Równonoc

[Pestek94]

Punktualnie o godz. 11.28 nasza Dzienna Gwiazda przeszła przez Punkt Barana, zwany punktem równonocy wiosennej (inaczej punkt przecięcia ekliptyki) zatem świt dobry wiosno Przyszła i pozostanie z nami aż ~93 dni. Czym tak właściwie jest równonoc?

Punkt Barana to początek układu współrzędnych równikowych i ekliptycznych, zwany jest również punktem równonocy, bowiem w momencie przejścia Słońca przez Punkt Barana dzień i noc trwa dokładnie 12 godzin, zarówno na półkuli północnej jak i na półkuli południowej. Jedyna różnica to ta, że gdy u nas zaczyna się wiosna, na półkuli południowej jesień i tam dni ulegają skracaniu. Od dnia równonocy z każdą kolejną dobą, dnia będzie przybywać a noc będzie się skracać, role się odwrócą w momencie przesilenia letniego. W skrajnym momencie dzień będzie trwał ponad 17 godzin na północy kraju, odrobinę krócej na południu. Jednak to właśnie teraz dzień wydłuża się najszybciej.

Co nas czeka wiosną?

Pierwsza wiosenna pełnia wypadnie 11 kwietnia – wyznacza ona datę Wielkiej Nocy, tej wiosny przeżyjemy trzy pełnie Księżyca. W weekend z 25/26 zmiana czasu z zimowego na letni, śpimy godzinę krócej, dlatego warto pójść spać wcześniej. Przesunie się godzina wschodu Słońca, natomiast zachody będą już po godz. 19.00 i z każdym kolejnym dniem będą się przesuwać, a wschody następować coraz wcześniej.

Dwa lata temu wiosna zaczęła się efektownie, zaćmieniem Słońca, w tym roku najbardziej efektownym zjawiskiem wiosennym (przynajmniej narazie).

Białe noce

 

W połowie maja koniec nocy astronomicznych. Tak, nie przesłyszałeś się. Kiedy Słońce chowa się płycej niż 18 st. pod horyzont zachodzi zjawisko „białych nocy”. Jeśli byłeś/aś nad morzem w okolicach czerwca, wiesz o czym mówię. Tam praktycznie w ogóle nie zapada noc,tylko lekki zmrok. Są miejsca gdzie zjawisko następuje wcześniej i trwa dłużej, a w niektórych miejscach Polski dosłownie kilka dni. Przyjmuje się, że białe noce występują w Polsce między 15 maja a 31 lipca.

Płytsze położenie Słońca pod horyzontem oznacza również więcej widocznych flar irydium i coraz późniejsze przeloty ISS.

Gwiazdozbiory

 

Gwiazdozbiory

Hydra – jeden z największych gwiazdozbiorów nieba północnego, najjaśniejsza gwiazda to Alphard. Gwiazdozbiór trudny do odnalezienia na naszym niebie, jednak warto pokusić się o jego odszukanie. Widoczny na niebie południowym.

HYDRA – STELLARIUM

Kruk – dobrze widoczny w Polsce wiosenną porą gwiazdozbiór, najjaśniejsza gwiazda to gamma Corvi 2,58 m. Należy go szukać nisko nad horyzontem południowym w okolicach północy.

Korona Północna – jeden z najprościej rozpoznawalnych gwiazdozbiorów widocznych w Polsce od wczesnej wiosny do jesieni, jego gwiazdy przypominają koronę. W dobrych warunkach widocznych około 20 gwiazd, ma swój odpowiednik na półkuli południowej, zwany Koroną Południową. Spoglądając około 23 na wscodnie niebo ujrzymy Arktura, mocno świecącą gwiazdę z konstelacji Wolarza, obok niego znajduje się Korona Północna. Gwiazdozbiór widoczny całą noc.

Panna – gwiazdozbiór galaktyk. Nie ma gwiazdozbioru, który zawierał by w sobie tyle obiektów, co Panna. Ciekawe czemu tak na nią lecą? Najjaśniejszą gwiazdą jest Spica. W tej konstelacji znajduje się Punkt Wagi – w momencie przejścia Słońca przez niego na naszej półkuli rozpoczyna się … nieważne Widoczna niemal całą noc na południowej części nieba.

Wolarz – jeden z bardziej rozpoznawalnych gwiazdozbiorów ze względu na Arktura, gwiazdę, która nisko nad horyzontem świeci na czerwono, że aż miło patrzeć. Jest to trzecia pod względem jasności gwiazda na niebie nocnym. Wspólnie z Regulusem i Spicą tworzy trójkąt wiosenny.

Jest to tylko część gwiazdozbiorów wiosennych jakie możemy oglądać na niebie.

