Grzałka do teleskopu z regulatorem mocy

Rys · 14 Grudnia 2010

Niesprzyjająca pogoda skłania do majsterkowania Ponieważ już jakiś czas temu przymierzałem się do sporządzenia grzałki, a dziś mi się udało to sfinalizować, przedstawiam krótki opis - mam nadzieję, że się komuś przyda - tym bardziej, że wykonanie jest bardzo proste, nawet dla takiego elektronicznego laika jak ja

Co potrzebujemy?

Drut oporowy Kanthal 0,35 mm, 14,7 ohm/m
Niskonapięciowy regulator PWM
Wtyczka do zapalniczki samochodowej
Zwykły przewód dwużyłowy 220 V
Lutownica
Taśma izolacyjna
Miarka

Skąd to wziąć?

Drut oporowy

kupujemy w sklepie z elektroniką lub na serwisie aukcyjnym. Koszt - to ok. 2 zł za metr. Lepiej kupić trochę więcej.

Regulator PWM

- tajemniczo brzmi, ale możemy wykorzystać ściemniacz do oświetlenia diodowego. W sklepach może się to nazywać "ściemniacz LED", "regulator jasności LED" lub jakoś podobnie. Swój regulator kupiłem w firmie produkującej oświetlenie diodowe, kosztowało to 22 zł. Należy zwrócić uwagę, jaka jest obciążalność wyjścia takiego regulatora. Ten "mój" miał 3 A, więc w zupełności to wystarcza.

Wtyczka do zapalniczki

- w markecie trafiłem na chińską lampkę do auta. Sama lampka to plastikowy bubel, ale opakowanie zawiera skarb - trzymetrowy kabel razem z wtyczką. Kosztuje 7 zł.

Zaczynamy oczywiście od obliczeń.

Korzystamy z http://celestia.pl/Grzałka_do_teleskopu, żeby ustalić interesującą nas moc grzałki. Dla teleskopu 4” założyłem moc grzałki z nadwyżką - 9 W.
Obliczamy opór:
```
R = (U^2) / R
```
dla 12 V napięcia zasilania i 9 W mocy mamy:
```
R = 12^2 V / 9 W = 16 ohm
```
Długość drutu oporowego będzie zatem
```
16 ohm / 14,7 ohm/m = 1,09 m.
```
Tyle drutu oporowego odcinamy. Dla pewności można sprawdzić jego opór omomierzem.
Nawijamy drut na ołówek/patyk, aby utworzyć z niego spiralę o długości równej obwodowi teleskopu.
Spłaszczamy spiralę, uważając, aby drut nie dotykał samego siebie. Tak utworzoną spiralę naklejamy na taśmę izolacyjną o długości równej obwodowi teleskopu. Po naklejeniu drut powinien tworzyć w przybliżeniu sinusoidę.
Drut oporowy zaklejamy z drugiej strony taśmą izolacyjną. Należy uważać, żeby nie wystawały żadne fragmenty drutu – mogłyby dotykać do metalowych części teleskopu.
Do końcówek drutu oporowego wystających z taśmy lutujemy kabelki zasilające, po wystygnięciu dokładnie izolujemy.
Mocujemy drugi przewód do wtyczki 12 V.
Regulator PWM ma 4 gniazda – dwa do zasilania 12 V, dwa na wyjście. Podłączamy zgodnie z instrukcją.
Cieszymy się nową grzałką z regulatorem mocy.

Czy to działa?

Po podłączeniu całości - grzeje! Z regulatorem skręconym na minimum - grzałka jest zimna. Kiedy regulator jest całkowicie otwarty, grzałeczka parzy w ręce, ale da się ją utrzymać, więc niczego nie spali.

A jak to wygląda w rzeczywistości?

Odrośnik przed montażem grzałki

Zaizolowana grzałka

Element grzejny z bliska - widać "sinusoidę"

A tak wygląda regulator PWM

Wtyk do zapalniczki połączony z regulatorem

Cały układ

Grzałka wklejona do odrośnika za pomocą magicznej srebrnej taśmy klejącej

Maczek w ciepłej skarpetce :szczerbaty:

JacekE · 24 Kwietnia 2012

Gratuluję pomysłu i wykonania :Salut:

Mam jedno pytanie, Napisałeś o 2 skrajnych położeniach regulatora, a czy np. w położeniu środkowym grzałka staje się mniej ciepła niż w maksymalnym?

