Abell 2218 – starcie z Hubblem

[piotrs]

Witam,

 

1. Wprowadzenie

Pamiętacie ten genialny wątek Jale-go: http://astropolis.pl/topic/21633-gromady-i-super-gromady-galaktyk/ ? Ja pamiętam go od 2008 roku i przez cały czas do dziś miałem Abell 2218 na szczycie listy życzeń. Wreszcie, w te wakacje udało mi się zebrać 7 godzin materiału w bezksiężycowe noce (02-04 sierpień 2011) w czasach naświetlania 8 i 15 minut, przy dobrym niebie nad Odyseją ( http://astropolis.pl/topic/28048-dziennik-budowy-obserwatorium-by-piotrs/ ).

Nie będę ukrywał że to jest dla mnie najważniejsze zdjęcie w tym roku. Jest to spełnienie jednego z moich marzeń.

Kamera DSI III Pro, montaż CGEM, teleskop ORION UK CT8.

 

Oto ono:

Wprawne oko zauważy że to zdjęcie zawiera tylko 26 klatek po 8 minut. To są klatki o najwyższej jakości, dobrane do zdjęcia jako całości. Całość materiału wykorzystałem do nieco innego celu, o czym za chwilę.

 

Opis ważniejszych obiektów na zdjęciu:

 

2. Soczewka grawitacyjna i otchłanie czasoprzestrzeni

Spójrzmy na rejon Abell 2218, która to gromada galaktyk odległych o około 3 miliardy lat świetlnych stanowi soczewkę grawitacyjną dla światła z dużo dalszych obiektów.

 

Prawdopodobnie po raz pierwszy szokujące obrazy potwierdzające istnienie soczewki grawitacyjnej pokazane zostały w tej publikacji z 1996r.: http://articles.adsabs.harvard.edu//full/1996ApJ...471..643K/0000643.000.html

 

To samo (lub podobne) zdjęcie z teleskopu Hubble’a trafiło w 2001r na APOD:

http://apod.nasa.gov/apod/ap011007.html

Widoczne łuki są wynikiem działania tzw. soczewkowania grawitacyjnego, zaproponowanego jeszcze jako teoria przez samego Alberta Einsteina.

 

Pierścienie Einsteina są obrazami odległych obiektów. Tu: http://osservatorio-cerreto.jimdo.com/astronomia/universo/abell-2218/ są zaznaczone ich przesunięcia ku podczerwieni:

 

Okazuje się że taka soczewka jest całkiem przydatna. Tu: http://www.msnbc.msn.com/id/4274187/ns/technology_and_science-science/t/galaxy-ranks-most-distant-object-cosmos/ na powiększeniu widać galaktykę odległą o 13 miliardów lat świetlnych (lewa górna ćwiartka).

 

(podobna informacja także tu: http://www.spacetelescope.org/images/heic0814e/ )

 

Udało się nawet sięgnąć dalej, bo aż po odległości rzędu 13,4 miliarda lat świetlnych (http://www.spacetelescope.org/news/heic0113/ ) !!!

 

3. Starcie z Hubblem

No dobrze, już okazało się o co chodzi w podtytule wątku „soczewka grawitacyjna i otchłanie czasoprzestrzeni”. A co ze „starcie z Hubblem”? Czy ośmiocalowy newton ma jakiekolwiek szanse silić się na jakieś porównania z teleskopem Hubble’a? Na pewno nie może, przynajmniej bez jakiegoś założenia. Załóżmy więc że porównamy zdjęcia przy ograniczeniu rozdzielczości do tego słabszego - ośmiocalowa na Ziemi.

Zapraszam ma podróż do Abell 2218. Zaczynamy od całego zdjęcia z CT8. Pod koniec podróży przesiadamy się z obrazu składającego się z 3 godzinnego materiału i złożonego w grzeczne zdjęcie, na hardcorowy zestaw 7-miu godzin obrobiony bez kompromisów. Potem Hubble. Poniżej animowany gif.

 

[ Tą podróż można kontynuować tu:

]

 

Czy udało mi się zarejestrować pierścienie Einsteina? Chyba tak. Pisze „chyba”, bo sygnał jest bardzo blisko szumu, to jest astrofotografia hiper-ekstremalna. Tak daleko nigdy się jeszcze nie posunąłem, ale zastrzegam – nigdzie nie było żadnej ręcznej ingerencji, żadnego stemplowania czy podobnych naciągów. Poniżej animowany gif na którym strzałki pokazują przypuszczalne miejsca rejestracji pierścieni Einsteina.

 

Przy okazji – okazuje się że także „przypuszczalnie” zarejestrowały się obiekty o jasności przekraczającej mag 24. Oto animowany gif wskazujący te miejsca. Miejsca te zostały zidentyfikowane przeze mnie przez porównane z obrazami dostępnymi w „The Aladin Sky Atlas” z załadowanym katalogiem NED.

 

Na koniec animacja porównująca maje zdjęcie z CT8 ze zdjęciem z Hubble’a.

 

4. Wnioski

Moim zdaniem wynik z CT8 jest czymś więcej niż by można było się spodziewać …

Sądzę że dysponujący lepszym sprzętem powinni podjąć wyzwanie i wybrać Abell 2218 jako najbliższy cel swoich działań.

