Montaż Celestron SLT

wimmer · 25 Kwietnia 2009

Montaż Celestron SLT - opis i mini poradnik, co zrobić aby dobrze wyszukiwał i śledził obiekty.

WSTĘP:

Różne słyszałem opinie o tym montażu, najczęściej niepochlebne, a czasem i krytyczne. Jednak do moich celów, czyli szkiciowania i obserwowania krótką i lekką tubą SCT 5" postanowiłem zaryzykować i kupić ten montaż. Cenię sobie także mobilność zestawu obserwacyjnego. Mam go od około czterech miesięcy, ale taki prawdziwy chrzest bojowy przeprowadziłem na minionym zlocie w Bieszczadach.

Pomimo swoich wad (o czym niżej), montaż spełnia swoje najważniejsze zadania czyli wyszukuje i śledzi obiekty. Te dwie rzeczy według mnie robi na prawdę całkiem dobrze. Na zlocie miałem przyjemność używać GoTo do wyszukania około 30 obiektów w ciągu jednej nocy, w tym także nietypowe obiekty obserwacyjne, jak asteryzmy, i za kazdym razem montaż trafiał obiektem w okular 25mm o polu 67°.

W trakcie używania tego montażu zauważyłem kilka rzeczy, dzięki którym można usprawnić pracę montażu, a zwłaszcza wyszukiwanie obiektów. Poniżej opiszę te wskazówki. Może komuś się przydadzą.

Zanim jednak zacznę, to powiem jeszcze jedno: Zapomnijcie o zasilaniu z baterii paluszków, nawet z akumulatorków AA. Na nic się to nie przyda i pociągnie może z 10 minut. Po cóż oni zrobili tam komorę na baterie i takowy system zasilania, skoro to nie zdaje egzaminu? Trzeba było od razu powiedzieć, że trzeba kupic gadżet typu "Power Tank" Trochę to dziwne, bo jak sadzę, testowali ten montaż na bateriach i powinni wiedziec, że 'to se ne da' i wmontować jakiś akumulator, albo dodawać do zestawu. No chyba, że w Stanach mają stokroć lepsze baterie niż w Europie

1. POZIOMICA

Nie wiem, czy jest potrzeba opisywania "oczywistej oczywistości", ale poziomica wmontowana w nogę montażu nie może zostać pominięta przy planowaniu obserwacji. Jeżeli montaż nie będzie ustawiony równo z powierzchnią ziemi, to oczywiście pojawią się przekłamania w osi azymutu (AZ). Dlatego trójnóg powinien być jak najlepiej wypoziomowany.

2. WSPÓŁRZĘDNE GEOGRAFICZNE

W menu montażu jest tylko jedna pozycja dla naszego kraju - Warszawa. Należy oczywiście wprowadzić najdokładniejsze współrzędne miejsca, w którym się znajdujemy. Takie dane możemy łatwo uzyskać choćby z internetu. Jezeli znajdujemy się, dla przykładu, w jakiejś miejscowosci pod Poznaniem, to nie wprowadzajmy współrzędnych dla Poznania, a zadajmy sobie mały trud i w mapach internetowych wyszukajmy dokładne dane miejsca, w którym obserwujemy. To usprawni działanie montażu.

3. ALIGNEMENT

Czyli wyrównanie - rzecz najważniejsza. To tej czynności powinnismy podejść z największą dbałością. Ja wiem, że śpieszy nam się do obserwacji, ale jak mówi mądre porzekadło: "Jak sobie pościelisz, tak się wyśpisz". Montaż ma kilka opcji Align: Przy obserwacji planet, Słońca czy Księżyca mi zawsze wystarcza opcja Solar System Align. Natomiast do obserwacji wielu obiektów DS można na przykład użyć opcji Two Star Align, Auto Two Star Align, Sky Align (czyli automatyczne wyrównanie).

A.

TWO STAR ALIGN + POPRAWKA

Tutaj odkryłem mały sposobik, jak pomóc montażowi lepiej wyszukiwać obiekty. Korzystam z opcji Two Star Align (wyrównanie według dwóch znanych mi gwiazd). A potem nanoszę poprawkę po pierwszym obiekcie wyszukanym przez GoTo. Wygląda to tak, że ustawiam np. na Procjona, potem na Capellę. Montaż mówi, że Align Success, a ja wtedy nakazuje mu odnaleźć jakiś obiekt Messiera, najlepiej bardzo oddalony od dwóch gwiazd-wzorców. Jeżeli montaż nie trafi dokładnie blisko środka pola widzenia (a zazwyczaj nie trafia w dziesiątkę czy dziewiątkę za pierwszym razem), wtedy ponownie używając opcji Align nanoszę poprawkę na jedną z gwiazd, czyli ustawiam ją dokładnie w środku pola widzenia kolejny raz. Wtedy montaż w pewnym sensie sam poprawia swoje niedokładne wyszukiwanie.

