Lukasz83 - obserwacje pod prawie wiejskim niebem

Adam Tomaszewski · 5 Marca 2015

Świetny sprzęt, gratuluję. Obyś strzelił nim jak najwięcej świetnych fotek. Jedną już widać do góry .

Jak kupowałeś tego Lunta 50 z opt to pewnie trzeba do ceny dorzucić też około + 25% za vat i cło?

Szkoda, że dolar taki drogi no ale może wrócą jeszcze czasy dolara za 3zł. Bo o poziomie ok 2 - 2,60 można pomarzyć

JaLe · 5 Marca 2015

Sprzęcik genialny fajnie, że dopadłeś wszystko w tak rewelacyjnych cenach.

jutomi · 5 Marca 2015

Świetna robota i opis "Słonecznika". Obudowa ERFa jest z aluminium, czy jakiegoś innego metalu?

Teraz czekam na relację jak pod prawie wiejskim niebem spisuje się Twój inny nowy nabytek - bino 22x100. :icon_rolleyes:

Lukasz83 · 6 Marca 2015

Dziękuję, mogę tylko powiedzieć, że widoki wynagradzają pracę włożoną w projekt

Pozostało jeszcze kilka problemów technicznych do rozwiązania ale zostawiam to sobie na później.

Obudowa ERFa jest z aluminium, czy jakiegoś innego metalu?

Wszystkie złączki są zrobione z ALU

Teraz czekam na relację jak pod prawie wiejskim niebem spisuje się Twój inny nowy nabytek - bino 22x100.

coming soon

Krater · 6 Marca 2015

Łukasz, masz moje najwyższe uznanie :Salut: .

I szczerze się cieszę, że osiągnąłeś zamierzone efekty :helo: .

Na jakąś chwilę ten zestaw wystarczy ale nie sądzę abyś na tym poprzestał (zacięcie ATMowe jak widać masz...)

Zdradź co dalej, będę trzymał kciuki i kibicował :piwa: .

Lukasz83 · 6 Marca 2015

Na jakąś chwilę ten zestaw wystarczy ale nie sądzę abyś na tym poprzestał (zacięcie ATMowe jak widać masz...)

Zdradź co dalej, będę trzymał kciuki i kibicował .

W pierwszej kolejności muszę przetestować pracę etalonu z teleskopem 100mm f/7. Obecnie przy f/11 jest bardzo mały "sweet spot" (czyli obszar odobrym zestrojeniu etalonu, na pozostałym obszarze poza sweet spot tarcza jest pomarańczowa bez szczegółów) obejmujący około 25% tarczy Słońca.

Liczę na to, że przy f/7 pod jakie etalon jest optymalizowany sweet spot będzie co najmniej 2x większy. Zobaczymy...

Testy odbędą się już za 1,5 tygodniu na zlocie w Zatomiu.

A potem, no coż.... pewnie przystosowanie etalonu LS50F do pracy z refraktorem 150/750 z wykorzystaniem dobranego zestawu soczewek lub gotowego setu od firmy Aries.

Coś takiego jak tu:

http://solarchat.natca.net/viewtopic.php?f=9&t=8374

http://www.cloudynights.com/topic/455129-march-21-2014-good-seeing-150mm-ha-telescope/

http://solarchat.natca.net/viewtopic.php?f=4&t=12582

prekursorem takich rozwiązań w PL jest kolega Wielki Atraktor

WielkiAtraktor · 6 Marca 2015

Świetny pomysł z tą walizką, podchwycę, jak już swój mod sfinalizuję.

Liczę na to, że przy f/7 pod jakie etalon jest optymalizowany sweet spot będzie co najmniej 2x większy. Zobaczymy...

O ile dobrze pamiętam wyjaśnienia kolegów Walerija i innych z Solarchat, chodzi nie tyle o światłosiłę, co o stosunek ogniskowej obiektywu do ogniskowej soczewki rozpraszającej (im większy, tym sweet spot mniejszy, tzn. gorszy). Dlatego zamiana f = 1100 mm na 700 mm poprawi sytuację.

Lukasz83 · 6 Marca 2015

O ile dobrze pamiętam wyjaśnienia kolegów Walerija i innych z Solarchat, chodzi nie tyle o światłosiłę, co o stosunek ogniskowej obiektywu do ogniskowej soczewki rozpraszającej (im większy, tym sweet spot mniejszy, tzn. gorszy). Dlatego zamiana f = 1100 mm na 700 mm poprawi sytuację.

Lejesz miód na moje serce oby rzeczywiście tak było.

Oryginalny obiektyw od Lunta LS50THa PT jest f/7 więc zakładam, że powinno być spoko. PRzekonamy się już niedługo.

BTW

Orientujecie się czy można kupić jakiś achromat 100mm f/7

Bo jeśli nie to będęskazany tylko na to

http://astromarket.pl/teleskop-apo-ts-photoline-ed-102-714-mm-ota-flattener-do-wyboru.html

WielkiAtraktor · 6 Marca 2015

Ten ma dobre opinie (i kolimowalną celę): http://teleskopy.pl/Refraktor-Explore-Scientific-AR-102-f/6,5-%28DAR102065-01%29-teleskopy-3239.html (ma f/6,5; po ograniczeniu do f/7 apertura będzie 95 mm). A w Ameryce kosztuje tylko $499, ech.

Edytowane 6 Marca 2015 przez WielkiAtraktor

Pablito · 6 Marca 2015

Nie zapomnijcie, że Walery też wspominał, że im szybszy achromat to i korekcja w czerwieni jest coraz gorsza. Niby sam używa 150mm F5 ale chyba musiał wybierać i trafić na najlepszą bo inaczej tego nie wytłumaczę. W zależności od budżetu, już bym wolał achro F8 (150/1200mm) lub apo F7,5 120/900mm.

W moim modzie Istar 150mm F10 i etalonie z LS100 (średnica 35mm) sweet spot nie jest jakiś walący po gałach. Już nie wspomnę o J.P.Brahicu, który w swoim refraktorze 228mm używa etalonu PST (średnica 20mm).

Mam nadzieję, że mój Quark wróci z serwisu DayStara przed zlotem. Od wczoraj sie nim zajmują bo był problem z wygazowaniem płynów produkcyjnych i po każdym użyciu osadzało się coś na telecentryku w środku obudowy.

Double stack z Quarkiem to była poezja

Lukasz83 · 6 Marca 2015

Nie zapomnijcie, że Walery też wspominał, że im szybszy achromat to i korekcja w czerwieni jest coraz gorsza. Niby sam używa 150mm F5 ale chyba musiał wybierać i trafić na najlepszą bo inaczej tego nie wytłumaczę. W zależności od budżetu, już bym wolał achro F8 (150/1200mm) lub apo F7,5 120/900mm.

W moim modzie Istar 150mm F10 i etalonie z LS100 (średnica 35mm) sweet spot nie jest jakiś walący po gałach. Już nie wspomnę o J.P.Brahicu, który w swoim refraktorze 228mm używa etalonu PST (średnica 20mm).

Mam nadzieję, że mój Quark wróci z serwisu DayStara przed zlotem. Od wczoraj sie nim zajmują bo był problem z wygazowaniem płynów produkcyjnych i po każdym użyciu osadzało się coś na telecentryku w środku obudowy.

Double stack z Quarkiem to była poezja

tyle, że z tego co napisał wyżej Atraktor to wynika, że średnica etalonu nie ma nic do rzeczy tylko ważna jest ogniskowa soczewki rozpraszającej przed etalonem.

