Zakrycie a zaćmienie...

Asia94 · 18 Stycznia 2009

Witam

Tak więc zwracam się do Was z wielką prośbą...

Mógłby ktoś opisać, na czym polega różnica między zakryciem a zaćmieniem obiektu astronomicznego?

Z góry dziękuje za odpowiedź, pozdrawiam.

PiotrN · 18 Stycznia 2009

Witam
Tak więc zwracam się do Was z wielką prośbą...

Mógłby ktoś opisać, na czym polega różnica między zakryciem a zaćmieniem obiektu astronomicznego?

Z góry dziękuje za odpowiedź, pozdrawiam.

Najkrócej:

zaćmienie - obiekt wchodzi w cień innego ciała np. Księżyc w cień Ziemi

zakrycie - jedno ciało niebieskie zakrywa inne ciało tzn. "przechodzi" między obserwatorem a obiektem zakrywanym. I tak np. zaćmienie Słońca to zakrycie Słońca przez Księżyc.

Asia94 · 18 Stycznia 2009

Ok, dzięki

Hermes1937 · 18 Stycznia 2009

Witam,

uzupełnię wypowiedź PiotraN:

do zjawisk zakryciowych dochodzi wtedy, kiedy (minimum) trzy ciała niebieskie są na linii prostej, a na jednym z nich jest obserwator (może być, ale nie musi - zjawisko i tak występuje... )

W SOPiZ PTMA do zjawisk zakryciowych zaliczamy także zaćmienia Słońca i Księżyca - bo te trzy ciała (z Ziemią) są niemal na linii prostej. Tak jak napisał PiotrN, zaćmienie Słońca jest faktycznie zakryciem Słońca przez Księżyc (tak jak zakrycie każdej innej gwiazdy). Od wieków używa się jednak określenia "zaćmienie Słońca", choć naprawdę do zaćmienia nie dochodzi - w przeciwieństwie do zaćmienia Księżyca - tam rzeczywiście Księżyc jest zaćmiony (bo wchodzi w cień Ziemi).

NGC7841 · 19 Stycznia 2009

(...)
do zjawisk zakryciowych dochodzi wtedy, kiedy (minimum) trzy ciała niebieskie są na linii prostej, a na jednym z nich jest obserwator (może być, ale nie musi - zjawisko i tak występuje... )

(...)

A jeśli obserwator jest na środkowym ?

Hermes1937 · 19 Stycznia 2009

Witam,

A jeśli obserwator jest na środkowym ?

jeśli jednym z tych ciał jest Słońce, a obserwator jest na środkowym, to mamy... zaćmienie Księżyca (zaćmień innych obiektów US nie będzie, bo cień Ziemi kończy się wcześniej).

W każdym takim przypadku trzeci obiekt będzie w opozycji ze Słońcem (lub z pierwszym obiektem, jeśli nie jest nim Słońce).

Adam_Jesion · 19 Stycznia 2009

Od wieków używa się jednak określenia "zaćmienie Słońca", choć naprawdę do zaćmienia nie dochodzi - w przeciwieństwie do zaćmienia Księżyca - tam rzeczywiście Księżyc jest zaćmiony (bo wchodzi w cień Ziemi).

Czyli można by pokusić się o uznanie nazwy "Zaćmienie Słońca" - jako nieprawidłowe, wręcz omyłkowe? Wg nazewnictwa, Słońce nie wchodzi w niczyj cień, więc nie można tu mówić o jakimkolwiek "zaćmieniu".

Czy dobrze myślę?

majer · 19 Stycznia 2009

Dokładnie tak. Z formalnego punktu widzenia jest tutaj zakrycie gwiazdy przez Księżyc, tylko gwiazda ma duże rozmiary kątowe i nie dzieje się to w ułamku sekundy. Oczywiście zdarza się czasami tak, że Księżyc jest za mały, aby zakryć całe Słońce, ale wtedy też mamy do czynienia z zakryciem.

Hermes1937 · 19 Stycznia 2009

Witam,

Czyli można by pokusić się o uznanie nazwy "Zaćmienie Słońca" - jako nieprawidłowe, wręcz omyłkowe? Wg nazewnictwa, Słońce nie wchodzi w niczyj cień, więc nie można tu mówić o jakimkolwiek "zaćmieniu". (...)

biorąc pod uwagę "mechanizm" powstawania obu zjawisk - zaćmienia Słońca i zaćmienia Księżyca - mamy dwa różne zjawiska. W jednym Słońce nadal sobie świeci, tylko Księżyc nam je zasłania, w drugim - Księżyc rzeczywiście przestaje świecić, bo do niego nie dociera światło Słońca.

Zaćmienie Słońca jest więc zakryciem gwiazdy, ale z jednym wyjątkiem: ta gwiazda - Słońce - jest na tyle blisko Ziemi, że ma kątową średnicę niemal identyczną z rozmiarem (kątowym) tarczy Księżyca. Dla obserwatora na Ziemi oba ciała - Słońce i Księżyc tracą blask (ciemnieją), choć w inny sposób. Dla mnie jest to podobne do przyjętego określenia "spadające gwiazdy" na meteory, choć nie ma to nic wspólnego z gwiazdami. Spotykam się ze stwierdzeniem, ze "spadające gwiazdy" to potoczna nazwa zjawiska. może więc zaćmienie Słońca to też nazwa potoczna, choć niezbyt ścisła z punktu astronomicznego ?

W każdym razie - nazwa "zaćmienie Słońca" się przyjęła setki lat temu i sam jestem ciekaw, czy jakimś języku na te zjawiska dotyczące Słońca i Księżyca - używa się różnych nazw. Po polsku, rosyjsku, niemiecku i angielsku - nazywa sie tak samo (czyli w polskim tłumaczeniu "zaćmienie", także dla Słońca).

Myślę, że więcej informacji na ten temat może powiedzieć Aquamarin, wieloletni szef SOPiZ, którego dodatkową pasją jest szukanie w archiwach naukowych przebiegów wielu zjawisk w historii, także zaćmień Słońca i Księżyca.

Hermes1937 · 19 Stycznia 2009

Witam,

(...) Oczywiście zdarza się czasami tak, że Księżyc jest za mały, aby zakryć całe Słońce, ale wtedy też mamy do czynienia z zakryciem.

i znów - ściśle biorąc, obrączkowe zaćmienie Słońca jest przejściem Księżyca na tle Słońca (tak jak przejścia Merkurego i Wenus), ale nadal mówimy "tylko" obrączkowe zaćmienie Słońca...