Roje meteorów

 

21/22.04 – maksimum meteorów z roju lirydów (ZHR=18)
05/06.07 – maksimum z roju eta Akwarydów (ZHR=60)

Więcej w comiesięcznym astro kalendarzu (który powraca po dwóch miesiącach).

Życzę Wam gorącej i pełnej pięknych obiektów i obserwacji wiosny

21 czerwca o godz. 04.23 powitamy lato.

http://nighstars.pl

[Piotr Brych]

"w momencie przejścia Słońca przez Punkt Barana dzień i noc trwa dokładnie 12 godzin"

Niestety nie.

Jakoś tak się przyjęło, że dzień zaczyna się gdy nad horyzontem pojawia się Słońce, ale nie jego środek, czy całe, ale wystarczy, że najmniejszy fragment. Biorąc pod uwagę fakt, że średnica tarczy słonecznej to ok. 0,5°, dzień zaczyna się gdy Słońce (jego środek) jest ok. 0,25° pod horyzontem. Do tego dochodzi jeszcze refrakcja wynosząca przeciętnie kolejne 0,5-0,6°. Zatem dzień formalnie zaczyna się, gdy środek Słońca jest ok. 0,8° pod teoretycznym horyzontem. Podobnie dzień kończy się nieco później - gdy Słońce zejdzie poniżej 0,8° pod horyzont. Ponieważ przejście przez punkt Barana rozważamy dla środka tarczy słonecznej, to w dniu tzw. równonocy wiosennej dzień trwa już nieco dłużej niż 12 godzin. Dla Warszawy 20 marca dzień trwa 12h11m.

 

To takie akademickie rozważania, ale warto dla ścisłości o nich pamiętać.

[Pestek94]

"w momencie przejścia Słońca przez Punkt Barana dzień i noc trwa dokładnie 12 godzin"

Niestety nie.

Jakoś tak się przyjęło, że dzień zaczyna się gdy nad horyzontem pojawia się Słońce, ale nie jego środek, czy całe, ale wystarczy, że najmniejszy fragment. Biorąc pod uwagę fakt, że średnica tarczy słonecznej to ok. 0,5°, dzień zaczyna się gdy Słońce (jego środek) jest ok. 0,25° pod horyzontem. Do tego dochodzi jeszcze refrakcja wynosząca przeciętnie kolejne 0,5-0,6°. Zatem dzień formalnie zaczyna się, gdy środek Słońca jest ok. 0,8° pod teoretycznym horyzontem. Podobnie dzień kończy się nieco później - gdy Słońce zejdzie poniżej 0,8° pod horyzont. Ponieważ przejście przez punkt Barana rozważamy dla środka tarczy słonecznej, to w dniu tzw. równonocy wiosennej dzień trwa już nieco dłużej niż 12 godzin. Dla Warszawy 20 marca dzień trwa 12h11m.

 

To takie akademickie rozważania, ale warto dla ścisłości o nich pamiętać.

 

Wiem o tym i sie z tym zgadzam, jednak warto by to jakoś usankcjonować w końcu astronomicznie bo przynajmniej w teorii o równonocy mówimy pierwszego dnia astronomicznej wiosny a nie kilka dni wcześniej.

[JSC]

Jeszcze warto dodać, że świty są różne

-astronomiczny

-żeglarski

-cywilny

https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awit

[ANowak]

 

Dwa lata temu wiosna zaczęła się efektownie, zaćmieniem Słońca, w tym roku najbardziej efektownym zjawiskiem wiosennym (przynajmniej na razie).

Chyba nie rozumiem o co tu chodzi, albo jest coś niedopisane

 

ps. "na razie" - do póki nic się nie zmieni, w obecnej chwili

[M@ciek]

A jak już jesteśmy przy temacie świtów, nocy i wysokości słońca to polecam stronę z linku poniżej. Na jednej stronie są najważniejsze informacje dot. wysokości słońca na niebie i godzina rozpoczęcia, szczególnie upragnionej, nocy astronomicznej

 

Długość nocy/dnia, wysokość słońca: https://www.timeanddate.com/sun/poland/warsaw

[Pestek94]

Jeszcze warto dodać, że świty są różne

-astronomiczny

-żeglarski

-cywilny

https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awit

To kolejny artykul o tym

[Bartess]

Cześć.

Do napisania do Was przymusił mnie mój wpis na FB ;-) oraz wrodzona ciekawość. Otóż napisałem „No i mamy Słońce na naszej połowie :-).”. W komentarzu dostałem, że mam pokazać. No to chciałem pokazać printscreena z Heavens Above (http://www.heavens-above.com/sun.aspx?lat=52.4064&lng=16.9252&loc=Pozna%C5%84&alt=80&tz=CET), że już jest po „naszej”, północnej stronie równika i jakież było moje zdziwienie, gdy zobaczyłem, że deklinacja Słońca o 11:28 to -0° 5' 35''. zmieniając godziny trafiłem, że deklinacja 0° 0' 0'' będzie dopiero o 17:07.

Skoro Punkt Barana to przecięcie ekliptyki z równikiem niebieskim to równik niebieski jest czym innym niż równik geograficzny?

Zapytam krótko: Co jest grane? ;-).

 

Pozdrawiam

Bartess

Edytowane 20 Marca 2017 przez Bartess

[szuu]

Skoro Punkt Barana to przecięcie ekliptyki z równikiem niebieskim to równik niebieski jest czym innym niż równik geograficzny?

 

myślę że to dlatego, że pozycja równika (i biegunów) ciągle się zmienia z powodu precesji, natomiast współrzędne na niebie podajemy według ustalonego układu np. aktualnie J2000, czyli tak jak gdyby dla wygody zatrzymać precesję.

czyli słońce ma jeszcze deklinację południową i w roku 2000 byłoby to po południowej stronie równika ale w 2017 równik jest w innym miejscu i słońce jest już na północy!

[Piotrek Guzik]

Cześć.

Do napisania do Was przymusił mnie mój wpis na FB ;-) oraz wrodzona ciekawość. Otóż napisałem „No i mamy Słońce na naszej połowie :-).”. W komentarzu dostałem, że mam pokazać. No to chciałem pokazać printscreena z Heavens Above (http://www.heavens-above.com/sun.aspx?lat=52.4064&lng=16.9252&loc=Pozna%C5%84&alt=80&tz=CET), że już jest po „naszej”, północnej stronie równika i jakież było moje zdziwienie, gdy zobaczyłem, że deklinacja Słońca o 11:28 to -0° 5' 35''. zmieniając godziny trafiłem, że deklinacja 0° 0' 0'' będzie dopiero o 17:07.

Skoro Punkt Barana to przecięcie ekliptyki z równikiem niebieskim to równik niebieski jest czym innym niż równik geograficzny?

Zapytam krótko: Co jest grane? ;-).

 

Ogólnie rzecz biorąc, to jest kwestia precesji osi ziemskiej. Ze względu na precesję, przesuwa się nam Punkt Barana, a co za tym idzie, zmienia się nasz "początek" układu współrzędnych równonocnych, więc i zmieniają się nam współrzędne równikowe równonocne wszystkich obiektów na niebie i to w sposób ciągły. Aby jednak nie mieć problemów z tym związanych, współrzędne podaje się na pewną konkretną epokę. Dawniej standardem był epoka 1950.0 (czyli współrzędne liczone względem położenia punktu Barana 1 stycznia 1950 roku). Obecnie standardem jest epoka 2000.0 (czyli współrzędne liczone względem położenia punktu Barana 1 stycznia 2000 roku). W rzeczywistości przez ostatnie kilkanaście lat Punkt Barana się nam trochę przesunął (z grubsza o 17/26000 stopnia, co odpowiada właśnie niecałym 6 godzinom przesunięcia) i w momencie, kiedy Słońce przechodzi przez płaszczyznę równika ziemskiego, ma współrzędne policzone na epokę 2000.0 takie jak znalazłeś na Heavens Above.

[Bartess]

Wygląda na to, że się zgadza. Wiosna przyszła w 2000-03-20 o 08:36 i wg Heavens Above deklinacja słońca w tym momencie wynosiła 0° 0' 10''. 10'' kątowych odpowiada około 10 minutom zegarowym, co z kolei pewnie bierze się z tego, że upłynęło już kilkadziesiąt dni nowej epoki (pisząc w skrócie).

 

Czyli „patrząc w niebo” realnie Słonce przejdzie na „naszą” połowę o tej 17:07?

 

Dzięki za obszerne wyjaśnienia, jeszcze spróbuję te pojęcia dobie przetrawić :-).

[szuu]

Czyli „patrząc w niebo” realnie Słonce przejdzie na „naszą” połowę o tej 17:07?

 

 

nie - patrząc w niebo już jest po naszej stronie

patrząc na sztucznie wymyślone i nieaktualne współrzędne z roku 2000 będzie dopiero po 17

[Bartess]

Ah... No tak. Popatrzyłem na to ze złej strony :-).

 

A jeszcze jedno... Gdzie to zobaczę, że Słońce już jest po tej naszej stronie? Realnie, a nie wg epoki 2000.

Edytowane 20 Marca 2017 przez Bartess

[Pestek94]

Ah... No tak. Popatrzyłem na to ze złej strony :-).

 

A jeszcze jedno... Gdzie to zobaczę, że Słońce już jest po tej naszej stronie? Realnie, a nie wg epoki 2000.

W stellarium masz J2000 i dane na dzis wg stanu faktycznego.

[MateuszW]

tak, stellarium podaje obie wersje wspolzednych i ma dwie siatki do wyboru.