Fotografia statywowa i DS? Też można!

LibMar · 27 Grudnia 2014

Ten temat kieruję do początkujących osób w astrofotografii (czyli takich jak ja) chcąc powiedzieć ile można zrobić za pomocą zwykłej lustrzanki

Ostatnie noce, choć mroźne, nauczyły mnie czegoś nowego. W sumie nie miałem jak wcześniej, ponieważ statyw fotograficzny otrzymałem na gwiazdkę

Wielokrotnie szukałem w internecie jak wyglądają mgławice i galaktyki po stackowaniu bardzo krótkich (np. 2-sekundowych) ujęć po zastosowaniu dużej ogniskowej (200+ mm). Nie mając żadnego prowadzenia, nasze możliwości są dość ograniczone. Posłużę się przykładowym takim zdjęciem z tego forum:

http://astropolis.pl/topic/43617-pierwszy-ndzny-szeroki-kadr-ze-statywu-m42/?p=522579 (przez użytkownika bamus).

Jakiś czas temu obejrzałem filmik od 5 sposobów na o gumkach recepturkach:

Obejrzyjcie od 1:51

Postanowiłem go wypróbować na moim statywie fotograficznym i efekty są dość zaskakujące.

Na pierwszy ogień poszła mgławica M42. Niestety nie posiadam dość ciemnego nieba (w sierpniu postawiono nowe lampy w miejscu, gdzie miałem zasięg 6.5 mag - obecnie w najlepszych warunkach wynosi około 5.5). Za pomocą kabelka podłączyłem aparat do laptopa i odpaliłem program EOS Utility. Na początek ustawiłem sobie takie specyfikacje:

Canon EOS 60D + obiektyw Canon 70-300mm + statyw Benro A300-EX

100 zdjęć seryjnych po 5s każda, ISO 6400, ogniskowa 300mm, przysłona f/5.6

Oczywiście najpierw musiałem ten sposób wypróbować na ekspozycjach od 4 do 15 sekund. Jedno z 15-sekundowych ujęć było poruszone w niewielkim stopniu i można doszukać się w nim (po lekkim PS w celu wyciągnięcia detali) Końskiego Łba

Tylko 42 fotek ze 100 poszło na stackowanie. Wynik był dość ciekawy, ponieważ po obróbce w Lightroomie (a nie jestem w tym ekspertem) otrzymałem dość szczegółowe zdjęcie M42:

Te kreski gwiazd po prawej stronie ujęcia nie jest wywołane poruszeniem, lecz komą, występującą na brzegach zdjęcia. M42 była ciągle na prawo od środka kadru (to wycinek ze zdjęcia, nie crop!)

Drugiego dnia miałem gorsze warunki. Mimo to, nie rezygnowałem. Celem była mgławica Płomień wraz z Końskim Łbem. Tym razem specyfikacje:

Canon EOS 60D + obiektyw Canon 70-300mm + statyw Benro A300-EX

200 zdjęć seryjnych po 10s każda, ISO 6400, ogniskowa 300mm, przysłona f/5.6

Tym razem długość ekspozycji była dwukrotnie dłuższa niż wcześniej. Za to warunki znacznie gorsze. Zdjęcia były "bardziej żółte" niż wczoraj, a zasięg niezbyt duży. Na dworze panowała temperatura -12 stopni Celsjusza i wszyscy z kominów nieźle dawali Na początku zasięg oceniłem na 5 magnitudo, a pod koniec już 4.5 mag. Pierwsza nieporuszona fotka miała numer około 40-sty, więc nie było łatwo. Jednak pod koniec (warto dodać, że nad prowadzeniem spędziłem ponad pół godziny) byłem już tak wprawiony, że przez 10 ekspozycji na ekranie wszystkie gwiazdki stały ciągle w tym samym miejscu. To oznacza, że ekspozycje o długości powyżej 20 sekund są bardzo możliwe

Ostatecznie akceptowalnych fotek było 61 z 181 (ostatnie 19 przeznaczyłem na darki, ponieważ dym w powietrzu zaczął irytować mnie coraz bardziej), a do stackowania wybrałem najlepsze 50 (ta "najgorzej oceniona" nie miała poruszonych gwiazdek, reszta naprawdę ledwo).

Stack 50 najlepszych ujęć (i po użyciu Lightroom'a) wygląda następująco:

Widać wyraźnie mgławicę Płomień, a nawet Koński Łeb. Zasięg gwiazdowy wynosi około 15.5 magnitudo. Warto wspomnieć, że w przypadku M42 ekspozycja była o połowę krótsza i osiągnąłem wówczas 16 mag. To skutek bardzo słabych warunków atmosferycznych.

Co zamierzam zrobić dalej?

Przede wszystkim dalej się szkolić i osiągać dłuższe ekspozycje. Pójść w ciemne miejsce, gdzie 60-sekundowa ekspozycja pokaże gwiazdy, a nie białe tło z powodu świateł. I więcej lightów oczywiście - przyznam, że 50 to za mało. Miniaturka wygląda genialnie, natomiast w powiększeniu - fatalnie. Aha, flaty zrobić też - winieta po stacku była dość przerażająca. I niewątpliwie zmniejszyć ISO z 6400 choćby do 3200 (moim ujęciom brakuje barw!).

