ASTRO-KALENDARZ 8-14.12.2003

[Robert Bodzoń]

Wszystkie czasy podane są w cse - jest to czas zimowy obecnie obowiązujący w Polsce.

 

Momenty zjawisk obliczone są dla centralnej Polski.

 

 

8.12.2003 0h00m = JD 2 452

14.12.2003 24h00m = JD 2 452

 

 

SŁOŃCE

 

Nasza dzienna gwiazda przemieszcza się na tle gwiazdozbioru Wężownika. Jej deklinacja systematycznie maleje, ale już coraz wolniej i utrzymuje się na poziomie około -23 stopni. W związku z tym dni stają się coraz krótsze , a noce coraz dłuższe .

W omawianym okresie czas trwania dnia skraca się o 7 minut.

8 grudnia dzień trwa 7h55m.

14 grudnia dzień trwa 7h48m.

 

8.12 - wschód 7h38m - zachód 15h33m - Wężownik

14.12 - wschód 7h44m - zachód 15h32m - Wężownik

 

 

Strona Sekcji Obserwacji Słońca - tu znajdziesz bieżące wiadomości o Słońcu:

http://sosptma.astrowww.pl/spis.htm

 

 

KSIĘŻYC

 

Początkowo satelita Ziemi jest widoczny jest przez całą noc, a pod koniec tygodnia wschodzi około 21 godziny. W omawianym okresie jego faza zmienia się od 99% do 100%, a następnie maleje do 68%. Tarcza Księżyca przemieszcza się od gwiazdozbioru Byka do gwiazdozbioru Lwa.

 

8.12 - 21h37m - pełnia Księżyca

 

8.12 - widoczny całą noc - faza 100% - Byk

9.12 - wschód 15h34m - faza 99% - Byk

10.12 - wschód 16h19m - faza 96% - Bliźnięta

11.12 - wschód 17h17m - faza 93% - Bliźnięta

12.12 - wschód 18h25m - faza 86% - Rak

13.12 - wschód 19h39m - faza 78% - Lew

14.12 - wschód 20h56m - faza 67% - Lew

 

Zdjęcie Księżyca (mapka): http://www.penpal.ru/astro/

 

 

PLANETY

 

Merkury - wieczorne warunki widoczności planety są obecnie najlepsze. Elongacja wynosi około 21 stopni (maksymalna 9 grudnia), jednak niekorzystne położenie Merkurego powoduje, że jest obiektem trudnym do odnalezienia gołym okiem. Można próbować odszukać planetę przez lornetkę, najlepiej około 50 minut po zachodzie Słońca.

Jasność Merkurego zmniejsza się z -0,4 mag. do -0,1 mag., średnica tarczy wzrasta do 8", a faza maleje do 43%.

8.12 - zachód 16h42m (69 minut po Słońcu)

14.12 - zachód 16h48m (76 minut po Słońcu)

 

Wenus - można ją odnaleźć około godzinę po zachodzie Słońca nisko nad południowo-zachodnim horyzontem. Warunki jej widoczności powoli, ale systematycznie ulegają poprawie. Pod koniec omawianego okresu planeta zachodzi 2h06m po Słońcu. Tarcza Wenus ma średnicę 12" i fazę 87%. Jasność planety wzrasta do -4,0 mag.

8.12 - zachód 17h23m (110 minut po Słońcu)

14.12 - zachód 17h38m (126 minut po Słońcu)

 

Mars - warunki widoczności planety są wciąż dobre. Niestety z upływem czasu maleje jej jasność (w omawianym okresie z -0,2 mag. do -0,1 mag.) oraz jej średnica, która obecnie wynosi około 10".

Mars przebywa w gwiazdozbiorze Wodnika. W obserwacjach może przeszkadzać niskie położenie planety nad horyzontem i związane z tym ruchy powietrza. Tarcza planety ma fazę około 87%, co powinno być zauważalne przez większe instrumenty.

8.12 - zachód 0h12m

14.12 - zachód 0h08m

 

Jowisz - planeta olbrzym przebywa w gwiazdozbiorze Lwa. Widoczna jest w drugiej połowie nocy, a warunki jej widoczności systematycznie się poprawiają. Jasność planety wynosi -2,1 mag., a średnica tarczy wzrasta do 38". Już przez małe instrumenty można obserwować cztery najjaśniejsze księżyce Jowisza, a przez większe teleskopy przejścia satelitów oraz ich cieni na tle tarczy planety.

