Messier 017 - Mgławica Omega

Paether · 24 Listopada 2016

Mgławica Omega (Messier 17 lub NGC 6618) – obszar H II w gwiazdozbiorze Strzelca niedaleko granicy z Tarczą i Wężem. Leży w odległości 5-6 tys. lat świetlnych od Ziemi. Podobnie jak w przypadku innych mgławic emisyjnych, określenie całkowitej jasności jest sprawą problematyczną, Wiele źródeł opierając się na Uranometrii 2000.0 określajajasność M17 na 6.0 mag.

Odkryta w 1745 roku przez Jean-Philippe de Cheseauxa. Jednak Charles Messier o tym nie wiedział i dokonał "prywatnego odkrycia" i dodał do swojego katalogu 3 czerwca 1764 roku. Charakterystyczna nazwa zwyczajowa pochodzi od Johna Herschela, który w kształcie mgławicy dostrzegł dużą grecką literę omega. Obiekt posiada również kilka innych nazw dotyczących całej mgławicy albo poszczególnych fragmentów:

Mgławica Łabędź,
Mgławica Podkowa,
Mgławica Homar.
"Checkmark" (angielskie określenie na symbol zaznaczenia - popularny "ptaszek".

Szkic Johna Herschela z 1833 roku. Źródło: messier-objects.com

"Omega" to jeden z największych obszarów gwiazdotwórczych i jedna z najjaśniejszych mgławic w Drodze Mlecznej. Rozciąga się na 15 lat świetlnych i jest częścią większego obłoku o wielkości około 40 lat świetlnych. Masa gazu w mgławicy jest szacowana przez astronomów na co najmniej 30 tysięcy mas Słońca. Obszar ten obejmuje także gromadę otwartą gwiazd złożoną z 35 obiektów i znaną pod nazwą NGC 6618. Całkowita liczba gwiazd w mgławicy jest jednak dużo wyższa: w centrum jest ich co najmniej 800, a na obrzeżach jeszcze więcej. Jest to jedna z najmłodszych znanych gromad otwartych.

Dane katalogowe:

Rektascensja: 18h20m26
Deklinacja: -16°10'
Gwiazdozbiór: Strzelec
Odległość: 5500 l.ś.
Jasność: 6,0 mag.
Rozmiar kątowy: 46'x37'

Ponieważ M17 jest duża i bardzo jasna, jej charakterystyczny kształt nie stanowi większego problemu w optyce o dowolnej wielkości. Poszukiwania można rozpocząć od gwiazdozbioru Orła. Przedłużając 3-krotnie linię łączącą Altaira z Deneb Okab napotkamy na najjaśniejszą gwiazdę Tarczy (pewnie po drodze w szerokim polu lornetki lub szukacza pojawi się gromada Dzika Kaczka (M11). Po dotarciu do tej gwiazdy kierujemy się na południe w stronę Gamma Scuti. M16 jest nieco więcej niż 2 stopnie na południowy zachód.

Jeśli jesteś pod ciemnym niebem możesz również zidentyfikować M24 czyli chmurę gwiazd na północ od Lambda Sagittari (Kaus Borealis, 2.8 mag) stanowiącą "pokrywę czajniczka" i skierować się nieznacznie na północ.

Szkice na forum:

Szkic autorstwa Wimmera

Zdjęcia na forum: