Astrofotografia wąskopasmowa

Loxley · 5 Kwietnia 2017

Astrofotografia wąskopasmowa.

Refraktor achromatyczny TS 152/900, Barlow Vixen Ultima 2x, kamerka ASI120M i pasmo H-alpha 35nm - kwintesencja mojego przełomu technologicznego.

Prawie bezinwestycyjnie, bo za cenę 250,- czyli około 5% wartości większego teleskopu, dokonałem upgrade sprzętu o... 2 cale w apreturze i skali obrazu (oczywiście to względne oszacowania - fizycznie nierealizowalne). W ten patetyczny sposób podbijam pozytywistyczne nastawienie do osiągnięć astrofotograficznych z pierwszego kwietniowego weekendu w tym roku. A to wszystko dzięki zastosowaniu baderowskiego filtra H-alpha wycinającego 35nm pasmo z czerwonej części widma w okolicy 650nm.

Z wąskim spektrum (8nm zielone pasmo filtra Baader Solar Continuum) eksperymentowałem od ubiegłego roku i w połączeniu z UV/IR-cut w ognisku głównym achromatu TS 152/900, ten filtr był niezastąpiony - jednak w większej projekcji obraz był już za ciemny. Pięciokrotnie większa szerokość pasma przepuszczania filtra H-alpha i w dodatku umiejscowionego w czerwonej części spektrum dawała nadzieję na skok jakościowy w fotografowaniu powierzchni Księżca i nie tylko - liczyłem na pewną jego uniwersalność.

Intuicja mnie nie zwiodła. Przy skali obrazu z sześciocalowego achromatu F15 (Eagle scale - pozwolę sobie na takie zapożyczenie z lotnictwa), czyli po zastosowaniu Barlowa Vixen Ultima 2x (ekwiwalentnie 2,4x) i niewielkim programowym powiększeniu dającym ostateczną skalę jak z ogniskowej F-2270mm, otrzymane obrazy były znakomite.

Link do księżycowego wątku: http://astropolis.pl/topic/58354-wczesnowiosenny-ksiezyc-w-pasmie-h-alpha/?p=675509

Porównanie zdjęć uzyskanych z filtrem czerwonym GSO #29, używanym standardowo z TS152 i Barlowem dla skali F-1920mm (tj. 90% orginału), do zdjęć w tej samej skali z filtrem H-alpha 35nm, mówi samo za siebie. Zwiększenie programowe skali (resize 105% oryginału) jak z ogniskowej F2270mm nie powoduje zauważalnej degradacji obrazu. Próbowałem resize 120% oryginału dla szczególnych zastosowań i dalej byłem zadowolony ze zdjęcia.

Dwa zestawienia zdjęć: lewy obraz, z filtrem czerwonym GSO #29, środkowy, w tej samej skali z filtrem H-alpha 35nm, prawy powiększony.

Filtru H-alpha użyłem również razem z MAKiem 150/1800 do zdjęć grupy plam na Słońcu i w tym przypadku osiągi były lepsze niż standardowym zestawem: UV/IR-cut i Baader Solar Continuum. Chociaż nie było idealnych warunków (obraz drżący, niestabilny) ostrzenie odbywało się bez trudu.

Link do postu w wątku "Słońce w WL": http://astropolis.pl/topic/53700-slonce-w-wl/?p=674981

Eksperymentalnie używałem też filtra do zdjęć Jowisza w ognisku głównym MAKa 150 - też z dobrym skutkiem.

Link do postu w wątku jowiszowym: http://astropolis.pl/topic/57550-jowisz-2017/?p=674902

Poniżej, wykres czułości ASI120M i zakresy przepuszczania filtrów.

Konkluzje dotyczące filtru Baader H-alpha 35nm:

- uniwersalne narzędzie do Księżca, Słońca i Jowisza (może innych planet także?)
- pozwala zrezygnować z ciągłego odkręcania i przykręcania różnych filtrów w
różnych zastosowaniach.
- zwiększa ostrość (ułatwia ostrzenie) i wpływa na stabilizację obrazu.
- ułatwi pracę w trudnych warunkach termicznych, kiedy łatwo jest o zaparowanie
szkieł.
- wpłynie na czystość sensora (stale przykręcony do noska kamerki).

Edytowane 5 Kwietnia 2017 przez Loxley

dziki · 5 Kwietnia 2017

Niesamowicie ostrość podniósł ten filtr Ha 35nm. Muszę się zainteresować

Edit: a jak ten filtr wpływa na czasy naświetlania / gain? O ile musiałeś podbić?

Loxley · 5 Kwietnia 2017

Niesamowicie ostrość podniósł ten filtr Ha 35nm. Muszę się zainteresować

Edit: a jak ten filtr wpływa na czasy naświetlania / gain? O ile musiałeś podbić?

Przy F15 do Księżyca (dla refraktora TS152/900 z filtrem H-alfa 35nm) miałem takie parametry: gain - 68; ekspozycja - 11ms. Dla MAKa (F12), ale z filtrem czerwonym GSO #29, zwykle jest: gain - 50; ekspozycja - 8ms.

Dla TS 152/900 F15 osiągi przekraczają możliwości MAKa z filtrem czerwonym, a ponadto w MAKu nie mogę zwiększyć ogniskowej do F15.

Jestem pewien, że w refraktorze mam pewien zapas możliwości zwiększenia ogniskowej do F- 2500mm. Sprawdzę to przy następnej okazji.

emeł · 5 Kwietnia 2017

Dosłownie dwa dni temu kupiłem IR-pass do Księżyca. Jeszcze nawet do mnie nie doszedł. A tu taka niespodzianka. Życie

MateuszW · 5 Kwietnia 2017

To jest bardzo, bardzo dziwne.