8.12 - wschód 23h18m

14.12 - wschód 22h57m

 

Saturn - widoczny jest niemal przez całą noc, a po 22 godzinie warunki do jego podziwiania są bardzo dobre. Planeta przebywa w gwiazdozbiorze Bliźniąt i powoli zbliża się do opozycji. Obecnie ma jasność -0,4 mag.

8.12 - wschód 17h15m

14.12 - wschód 16h49m

 

Uran - widoczny jest w pierwszej części nocy i ma jasność 5,8 mag. przy średnicy tarczy 4". Planeta przebywa w gwiazdozbiorze Wodnika.

8.12 - zachód 21h40m

14.12 - zachód 21h17m

 

Neptun - planeta zachodzi prawie dwie godziny wcześniej od Urana i dobre warunki do jej obserwacji już się kończą. Jasność 7,9 mag. Średnica tarczy 2". Przebywa w gwiazdozbiorze Koziorożca.

8.12 - zachód 19h58m

14.12 - zachód 19h35m

 

Pluton - jest praktycznie niewidoczny, gdyż zachodzi o zmierzchu. Jasność 13,9 mag. Przebywa w gwiazdozbiorze Wężownika.

 

 

PLANETOIDY

 

Dane dla nocy 13/14grudnia (sobota/niedziela)

 

Ceres - 7,5 mag. - Bliźnięta - wschód 17h23m - bardzo dobre warunki do obserwacji w drugiej części nocy

Westa - 7,6 mag. - Wężownik - zachód 16h00m - przebywa w pobliżu Słońca, niemożliwa do obserwacji

Pallas - 8,9 mag. - Wieloryb - zachód 23h30m - dobre warunki do obserwacji, przebywa nisko nad horyzontem

Amphitrite - 9,0 mag. - Byk - zachód 7h33m - bardzo dobre warunki obserwacji

Hebe - 9,1 mag. - Mały Pies - wschód 19h31m - dobre warunki do obserwacji w drugiej połowie nocy

Irene - 9,6 mag. - Byk - zachód 7h29m - dobre warunki do obserwacji przez całą noc

Eunomia - 9,9 mag. - Lew - wschód 21h54m - dobre warunki do obserwacji w drugiej połowie nocy

Iris - 10,3 mag. - Lew - wschód 23h58m - dobre warunki do obserwacji nad ranem

Hygiea - 10,6 mag. - Bliźnięta - wschód 17h39m - dobre warunki do obserwacji niemal przez całą noc

1992 WR4- 10,7 mag. - Orion - zachód 6h07m - dobre warunki do obserwacji przez całą noc

 

 

KOMETY

 

Niestety, obecnie najjaśniejsza kometa, czyli sławna kometa 2P/Encke przebywa na niebie bardzo blisko Słońca i jest praktycznie niewidoczna. Ma jasność około 6 mag., ale bardzo małe DC (1-2).

http://cfa-www.harvard.edu/iau/Ephemerides...ts/0002P_1.html

 

8.12 - zachód 17h51m - 6,4 mag. - 7*

* - wysokość w stopniach nad horyzontem 1,5h po zachodzie Słońca

 

Druga C/2002 T7 o jasności około 9 mag. przemieszcza się przez gwiazdozbiór Trójkąta:

http://cfa-www.harvard.edu/iau/Ephemerides...ets/2002T7.html

 

Trzecia C/2001 HT50 o jasności około 12 mag. widoczna jest w gwiazdozbiorze Ryb:

http://cfa-www.harvard.edu/iau/Ephemerides...2001HT50_1.html

 

Strona Sekcji Obserwatorów Komet - tu znajdziesz bieżące wiadomości ze świata komet:

http://vistula.wis.pk.edu.pl/~ptma/SOK/index.html

 

 

METEORY

 

Od 7 do 17 grudnia promieniują meteory z roju Geminidów związanego z planetoidą Phaeton (prawdopodobnie "wygasła" kometa). Radiant Geminidów leży w gwiazdozbiorze Bliźniąt. Maksimum przypada 14 grudnia.

Warunki obserwacyjne w tym roku są słabe ze względu na dużą fazę Księżyca.

 

GWIAZDY ZMIENNE

 

Zaćmieniowe

 

8.12 - 16h46m-21h34m - zaćmienie RZ Cas (6,2 - 7,7 mag.)

