Gwiazdy zmienne zaćmieniowe

adusia999 · 27 Sierpnia 2014

Witam, jestem osobą początkująca na forum. Od jakiegoś czasu borykam się z tym pytaniem szukając na nie odpowiedzi: Co odpowiada za obserwowaną zmienność gwiazd zaćmieniowych rodzaju W Ursae Majoris? Ogólnie jest dość mało informacji na ten temat w internecie. Z góry dziękuję za pomoc

Edytowane 27 Sierpnia 2014 przez adusia999

Hans · 28 Sierpnia 2014

W UMa to zaćmieniówka, Gdy gwiazdy są obok siebie (widzimy obie), ich światło się kumuluje docierając do nas od obu składników. Gdy jeden ze składników przysłania drugi mamy pociemnienie całości. Te dołki mogą być różnej głębokości (jeśli gwiazdy układu nie są tej samej jasności) - tak to wygląda w schemacie:

Pozdrawiam.

Radek P · 29 Sierpnia 2014

Gwiazdy typu W UMa to układy podwójne, ale nie rozdzielone jak na filmiku, ale kontaktowe lub prawie kontaktowe. W takich przypadkach każda z gwiazd jest wyraźnie odkształcona przez grawitację sąsiadki. Składniki przyjmują kształty wielkich kropel (rysunki łatwo można znaleźć na sieci). Taki kształt gwiazd powoduje, że różne części powierzchni mają różną temperaturę, a przez to świecą inaczej. Jeśli tylko nie patrzymy na układ "z góry", to każde obrócenie układu spowoduje zmianę obserwowanej jasność. Przez to W UMa nie ma płaskiego maksimum. To ostatnie występuje w układach rozdzielonych, jak na powyższej animacji.

r.ziomber · 30 Sierpnia 2014

Jeśli tylko nie patrzymy na układ "z góry", to każde obrócenie układu spowoduje zmianę obserwowanej jasność. Przez to W UMa nie ma płaskiego maksimum.

Zachowanie zacmieniówek mozna symulowac w programie Wilson-Devinney

Edytowane 30 Sierpnia 2014 przez r.ziomber

Radek P · 30 Sierpnia 2014

Są też inne programy dużo przyjemniejsze w obsłudze niż W-D. Ważne, by rozumieć jak zachodzi dane zjawisko.

dja.obserwator · 31 Sierpnia 2014

Tutaj wszystko jest http://sswdob.republika.pl/zacmieniowe.htm

Hans · 31 Sierpnia 2014

Gwiazdy typu W UMa to układy podwójne, ale nie rozdzielone jak na filmiku, ale kontaktowe lub prawie kontaktowe. W takich przypadkach każda z gwiazd jest wyraźnie odkształcona przez grawitację sąsiadki. Składniki przyjmują kształty wielkich kropel (rysunki łatwo można znaleźć na sieci). Taki kształt gwiazd powoduje, że różne części powierzchni mają różną temperaturę, a przez to świecą inaczej. Jeśli tylko nie patrzymy na układ "z góry", to każde obrócenie układu spowoduje zmianę obserwowanej jasność. Przez to W UMa nie ma płaskiego maksimum. To ostatnie występuje w układach rozdzielonych, jak na powyższej animacji.

Hej.

Filmik i wyjaśnienie starałem się dobrać jak najprostsze (a wiec i upraszczające nieco realia) biorąc pod uwagę fakt, że pytający/a wyraźnie zaznacza, że jest osobą początkującą i ma problem z odkopaniem wiedzy o układach zaćmieniowych w sieci. Faktycznie gwiazdy kontaktowe nie dają płaskich maksimów (tu kilka wykresów z zatwierdzonych VSXów z moich zasobów - https://sites.google.com/site/astroamator/home/projekty/zatwierdzone-odkrycia , a tu również do wyszukania z realną fotką w zestawieniu - https://sites.google.com/site/astroamator/astrofotografia/fotometria-i-spektrometria ) Jednak zaintrygował mnie ten fragment:

(...) Taki kształt gwiazd powoduje, że różne części powierzchni mają różną temperaturę, a przez to świecą inaczej. Jeśli tylko nie patrzymy na układ "z góry", to każde obrócenie układu spowoduje zmianę obserwowanej jasność. (...)

Do tej pory sądziłem, że głównym "rozgrywającym" w zmianach blasku układów EW dalej jest sam fakt przesłaniania jednej gwiazdy przez drugą, a nie różnice temperatur ich odkształconych powierzchni.

Są w ogólnie-dostępnych zasobach sieci jakieś pełne (choć ciągle w przystępnej formie) opracowania, opisujące te mechanizmy bardziej szczegółowo? Może ktoś podratować linkiem?

Pozdrawiam.

Radek P · 1 Września 2014

W każdej gwieździe efektywny potencjał (grawitacja oraz siła odśrodkowa) na powierzchni jest stały. Jeśli gwiazda szybko rotuje, to bieguny są wybrzuszone, a równik "rozdymany". W przypadku układów kontaktowych potencjały obu gwiazd muszą być równe, więc składniki muszą uzgodnić wspólną wartość. Dodatkowo temperatura dostosowuje się do grawitacji: T⁴ jest proporcjonalne do g. Jeśli g zmieni się o 10%, to temperatura zmienia się o 2.5%. Działa to w przypadku gwiazd szybko rotujących, jak i układów kontaktowych.

O różnych typach gwiazd zmiennych można poczytać na

http://www.aavso.org/vsots_archive

Lepszego linku pod ręką nie mam.