W PST może być duża a w tym etalonie z LS50THa mała i będzie lipa...

przynajmniej ja tak to rozumiem.

WielkiAtraktor · 6 Marca 2015

Jedno łączy się z drugim. Jak się to rozrysuje, to średnica etalonu też jest istotna, bo jak mamy światłosilny obiektyw i zechcemy użyć długiej soczewki rozpraszającej – to musimy całość wsunąć głęboko w stożek światła z obiektywu, czyli soczewka rozpr. i etalon muszą być odpowiednio szerokie. Sweetspot rzędu 25% tarczy jak dla mnie jest całkiem zadowalający do fotografii, jako że interesują mnie tylko animacje ciekawych kawałków (ot, żeby mały sensor Chameleona był równo oświetlony). JP Brahic też pewnie ma malutki sweetspot, ale na kamerkę i do dużych powiększeń w wizualu wystarcza.

Nie ma rady, żeby łapać naraz całą ładną tarczę przy takich ogniskowych, trzeba zmajstrować układ telecentryczny (co przy wymaganych jego powiększeniach typu 3x-4x też wymagałoby b. dużych soczewek i etalonu) albo nasadzić pełnoaperturowy etalon Lunta czy Coronado.

Edytowane 6 Marca 2015 przez WielkiAtraktor

Lukasz83 · 13 Kwietnia 2015

Od Autora:

Relację z sesji obserwacyjnej z piątku 10 kwietnia postanowiłem napisać nieco inaczej - w formie astro-noweli okraszonej fotkami i szkicami. Tak dla odmiany. Być może taki sposób relacjonowania przypadnie do gustu pewnej grupie czytelników.

Nie jestem zawodowym pisarzem ani tym bardziej poetą więc z góry proszę o wybaczenie przy wszelkich błędach składniowych i tym podobnych. Ortografii starałem się trzymać J

Od razu uprzedzam, że tekstu jest sporo. Więc trzeba trochę wytrwałości, żeby się przekopać przez całość.

Relacja opisuje nocne obserwacje DS połączone z wcześniejszym polowaniem na ISS.

Zapraszam do lektury i dyskusji.

„Brunet wieczorową porą”

Ciepłe wiosenne popołudnie. Piękna słoneczna pogoda i błękitne niebo na zewnątrz. Brunet siedział przy biurku odliczając czas do końca pracy. Oczami wyobraźni widział siebie przy swoim teleskopie H-alpha nagrywającego i składającego kolejną animację.

Dzień nie był dobry. Wszyscy coś chcieli, ktoś ciągle miał pretensje.

Brunet oparł się o krzesło, przeciągnął i pomyślał:

- Dobra, koniec tego. Wszyscy już się zwinęli więc pora też na mnie. Ale najpierw, plan na wieczór…

Rozejrzał się niespiesznie wokoło i złapał leżący na biurku smartfon. Prześlizgnął palcem po ekranie uruchamiając SkySafari.

- Co by tu dzisiaj poobserwować – mruknął pod nosem.

Po głowie chodziły mu galaktyki, w końcu była wiosna i najlepszy okres na tego typu obiekty.

- EEE, pewnie znowu będzie wisiał jakiś syf w powietrzu, chyba odpuszczę – pomyślał

Wtedy nagle przypomniał sobie o zdjęciu Jacka Bobowika które widział ostatnio na forum astronomicznym. Przedstawiało ono galaktykę karłowatą Leo I w gwiazdozbiorze Lwa, w bezpośrednim sąsiedztwie oślepiającego Regulusa. Szybko odpalił przeglądarkę aby sprawdzić czy taki plan ma w ogóle sens.

- Zerknijmy, Leo I w szesnastu calach, może poszukam szkicu – mruczał pod nosem przeglądając czeluści sieci.

Po paru minutach poszukiwań trafił na kilka relacji potwierdzających, że takie obserwacje są możliwe ale bardzo trudne.

- Trudne, trudne – mruknął pod nosem. – Przecież to jest właśnie to co tygryski lubią najbardziej – uśmiechnął się do siebie.

Wiedział już co będzie jego celem na ten wieczór. Do głowy wpadł mu jeszcze jeden pomysł.

Skoro Leo I jest w zasięgu, to czemu nie ugryźć też Leo II – pomyślał brunet i szybko wyklikał informacje dotyczące tego galaktycznego karła. Tu było nieco gorzej, ale znowu nikła szansa na powodzenie skutecznie przekonała go do podjęcia próby obserwacji.

- No dobra, to mamy danie główne – powiedział do siebie brunet. – Trzeba jeszcze przygotować plan „B” na wypadek gdyby z galaktyk wyszły nici.

Do głowy przyszły mu planetarki. Małe ale za to skondensowane i jasne, a przez to dające możliwości dużego powerowania. Przejrzał więc kilka stron w poszukiwaniu jasnych i prostych obiektów. Po kilku minutach do listy dopisał NGC6543 czyli Mgławicę Kocie Oko. Zdecydował się też na NGC2264 czyli Gromadę Choinka wraz z Mgławicą Stożek ale tylko w przypadku gdyby udało się zacząć obserwacje wystarczająco wcześnie.

Plan miał więc, gotowy. Niezbyt obszerny, ale za to konkretny i ambitny. Pozostało go tylko zrealizować.

Zamknął laptopa, spakował swoje rzeczy i wyszedł z biura.

Było już po godzinie 17.

Brunet wskoczył do samochodu. Silnik zamruczał niskim basem, a klima doprowadziła temperaturę do przyjemnych 20 stopni. Z głośników sączyło się ‘Wish You Were Here’ Pink Floydów. Brunet cieszył się, że to już koniec ciężkiego dnia, ciężkiego tygodnia. Teraz mogło być tylko lepiej. Nawet pogoda nie mogła się popsuć, no chyba że nagle sat24 zaczęłoby kłamać i zamieszczać jakieś ‘fejki’ zamiast prawdziwych zdjęć meteo.

Około 18 był już u siebie. Zjadł obiad i późne popołudnie spędził z rodziną na małym spacerze i zabawie w ogrodzie.

Słońce zaczęło niebezpiecznie zbliżać się do linii horyzontu. Brunet zrozumiał, że nadszedł najwyższy czas na rozstawienie sprzętu.

- Kochanie, wychodzę na zewnątrz rozstawić graty. Wrócę za parę minut. – rzucił śpiesznie.

W tym momencie telefon w jego kieszeni wesoło zawibrował.

- Byle nie z pracy, bo się zastrzelę – pomyślał.

Na szczęście był to tylko alarm z ISS Detectora informujący, że parę minut po 20 będzie widoczny całkiem niezły i jasny przelot ISS nad Polską. Prognoza mówiła o jasności około -3 mag i locie od jednego horyzontu do drugiego.

- Kurczę, a może by tak spróbować to nagrać. Jeszcze nie miałem okazji a efekt może być fajny – pomyślał brunet.

Wskoczył szybko do swojego pokoju który brunetka uroczo nazywała mordorem i narzucił kurtkę. Wytargał na zewnątrz platformę paralaktyczną a potem wyniósł i poskręcał pozostałe części szesnastocalowego Dobsona.

Później stanął obok i patrząc na teleskop pokiwał z uznaniem głową.

- Nice, niezły kawał sprzętu – pomyślał

Teraz wystarczyło tylko dokonać kolimacji sprzętu. Ale nie laserem, nie, nie. Brunet wiedział, że do avikowania kolimacja musi być tip top więc użył starego sprawdzonego kolimatora chesire. Po 5 minutach wszystko było gotowe.

