2P/Encke

[Piotrek Guzik]

Powoli kończy się czas, kiedy na naszym niebie nie było widać żadnej jasnej komety.

 

Wkrótce do peryhelium po raz kolejny powróci kometa o najkrótszym okresie obiegu wokół Słońca - 2P/Encke. Po raz poprzedni blisko Słońca była ona jesienią 2013 roku i przez kilka tygodni było ją wtedy widać w lornetce.

Obecny powrót jest trochę mniej korzystny, niemniej jednak warunki do jej obserwacji będą przyzwoite. Obecnie jej jasność to na razie tylko około 18 mag. Niedawno kilku astrofotografów wykonało jej zdjęcia i jak się okazało, oprócz jej jądra widać na tych zdjęciach bardzo słabe, długie, wąskie, ciągnące się po obu stronach komety pasmo pyłu, który wyemitowała ona podczas poprzednich powrotów (tzw. trail).

Kometa 2P/Encke charakteryzuje się szybkim wzrostem jasności na 2 - 3 miesiące przed peryhelium. Na przełomie grudnia i stycznia jej jasność może już sięgać 13 - 14 mag i być może pojawią się wtedy jej pierwsze obserwacje wizualne. Kometa będzie wtedy się znajdować w okolicy głowy Ryb, więc wieczorami będzie świecić całkiem wysoko. Pod koniec stycznia powinna już mieć 11 - 12 mag, więc pewnie uda się ją wypatrzeć w średniej wielkości teleskopach. W pierwszej dekadzie lutego będzie przeszkadzał nam Księżyc, za to po 10 lutego 2017 kometa powinna być już nieco jaśniejsza od 10 mag. Niestety, będzie świecić już tylko niecałe 20 stopni nad horyzontem i to w dość jasnej części światła zodiakalnego. Mimo tego na przejrzystym niebie posiadacze średniej wielkości teleskopów prawdopodobnie zobaczą ją bez większego trudu.

W kolejnych dniach warunki do obserwacji komety będą się powoli pogarszać, jednak kometa będzie systematyczne zyskiwać na jasności, a do tego będzie się stawać coraz bardziej zwartym obiektem, więc pomimo pogarszających się warunków prawdopodobnie będzie ją coraz łatwiej dostrzec. Pod koniec lutego jej jasność powinna wynosić około 7 - 8 mag i choć będzie świecić wieczorem nisko na ciągle jeszcze dość jasnym niebie, to jeśli tylko będzie ono przejrzyste, powinna być widoczna bez większego problemu nawet w małych teleskopach.

Na początku marca kometa znajdzie się zbyt blisko Słońca aby dało się ją zaobserwować. Przez peryhelium (w odległości 0.34 j.a. od Słońca) przejdzie 10 marca 2017, a po peryhelium nie będzie jej już od nas widać.

 

 

Niedługo napiszę jeszcze o dwóch innych kometach, które początkiem przyszłego roku powinny być znacznie ciekawsze niż 2P/Encke.

[TUR]

Materiały pomocnicze do Piotrka informacji.

 

Wykresy wygenerowane za pomocą programu Orbitas.

 

Mapki:

- Oznaczenia daty co 1 tydzień,

- oznaczenia komety na każdy dzień,

- siatka w Ra oraz Dec co 5*,

- obiekty mgławicowe oznaczone do 13 mag,

- zasięg gwiazdowy ok 11.5mag.

 

Pozdrawiam

Paweł

Edytowane 15 Października 2016 przez TUR

[Piotrek Guzik]

Kiedy wczoraj byliśmy z Kraterem na Koskowej Górze, przypomniało mi się, że dość wysoko nad południowo-zachodnim horyzontem (w kierunku, w którym niebo było najciemniejsze) znajduje się kometa 2P/Encke. Kometa miała być jeszcze całkiem słaba i nie miałem przygotowanej dla niej dokładnej mapki, pamiętałem tylko, że ma być gdzieś blisko gwiazdy β Psc.

 

Na szczęście Krater miał ze sobą tablet z jakimś programem typu planetarium (chyba SkySafari). Z zasady staram się nie korzystać z żadnych monitorów podczas obserwacji, jednak nie mieliśmy żadnego dalszego planu, a Krater obiecał, że włączy czerwony "tryb nocny" . Zważywszy na to, że kometa miała być całkiem słaba, a ekran, nawet przyciemnioniony i czerwony, jednak wpływa na adaptację wzroku do ciemności, nie bardzo chciało mi się z nią walczyć. Krater jednak dzielnie mnie dopingował i koniec końców po zlokalizowaniu miejsca gdzie kometa miała się znajdować, poświęciłem jej 15 czy 20 minut (a może i nieco więcej).

