuxie aberracja chromatyczna przeszkadzała w obserwacjach planet ale tam był też spory astygmatyzm więc mogło to być kwestią złego złożenia obiektywu. Trzeba też pamiętać, ze łatwo pozbyć się chromatyzmu przez zastosowanie filtrów

 

niekiedy można spotkać opinie, ze maksymalne powiększenie w teleskopie wynosi 1,5D lub 2D. To tylko wartość orientacyjna. Zdarza się, że niekiedy nie należy przekraczać 1D. Dotyczy to szczególnie jasnych teleskopów. Dla Newtona 114/500 max powiększenie będzie w okolicach 100-120x, a to oznacza, ze w obserwacjach planet spisze się słabiutko

 

małe teleskopy zwierciadlane słabo spisują się w obserwacjach planetarnych. Porównywalnej wielkości refraktor da znacznie lepsze obrazy szczególnie jeśli to APO :D . Powodem takiej sytuacji jest obecność w reflektorach obstrukcji centralnej oraz pająka (nie dotyczy MAK-ów). Wpływają one na "rozmycie" tarcz planet i tym samym zmniejszenie kontrastu niewielkich szczegółów o rozmiarach około 2x większych od teoretycznej zdolności rozdzielczej teleskopu. Istotna jest też światłosiła bo wpływa ona na tolerancję ogniskowania. Aby precyzyjnie zogniskować obraz w f/4,4 potrzebny jest niezwykle precyzyjny fokuser, a takiego z pewnością nie ma w tanim Newtonie

 

duże reflektory o średnicy powyżej 180 mm mają zdolność rozdzielczą poniżej 0,8" czyli opisywane efekty leżą poniżej typowej wartości seeingu w naszych warunkach (2x0,8"=1,6")

 

ja używam MAKa 127. Przy obserwacjach Księżyca najczęściej wykorzystuję Naglera 13 mm z Barlowem 2x. Daje to powiększenie 230x. Przy dobrym seeingu można zobaczyć wiele szczegółów. Takie warunki były wczoraj. Niestety niska temperatura zmusiła mnie do przerwania obserwacji po około 30 minutach

 

pozdrawiam

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

W takim razie skoro tym teleskopem jednak nie zobaczę sobie zbytnio planet to pozostaje mi kupić lepszy telep :( posiadam 450zł i tego newtonka przypuśćmy że sprzedam go za 300 zł (bo jest w miarę nowy ) lub o ile jeszcze mogę zwrócę go do sklepu za cenę 375 zł. Czyli będę mieć około 800 zł. Za taką cenę owszem mogę kupić synte 6" jednak muszę pamiętać że będę mieć 800zł i na telep i na sprzęt a jeśli kupie synte to ledwo starczy mi na barlowa :( czekam na inne sugestie, może jednak jakiś refraktor? Proszę o pomoc!

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Hej

Power 90 i czy ta aberra straszna byla??

 

"Power 90" - do planet to raczej powerek. :szczerbaty: Ale to normalne: trudno o ekonomiczny sprzet uniwersalny. Zatem tak jak w Twoim przypadku, achromacik i tani montaż do szerokiego ujecia na wypadach a solidny MAK do dużych powiekszeń bez aberracji chromatycznej. I jak tu się nie cieszyć niebem? B)

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.