9.12 - 21h27m-2h15m* - zaćmienie RZ Cas (6,2 - 7,7 mag.)

11.12 - 1h09m-10h45m - zaćmienie Algola - (2,1 - 3,4 mag.)

11.12 - 2h08m-6h56m - zaćmienie RZ Cas (6,2 - 7,7 mag.)

12.12 - 00h11m-9h47m - zaćmienie U Cep (6,8 - 9,2 mag.)

12.12 - 00h17m-10h51m - zaćmienie Z Vul (7,3 - 8,9 mag.)

13.12 - 21h58m-7h34m* - zaćmienie Algola - (2,1 - 3,4 mag.)

14.12 - 22h22m-9h53m* - zaćmienie U Sge (6,5 - 9,3 mag.)

 

Mirydy

 

U Ori (4,8 - 13,0 mag.) - jasność ~6,5 mag. - zwiększa blask

http://www.aavso.org/cgi-bin/shrinkwrap.pl..._ORI/UORI-A.GIF

RT Cyg (6,0 - 13,1 mag.) - jasność ~7 mag. - zmniejsza blask

http://www.aavso.org/cgi-bin/shrinkwrap.pl..._CYG/RCYG-B.GIF

T Cep (5,2 - 11,3 mag.) - jasność ~8 mag. - zmniejsza blask

http://www.aavso.org/cgi-bin/shrinkwrap.pl..._CEP/TCEP-A.GIF

R Tri (5,4 - 12,6 mag.) - jasność ~8 mag. - zmniejsza blask

http://www.aavso.org/cgi-bin/shrinkwrap.pl..._TRI/RTRI-B.GIF

R Leo (4,4 - 11,3 mag.) - jasność ~ 8 mag. - zmniejsza blask

http://www.aavso.org/cgi-bin/shrinkwrap.pl..._LEO/RLEO-A.GIF

omikron Cet (2,0 - 10,2 mag.) - "Mira" - jasność ~8 mag. - zmniejsza blask http://www.aavso.org/cgi-bin/shrinkwrap.pl...ET/OMICET-A.GIF

R Aql (5,5 - 12,0 mag.) - jasność ~8 mag. - zmniejsza blask

http://www.aavso.org/cgi-bin/shrinkwrap.pl..._AQL/RAQL-B.GIF

X Oph (5,9 - 9,2 mag.) - jasność ~8,5 mag.

http://www.aavso.org/cgi-bin/shrinkwrap.pl..._OPH/XOPH-B.GIF

 

Strona Stanisława Świerczyńskiego - tu znajdziesz bieżące wiadomości ze świata gwiazd zmiennych:

http://sswdob.republika.pl/glowna.htm

 

 

GROMADY GWIAZD, MGŁAWICE, GALAKTYKI

 

Poniżej przedstawiam momenty górowania najciekawszych obiektów obliczone dla nocy 13/14 grudnia (sobota/niedziela).

 

18h44m - M 31 - "Wielka Mgławica Andromedy" - galaktyka spiralna - 4,3 mag.

19h44m - M 33 - galaktyka spiralna - 6,3 mag.

20h31m - NGC 869 i NGC 884 - "ha" i "chi" - gromady otwarte - 5,3 i 6,1 mag.

21h58m - M 45 - "Plejady" - gromada otwarta - 1,2 mag.

23h44m - M 1 - "Krab" - mgławica - 8,4 mag.

23h45m - M 42 - "Mgławica Oriona" - mgławica emisyjna - 4,0 mag.

0h19m - M 35 - gromada otwarta - 5,1 mag.

4h07m - M 81 - galaktyka spiralna - 6,9 mag.

10h58m - M13- gromada kulista - 5,9 mag.

12h43m - M 11 - "Dzika Kaczka" - gromada otwarta - 5,8 mag.

12h45m - M 57 - "Pierścień" - mgławica planetarna - 9,0 mag.

 

Informacje o obiektach katalogu Messiera: http://www.seds.org/messier/objects.html

 

 

 

DZIEŃ PO DNIU

 

8/9.12.2003 - poniedziałek/wtorek

 

 

15h33m - zachód Słońca

Księżyc widoczny całą noc - faza 100% - Byk

16h42m - zachód Merkurego

16h57m - koniec zmierzchu nawigacyjnego

17h15m - wschód Saturna

17h23m - zachód Wenus

19h58m - zachód Neptuna

21h40m - zachód Urana

23h18m - wschód Jowisza

0h12m - zachód Marsa

3h03m - maksymalna elongacja Tytana od Saturna

4h54m - wejście Europy w cień Jowisza

6h15m - początek świtu nawigacyjnego

7h39m - wschód Słońca

 

9/10.12.2003 - wtorek/środa

 

15h32m - zachód Słońca

15h34m - wschód Księżyca - 99% - Byk

16h44m - zachód Merkurego

17h10m - wschód Saturna

17h25m - zachód Wenus

23h18m - wschód Jowisza

0h11m - zachód Marsa

7h40m - wschód Słońca

 

10/11.12.2003 - środa/czwartek

 

15h32m - zachód Słońca

16h19m - wschód Księżyca - 96% - Bliźnięta

16h45m - zachód Merkurego

17h06m - wschód Saturna

17h28m - zachód Wenus

23h11m - wschód Jowisza

23h25m - zbliżenie Saturna z Księżycem w odległości 4 stopni

0h04m - wyjście Kallisto zza tarczy Jowisza

0h10m - zachód Marsa

1h32m - wejście Europy na tarczę Jowisza

1h53m - zejście cienia Europy z tarczy Jowisza

4h22m - zejście Europy z tarczy Jowisza

7h41m - wschód Słońca

 

11/12.12.2003 - czwartek/piątek

 

15h32m - zachód Słońca

16h47m - zachód Merkurego

17h02m - wschód Saturna

17h17m - wschód Księżyca - 93% - Bliźnięta

17h30m - zachód Wenus

23h07m - wschód Jowisza

0h10m - zachód Marsa

1h02m - zejście cienia Ganimedesa z tarczy Jowisza

2h34m - wejście Ganimedesa na tarczę Jowisza

5h58m - zejście Ganimedesa z tarczy Jowisza

6h49m - wejście Io w cień Jowisza

7h42m - wschód Słońca

 

12/13.12.2003 - piątek/sobota

 

15h32m - zachód Słońca

16h48m - zachód Merkurego

16h58m - wschód Saturna

17h33m - zachód Wenus

18h25m - wschód Księżyca - 86% - Rak

23h04m - wschód Jowisza

23h31m - wyjście Europy zza tarczy Jowisza

0h09m - zachód Marsa

4h10m - wejście cienia Io na tarczę Jowisza

5h24m - wejście Io na tarczę Jowisza

6h27m - zejście cienia Io z tarczy Jowisza

7h10m - zejście Io z tarczy Jowisza

7h43m - wschód Słońca

 

13/14.12.2003 - sobota/niedziela

 

15h32m - zachód Słońca

16h48m - zachód Merkurego

16h53m - wschód Saturna

16h57m - koniec zmierzchu nawigacyjnego

17h35m - zachód Wenus

20h56m - wschód Księżyca - 67% - Lew

19h39m - zachód Neptuna

21h21m - zachód Urana

23h00m - wschód Jowisza

0h08m - zachód Marsa

1h17m - wejście Io w cień Jowisza

4h48m - wyjście Io zza tarczy Jowisza

6h19m - początek świtu nawigacyjnego

7h44m - wschód Słońca

 

14/15.12.2003 - niedziela

 

15h32m - zachód Słońca

16h48m - zachód Merkurego

16h49m - wschód Saturna

16h57m - koniec zmierzchu nawigacyjnego

17h38m - zachód Wenus

19h35m - zachód Neptuna

15h34m - wschód Księżyca - 99% - Byk

21h17m - zachód Urana

22h57m - wschód Jowisza

23h52m - wejście Io na tarczę Jowisza

0h08m - zachód Marsa

2h08m - zejście Io z tarczy Jowisza

6h20m - początek świtu nawigacyjnego

7h45m - wschód Słońca

 

 

SATELITY

 

Tu znajdziesz informacje o widoczności satelitów z obszaru centralnej Polski: http://www.heavens-above.com/main.asp?Lat=...c=Poland&TZ=CET

 

Tu znajdziesz dane o widoczności satelitów Irydium z obszaru Warszawy:

http://www.heavens-above.com/iridium.asp?l...wa&TZ=CET&Dur=7

 

 

 

W przypadku zauważenia błędów proszę o informację.

 

Robert Bodzoń