Sądzę takze że w ramach rozdzielczości CT8 mało jest na zdjeciu Hubble'a obiektów na tyle słabych że nie widocznych na zdjęciu z CT8 - i to jest dla mnie źródłem satysfakcji :-)

 

 

P.S. Tu się chyba także załapał samolot. Taka ciekawostka:

Edytowane 6 Grudnia 2011 przez piotrs

[Adam_Jesion]

Na moim zdjęciu z tego starego wątku na pewno 1 duch grawitacyjny się pojawił. Mam to na liście dla ODK16". Nie mogę się doczekać, kiedy do mnie wróci i będę mógł powtórzyć sesję.

Liczę na coś takiego:

http://www.stanmooreastro.com/Abell2218.html

[misiekc]

Genialny temat. Dla mnie osobiście to jest właśnie to, co pociąga mnie w amatorskiej Astronomii, czy też Astronomii w ogóle. Sięganie granic, niewyobrażalne odległości, świadomość że "łapiemy" fotony lecące w przestrzeni przez miliardy lat.... Gdybym miał ciemne niebo ... . Wracając do tematu w zeszłym roku w Internecie pojawiło się amatorskie zdjęcie tej gromady: http://www.universetoday.com/69511/gravitational-lensing-caught-by-amateur-telescope/. Tam już widać, że widać. A sprzęt - niezły ale wcale nie topowy.

[dobsonme]

Jak zobaczyłem to ..chyba" to faktycznie wyglądało to bardzo obiecująco. Jednak po dokładniejszym przyjrzeniu się zdjęciu, zauważyłem znacznie więcej takich ..chyba" w miejscach gdzie na zdjęciu z Hubble'a nic nie było. Chyba jednak szum.

Mimo wszystko kawał świetnej roboty wykonałeś.

[krigore]

Naprawdę świetny i interesujący temat, do tego wyśmienicie zilustrowany. Pokazujesz, że w astrofoto liczą się nie tylko ładne obrazki. Właśnie dla takich akcji jestem gotów kiedyś skusić się na coś do focenia. Dzięki.

[Pawko]

Świetna robota! Moim zdaniem, szczególnie druga strzałka od góry to "prawie, chyba, na pewno" światło z soczewkowania. Bardzo interesujący temat mam nadzieję, że będzie kontynuowany, może większym sprzętem!

 

Pozdrawiam

[piotrs]

Zobaczcie ten screen z dzisiejszego Googla, pozycja nr 6 i 8:

To jest pierwsza strona w Googlu (!) na hasło "Abell 2218"

"Efekt wykopu" ;-) ?

Edytowane 7 Grudnia 2011 przez piotrs

[scyth]

Zobaczcie ten screen z dzisiejszego Googla, pozycja nr 6 i 8:

To jest pierwsza strona w Googlu (!) na hasło "Abell 2218"

"Efekt wykopu" ;-) ?

 

Szkoda, że nie weszło na główną, pewnie byłaby druga

[piotrs]

Szkoda, że nie weszło na główną, pewnie byłaby druga

W każdym razie dzięki (w imieniu swoim i forum) za ten "wykop" :-)

[piotrs]

Witam,

 

Wpadłem na jeszcze jeden pomysł i tego chyba wcześniej zabrakło. Mianowicie zrobiłem tak, aby obraz z Hubble’a zredukować do rozdzielczości jak moje zdjęcie. Wykonałem tę operację tak, a by kwadraciki pixeli były na zdjęciu z CT8 i z Hubble’a takich samych rozmiarów.

 

Celem było doprowadzenie do porównania obu obrazów przy takiej samej rozdzielczości. Wynik potwierdza początkową tezę że w ramach tej samej rozdzielczości rejestrowane są takie same obiekty (tak samo ciemne obiekty - choć nie wszędzie, czasami sygnał ginie w szumach).

 

Przy okazji widać także że mimo wprowadzenia „pixelozy” obraz z Hubbla dalej zachowuje większą rozdzielczość (to chyba wpływ drgającej atmosfery na teleskop na Ziemi). Ponadto obraz z Hubble’a jest znacznie mniej zaszumiony.

 

Porównanie jest widoczne poniżej w dwóch animacjach. Jedna pokazuje cykl CT8-Hubble (zredukowany), a druga CT8-Hubble(zredukowany)-Hubble.

 

Dla chętnych współrzędne PGC58586 ( w pobliżu centrum kadru)

RA: 16h36m 14.9s DE:+66°12' 56"

Edytowane 12 Grudnia 2011 przez piotrs

[scyth]

A o mikrosoczewkowaniu jest też dzisiejszy APOD:

http://apod.nasa.gov/apod/ap111221.html

Ale to już nieosiągalne z Ziemi

[Miszuda]

Kurczę, nie sądziłem że jest to możliwe, przynajmniej na dziś... Co prawda wydaje mi się piotrs, że to jednak zlewa się na poziomie szumu do nic nie znaczących i nie mówiących pikseli, tym bardziej, że gwiazdki nie są punktowe z oczywistych względów, ale i tak kawał genialnej roboty! Daj znać jeśli masz jakieś dodatkowe zdjęcia, może z większych teleskopów?

Pozdrawiam!