Brunet wiedział jednak, że trzeba jeszcze położyć dzieci spać. A jak zwykło to bywać czas ten zazwyczaj koliduje z wszelkimi ciekawymi a jednocześnie krótkotrwałymi zjawiskami astronomicznymi. Swoją drogą ktoś powinien wymyślić jakiś specjalny zegar do tego typu eventów.

- „Kiedy wypada dziś przelot ISS ?”

- „Jakieś 5 minut przed kąpielą dzieci i 10 minut po zmianie pieluchy”

- „ Aha, a o której będzie ta flara Iridium -9mag, ta najjaśniejsza od 5 lat?”

- „Wypadnie jakoś za 5 wpół do mycia zębów”…

No dobra, dość tych żali, brunet wpadł do domu i rzucił do brunetki.

- Dasz sobie radę z dziećmi Słonko? Ja bym spróbował złapać ISS.

- Tak, dam sobie radę. Idź bo Ci ucieknie – uśmiechnęła się brunetka.

- Taka kobieta to skarb – pomyślał brunet i wybiegł na zewnątrz.

Dochodziła 20:24. ISS Detector pokazywał 2 minuty do przelotu. Brunet odpalił FireCapture i wycelował w Wenus. Na ekranie zamigotała biała plama. Ustawił więc ostrość i wyregulował ekspozycję.

- Tak powinno być ok – mruknął

Pozostało czekać. Na ekranie smartfona cyferki przy czasie do przelotu systematycznie malały: 11, 10, 9, 8, 7 ,6, 5, 4, 3, 2, 1…

Brunet nerwowo rozejrzał się po niebie.

- Gdzie jesteś mała, no gdzie – powtarzał do siebie

W tym momencie ją zauważył, czerwoną kropkę sunącą nieśpiesznie około 15 stopni nad horyzontem. Szybko kliknął w przycisk nagrywania na laptopie i złapał za teleskop. Naprowadził go na stację i rozpoczął gonitwę. Stacja przeskakiwała mu w polu widzenia szukacza i jednocześnie cały czas jaśniała. Teleskop wędrował ku zenitowi a potem z powrotem w dół w miarę zmierzania obiektu na wschód. Kamerka cały czas rejestrowała.

Po 6 minutach stacja znikła w cieniu Ziemi.

Brunet wyłączył nagrywanie, szybko otworzył avika w Autostakkercie i zaczął przewijać klatki w poszukiwaniu obrazu stacji. Jego uśmiech rozszerzał się bardziej i bardziej kiedy na kolejnych ujęciach pojawiał się malutki ale wyjątkowo ostry i nieprześwietlony obraz ISS.

- Będzie z tego niezła fotka – pomyślał i przystąpił do zwijania laptopa i kamerki.

Przed 21 brunet wrócił do domu. Ale to jeszcze nie był koniec. Najlepsze miało nadejść po 23.

Położył się na kanapie przy brunetce i otworzył butelkę z bursztynowym niskoprocentowym napojem. I tak spędził kolejne 1,5 godziny dyskutując o minionym dniu oraz innych mniej lub bardziej ciekawych sprawach.

W tym czasie teleskop stał osamotniony na podwórku. Stał i stygnął czekając na światło odległych galaktyk które wkrótce miało się odbić od jego aluminiowych powłok.

Brunetka już zasnęła.

Bruneta też dopadła senność. Czuł jak jego powieki stają się cięższe i zmierzają nieuchronnie w dół.

Ten browarek to chyba był dość kiepski pomysł – pomyślał i wpadł w objęcia Morfeusza.

Po dłuższej chwili usłyszał chrapanie. Swoje własne chrapanie… i to go obudziło. Zerknął wystraszonym wzrokiem na zegarek. Była 23:15.

Uff, nie ma tragedii. Nie przespałem tematu – odetchnął z ulgą i poczłapał do łazienki przemyć twarz.

Zszedł po schodach i wyszedł na podwórko. Wzdłuż ulicy zgasły latarnie i cała wioska pogrążyła się w ciemności. Tylko na horyzoncie świeciła jedna pionowa smuga z pobliskiego kościoła.

Brunet naszykował szkicownik oraz ołówki i podszedł do teleskopu. W wyciągu wylądował Nagler 22mm.

- No to zaczynamy od Leo I – powiedział do siebie i skierował teleskop w stronę Regulusa.

Ależ tam było jasno. W 16’’ alfa Lwa zalewała blaskiem całe pobliskie otoczenie gwiazdowe.

Brunet sięgnął do smartfona i uruchomił SkySafari. Przeskoczył do obszaru Regulusa aby znaleźć miejsce w którym należało szukać tego galaktycznego karzełka. Nie było to trudne, łatwo wyszukał charakterystyczny układ gwiazd między którymi powinna znajdować się galaktyka. Ale nic tam nie było widać.

- Spoko – pomyślał. – Na początku przeważnie nic widać.

Odsunął Regulusa poza brzeg pola widzenia i rozpoczął, jak to zwykł mawiać, „grzebanie w smarkach”.

Po paru minutach wpatrywania się ciągle był daleki od sukcesu. Za jasno.

W wyciąg wpadł Antares Speers Waler 14mm z 82 stopniowym polem widzenia. Lepiej, dużo lepiej bo ciemniej.

Skierował się w miejsce gdzie miała się znajdować Leo I i zaczął się wpatrywać. Patrzył, zerkał i po kilku minutach pojawiła się. Delikatna subtelna poświata minimalnie odcinająca się od otoczenia.

Brunet dla pewności szturchnął kilkukrotnie teleskop, żeby upewnić, że rzeczywiście patrzy na galaktykę – subtelna plamka światła również zareagowała na ruch teleskopu.

- Bingo – pomyślał.

Zamknął prawe oko, którym prowadził obserwacje, zapalił czerwoną latarkę wziął szkicownik i ponownie spojrzał w okular kreśląc jednocześnie układ gwiazd wokół galaktyki oraz rozmazując delikatną mgiełkę obrazującą najdalszego poznanego satelitę naszej Drogi Mlecznej.

Po kilkunastu minutach szkic był gotowy.

Po Leo I przyszedł czas na Leo II, kolejną galaktykę karłowatą odległą o 690 tysięcy lat świetlnych od Ziemi będącą również jednym z satelitów Drogi Mlecznej.

I tu zadanie nie było proste ponieważ galaktyka ta ma jeszcze niższą jasność powierzchniową niż Leo I ale za to nie żadnego upierdliwego sąsiada w postaci bardzo jasnej gwiazdy.

- No to jedziemy z koksem – powiedział do siebie brunet, wkładając do wyciągu Naglera 22mm.

Wiedział, że w tym wypadku będzie konieczne mniejsze powiększenie żeby nie zabić subtelnej poświaty galaktyki na tle ciemnego nieba. Nie mylił się, delikatna mgiełka pojawiła się już po kilku minutach obserwacji. Ale była widoczna jedynie zerkaniem.

Brunet potwierdził, tak samo jak w przypadku Leo I, że patrzy na galaktykę i sięgnął po szkicownik.

Brunet był zadowolony, udało mu się zrejestrować piękny przelot ISS oraz dwie bardzo słabe towarzyszki Drogi Mlecznej. Do zwieńczenia udanych obserwacji potrzebował jeszcze jakiegoś spektakularnego obiektu. Coś co w 16’’ teleskopie wygląda naprawdę wybitnie a jednocześnie nie jest obiektem oklepanym i oczywistym.

Takie kryteria spełniała mgławica planetarna Kocie Oko w Smoku oznaczona łatwym do zapamiętania numerem NGC6543.