 

Samo zlokalizowanie miejsca, gdzie ma się znajdować kometa też zajęło mi chwilę, bo w tablecie Kratera zaznaczone były tylko gwiazdy jaśniejsze od 12 mag, podczas gdy zasięg teleskopu wynosił około 15 mag. W okolicy komety znajdowała się słaba galaktyka - NGC 7242 (o jasności około 13^mag). Galaktyka była niewielkim, lekko rozciągniętym i dość zwartym obiektem. Po jakimś czasie niedaleko od galaktyki zauważyłem drugi, znacznie większy mgławicowy obiekt - okrągły i bardzo mocno rozmyty. Ze względu na to, że mapka w programie Kratera nie była zbyt dokładna, nie byłem pewien, czy mam do czynienia z kometą, czy może ten większy obiekt to galaktyka, a ten mniejszy (który brałem za galaktykę), to jakieś 2 lub 3 słabe gwiazdki, które zerkaniem zlewają się w jeden trochę większy obiekt (zwłaszcza że seeing był tej nocy słaby). Jasność tego większego obiektu oceniłem na około 13.5 mag, a średnicę na mniej więcej 2' (być może była nawet nieco większa, ale bardzo trudno było określić, gdzie się "kończy").

 

W dzień sprawdziłem to w programie Guide 8.0, ściągając dodatkowo zdjęcia z przeglądu DSS. Dokładnie w miejscu, gdzie widziałem mały zwarty obiekt, znajdowała się galaktyka NGC 7242, a w miejscu większego obiektu zlokalizowana była kometa 2P/Encke.

 

Pogrzebałem w swoim archiwum i z ciekawości sprawdziłem, kiedy udało mi się ją zaobserwować po raz pierwszy podczas każdego z powrotów, kiedy ją obserwowałem:

 

15 X 2003 - 75 dni przed peryhelium

4 IX 2013 - 78 dni przed peryhelium

22 XII 2016 - 77 dni przed peryhelium

 

 

 

[Marcin03]

Oj, muszę się w styczniu w teleskop zaopatrzyć

[napoleon]

2P/Encke & 93P/Lovas

Na początku stycznia tuż po rozpoczęciu nocy astronomicznej w gwiazdozbiorze Ryb około 38 stopni nad południowo-zachodnim horyzontem możemy obserwować dwie komety. Jaśniejsza kometa (u dołu zdjęcia) 2P/Encke okrąża Słońce w czasie 3,3 roku i jest kometą o najkrótszym znanym okresie obiegu. Jej jasność wynosi około 12-13 mag. W górnej części zdjęcia znajduje się inna kometa krótkookresowa 93P/Lovas, która powraca w okolice Słońca co 9,2 roku. Jej jasność jest jednak bardzo mała, gdyż wynosi mnij niż 16 mag. Zdjęcie jest kompozycją 4 ujęć każde po 6min. wykonanych za pomocą astrografu o średnicy 106mm wyposażonego w reduktor ogniskowej (f=392mm, f/3,65) oraz kamerę CCD. Na zdjęciu niejako przy okazji zarejestrowało się kilka słabych galaktyk wśród których najjaśniejszą jest galaktyka spiralna z poprzeczką (NGC7483) o jasności 13,1 mag, którą odkrył John Herschel 18 września 1830 roku. W galaktyce tej zaobserwowano niedawno supernową SN 2010id.

 

[Bartosz]

Lovas'a też łapałem wcześniej: http://astropolis.pl/topic/55044-dobra-pogoda-kilka-dni-kilka-obiektow/page-3?do=findComment&comment=657187

[Piotrek Guzik]

Lovas'a też łapałem wcześniej: http://astropolis.pl/topic/55044-dobra-pogoda-kilka-dni-kilka-obiektow/page-3?do=findComment&comment=657187

 

A ja ją widziałem 4 razy między wrześniem 2007 a styczniem 2008 .

[Marcin03]

Oj, muszę się w styczniu w teleskop zaopatrzyć

Teleskop już w domu jest kilka dni

[Bartosz]

Piotrek, ale jakim teleskopem ??? Przecież to słabizna jest , chyba, że w czasie tamtego powrotu była jaśniejsza.

[Piotrek Guzik]

Piotrek, ale jakim teleskopem ??? Przecież to słabizna jest , chyba, że w czasie tamtego powrotu była jaśniejsza.

