MEISSA, królowa w pyłowym wieńcu

22 Października 2016

MEISSA, KRÓLOWA W PYŁOWYM WIEŃCU

Lambda Orionis, nosząca wyjątkowo piękną i dumnie brzmiącą nazwę Meissa (jak i również: Heka), to jedna (obok Psi 1 i Psi 2 Ori) z gwiazd tworzących symboliczną głowę Oriona. Posiadanie własnej nazwy zawdzięcza prawdopodobnie swej szczególnej lokalizacji na mapie nieba.

Jest jedną z ciemniejszych gwiazd, która ma nazwę zwyczajową. Nazwa „Meissa” pochodzi z języka arabskiego i znaczy tyle co „dumnie maszerujący”.

Meissa to gwiazda wielokrotna o jasności wizualnej 3,51 magnitudo. Według katalogu Stelle Doppie, jest systemem sześcioskładnikowym. Dwa najjaśniejsze komponenty zaliczają się do wczesnych typów widmowych. λ Ori A to gorący olbrzym należący do typu widmowego O8 III f. Jego temperatura wynosi około 35.000K. Litera „f” w zapisie typu widmowego oznacza obecność linii zjonizowanego helu, co wskazuje na bardzo wysoką temperaturę gwiazdy. λ Ori B to gwiazda niewiele chłodniejsza od swej bliźniaczki: B0,5 V oraz blisko 25.000 K. Obie gwiazdy emitują wysokoenergetyczne fotony promieniowania ultrafioletowego oraz rentgenowskiego. Są od siebie odległe o dystans 4,5’’. A zatem nie jest to układ nadający się do obserwacji przy pomocy lornetek czy małych teleskopów. Za to czynnikiem korzystnym będzie niska różnica jasności pomiędzy obiema gwiazdami. Jasności wizualne systemu λ Ori A i B wynoszą: 3,51^m i 5,45^m i ciemniejszy składnik nie niknie w świetle jaśniejszego z nich.

Układ wielokrotny:

Lambda Orionis jest oddalona od Ziemi o 1000 l.ś. Oglądana gołym okiem sprawia wrażenie błękitnej z lodowatym blaskiem wokół. Jej wskaźnik barwy (B-V) to -0,18. Oba najjaśniejsze komponenty gwiazdy obserwowane przez teleskop widnieją jako błękitne punkty o różnych odcieniach: jaśniejsza z nich jest wyraziście szafirowo-błękitna, słabsza z kolei jest biała z lekkim błękitnawo-turkusowym odcieniem. Katalog Stelle Doppie sugeruje obecność jeszcze czterech, znacznie ciemniejszych składników systemu:

Dalsze losy składowych:

Najjaśniejszy składnik systemu sześciokrotnego Meissy, λ Ori A jest bardzo masywną gwiazdą. Jego masa jest bliska 25 masom Słońca i można być niemal pewnym, że zakończy swój żywot jako supernowa. Z kolei składnik λ Ori B ma szansę zostać supernową, ale równie prawdopodobne jest jego przekształcenie się w białego karła.

Pierścień pyłowy:

Lambda Orionis oglądana w świetle podczerwonym okazała się być otoczona olbrzymią mgławicą, nazywaną niekiedy „pierścieniem Meissy”. Promieniowanie pochodzące od systemu λ Ori oraz pobliskich gwiazd wzbudza pierścień pyłu, który je otacza. Obłok molekularny wokół Meissy oznaczony jest numerem katalogowym SH 2-264. Uznawany jest za jeden z najpotężniejszych znanych obszarów gwiazdotwórczych. Wewnątrz obłoku znajdują się zarówno młode gwiazdy, jak i protogwiazdy w fazie formowania. Ten wielki obiekt zajmuje znaczny obszar na nocnym niebie: blisko 10 na 10 stopni (równoważnik 20 x 20 Księżyców w pełni).

Pierścień ma średnicę około 150 l.ś i jest oddalony od Ziemi o nieco ponad 1000 l.ś.

Mgławica Sh 2-264 jest jonizowana przez Meissę i gwiazdy znajdujące się nieopodal. Gwiazdy te emitują silne promieniowanie ultrafioletowe, które jest absorbowane przez drobiny pyłu z pierścienia pyłowego. Drobiny te ulegają jonizacji oraz podgrzaniu. Dlatego całość jest dobrze widoczna w zakresie dalekiej podczerwieni.

Wewnątrz pierścienia znajduje się rejon gwiazdotwórczy. Zawiera on liczne protogwiazdy o niskich masach oraz wiele struktur przed-protogwiazdalnych. Naukowcy zidentyfikowali i zbadali ponad 400 gwiazd należących do tego obszaru. Jest to względnie młoda populacja gwiazd- liczy zaledwie 5 milionów lat. Pełna nazwa rejonu brzmi: The Lambda Orionis Star Forming Region (LOSFR).

W skład pierścienia Meissy wchodzą także dwie ciemne mgławice: Barnard 30 i Barnard 35 (B30 i B35). Są one tak gęste, że blokują przepływ światła (dlatego są ciemne). Pierścień wraz z znajdującymi się w jego wnętrzu strukturami ilustruje poniższe zdjęcie.

Na temat pochodzenia obłoków pyłowych wokół Lambdy Orionis jest kilka hipotez. Jedna z nich podaje, że powstały one z resztek materii pozostałych po utworzeniu się Meissy, a następnie uformowanych przez jej wiatr gwiazdowy.