Przy okazji wspomnę, że najlepiej wyrównywać montaż na położonych daleko od siebie gwiazdach nieba zachodniego, bo "niebo przesuwa się ze wschodu w kierunku zachodnim" - tak wyczytałem w instrukcji i potwierdzam, że pomaga. Gorzej sobie radzi montaż, jeżeli wyrównujemy na gwiazdach położonych na wschodzie, w okolicy zenitu, lub położonych blisko siebie.

B.

TYLKO DWA KIERUNKI PODEJŚCIA

Starajmy się, aby podchodząc do gwiazdy-wzorca robić to tylko za pomocą dwóch kierunków, np. w lewo i do góry. To zminimalizuje ewentualne luzy i niedokładności powstałe na przekładniach już w czasie wyrównywania. Unikajmy więc ustawienia gwiazdy w polu widzenia poruszając montażem we wszystkich kierunkach. Biorac pod uwagę jakość montażu i systemu prowadzenia, warto podejść do tego z dbałością.

C.

TEMPO I DOKŁADNOŚĆ PODEJŚCIA

Wiąże się to w pewien sposób z poprzednim podpunktem. Nie podchodźmy do gwiazdy-wzorca na pełnej prędkości montażu. Oczywiście będąc jeszcze daleko od niej można jechać z maksymalną prędkością, jednak zblizając się do niej prędkość warto zmniejszyć. W innym wypadku możemy przejechać za daleko, po czym krótkimi skokami będziemy musieli wracać i korygować ustawienie. To powoduje niedokładności na zębatkach. Mozna to zrobic na dwóch prędkościach; gdy jesteśmy daleko, to pełnym gazem, a gdy się zbliżamy, to na Rate 6.

4.

PODEJŚCIE GoTo

Jest w menu teleskopu taka fajna opcja GoTo Approach. Po pewnym czasie, jak już poznamy działanie montażu, a zwłaszcza stopień współpracy z tubą i jej wagą, zauważymy pewne tendencje w podchodzeniu do obiektu. Może to też wystąpić z powodu niewłaściwego wyważenia tuby na montażu (albo z powodu niemożliwości innego wyważenia). Jeżeli montaż ma tendencję do "niedochodzenia" do obiektu, czyli obiekt nie dociera do centrum pola widzenia, co może wystapić gdy tuba przeważa go na przodzie, można zmienic wartość "podejścia Goto" (positive/negative) tak, aby "przeleciał" przez obiekt, a nastepnie do niego powrócił od drugiej strony. Pomaga.

5.

KOMPENSACJA LUZÓW

Kolejna bardzo przydatna rzecz; a właściwie to niezbędna. Luzy wystąpią na zębatkach prędzej czy później, w zależności od przebytej drogi po niebie, wagi teleskopu, czy stopnia eksploatacji. Charakteryzują się tym, że przy poruszeniu montażu, silniki pracują, a teleskop, i tym samym obraz w okularze, przez chwilę się nie przesuwa. Opcja Anti-backlash pozwala kompensować luz w wybranym przez nas zakresie. Wtedy silnik jednym skokiem nadrobi luz na zębatce a następnie podąży dalej z wybraną przez nas prędkością.

KILKA SŁÓW O WADACH:

Owszem - to taka trochę większa zabawka. Jak dla mnie trójnóg jest trochę za niski i półeczkę na akcesoria ma za małą. Jak postawię akumulator żelowy, to zostaje miejsce góra na dwa okulary. Pomimo stalowych nóg lubi się trząść, ale powiem Wam, że nie jest najgorzej. Pokrywa ramienia jest przykręcona dwiema śrubkami i niczym nie wyłożona od wewnątrz, a także nie uszczelniona, przez co wilgoć włazi sobie do środka a bzyczenie silniczków słychać czasem za bardzo. Myślę już nad wyłożeniem tego od wewnątrz aby zninimalizować odgłosy. Śruba w trzonie trzymającym teleskop czasem mi się luzuje i tuba rusza się pod naporem ręki poza jurysdykcją zębatki i silnika. Trzeba to mocno dokręcić. No i najwazniejsze: Patrząc na całą konstrukcję montażu, nie zaryzykowałbym powieszenia na nim czegoś cięższego niż 5 kg.

Czasem też obserwuję dziwne przerwy w "dostawie prądu". Są na tyle krótkie, że nie zaburzają pracy montażu, ale jednak słychać, że coś tam "przerywa".