Edytowane 24 Kwietnia 2012 przez Jacekerbel

Rys · 24 Kwietnia 2012

Gratuluję pomysłu i wykonania

Mam jedno pytanie, Napisałeś o 2 skrajnych położeniach regulatora, a czy np. w położeniu środkowym grzałka staje się mniej ciepła niż w maksymalnym?

Oczywiście, po to właśnie jest regulator :rolleyes:

JacekE · 24 Kwietnia 2012

Tak mi się wydawało. Niemniej jasno z Twojej recenzji to nie wynikało :rolleyes:

Dziękuję za odpowiedź - jeszcze raz gratuluję owocnej pracy.

Miał bym małe pytanko:

Czy Ściemniacz potencjometrowy 12-24V 8A, ,,obsłuży" dwie grzałeczki jednocześnie ?

Są to grzałki do 80mm i 60mm (apo i guiderek) jedna ma używać zasilacza 12V 1,4A druga 12V 0,5A.

Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź - nie posiadam wykształcenia technicznego :mellow:

Edytowane 24 Kwietnia 2012 przez Jacekerbel

Iro · 24 Kwietnia 2012

Tak mi się wydawało. Niemniej jasno z Twojej recenzji to nie wynikało

Dziękuję za odpowiedź - jeszcze raz gratuluję owocnej pracy.

Miał bym małe pytanko:

Czy Ściemniacz potencjometrowy 12-24V 8A, ,,obsłuży" dwie grzałeczki jednocześnie ?

Są to grzałki do 80mm i 60mm (apo i guiderek) jedna ma używać zasilacza 12V 1,4A druga 12V 0,5A.

Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź - nie posiadam wykształcenia technicznego

Ktoś wie na jakich częstotliwościach "chodzą" ściemniacze do diód ? Z tego co pamiętam był już wątek o piszczących grzałkach i o negatywnym działaniu pola elektromagnetycznego (w końcu to kilkuwatowa antena ) Jakie są częstotliwości bezpieczne dla człowieka ? Przy astrofoto to może nie jest tak istotne, jak przy grzełeczkach do wizuala...

Pozdr

Iro

Rys · 25 Kwietnia 2012

Ktoś wie na jakich częstotliwościach "chodzą" ściemniacze do diód ? Z tego co pamiętam był już wątek o piszczących grzałkach i o negatywnym działaniu pola elektromagnetycznego (w końcu to kilkuwatowa antena ) Jakie są częstotliwości bezpieczne dla człowieka ? Przy astrofoto to może nie jest tak istotne, jak przy grzełeczkach do wizuala...

Skoro słychać, że piszczą, to chodzą w częstotliwościach fal dźwiękowych I ta moja grzałka - owszem - trochę piszczy (choć z odległości 1-1,5 metra już nic nie słychać). Tak "na ucho" - są to bardzo wysokie dźwięki przechodzące po podkręceniu regulatora w niesłyszalne już dla mnie ultradźwięki, czyli pewnie w przedziale 18-25 kHz.

Sama grzałka na pewno nie wypromieniuje tych kilku czy kilkunastu watów w formie 20-kilohercowej fali dźwiękowej - bo to już byłoby dość głośno. Nie nazwałbym jej w żadnym wypadku kilkuwatową anteną, prędzej kilkumiliwatowym głośniczkiem Przecież lwia część dostarczonej energii przetwarzana jest w ciepło.

Rys · 25 Kwietnia 2012

Czy Ściemniacz potencjometrowy 12-24V 8A, ,,obsłuży" dwie grzałeczki jednocześnie ?

Są to grzałki do 80mm i 60mm (apo i guiderek) jedna ma używać zasilacza 12V 1,4A druga 12V 0,5A.

Będę bardzo wdzięczny za odpowiedź - nie posiadam wykształcenia technicznego

Ja też nie jestem elektronik Patrząc na same wartości - pewnie obsłuży, tylko nie wiem, jaki on sam ma pobór mocy - może się okazać, że sam ściemniacz zabierze Ci 2 W, więc akumulator szybciej padnie.