Wschodni horyzont zaczęła już rozświetlać łuna wschodzącego Księżyca kiedy brunet skierował teleskop w stronę Smoka. Drogę do celu wskazały mu gwiazdy Aldhibah i BatentabanB. tworzące wraz z tą mgławicą swoisty trójkąt równoramienny.

Brunet zobaczył jasną, rozmytą gwiazdopodobną plamę w rejonie czubka tego trójkąta. Wiedział już, że to Kocie Oko.

W tym momencie rozpoczął się festiwal powerowania:

- 128x – bardzo jasna bezkształtna plamka, lekko owalna

- 225x – wyraźny owal z poszarpanym wnętrzem jednak bez wyraźnych szczegółów

… seeing ciągle pozwalał na więcej….

- 360x – owal większy, wydaje się, że widać zarys oka, a może to złudzenie

Brunet poszedł na całość – do wyciągu wsadził barlowa Imagemate 4x z okularem 14mm co dało powiększenie rzędu 514x

- Jak szaleć to szaleć, po co się ograniczać – szepnął z uśmiechem i zerknął w okular.

Wstrzymał oddech. Widok urywał głowę. Piękna podwójna pętla mgławicy świeciła w delikatnym otoczonym je halo. W środku pobłyskiwała gwiazda centralna o jasności około 11 magnitudo.

Brunet wyjął okular z wyciągu i dokręcił do niego filtr OIII po czym ponownie umieścił w wyciągu.

Filtr dosłownie wyrwał mgławicę z otoczenia gasząc praktycznie wszystko wokół i pozostawiające piękne oko święcące na czarnym tle.

Brunet po raz ostatni tego wieczoru sięgnął po szkicownik aby wykonać rysunek – tym razem patrzył uważnie w okular aby jak najlepiej odwzorować wszystkie detale.

Dochodziła już godzina druga. Wschodni horyzont pojaśniał i wkrótce zza drzew leniwie wyłonił się Księżyc nadgryziony przez cień tuż przed ostatnią kwadrą.

Brunet zwinął sprzęt i poszedł do domu. To w sumie nie był taki zły dzień.

- Bo w sumie nie jest ważne jak zaczynasz, ale jak kończysz – pomyślał.

KONIEC

Lukasz83 · 28 Grudnia 2015

W grudniu jak do tej pory starczyło mi pogody i zapału na jedną sesję obserwacyjną - może jutro lub pojutrze uda się jeszcze trochę powalczyć

Zapraszam na ostatnie trzecie spotkanie z brunetem (trylogia bruneta? )

Sesja obserwacyjna z 10 grudnia 2015 po ponad 2 miesiącach postu.
Wszystkie źródła zdjęć i map wyszczególniono na końcu relacji.

„Niespotykanie spokojny człowiek”

Chmury, deszcz, śnieg, zimno, chmury, chmury, pogoda (pełnia), pogoda (pełnia)…. W polskim klimacie naprawdę łatwo o astronomicznego doła. Co kilka dni bruneta napadały „samobójcze” myśli w stylu wyprzedaj sprzęt, rzuć to w cholerę – zacznij wędkować, uprawiać bonsai, grać w szachy, cokolwiek – byle nie astronomia. Nawet Słońce nie wychodziło w dzień zza grubej zasłony chmur. A zresztą nawet jakby wyszło to co z tego – brunet wyjeżdżał do pracy w nocy i wracał też w nocy (znaczy po 16).

Generalnie dno, muł i wodorosty.

To była moja ostatnia relacja w tym roku. Dziękuję za uwagę i poświęcony czas.

Dobra żartowałem

Jako niespotykanie spokojny człowiek postanowiłem stłamsić instynkty samozachowawcze i powalczyć jeszcze trochę z moim hobby.
Po kilkudziesięciu dniach totalnej niepogody wreszcie 8 grudnia ICM pokazał prawdopodobną pogodną noc z 10 na 11 grudnia.
Niestety była to czwartkowa noc a następnego dnia rano miałem wyjechać w podróż służbową (prawie 400km) więc postanowiłem obserwować tylko pomiędzy 21 a 23, czy jakoś tak

Przygotowałem sobie zatem skromny pakiet obserwacyjny:

Czyli:

1) Mgławcię planetarną Jones 1 w Pegazie – z ciekawości czy i jak widać

2) Mgławicę M42 w Orionie – oklepany klasyk ku pokrzepieniu serc

3) Płomień i Koń przy Alnitaku (NGC2024 i B33) – jako rozgrzewkę przed głównym wyzwaniem obserwacyjny

4) Duch Merope – IC 349 – danie główne

Po doprecyzowaniu planu pozostało tylko czekać na pogodną noc i rozpocząć obserwacje.

A było to tak:

Zbliżała się 21, brunet wystawił sprzęt na zewnątrz. Podłączył baterię do wiatraczka i zaczął składać kratownicę. Po 10 minut wszystko było gotowe.
Brunet zerknął tylko na kolimację i upewniwszy się, że jest bardzo dobra wszedł do domu aby przygotować okulary i filtry.

Plan na wieczór był zwięzły, ale w miarę ambitny. Kto z nas nie widział na zdjęciach Końskiego Łba czy tajemniczego poszarpanego welonu przy jednej z najjaśniejszych gwiazd Plejad. Jednak zobaczyć je na własne oczy to zupełnie inne doświadczenie.

Brunet skierował szukacz w stronę kwadratu Pegaza, potem wymierzył połowę drogi pomiędzy Alpheraz (α And) i Scheat (β Peg) i skierował teleskop na gwiazdę 72 Peg. W szerokim polu Naglera 22mm szukał charakterystycznego „L” z gwiazd poniżej którego leży mgławica Jones 1.

- Gdzie jesteś – mruknął do siebie po kilku minutach bezowocnych poszukiwań

Niebo było zbyt jasne. Dopiero wtedy brunet zorientował się, że nie przykręcił do Naglera filtra OIII…

- Szlag – przeklął brunet - stracone cenne minuty.

Nałożył opaskę na prawe oko i zapalił czerwoną czołówkę po czym dokręcił filtr OIII Baadera na okular. Zerknął ponownie. Tło zrobiło się czarne. Przesunął mgławicę, a w sumie rejon w którym powinna być, z powrotem w pole widzenia.

Na początku nic nie zobaczył. Dopiero po kilkunastu sekundach pojawiły się dwa pojaśnienia domykające się w kształt litery „C”.
Brunet wpatrywał się jeszcze kilka minut ale żadne dodatkowe szczegóły się nie pojawiły – jedynie wnętrze mgławicy wydawało się nieco jaśniejsze od otoczenia.

- Wyraźna i oczywista, ale grzywy nie urywa – ponarzekał brunet i przesunął teleskop w stronę Oriona i widocznej gołym okiem M42.

Zimą nigdy nie omijał tego obszaru. Wielka Mgławica Oriona wraz z pięknie rozpościerającymi się ramionami i domkniętym pierścieniem wokół trapezu zawsze urzekała bruneta. Nad nią jaśniała mgławica NGC 1977 (Running Man).
Brunet zawsze zachodził w głowę gdzie ktokolwiek widzi tam biegnącego człowieka…

W okularze siedział niezawodny Nagler 22mm z filtrem Lumicon UHC.

- No to teraz trochę w górę – mruknął brunet i jednym płynnym ruchem umieścił Alnitaka w polu widzenia Naglera.

Płomień przebijał się niemrawo ulegając blaskowi zety Orionis. Brunet przesunął jasną gwiazdę poza pole widzenia aby nie przeszkadzała w obserwacjach.