 

Tak, wtedy była wyraźnie jaśniejsza (choć i tak słaba). W czasie kiedy ją obserwowałem, miała jasność około 13^mag. Widziałem ją w 20 cm teleskopie, w którym na całkiem dobrym niebie była ledwie dostrzegalna zerkaniem i to głównie dzięki temu, że miała niewielkie rozmiary kątowe.

[TUR]

Foto z 7.01.2017, 300s,L. iTeleskop.org.

 

Pozdrawiam

Paweł

[napoleon]

Zdjęcie jest kompozycją 4 ujęć każde po 3min. wykonanych za pomocą astrografu o średnicy 106mm, f/3.65 i kamery CCD w dniu 30 grudnia 2016. Jasność komety wynosiła około 13 mag.

[Piotrek Guzik]

Kometa 2P/Encke jest już całkiem fajnym obiektem. Wczoraj oglądaliśmy ją z Kraterem z Koskowej Góry.

 

Na przejrzystym niebie była widoczna w 33 cm teleskopie natychmiast (zobaczyłem ją od razu po zgrubnym wycelowaniu teleskopu w okolicę, gdzie miała się znajdować), jako nieduży, zwarty i dość jasny obiekt. Jej jasność oceniłem na 9.5 mag przy średnicy głowy równej 2.5'. Kometa była też bardzo słabo widoczna w lornetce 10x50 (tu dużą zasługę miała bardzo dobra przejrzystość powietrza).

 

Najbliższ tydzień lub dwa to najlepszy czas podczas aby ją zaobserwować podczas tego powrotu. Obecnie jest ona chyba najłatwiejszą do obserwacji kometą naszego nieba. Choć 45P jest od niej znacznie jaśniejsza, to jest niestety bardzo rozmyta, co mocno utrudnia jej zobaczenie.

[MaPa]

Jak zapolować dzisiaj na kometkę...

Patrzymy na Marsa, potem skaczemy na Wenus ( uuu naswietlamy krótko) a potem w tej lini sobie idziemy o przybliżoną odlegość od Marsa do Wenus w okolice gwiazdki 28 Ome PSC.

Lekko na lewo i powyżej od gwiazdki

Obserwacje 10x56... zamajaczyła ledwo,ledwo i to chyba tylko dlatego ze wiedzialem gdzie patrzyc. Rekomenduje większą aperturę.

Edytowane 15 Lutego 2017 przez MaPa

[ax]

Jak zapolować dzisiaj na kometkę...

Patrzymy na Marsa, potem skaczemy na Wenus ( uuu naswietlamy krótko) a potem w tej lini sobie idziemy o przybliżoną odlegość od Marsa do Wenus w okolice gwiazdki 28 Ome PSC.

Lekko na lewo i powyżej od gwiazdki

Obserwacje 10x56... zamajaczyła ledwo,ledwo i to chyba tylko dlatego ze wiedzialem gdzie patrzyc. Rekomenduje większą aperturę.

 

A ja polecam tą mapkę.:

 

[Jacek160]

W dniu wczorajszym zaczaiłem się na nią i niestety poległem,choć gwiazdka HIP 21 w lornetce 15x70 znajdująca się tuż obok komety była widoczna bezproblemowo.Do następnego razu jak pogoda pozwoli bo znowu te chmurwy zas...ne:(

[Piotrek Guzik]

W dniu wczorajszym zaczaiłem się na nią i niestety poległem,choć gwiazdka HIP 21 w lornetce 15x70 znajdująca się tuż obok komety była widoczna bezproblemowo.

 

Gwiazdka, o której piszesz ma jasność 7.5 mag, a kometa nie dość że jest o niej o 1.5 mag (czyli 4 razy) słabsza, to jest jeszcze obiektem rozciągłym. Ja widziałem tę kometę przedwczoraj (15 II 2017) w lornetce 10x50, ale w lornetce były widoczne też gwiazdy o jasnościach 10.0 - 10.2 mag.

[M.K.]

Wczoraj nadciągające cirrusy z zachodu uniemożliwiły obserwację komety... niby gwiazdki ledwo było widać, ale jedyne, co przypominało kometę, to ... Wenus (o DC=9)

[Piotrek Guzik]

 

Ja widziałem tę kometę wczoraj w lornetce 10x50

 

 

Wczoraj nadciągające cirrusy z zachodu uniemożliwiły obserwację komety... niby gwiazdki ledwo było widać, ale jedyne, co przypominało kometę, to ... Wenus (o DC=9)

 

Racja! Jak ten czas szybko leci . Widziałem ją przedwczoraj (15 II 2017) z Koskowej Góry. Już poprawione.