Tę moją grzałkę podłączam pod PowerTank Celestrona - nie mierzyłem nigdy dokładnie, na ile wystarcza - ale kilka godzin na pewno grzeje (do PowerTanka podłączony jest też montaż z napędem).

JaLe · 25 Kwietnia 2012

Super sprawa

Może zrobisz cos takiego i wystawisz na giełdę ? Chętni na pewno się znajdą.

Co do zamocowania elementu grzewczego - może rozważysz pomysł ukrycia go między dwoma stronami taśmy typu rzep ?

Rys · 26 Kwietnia 2012

Super sprawa

Może zrobisz cos takiego i wystawisz na giełdę ? Chętni na pewno się znajdą.

Co do zamocowania elementu grzewczego - może rozważysz pomysł ukrycia go między dwoma stronami taśmy typu rzep ?

Wiesz, Twoja wypowiedź zainspirowała mnie do tego, żeby przemyśleć porządniejsze, bardziej "Kendrickowe" wykonanie elementu grzejnego, z zabezpieczeniem przed wilgocią, mocowaniem na rzepy i standaryzowanym okablowaniem. Wtedy byłoby bardziej uniwersalne, bez konieczności ręcznego wklejania w odrośnik.

Ktoś tu też kiedyś pisał o samodzielnie projektowanych sterownikach, ale to na razie pieśń przyszłości Póki co, planuję i ostrożnie rozważam produkcję jakiegoś prototypu, ale muszę założyć, że będą na to chętni

ax · 26 Kwietnia 2012

Wiesz, Twoja wypowiedź zainspirowała mnie do tego, żeby przemyśleć porządniejsze, bardziej "Kendrickowe" wykonanie elementu grzejnego, z zabezpieczeniem przed wilgocią, mocowaniem na rzepy i standaryzowanym okablowaniem. Wtedy byłoby bardziej uniwersalne, bez konieczności ręcznego wklejania w odrośnik.

Ktoś tu też kiedyś pisał o samodzielnie projektowanych sterownikach, ale to na razie pieśń przyszłości Póki co, planuję i ostrożnie rozważam produkcję jakiegoś prototypu, ale muszę założyć, że będą na to chętni

Nie trzeba budowac prototypów - w sieci i tu na forum znajdziesz całą mase rozwiązań z pomiarem wilgotności etc...

Jak będzie potrzeba to poszukam u siebie projektów które mam ściągnięte z sieci

Andrzej ax

LucAn · 26 Kwietnia 2012

Przepraszam, że ośmielam się doradzać ...

Kiedyś też popełniłem taką grzałkę, stąd pewne moje przemyślenia.

Gdybyś wrócił drugą końcówką grzałki na początek do jej początku (oczywiście nie powodując zwarcia, np drugą stroną taśmy), uzyskałbyś konkretne zalety:

- opaska jest niejako przedłużeniem kabelka zasilającego, łatwiej przy jej zakładaniu

- uzyskujesz pewne i mocne zespolenie kabelka z opaską, aby się przypadkowo nie wyrwała (można nawet dodatkowo końcówkę kabelka zaszyć czy skręcić jakąś złączką)

- ponieważ odrośnik też jest dzielony, opaska byłaby całkowicie z nim kompatybilna.

Rys · 26 Kwietnia 2012

Gdybyś wrócił drugą końcówką grzałki na początek do jej początku (oczywiście nie powodując zwarcia, np drugą stroną taśmy), uzyskałbyś konkretne zalety:

Otóż to! To właśnie modyfikacja, którą mam zamiar zastosować - jeden nierozdwojony kabelek do całości

Rys · 26 Kwietnia 2012

Nie trzeba budowac prototypów - w sieci i tu na forum znajdziesz całą mase rozwiązań z pomiarem wilgotności etc...

Jak będzie potrzeba to poszukam u siebie projektów które mam ściągnięte z sieci

Na elektronice się zupełnie nie znam (tzn. wiem jak wygląda opornik i gdzie należy wetknąć wtyczkę), więc rozwiązania sterownikowe muszę zostawić fachowcom - te elementy i tak muszę zamówić u kogoś, bo sam nie zrobię.