Kiedy to zrobił, Płomień pokazał swoje bardziej atrakcyjne oblicze z pięknym ciemnym pasem pyłowym i poszarpaną strukturą mgławicy.

- Dobra, koniec tych wygód. Czas na poważne obserwacje – powiedział do siebie brunet sięgając po filtr H-Beta – pogromcę konia, tkacza kokonów i gubernatora Kalifornii.

W pole widzenia wsunęła się jasna i oczywista NGC 2023. Dopiero po chwili brunet dostrzegł majaczące pojaśnienie IC434 z ciągnąca się grubszą smugą wodorowego gazu. Gdzieś pośrodku majaczył nieforemny jajowaty cień mgławicy B33 – Mgławicy Koński Łeb.

Pomimo zacięcia i tym razem brunet nie był w stanie zobaczyć kształtu głowy konia.

- Może kiedyś, w Bieszczadach, pod lepszym niebem – rozmarzył się i naciągnąwszy opaskę na oko rozpoczął przygotowania do obserwacji ostatniego obiektu tego wieczoru.

IC349 – mgławica refleksyjna o jasności 13mag leżąca w bezpośrednim, fizycznym sąsiedztwie gwiazdy Merope w Plejadach. Właśnie przez bliskość i blask tej jasnej gwiazdy ta mała mgławica jest tak trudna w obserwacji.

Brunet odnalazł Plejady i ustawił Merope w centrum pola widzenia Naglera. Później w wyciągu wylądował „magiczny” okular Antares Speers Waler Zoom 5-8mm dający powiększenia od 225x do 360x. W centrum pola ciągle widniała jasna gwiazda otoczona sześcioma jasnymi spajkami.

Ale „Ducha Merope” nie było widać.

Było już grubo po 23. Brunet przetarł oczy ze zmęczenia.

- No to lipa, trzeba odpuścić – mruknął i postanowił spojrzeć jeszcze raz. Przytknął oko do okularu i zrozumiał. Spajki… a w sumie to jeden ze spajków zasłaniał mgławicę.

Jedynym sposobem aby pozbyć się tego problemu było poczekać około godziny do półtorej aż zmienią one swój układ i pozwolą ją dostrzec.

Niestety brunet nie miał czasu.

- Szlag by to… - cmoknął niezadowolony. - Icek nie zając, nie ucieknie – pomyślał. Trzeba być cierpliwym i opanowanym. Jutro trzeba stać wcześnie. A pogoda jeszcze się trafi, chyba…

W Polsce astronomia uczy pokory. Pokory, cierpliwości i spokoju. Ile to razy pogoda psuła się zaraz po rozstawieniu sprzętu, ile to razy zachmurzyło się nagle po zachodzie Słońca po pięknym słonecznym dniu, ile to razy spadła nam na głowy mgła gęsta jak śmietana, ile to razy…

dobra koniec żali, w sumie nie było tak źle.

- Szlag by to…

>> KONIEC <<

Źródła:

1) https://www.noao.edu/image_gallery/images/d7/jones1-1500.jpg

2) Treasury Project Team - http://hubblesite.org

3) http://hubblesite.org/newscenter/newsdesk/archive/releases/2000/36/.

4) Mapy nieba - http://www.forumastronomiczne.pl/index.php?/topic/8577-obiekt-tygodnia-19092015-jones-1/ (Jones 1)

5) Mapa obszaru Oriona – Uranometria 2000.0

6) https://www.eso.org/public/outreach/eduoff/cas/cas2002/cas-projects/italy_pleiades_1/ (zdjęcie M45)

ekolog · 28 Grudnia 2015

Spore wyzwanie a nie mogłeś przechylić teleskopu?

Pozdrawiam

Lukasz83 · 28 Grudnia 2015

Spore wyzwanie a nie mogłeś przechylić teleskopu?

Pozdrawiam

Przy tak dużym powiększeniu byłoby to dość karkołomne jeśli nie niemożliwe zadanie

Nawet delikatne podmuchy wiatru powodowały drgania na tyle duże, że uniemożliwiały jakiekolwiek próby obserwacji tego obiektu.

Jutro podejdę do tego obiektu jeszcze raz o innych godzinach

Lukasz83 · 31 Grudnia 2015

Od Autora:

Zbliża się koniec roku. Więc może to jest dobry czas na podsumowanie spotkań z brunetem Wiem, że poprzednia część miała być ostatnią ale biorąc pod uwagę okoliczności (przeddzień Sylwestra) myślę sobie, że będzie to idealna pora na zakończenie tej serii opisów.

Cytując klasyka: „Wszystko co ma swój początek, ma też koniec”, zapraszam na ostatnie spotkanie z brunetem pod gwiazdami.

Relacja zawiera sporo map i szkiców, więc może się wydawać obszerna jednak treści „czytanej” jest moim zdaniem w sam raz na kilka-kilkanaście minut

OSTATNIA NOC

- To dzisiaj.

- Co dzisiaj?

- No noc, noc z pogodą

Brunetka popatrzyła z niedowierzaniem na bruneta.

- Ty chyba jesteś w jakiejś alternatywnej rzeczywistości. Wyglądałeś przez okno?

- No wiem, że jest syf. Ale za kilka godzin będzie cacy. Planuję sesję między 17 a 20 bo wtedy jeszcze nie będzie Księżyca.

Rób co chcesz – brunetka wzruszyła ramionami i przeciągnęła się na fotelu samochodu. Brunet spojrzał w niebo. Był pewien. Tu nie było miejsca na błąd. Wszystkie serwisy pokazywały pogodne niebo w centrum po 16. Tak więc musiało się udać.

Jeszcze tylko kilka spraw na mieście i ta cholerna kabina prysznicowa. Trzeba było ją w końcu złożyć do kupy bo zalegała już od kilku dni w łazience w stanie totalnej dezintegracji.

Ale potem… Kilka godzin po gwiazdami.

Brunet ocknął się i zastanowił – plan obserwacyjny od kilku godzin układał mu się w głowie. Rozeta, Stożek, Choinka – to było coś. Ale te obiekty wschodziły później i trzeba było znaleźć jakieś cele z obszaru Pegaz – Ryby – Wieloryb bo między 17 a 19 ten obszar nieba był u bruneta najlepiej widoczny.

- Coś wymyślimy – pomyślał i pojechał załatwiać codzienne sprawy.

Minęły minuty i godziny. Było już grubo po 15 kiedy brunet rzucił do brunetki z uśmiechem:

- A nie mówiłem

- Co mówiłeś?

- No, że będzie pogoda.

Brunetka popatrzyła ze zdziwieniem na bruneta który wyskoczy do garażu szykować sprzęt.

Okulary, szkicownik, ołówki, suszarka… - brunet przerzucał i układał wszystkie niezbędne rzeczy

Git malina, wszystko gotowe – powiedział do siebie i usiadł przed komputerem żeby dopracować sobie plan obserwacji.

Co mamy na południu po 17. Rzeźbiarz. No to wrzućmy NGC253 na listę – szeptał pod nosem brunet. Wyżej jest Pegaz – NGC 7331. Później Ryby i Wieloryb – no to weźmy M74 i M77. Potem pojedziemy do Kasjopei żeby upolować Serce i Duszę. A na zakończenie Woźnica z Płonącą Gwiazdą i trochę buszowania w okolicy Oriona.

Brunet pokiwał głową z zadowoleniem bo plan który ułożył był dobry. I tak minęła godzina 17.

Ściemniło się więc brunet ubrał ciepłe ciuchy (w końcu powiało zimą – wiatr i -5*C) i wyszedł na zewnątrz. Ustawienie i skolimowanie teleskopu to była tylko formalność.