Inna hipoteza głosi, że obiekt okalający Meissę, to pokłosie wybuchu gwiazdy obecnej w bliskim sąsiedztwie Lambdy Orionis, wiele lat temu.

Źródła:

1. Ze strony internetowej Jima Kalera, profesora Uniwersytetu w Illinois.

2. W. Howard Waller, P.W. Hodge: „Galaxies and The Cosmic Frontier”, str. 95.

3. www.galaxymap.org

4. J. Hernandez, M. Morales-Calderon, N. Cawet, L. Hartmann, J. Muzerolle, R. Gutermuth, K.L. Luhman, J. Stanffer: “Spitzer Observations of The Lambda Orionis Cluster”.

5. Ze strony internetowej: Atacama Large Millimeter/submillimeter Array.

Paether · 22 Października 2016

tworzących symboliczną głowę Oriona.

Ten Orion to jakiś kosmita musiał być

Posiadanie własnej nazwy zawdzięcza prawdopodobnie swej szczególnej lokalizacji na mapie nieba.

Ukradła nazwę gammie Geminorum, która skończyła jako Alhena

Przy okazji warto wspomnieć o tekście dotyczącym Collindera 69 - http://astropolis.pl/topic/48149-obiekt-tygodnia-05022015-collinder-69/

...i o asteryzmie "Lambda-Lambda", którego Meissa jest głównym składnikiem.

ekolog · 22 Października 2016

Moim zdaniem na tym obiekcie wychodzi najwyższość prawdziwie prawdziwej lornetki zostawiająca wszelkie teleskopy i niepotrzebnie drapieżne powerowo lornetki daleko w tyle!

http://teleskopy.pl/Lornetka-Delta-Optical-7x50-Titanium-teleskopy-1337.html

I nie chodzi mi o zobaczenie lub nie mgiełki (choć ta źrenica wyjściowa zapewnia wypatrzenie wszelkich większych mgiełek jeśli tylko jest to możliwe) tylko o widzenie takich asteryzmów w miarę spójnie i

w szerokim kontekście

Pozdrawiam

p.s.

Danielu, Czy możesz wskazać link do opisu tego Lambda-Lambda jako właśnie "Lambda-Lambda"

Edytowane 22 Października 2016 przez ekolog

Paether · 22 Października 2016

Danielu, Czy możesz wskazać link do opisu tego Lambda-Lambda jako właśnie "Lambda-Lambda"

Proszę bardzo - http://astropolis.pl/topic/43314-tabela-wimmera-v3/

Pod numerem 103

ekolog · 22 Października 2016

Dzięki

Widzę, że lista wydłuża się tam z wersji na wersję

Idziemy w szerokie pola?

Pozdrawiam

p.s.

:Wave:

edit:

jak się patrzy na minaturkę mojego obrazka (czyli bez klikania) to od razu widać czemu jedank LAMBDA - z siedmiu gwiazd

czasem ograniczony zasię gwiazdowy ma swoje zalety

Edytowane 22 Października 2016 przez ekolog

HAMAL · 23 Października 2016

Lubię czasem kontemplować Lambdę Lambdę gwiazdka po gwiazdce

23 Października 2016

I są tego efekty. Widać, że kochasz gwiazdy, i tak jak mówisz- kontemplujesz ich urodę, a nie tylko traktujesz jako "nudne" tło do DS-ów.

Widać to po Twoich rewelacyjnych zdjęciach i wiernie odwzorowanych kolorach gwiazd.

Darek_B · 23 Października 2016

Fotka Oriona z naszą bohaterką.

Znalazłem w nieobrobionym katalogu :Lastowo 2015 :Salut:

Pojedyncza ekspozycja Canon 5DmkII, Sigma 50 mm ,f3.2, 5 min.

ekolog · 23 Października 2016

Zdjęcie Darka uzmysłowiło mi że to jest chyba odwrócona lambda.

No nie czarujmy się, najbardziej charakterystyczne są te trzy gwiazdki obramowane dwiema większymi po bokach.

Gdyby te większe były wyżej (czyli z innego miejsca i czasu patrząc), to mielibyśmy atletę dźiwigającego dwa ciężary - coś nazwowo typu: "we are the champion"

Pozdrawiam

23 Października 2016

Darku, piękne zdjęcie. I jak ślicznie widać asteryzm. Meissa błękitna, ale najbardziej niebieska jest chyba Gamma Orionis

17 Listopada 2016

Moi Kochani, spójrzcie: nareszcie doczekałam się czystego nieba i udało mi się uchwycić Meissę. A przy niewielkim powiększeniu (36x) to nawet cały asteryzm Lambd-Lambda się zmieścił Jakież było moje zdziwienie, gdy pośród mrowia błękitnych, gorących gwiazd typu widmowego O oraz B odnalazłam pomarańczowawą, nieco chłodniejszą piękność. Phi 2 Orionis to olbrzym typu G8 i o wskaźniku barwy +0,95. Pośród wszechobecnych pudrowych błękitów wydawała się wyraźnie pomarańczowa z delikatnym różowawo-słodkim odcieniem (coś jak skórka czerwonego gejpfruta).

Asteryzm Lambda-Lambda zajął niemalże całe pole widzenia okularu i wraz z widocznymi drobnymi gwiazdami prezentował się wyjątkowo prześlicznie.