Mówiąc "prototyp" myślę bardziej o materiałach, z jakich ma być zbudowany sam element grzejny (nieprzemakalność, przenikliwość dla ciepła, z drugiej strony izolacja termiczna), o bezpiecznym zaczepie kabla, rodzaju okablowania, ergonomii itp.

zbuffer · 23 Maja 2012

To ja się pochwalę moją wersją grzałki z regulatorem.

Wykorzystałem pomysł kolegi z rozpłaszczaną sprzężyną. Umieściłem ją jednak pomiędzy taśmą izolacyjną i rzepem (częścią mechatą) co oprócz możliwości zapięcia (po spodniej stronie jest kawałek haczyków) stanowi też izolację, dzięki której grzałka powinna mniej energii wypromieniowywać w stronę przeciwną do teleskopu.

Jeśli chodzi o regulator to złożyłem go praktycznie z tego co miałem pod ręką, plus dokupiłem ładne opakowanie i gałkę do potka.

Układ chodzi na nieśmiertelnym NE555 i ma oczywiście regulację prądu przez PWM (potencjometr). Użyłem tranzystora Darlingtona do załączania grzałki bo akurat miałem jeden pod ręką - można oczywiście użyć jakiegoś MOSFETa. Układ złożyłem na płytce uniwersalnej z samymi dziurami i wszystko się ładnie zmieściło do opakowania.

Sputnik8 · 23 Maja 2012

Na darlingtonie będziesz mieć 10% strat ale skoro nie masz mosfeta to trudno. Mierzyłeś rezystancje drutu? Można by moc grzałki policzyć

zbuffer · 23 Maja 2012

Wychodziło coś około 19 ohm z tego co pamiętam. Prąd to ok. 0.6 A. Testowałem na zasilaczu stabilizowanym 12 V/3.3A więc można przyjąć, że nie było na nim spadku (zresztą chyba nawet to mierzyłem). Wychodzi więc 6.84W a straty są w granicach 0.36W. To dla obudowy TO-220 jest do przyjęcia. Jak kiedyś będę coś kupował w elektronicznym to może przy okazji wymienię ten tranzystor.

coolart · 17 Grudnia 2012

witam właśnie przeliczyłem na mój teleskop i coś mi nie pasuje, mam synte 8" i wziąłem 16W po wyliczeniu oporu wyszło 9 Ohm potem przy liczeniu długości wychodzi 0,61m przy drucie który kolega używał 14,7Ohm/m i z tego teoretycznie wychodzi iż drut nie będzie w sinusoidzie a prosty i do tego nie obejmie całości tuby.

Proszę o poprawienie jeśli się mylę

jolo · 17 Grudnia 2012

witam właśnie przeliczyłem na mój teleskop i coś mi nie pasuje, mam synte 8" i wziąłem 16W po wyliczeniu oporu wyszło 9 Ohm potem przy liczeniu długości wychodzi 0,61m przy drucie który kolega używał 14,7Ohm/m i z tego teoretycznie wychodzi iż drut nie będzie w sinusoidzie a prosty i do tego nie obejmie całości tuby.

Proszę o poprawienie jeśli się mylę

Przy założonej mocy 16W tak Ci właśnie wyszło i jest ok - kolega w pierwszym poście założył 9W mocy. Albo zmienisz założoną moc na mniejszą, albo użyj grubszego drutu o mniejszej oporności - wtedy będziesz go potrzebował więcej.

@zbuffer - w darlingtonie spadek napięcia jest 2x większy niż w pojedynczym tranzystorze, dlatego przy prądzie 0.6A będzie się na nim wydzielało 0.7-0.8W.

Iluvatar · 17 Grudnia 2012

witam właśnie przeliczyłem na mój teleskop i coś mi nie pasuje, mam synte 8" i wziąłem 16W po wyliczeniu oporu wyszło 9 Ohm potem przy liczeniu długości wychodzi 0,61m przy drucie który kolega używał 14,7Ohm/m i z tego teoretycznie wychodzi iż drut nie będzie w sinusoidzie a prosty i do tego nie obejmie całości tuby.