Niezaprzeczalną wadą jest też to, że montaż nie moze być inaczej sterowany niż za pomocą silników. Nie można go "poluzować" i przesunąć teleskopu recznie, a tylko trzymać przycisk i czekać aż przejedzie w interesujące nas miejsce. Trochę to denerwujące, gdy nie mamy zamiaru korzystać z GoTo a tylko poobserwować sobie łatwe w odnalezieniu obiekty. Choć maksymalna prędkość 4°/sekundę nie jest aż tak zła.

REASUMUJĄC:

Jeżeli szukasz dobrego, porządnego montażu z prowadzeniem i systemem GoTo, to SLT nie sprosta Twoim oczekiwaniom. Ponadto nie nada się też do astro-fotografii ze względu na typ azymutalny. Natomiast jeżeli potrzebujesz niedrogiego, przenośnego montażu z prowadzeniem i GoTo pod lekką tubę typu SCT 5", refraktora 60-100mm czy newtona 114mm a do tego szkicujesz/obserwujesz Księżyc, to ten montaż może się u Ciebie sprawdzić. Może być też dobrym narzędziem na szybkie wypady z małym teleskopem, albo dla ludzi obserwujących niebo tylko "w niedzielę".

Pamiętać należy też, że GoTo w pewnym sensie odbiera nam wiedzę z zakresu położenia obiektów na niebie. Wcześniej nie korzystałem z wynalazków takich, jak GoTo, i wszystkie obiekty trzeba było wyszukiwać na podstawie mapy, jak tradycja nakazuje , czasem godzinę, czy dwie. Teraz naciskam i, brum-brum, montaż sam sobie trafia w nakazany obiekt. To ogromna wygoda i ułatwienie. Dlatego - ostrzegam przyszłych obserwatorów nieba. Nie powierzajmy wszystkiego maszynie. Położenie wielu obiektów na niebie powinniśmy znać tak, jak położenie krajów i ich stolic na mapie świata.

pozdrawiam

Wimmer

Edytowane 25 Kwietnia 2009 przez wimmer

gregohr · 29 Kwietnia 2009

ad. pkt 2: ustawić czas w pozycji Zone 1 (dla Polski)

rami · 29 Kwietnia 2009

ad. pkt 2: ustawić czas w pozycji Zone 1 (dla Polski)

tudziez dla czasu letniego daylight saving

Edit: i jeszcze jedna przydatna niekiedy sprawa: jesli zamierzamy w jakiejs okolicy znalezc cos malego a GT nam nie trafia, to zamiast powtornego alignowania itp wystarczy zrobic "sync" na okoliczna gwiazde. To zazwyczaj daje doskonale efekty. Ale Tylko w okolicy tejze gwiazdy. w innych czesciach nieba wrecz potrafi zaszkodzic, wiec mozna w razie potrzeby wylaczyc ta zsynchronizowana gwiazde badz zsynchronizowac na inna. Dosc przydatny "myk" jesli align nie bylo zbyt dokladne.

Edytowane 29 Kwietnia 2009 przez rami

danipush · 29 Kwietnia 2009

Witam wimmer.

Super opis. Mam pytanko odnośnie tego montażu. Czy zdarzyło ci się że po wyrównaniu na dwie gwiazdy Procjon i Capelle wyskakuję błąd wyrównania. Dodatkowo po wybraniu opcji Solar System Align i ustawieniu na księżyc wyrównanie kończy się sukcesem ale śledzenie działa „masakrycznie” teleskop wyprzedza dany obiekt nawet po wybraniu opcji „Lunar”. Pozdrawiam

wimmer · 29 Kwietnia 2009

Chłopaki, dziękuję za istotne uzupełnienie.

Danipush, jeżeli po ustawieniu montażu na jedną gwiazdę, potem na drugą wystąpi błąd wyrównania, to znaczy, że prawdopodobnie źle wskazałeś gwiazdy. Montaż ma w programiku coś, co mówi mu, że nie w tym miejscu owa gwiazda powinna się znajdować. Innej przyczyny nigdy nie widziałem i nie znam.

Druga sprawa: U mnie Solar System Align działa bardzo dobrze. I teraz; montaż sam wybierze prędkość jezeli obiektem alignu jest np. Saturn. Nie ma sensu zmieniać prędkości na "Lunar" skoro po alignemencie montaż sam zaczyna śledzić.

Jeżeli nie pomaga, to: Poziomica, dokładne współrzędne, następnie to, o czym wspomnieli koledzy, zone 1, daylight saving (dla czasu letniego).