[Jacek160]

Sugerowałem się postem kolegi Mapa który ją upolował w lornetce 10x56,pewnie przejrzystość powietrza była słaba i to było powodem że nie udało mi się jej wypatrzeć,choć z drugiej strony nie jest tak rozlazła jak Honda.Z trajektorii wynika że przez najbliższe kilkanaście dni będzie zasuwać na wschód,póżniej niestety skręci w strone Słońca więc warunki do jej obserwacji będą się z każdym dniem pogarszać.Pewnie jeszcze pojaśnieje,oby pogoda się wyklarowała.

[Jacek160]

Sugerowałem się postem kolegi Mapa który ją upolował w lornetce 10x56,pewnie przejrzystość powietrza była słaba i to było powodem że nie udało mi się jej wypatrzeć,choć z drugiej strony nie jest tak rozlazła jak Honda.Z trajektorii wynika że przez najbliższe kilkanaście dni będzie zasuwać na wschód,póżniej niestety skręci w strone Słońca więc warunki do jej obserwacji będą się z każdym dniem pogarszać.Pewnie jeszcze pojaśnieje,oby pogoda się wyklarowała.

[DARK]

Odradzam szukanie tej komety lornetką a w szczególności ludziom którzy dopiero co zaczynają obserwować komety. Chyba że ktoś ma wyłącznie lornetkę albo jest ona z tych większych np 10x70. Ja z zasady nie próbuje obserwować komet swoją lornetką (7x50) gdy są słabsze od ok 8mag. Kometa 2P/Encke przy obecnej jasności ok 9mag kometa jest w zasadzie w zasięgu lornetek ale szukanie czegoś na granicy zasięgu moim zdaniem daje często niepewne rezultaty albo jest tylko ich "odhaczeniem", a osobiście lubię podelektować się widokiem komety.

Kolejna sprawa to to że przy niskiej jasności kometach zalecałbym posługiwaniem się dużo bardziej szczegółowymi mapkami niż taką którą zamieścił kolega AX

Ja miałbym spore problemy na podstawie nich znaleźć tą kometę i niemal jedną okazję na jej dostrzeżenie straciłem bo lokalizacja naprowadzała tylko z grubsza gdzie jest poszukiwana kometa. Przy takich jasnościach komety zasięg gwiazdowy powinien być sporo większy niż jasność komety

A co do samej 2P/Encke to jet ona dla mnie rekordzistka spośród 112 komet które widziałem do tej pory. Obserwowałem ją już w czterech powrotach (2003, 2007, 2013 i obecnym 2017r). Poza tym jest twórczynią roju Taurydów, meteorów z którym mam wyjątkowo miłe wspomnienia obserwacyjne i fotograficzne.

Edytowane 18 Lutego 2017 przez DARK

[Jacek160]

Nie szukałem komety na podstawie mapki zamieszczonej powyżej,to jest taka poglądowa mapka gdzie należy szukać,korzystam ze stellarium.Nie pozostaje nic innego jak wytaszczenie działa dużego kalibru"Synty"na taras:-)

[Jacek160]

No w końcu udało mi się ją namierzyć,tuż po 18.30 ustawiłem lornetke na gwiazdke w Psc i od razu wpadła w oko.Wpatrywałem się w nią co najmniej kwadrans i poza delikatną smużką światła(głową)najmniejszego śladu ogona nie udało się wypatrzeć,za słaby sprzęt żeby coś więcej ujrzeć.Jednak popołudniowy deszczyk ma zbawienny wpływ na poprawe stanu przejrzystości powietrza.

[napoleon]

Korzystając z wczorajszego okna pogodowego (2017-02-24) udało się uwiecznić bardzo jasną kometę krótkookresową 2P/.Encke (6.3 mag.) znajdującą się aktualnie w gwiazdozbiorze Ryb (RA 00h09m; Dec+06 50'). Sesja rozpoczęta o 19:10, gdy wysokość komety nad horyzontem wynosiła 10 stopni, krótko przed rozpoczęciem nocy astronomicznej. Kompozycja 16x1min, FSQ106, Canon 6D, ISO3200. Widać nawet słaby warkocz .

 

 

 

Krzywa jasności http://www.aerith.net/comet/catalog/0002P/2017.html

 

Edytowane 25 Lutego 2017 przez napoleon