Proszę o poprawienie jeśli się mylę

Ewentualnie możesz polutować równolegle kilkadziesiąt oporników (np. ok. 60 x 560 Ohm). Choć jest to trochę pracochłonne.

Wojteksw · 23 Sierpnia 2013

Postanowiłem odświeżyć temat.

Ponieważ od kilku tygodni Tomek męczył mnie o grzałki do szukacza i APO, postanowiłem skorzystać z wiadomości zawartych w tym temacie i wykonałem dwie grzałki 4 i 6 Wat. Grzałki wykonałem z rezystorów lutowanych na lince, aby było to elementem elastycznym, następnie całość obszyłem taśmą oraz przymocowałem rzepy. Regulator wykonałem w oparciu o gotowy układ AVT, jedynie dołożyłem radiator na układzie. Całość wygląda tak.

kudi145 · 24 Września 2013

Witam

Mam drut oporowy 0,5 mm , czy dam radę z niego zrobić grzałki, czy ma zbyt małą oporność ( 6,88 Ohm/m ) mają to być grzałki do C80ED oraz do szukaczoguidera, posiadam dwa ściemniacze do taśm LED NEXTEC, i jeśli można to proszę o policzenie jaka długość ma być tych drutów bo mi wychodzi ponad 2 m

Pozdrawiam

jolo · 24 Września 2013

To by się mogło zgadzać R=U^2/P, czyli dla założonej mocy np 10W i napięcia 12V masz R=14.4ohm, czyli 2.1m.

Edytowane 24 Września 2013 przez jolo

kudi145 · 24 Września 2013

Ok dzięki czyli do szukacza muszę poszukać cieniutkiego drutu ok 0,3 mm

Edytowane 24 Września 2013 przez kudi145

poldip · 24 Września 2013

Ok dzięki czyli do szukacza muszę poszukać cieniutkiego drutu ok 0,3 mm

Nie do końca. Prawdopodobnie lepsze będą cieńsze druty, np 0.2 lub 0.18. Przy 12V i mocy 4W będziesz potrzebował 1.8m drutu 0.3.

Bardzo ważną sprawą jest napięcie zasilania (maksymalne) bo ono ma największy wpływ na moc (funkcja kwadratowa).

Najlepiej jest wpierw określić napięcie, potem żądaną moc, następnie przewidywaną długość drutu (np przez policzenie ilości zwojów) i z tego wyjdzie wynikowa średnica drutu która spełni założenia.

Prorok78 · 19 Listopada 2013

Hej. Ja sie podepnę... Jakiś czas temu kupiłem tube Oriona VX, w której, ktoś z moich 'poprzedników' zamontował podgrzewanie LW. Niestety nic o tym nie wiem (w sensie parametrów) więc poruszam sie po omacku... Ponieważ i tak mam tube na stole z powodu uszczelniania wyciągu i chęci wyczernienia krawędzi LW, a podczas ostatnich sesji lusterko parowało niemiłosiernie, postanowiłem sie temu z bliska przyglądnąć

Otóż jest tak - mam pod LW podklejone 2 małe płytki z elementami w obudowach smd. Punkty lutownicze są wyprowadzone oddzielnie dla każdej z płytek (płytki nie sa galwanicznie połączone). Każda z 2 par punktów ma inny opór odpowiednio 87 i 125 omów.

Teraz jak to podłączyć (zasilanie 12V).

Jeśli dam szeregowo, to wychodzi mi ciut ponad 210 omów czyli na pełnej mocy będzie okołooo 0,7 wata.... chyba mało jak na LW??

Jeśli dam obie równolegle, to wychodzi mi 1,65 + 1.15 = 2.8 wata.. juz lepiej ale czy nadal nie za mało ?

Czy w takim układzie jest sens bawić się w sterowniki i 'zmniejszacze' mocy, PWM'y dzikie węże, czy po prostu jechać na pełnej i tak niezbyt dużej mocy ??

Dłubać, zrywać i zmieniać nie chcę.. zbyt mnie to przerasta...

S.