Brunet cieszył się, bo kilka dni wcześniej umył lustro i przygotował osłonę na kratownicę z tworzywa dla poprawy kontrastu. I teraz nadeszła pora aby przetestować

„ulepszony” teleskop.

O 17:30 był już gotowy.

No to zaczynamy, jedziemy do Deneba Kaitos – mruknął pod nosem i opuścił teleskop do poziomu. W wyciągu wylądował ulubiony okular bruneta – Nagler 22mm. Już po chwili beta Ceti świeciła w okularze.

Brunet opuścił teleskop jeszcze trochę w dół mijając dwa charakterystyczne gwiazdowe trójkąciki by wychwycić dużą podłużną plamą światła na jasnym tle nieba skąpanego w light pollution.

- Ależ ona jasna i duża – pomyślał brunet. Byłaby pięknym obiektem gdyby wisiała o jakieś 10-20 stopni wyżej na niebie a tak to jej urok w dużej mierze niszczy łuna od pobliskich miast i kościołów.

Wpatrywał się w nią kilka minut, ale już po chwili pojawił się charakterystyczny pas pyłowy po jednej ze stron galaktyki, a później centkowane struktury obrazujące pasma i plamy pyłu w galaktyce. Widoczna była również spiralna struktura galaktyki.

- Piękne – szepnął brunet – lepsze niż się spodziewałem. Muszę ją kiedyś upolować w Bieszczadach.

Zadowolony z widoków sięgnął po szkicownik aby uwiecznić obserwację.

Po kilkunastu minutach nadszedł czas, żeby skierować teleskop w stronę kolejnego wysoko świecącego gwiazdozbioru – Pegaza. Brunet chciał tylko zahaczyć o galaktykę NGC7331 która najczęściej stanowi przystanek w drodze do sławnego Kwintetu Stephana. Ustawienie galaktyki w polu widzenia okularu jest bardzo proste.

Najpierw odnajdujemy górną prawą gwiazdę kwadratu Pegaza czyli Scheat a później wędrujemy po skosie w górę w kierunku kolejnej jasnej gwiazdy Matar. Odmierzamy długość łączącą te dwie gwiazdy jeszcze raz idąc w górę po prostej tworzącej trójkąt równoramienny i powinniśmy trafić na jasną skondensowaną mgiełkę NGC7331.

Galaktyka nie pokazała żadnego detalu oprócz jasnego jądra i nieco ciemniejszej otoczki. Ot, taka mglista plamka.

Następnie brunet skierował się w stronę Ryb.

- Nadszedł czas na coś bardziej spektakularnego – powiedział do siebie brunet. Miał ochotę poobserwować trochę detalu w galaktykach więc na następny cel wybrał M74 w Rybach. Galaktykę spiralną o jasności obserwowanej 10mag zwróconą ramionami idealnie w stronę obserwatorów z Ziemi.

Brunet czytał wiele relacji opisujących obserwację jej ramion spiralnych więc sam, jako posiadacz dużego lustra, również liczył na sukces. Droga do celu nie była zbyt wymagająca. Należało tylko odnaleźć Hamala – alfę Barana i od niej udać się poprzez Sharatana do jednej z gwiazd ogona Ryby czyli Alferga. Tuż obok niej świeci M74.

- Mam cię – szepnął brunet gdy w polu widzenia Naglera pojawiła się jasna mgiełka. Na początku taka zwykła, bez wyrazu i charakteru. Jednak wystarczyło kilka minut żeby wokół jądra pojawił się detal dwóch ramion spiralnych widocznych prawie tak dobrze jak w M51.

- Niesamowite – zachwycał się brunet studiując detal galaktyki. Po paru minutach sięgnął po szkicownik.

Kolejnym celem również byłą galaktyka. Pobliska M77 w Wielorybie. Ponownie obiekt nie okazał się trudny w odnalezieniu ponieważ leży „pod płetwą ogonową” Wieloryba tuż przy gwieździe delta Ceti.

I tutaj również, podobnie jak w przypadku M74 obiekt na początku ukazał się brunetowi jako słaba ale wyraźna mgiełka. Po paru minutach brunet odniósł wrażenie, że dostrzega ślady podłużnych jaśniejszych struktur oraz jakby pas pyłu biegnący wzdłuż galaktyki. Ponieważ detale pojawiły się i raczej nie chciały zniknąć przy „szturchaniu” teleskopu brunet uznał, że są naprawdę śladami ramion i pyłów w tej aktywnej galaktyce Seyferta. Natomiast obiekt na pewno ustępuje spektakularnością galaktyce M74.

Tym razem w wyciągu siedział okular Antares Speers Waler Zoom 5-8mm ustawiony na 8mm tak aby osiągnąć powiększenie ponad 200x i dzięki temu przygasić nieco tło aby podbić kontrast.

- Ok, to teraz czas na mgławicę – powiedział brunet i skierował teleskop na obszar pomiędzy Kasjopeją a Perseuszem w pobliżu gromady podwójnej Hi-Ha Persei. W międzyczasie do wyciągu powrócił Nagler 22mm. Nie obserwował często mgławic Serce i Dusze ale mniej więcej wiedział gdzie one są. To wystarczyło – po zgrubnym ustawieniu teleskopu „obręcz” Serca szybko wskoczyła w pole widzenia.

Jasna i oczywista mgławica. Ale bardzo rozległa przez co traci nieco na uroku przy oglądaniu przez duże lustro (tylko 1 stopień pola widzenia).

Brunet szybkim ruchem przesunął teleskop w stronę gromady Melotte 15. Mgławica wokół gromady była bardzo jasna i wyraźna wraz z widoczną charakterystyczną gazowo-pyłową wieżyczką ukazującą się jako nieregularne zgrubienie w strukturze mgławicy.

- Całkiem, całkiem – mruknął brunet. - Ale całość zostawię sobie na kiedy indzije. A teraz czas na gwiazdozbiory zimowe

Brunet przeciągnął się i spojrzał na zegarek. Było już po 19.

- Dobra, trzeba się streszczać bo zaraz wyjedzie Łysy.

Przesunął teleskop w stronę Woźnicy aby spróbować wyłapać Płonącą Gwiazdę czyli IC 405. Odnalezienie obiektu zajęło mu kilka minut…

- No średnie, słabe wręcz… - ponarzekał. Brunet liczył na nieco bardziej okazały obiekt. Wokół gwiazdy świeciła jasna otoczka bez jakiejś wybitnej struktury. W pewnej odległości majaczyły strzępki mgławicy jakby oderwanej od głównej części.

- No nic – mruknął – lecimy dalej.

….

Przepraszam Was, no wiem, że miałem już tego nie robić. Miałem odpuścić bo już tyle razy na nią patrzyłem. Ale w tym obiekcie jest coś niesamowitego. Czyż nie jest piękna?

W sumie rysunek zrobiony w plenerze nie jest w stanie oddać atrakcyjności i szczegółowości widoków z okularu ale musiałem sobie zrobić pamiątkę J Z wiadomych względów odpuszczę sobie opis gdzie na niebie znaleźć M42

….

Brunet jeszcze chwilę popatrzył na M42. Westchnął i ruszył w kierunku Betelgezy a stamtąd do NGC2237 czyli do Rozety.

Lubił ten obiekt. Zawsze doskonale widoczny w małych powiększeniach przy użyciu filtra UHC. Tym razem również dostrzegł subtelną mgiełkę przetkniętą od czasu do czasu pasmem ciemnego pyłu, okalającą znajdującą się w środku gromadę NGC2244.