Nie znam charakterystyki filtra GSO, ale jeśli jest podobna do Baadera longpass 610 nm, to filtr Ha nie ma prawa dawać lepszych rezultatów. Jeśli to nie kwestia różnicy warunków (seeingu) między testami, to ja tego zupełnie nie rozumiem. Ha daje znacznie mniej światła, co zmusza do pobicia gainu i czasu. Może na Księżycu nie jest to duży problem, ale Jowisz powinien mocno ucierpieć. Filtr czerwony po prostu przepuszcza to, co Ha plus jeszcze spory kawałek widma "na prawo", które jest jeszcze bardziej odporne na seeing. A już filtr IR-Pass powinien miażdżyć Ha, bo przy podobnej efektywnej jasności przepuszcza znacznie mniej zafalowaną seeingiem cześć widma.

Jeśli chodzi o Słońce, to sprawa jest również ciekawa. Tu faktycznie Ha daje bardziej odporny na seeing obraz, ale z drugiej strony folia Baadera (jej używasz?) źle pracuje w czerwonej barwie (spada kontrast).

Nie wiem, po prostu nie mogę tego zrozumieć, te wyniki kłócą się z jakąkolwiek logiką

Loxley · 5 Kwietnia 2017

Podkreślam, że test dotyczy współdziałania filtra H-alfa 35nm z refraktorem achromatycznym TS 152/900 i tylko w fotografii Księżyca. Innym teleskopem fotografowałem m.in Słońce, ale porównanie mam tylko do filtra Solar Continuum i nic nie wspominam o IR-pass w tym zastosowaniu, bo nie robiłem tego. Nie odnoszę się też do użycia filtra H-alfa przy fotografii Księżyca innymi teleskopami, bo nie wiem jakie będą efekty np. z moim Makiem. Wyciąganie wniosków na tym etapie jest nieuprawnione.

Filtr H-alfa z achromatem TS działa, bo w tym przypadku szerokość pasma przepuszczania ma znaczenie. Dla mnie to oczywiste.

MateuszW · 5 Kwietnia 2017

Ok, czyli sugerujesz, że siła Ha tkwi w usunięciu aberracji chromatycznej? No, to może być sensowne wytłumaczenie.

Loxley · 5 Kwietnia 2017

Ok, czyli sugerujesz, że siła Ha tkwi w usunięciu aberracji chromatycznej? No, to może być sensowne wytłumaczenie.

Nie napisałem tego wprost, ale właśnie do tego dążyłem, szukając własnego rozwiązania problemu niesatysfakcjonującej ostrości w TS.

matpio7 · 5 Kwietnia 2017

Achromat będzie miał spory rozstrzał chromatyzmu w podczerwieni, więc odporność na seeing nic nie pomoże. Masz możliwość porównania H-alpha z Solar Continuum? To byłoby pouczające, jeśli chodzi o wpływ seeing.
Faktycznie, seeing mógł się różnić każdego dnia, dlatego dobrze by było zrobić test jednego dnia, najlepiej kilka zdjęć H-alpha i kilka w zwykłym czerwonym (na przemian).
Co do ostrości, to po złożeniu filtra zielonego i żółtego (zwykłe planetarne GSO) uzyskałem duży wzrost ostrości, w ogóle nie zauważam kolorowej obwódki.

Pozdrawiam
Maciek

Ps: bardzo fajne zdjęcia

Loxley · 5 Kwietnia 2017

W ognisku głównym achromatu TS (900mm) oba wymienione filtry (SolCont i H-alfa) dają taki sam ostry obraz, bo nie daje się już gęściej upakować obrazu w kamerce. Z Barlowem 2x nie robiłem porównań i nie zrobię, z prozaicznego powodu - o tym też pisałem - nie da się uzyskać rozsądnych ustawień kamerki, bo obraz jest za ciemny.

Jestem praktykiem i szukałem rozwiązań dających polepszenie obrazu i kiedy to uzyskałem, stwierdzam poprostu, że tak jest. Teorią podpieram się kiedy analizuję zagadnienie, a kiedy realizuję pomysł, to widzę czy to działa, czy nie. Jeśli ktoś widzi w tym sprawę seeingu, to jego prawo, a i ja nie dążę do idealizowania wyników. Jedyne czego oczekuję, to trochę pogody, by przy następnej okazji robić zdjęcia - raz lepsze, raz gorsze - jak to bywa. To czy mój achromat "rozstrzeliwuje"czy nie achromatyzację, nie ma dla mnie znaczenia. W czasie testu tego nie robił i oczekuję, że nadal nie będzie. Jak się okaże, że to był przypadek, nie omieszkam o tym powiadomić.

Z praktycznego punktu widzenia, zbieram materiał dla zastosowań hobbystycznych i testy porównawcze robię gdy to ma sens, czyli gdy ciągle szukam poprawy. Kiedy zatem stwierdzę, że coś nie gra, biorę się za poszukiwanie rozwiązania.

Takim poletkiem doświadczalnym, gdzie jeszcze spróbuję coś wykrzesać moim achromatem, jest zastosowanie węższego pasma H-alfa (7nm) do zdjęć Słońca z Barlowem 2x, bo tu światła jest aż nadto. Jak zrobię, to dam znać, jak wyszło.

Edytowane 5 Kwietnia 2017 przez Loxley