[uPamiętaj tez, że data w montażu jest podana po "hamerykańsku: czyli MIESIĄC/DZIEŃ/ROK

pozdro

gregohr · 30 Kwietnia 2009

dokładne współrzędne, następnie to, o czym wspomnieli koledzy, zone 1, daylight saving (dla czasu letniego).

u mnie tak właśnie działa bez zarzutu. Jakbyś nie miał GPSa, to współrzędne miejsca obserwacji możesz łatwo namierzyć np. tu: www.wikimapia.org

(wyszukaj miejsce "obserwki"- tam kilku z nas obserwuje...)

danipush · 4 Maja 2009

Witam ponownie

No niestety najprawdopodobniej mam coś z elektroniką bo wykonuję wszystkie czynności tak jak sugerowaliście. Raz udało się wykonać wyrównanie i wszystko działało ok. ale po wyłączeniu zasilania wszystko zaczęło się od nowa. Czyli po ustawieniu na pierwszą znaną gwiazdę i wyrównaniu, wybrałem kolejną i telik poszedł sobie gdzieś „gdzieś niewiadomo gdzie”, ale na pewno to nie była ta gwiazda. Będę walczył z elektroniką jak mi się coś uda wyjaśnić to dam znać. Pozdrawiam

grzybu · 4 Maja 2009

W czwartek też kupiłem sobie montaż SLT

U mnie wyrównywanie działa bez zarzutu. Na trzy dowolne obiekty i np. na sam Księżyc. Na dwie znane gwiazdy nie próbowałem. Może w wypadku samego Księżyca nie jest to idealne, ale dzięki funkcji Sync można to łatwo i szybko to poprawić. Szkoda tylko, że nie można wprowadzić ograniczenia w azymucie. Bez tego funkcja Tour na balkonie jest lekko bez sensu bez mapki pod ręką, bo można dostać odrośnikiem po głowie

No i ważne jest aby wypoziomować statyw w miarę dokładnie.

W sumie to jest tylko jedna, za to konkretna niedoróbka, czyli mocowanie nóg do głowicy. Same nogi wydają się całkiem stabilne, głowica też nie jest specjalnie wątła, ale te cienkie plastikowe łączniki są po prostu śmieszne. Trzeba będzie pomyśleć nad metalowymi. Wtedy stabilność powinna być dużo lepsza.

Poza tym widzę, że mój refraktorek 102/500 z nasadką bino to już jest tak na granicy nośności. Taki 120/600 już pewnie byłby za ciężki.

danipush · 13 Maja 2009

Witam

Chyba już wiem co u mnie dolega, najprawdopodobniej uszkodzony jest inwerter 74HC14D, właśnie go testuję i czasami ma dziwne działanie. Dzisiaj wieczorkiem będę testował telik z nowym inwerterem i sprawdzę czy to było to. Ale wszystko wskazuje że tak ponieważ układ ten był w module zliczającym impulsy z silniczka. Mam nadzieję że pogoda dopisze. Jutro dalsze info czy się udało.

Pozdrawiam

AviatorL · 7 Marca 2021

Wow, wątek ma 12 lat

Kto by się spodziewał, że tyle lat będą ten montaż produkować

Właśnie jestem jego posiadaczem od 2 dni, mam wersję z portem miniUSB zamiast RS-232. Zakupiłem używany.

Głównie skusiło mnie GoTo + śledzenie. Chciałem sprawdzić czy nadaje się to śledzenie do prostego astrofoto. Nadaje się U mnie wisi na nim Mak 127 + bino WO.

Montaż udało się podłączyć do laptopa za pomocą standardowego kabla miniUSB i po doinstalowaniu sterowników USB-Serial do Windowsa, montaż współpracuje u mnie z Stellarium.

Mam jeszcze małe problemy z precyzją naprowadzania, ale może ze wskazówkami z tego wątku sobie jakoś poradzę.

W dniu 29.04.2009 o 18:44, rami napisał:

wystarczy zrobic "sync" na okoliczna gwiazde. To zazwyczaj daje doskonale efekty

W dniu 4.05.2009 o 09:33, grzybu napisał:

dzięki funkcji Sync można to łatwo i szybko to poprawić

No właśnie. W instrukcji nic nie ma na temat funkcji Sync. Jak ona działa?

Np. wczoraj miałem taki problem, że po kilku godzinach obserwacji postanowiłem jeszcze raz zrobić align na te same 2 gwiazdy co wcześniej i nie mogłem znaleźć takiej opcji. Znalazłem jedynie opcję zamiany tych gwiazd na inne, ale nie powtórny align na nich. Czy za to właśnie odpowiada opcja Sync? Czy ktoś jeszcze pamięta?