*Szkic archiwalny wykonany 27 stycznia 2012 roku w Odernym

Było już po 20. Wschodni horyzont zaczął się rozjaśniać. Brunet spojrzał w niebo i przypomniał sobie, że miał jeszcze zerknąć na M1.

Szybkim ruchem przesunął teleskop w okolice zety Byka i po chwili pozostałość supernowej świeciła w okularze. Mdła, szara mgiełka bez wyrazu.

Brunet zawsze liczy na więcej w przypadku tego obiektu. A zawsze dostawał to samo.

- No nic, czas kończyć…

Zerknął jeszcze raz na niebo. Coś się kończy, coś się zaczyna. Ten rok był naprawdę dobry. Oby następny był równie udany…

KONIEC

Edytowane 1 Stycznia 2016 przez Lukasz83

Paether · 1 Stycznia 2016

Mógłbyś obserwacyjną książkę napisać (zbiór opowiadań)

Lukasz83 · 2 Stycznia 2016

Mógłbyś obserwacyjną książkę napisać (zbiór opowiadań)

Może kiedyś

Na razie to jest mój wątek obserwacyjny prowadzony od ponad 4 lat.

Adalbert · 6 Kwietnia 2016

Łukaszu widzę że używasz NO do generowania map. Czy to docelowy program czy też korzystasz z kilku ?

Lukasz83 · 7 Kwietnia 2016

Łukaszu widzę że używasz NO do generowania map. Czy to docelowy program czy też korzystasz z kilku ?

Nocny Obserwator fajnie generuje mapy całych gwiazdozbiorów - szybko i bezproblemowo.

Innych nie używam bo w polu korzystam ze SkySafari na smartfonie a w domu do planowania sesji ze StarryNight

majer · 7 Kwietnia 2016

Nocny Obserwator fajnie generuje mapy całych gwiazdozbiorów - szybko i bezproblemowo.

Dodam tylko, że w Nocnym Obserwatorze można generować również mapki z trajektoriami ciał Układu Słonecznego, a gdy jakiegoś ciała nie ma w bazie (np. komety 252P/LINEAR), to zawsze można ją dodać. Instrukcja jest do znalezienia na YouTube. W tej chwili jest tak, że na mapce można umieścić jednocześnie trajektorie 5. różnych ciał. Ja kiedyś tak właśnie zrobiłem, umieszczając na mapce planety Mars i Saturn, planetoidy Ceres i Westa oraz Słońce.

Zaletą tego programu jest to, że ma się kontrolę nad każdym aspektem wyglądu mapki: co ma na niej być, jak duży obszar ma obejmować, użyte kolory, itp. Początkowo może to odstraszać, ale po nabyciu wprawy nie jest to uciążliwe, a na mapce jest to, co faktycznie chcemy mieć.

Program ten ma dużo innych opcji, m.in. można wygenerować wygląd swojego horyzontu i jeśli na nim jest jakiś charakterystyczny element, można w programie obliczyć, czy i kiedy będzie za nim przechodzić Słońce, Księżyc, czy inne ciała na niebie.

Natomiast gdy wydaje się, że w programie brakuje jakiejś funkcjonalności, to zawsze można napisać do autora programu (ma konto na tym forum) i pogadać z nim o tym. Jest spora szansa, że wkrótce taka funkcjonalność będzie.

Ja ostatnio popełniłem mapkę trajektorii tej właśnie komety na najbliższy miesiąc (akurat tu w ustawieniach nic nie zmieniałem, bo na ogół mi się nie chce, ale jest taka możliwość). Na mapce gwiazda beta Oph nie jest podpisana, ale to już jest poprawione i w najnowszej wersji powinna już być:

Lukasz83 · 31 Grudnia 2016

Rzutem na taśmę postanowiłem wyskoczyć na pierwszą i ostatnią typową sesję obserwacyjną w 2016 roku. Poniżej znajdziecie relację z obserwacji w nocy z 30 na 31 grudnia 2016.

„Lepiej późno niż wcale…”

Czasem jest tak, że brakuje czasu na rzeczy na które czas powinien być. A brunetowi w 2016 roku zabrakło czasu na obserwacje. Owszem, na astrofotografię trochę się znalazło. Ale na obserwacje nie…

Cały rok. Brunet podrapał się w głowę i mruknął do siebie:

- No ale, przecież została jeszcze jedna noc.

Wstał z krzesła i przetoczył się po pokoju w stronę komputera. Pogodynka pokazywała brak chmur, a Księżyc pokornie schował się za drzewami aby po kilkunastu minutach całkowicie zniknąć za horyzontem. Dodatkowo to był jeden z niewielu dni gdy brunet „nic nie musiał”.

- Trzeba wykorzystać warunki – mruknął brunet i zaczął przeglądać sieć aby przygotować sobie plan obserwacyjny.

- Zacznę przed 22 więc Orion będzie górował – tłumaczył sobie w myślach – także trzeba poszukać czegoś w tym rejonie.

Ale brunet nie miał ochoty na wypłowiałe szlagiery w stylu M42 – chciał czegoś bardziej ambitnego. Wtedy na jednej ze stron zobaczył zdjęcie NGC1999 – mgławicy refleksyjnej z charakterystyczną „dziurą”.

- Ciekawe, ciekawe – mruknął i dopisał obiekt do listy

- Skoro już będę w sąsiedztwie to zerknę co tam słychać u „konia” – B33 również wylądowała na liście

Brunet przeanalizował ile czasu zajmie mu adaptacja i szkice i zasymulował sobie w StarryNight wygląd nieba około 23. Gwiazdozbiór Bliźniąt zbliżał się do zenitu.

- Jeszcze nie mam Eskimosa w kolekcji – powiedział do siebie brunet i zapisał pozycję numer trzy.

Mapa przeskoczyła o kolejne 30 minut i tym razem to gwiazdozbiór Lwa podchodził coraz śmielej do góry.

Brunet przeczesał jego grzywę, a sumie to pogrzebał mu w nosie i wydłubał NGC 2903.

- Wystarczy – stwierdził brunet i zaczął w myślach układać sobie dokładny plan czasowy i sprzętowy obserwacji .

Było już po 18. Brunet zamknął komputer i poszedł do garażu kompletować sprzęt. Po 15 minutach wszystko było przygotowane i czekało na początek sesji. Cela z 16’’ lustrem głównym wylądowała w bagażniku samochodu żeby mieć czas na wychłodzenie.

Brunet wypełznął na zewnątrz z wędzoną kością w ręku. Trzeba było przekupić czymś psa żeby grzecznie poszedł do kojca i nie przeszkadzał / nie dewastował obserwacji. 30kg biegnącej masy, która nie rozumie że to czarne z pręcikami to droga optyka, może narobić sporych szkód

Kiedy pies obgryzał już swoją kosteczkę brunet rozpoczął składanie sprzętu. Tuż przed 22 wszystko było gotowe. Brunet sprawdził jeszcze raz kolimację i zjustował szukacz.

- No to zaczynamy - mruknął wesoło pod nosem i włożył do wyciągu Naglera 22mm. Skierował teleskop w stronę gwiazdozbioru Oriona w okolice poniżej mgławicy M42. Poszukiwał NGC1999.

Odnalezienie tej mgławicy okazało się łatwiejsze niż sądził. Brunet nawigował wewnątrz charakterystycznego trójkąta z 3 jasnych gwiazd (w czerwonych kółkach na grafice poniżej) poszukując gwiazdy zmiennej V380 wokół której powinna znajdować się mgławica.

>> Mapka wygenerowana w Cartes du Ciel

Ustawił szukacz na obszar gdzie powinien znajdować się obiekt i zerknął w okular. W oczy rzuciła mu się jedna gwiazdka która była wyraźnie nieostra i plackowata w porównaniu z innymi.

- Łatwizna – powiedział do siebie i wymienił okular na 14mm aby uzyskać nieco większe powiększenie. Przy 130x mgławica była już wyraźna, dobrze skontrastowana z tłem i po jednej stronie wyraźnie mrugał do bruneta jakiś ciemny kształt ostro odcinając się od mlecznej, niebieskawej poświaty.

- Ale maleństwo, trzeba jeszcze trochę powiększyć – stwierdził. Tym razem w wyciągu wylądował nieoceniony okular Anteres Speers Waler Zoom 5-8mm.

Brunet manewrował zoomem od 225x do 360x ale najlepszy obraz i ostrość uzyskiwał przy powiększeniu rzędu 300x. Mgławica ciągle nie była duża – zajmowała tylko niewielki obszar w centrum pola widzenia. Ale za to była wyraźna a ciemny kształt dziury w obłoku gazowym miał wyraźny kształt litery „T”. Brunet przeczytał, że ta ciemna plama to nie jest obłok ciemnego pyłu przesłaniającego światło gwiazdy i mgławicy ale po prostu dziura w mgławicy przez którą prześwituje czarna przestrzeń kosmosu.

Brunet obserwował obiekt jeszcze kilka minut po czym sięgnął po ołówek i szkicownik żeby narysować ten bardzo ciekawy obiekt.

- No dobra, jak już jestem w Orionie to czas zobaczyć Konia – szepnął do siebie brunet i skierował teleskop w stronę B33 czyli Mgławicy Koński Łeb – chyba najbardziej znanej ciemnej mgławicy na naszym niebie.

Odnalezienie obiektu było oczywiście banalnie proste. No nie, to złe stwierdzenie. Znalezienie obszaru gdzie obiekt powinien być jest banalnie proste. Samo zobaczenie B33 już takie łatwe nie jest.

Brunet przygotował sobie „kadr” w okularze umieszczając Alniataka na skraju pola widzenia (tak naprawdę tuż poza polem widzenia) a w centrum mgławiczkę NGC2023 oraz gwiazdki będące tłem dla IC434. W wyciągu siedział Nagler 22mm z filtrem H-Beta od TSa.

- No gdzie jesteś?? – mruczał brunet przeczesując rejony pod Alnitakiem i próbując zerkaniem wypatrzeć słabą poświatę IC434.

Nie jest łatwo – stwierdził po 10 minutach bezowocnych poszukiwań .

Zakrył oko opaską, żeby nie stracić adaptacji i zaczął się zastanawiać jak zwiększyć swoje szanse.

No dobra, spróbujmy z tym okularem 30mm – szepnął do siebie i sięgnął po okular GSO 30mm.

Dawał on w teleskopie bruneta powiększenie 60x i źrenicę wyjściową rzędu 6,7 ale po zastosowaniu mocno wycinającego filtra H-Beta była spora szansa, że tło będzie wygaszone i kontrast sporo większy.

No, inna rozmowa – ucieszył się brunet widząc praktycznie od razu słabą poświatę mgławicy IC434.

Po kilku minutach dolne partie mgławicy stały się zdecydowanie wyraźniejsze i delikatnie „węzłowate” a na wysokości drugiej jasnej gwiazdki poniżej Alnitaka i obok NGC2023 pojawiała się co chwila zerkaniem czarna wyrwa, która po kolejnych minutach zerkania i szturchania teleskopu przybrała oczywisty i charakterystyczny kształt końskiej głowy.

Brunet oswoił się jeszcze z tym obrazem przez kolejne minuty po czym wykonał szkic.

Było już po 23. Brunet zerknął w niebo w stronę Kastora i Polluksa.

- Czas na Eskimosa – stwierdził i skierował teleskop w stronę delty Bliźniąt od której rozpoczyna się poszukiwania tej małej ale bardzo jasnej mgławicy planetarnej.

Kiedy odnalazł gwiazdę delta Gem (Wasat) skierował szukacz w dół do charakterystycznego trójkąta trzech gwiazdek a potem delikatnie w lewo.

>> Mapka wygenerowana w Cartes du Ciel

Kiedy zerknął w okular od razu rzuciła mu się w oczy jedna gwiazdka która nie pasowała do reszty – była nieostra i sporo większa od pozostałych.

- Easy – mruknął brunet i wymienił okular na Antaresa Zoom 5-8mm

Przy powiększeniu 225x w okularze było ciągle dość jasno a mgławica – mimo, że wyraźnie większa nie była dobrze skontrastowana. Brunet sięgnął więc po filtr OIII od Baadera żeby spróbować wyrwać orwać z tła.

Podobnie jak przy mgławicy Kocie Oko ( http://astropolis.pl/uploads/post-8800-0-78167400-1428955459.jpg ) filtr zdecydowanie pomógł. Brunet podciągnął powiększenie do około 260x i delektował się widokiem mgławicy w formie dwóch pierścieni okalających centralną gwiazdkę. Pierścień wewnętrzny był bardziej wyraźny i skondensowany a zewnętrzny bardziej subtelny, szerszy i rozmyty. Seeing jednak nie pozwolił na ciągnięcie większych powiększeń więc brunet zadowolił się tym widokiem…

Dochodziła północ. Brunet był już zmęczony. Ale w planach miał jeszcze zapoznać się z detalami smarka Lwa czyli NGC2903.

- No to szukamy – mruknął brunet i skierował teleskop w stronę gwiazd lambda i epsilon Lwa.

>> Mapka wygenerowana w Cartes du Ciel

Grzebanie w nosie nie trwało zbyt długo ponieważ NGC2903 jest jedną z jaśniejszych galaktyk nieba północnego . W Naglerze 22mm praktycznie od razu rzucił się brunetowi w oczy podłużny wyraźny kształt na tle szarego nieba.

- Trzeba trochę przypowerować, żeby złapać więcej kontrastu – stwierdził brunet i włożył do wyciągu pogromcę galaktyk czyli Anteresa Speers Walera 14mm.

Tło było wyraźnie ciemniejsze, a galaktyka większa i ciemniejsza. Jednak kontrast wzrósł na tyle, że po krótkiej chwili brunet zauważył charakterystyczną poprzeczkę ciągnącą się wzdłuż galaktyki a po kolejnych kilkunastu minutach obserwacji – zarysy ramion rozdzielonych ciemniejszymi pasami pyłu.

- Nieziemski widok – mruczał do siebie zachwycony brunet.

Wziął do ręki ołówek i spróbował narysować to co widzi ale był pewien, że nie będzie w stanie oddać w pełni tego niesamowitego widoku.

Brunet zakończył obserwacje około 1 w nocy. W Sylwestra. W ostatni dzień roku.

- Oby w przyszłym roku było więcej czasu na takie przyjemności – pomyślał zwijając sprzęt.

>> KONIEC <<

Lukasz83 · 29 Marca 2017

Ostatnio coś cisza w Dziennikach Gwiazdowych więc wrzucę coś od siebie

Tym razem postanowiłem zastosować nieco inną formę relacji. Będzie to infografika łącząca moje szkice, fotografie oraz opisy obserwacji z ostatnich dni marca.

Myślę, że taki sposób podania dobrze połączy te trzy rodzaje „reportażu astronomicznego”.

Najwygodniej otworzyć sobie załączony obrazek z relacją w oddzielnym oknie przeglądarki i czytać scrollując w dół.