W skrócie, jakie możliwości daje zastosowanie gumki recepturki:

- w przypadku górowania obiektu (wówczas wypoziomowaną głowicę wystarczy przesuwać tylko w prawo) przy ogniskowej 200-300mm wprawiony astrofotograf może robić zdjęcia o długości ekspozycji nawet 15-20 sekund (w niektórych przypadkach ruch gwiazd bez prowadzenia byłby zauważalny po zastosowaniu długości ekspozycji już 1.5 sekundy)

- większy zasięg widoczności obiektów dla osób o ograniczonym budżecie (np. na montaż z prowadzeniem)

- w przypadku ciemnego nieba dla obiektów położonych daleko od bieguna niebieskiego (tamten powolny ruch gwiazd pozostawmy dla mięczaków ) można osiągnąć zasięg obiektów nawet 18 mag.

- w podmiejskim niebie (i to za pomocą niemodyfikowanej lustrzanki) można sfotografować wiele detali na jasnych mgławicach

- gumkę recepturkę ma w zasadzie każdy w domu

Edytowane 27 Grudnia 2014 przez LibMar

Limax7 · 2 Stycznia 2015

Ale z jaka predkoscia poruszasz glowice? Masz podglad w czasie ekspozycji?

HAMAL · 2 Stycznia 2015

Rewelacja i intrygujące Opisz dokładniej jak prowadzisz bo to co dla Ciebie jest oczywiste dla nas nie koniecznie :uhm: Jak widać kiedy się chce i pogłówkuje to nawet takim sprzętem można

LibMar · 2 Stycznia 2015

Nie dam rady powiedzieć jak dokładnie powinieneś przesuwać (prędkość dla danej deklinacji obiektu jest oczywiście stała). Tu zależy od użytej gumki (niektóre są mniej rozciągliwe, inne bardziej itp, do tego dochodzi jeszcze temperatura powietrza). Dwie gumki to zły pomysł, ponieważ trudniej jest ustawić konkretną prędkość. Biorę ze sobą laptop i odpalam EOS Utility po podłączeniu do niego aparatu. Wybieram następnie Live View Mode (chyba tak się nazywa) i mam aktualny widok z aparatu. Później ustawiam najwyższe możliwe ISO (6400), najmniejszą przysłonę (f/5.6 dla 300mm) i jakieś 1" długości ekspozycji. Nie po to, aby robić zdjęcie, lecz w celu uzyskania jak najjaśniejszego obrazu w aparacie. Wówczas na ekranie laptopa widzę gwiazdki do 4-5 mag (nie zwracałem uwagi jaki dokładnie mam zasięg) i ustawiam kadr oraz ostrość (z 300mm widać przynajmniej kilkanaście gwiazdek, więc nie ma problemu). Potem wybieram tryb Bulb i ustawiam odpowiednie wartości:

- jakieś 10 sekund przerwy zanim zacznie się pierwsze ujęcie (czas, aby usiąść wygodnie i przygotować gumkę)

- odpowiednia długość ekspozycji (wcześniej warto przetestować jak idą ujęcia z 5, 7, 10 czy 15 sekund)

- między kolejnymi ujęciami dać chociaż 5 sekund przerwy (na sprawdzenie jak wyszło poprzednie zdjęcie)

Po zrobieniu zdjęcia na ekranie pojawi się jak ono wyszło. Maksymalizuję obraz, abym wiedział jaki jest stan gwiazdek (jaki jest stopień poruszenia). Robi to automatycznie, więc nie trzeba lecieć do komputera co jedno zdjęcie Przypominam tylko, aby wyłączyć wygaszacz ekranu

Nie polecam jednak ustawiać pręt, który ma imitować przetrzymywaną gumkę. Do tej pory spośród 50 ujęć po 10 sekund, żadne wyszło bez poruszenia.

Jeżeli gwiazdy mają kreski, to gumka jest zbyt słabo rozciągnięta, bądź za mocno.

Jeśli przez kolejne ujęcia gwiazdy zjeżdżają coraz bliżej prawego kadru (a fotografujemy południową bądź północną część nieba), to gumka jest zbyt słabo rozciągnięta.

Jeśli przez kolejne ujęcia gwiazdy zjeżdżają coraz bliżej lewego kadru (a fotografujemy południową bądź północną część nieba), to gumka jest zbyt mocno rozciągnięta.

Jeśli mamy ostry obraz gwiazd, staraj się utrzymać ręką (pręt nie zadziałał w końcu) takie samo rozciągnięcie.

Jeśli gwiazdy jednak zjeżdżają w górę bądź w dół (a statyw jest na płaskiej powierzchni), to obiekt się wznosi ponad horyzont, lub opada - wówczas trzeba jedną z nóg skrócić/wydłużyć, bądź fotografować będąc na lekkim wzniesieniu (aby kąt nierówności powierzchni był równy kątowi ruchu gwiazdy względem horyzontu). Co 15-30 minut należy to poprawić, ponieważ kąt wznoszenia lub opadania ulega zmianie. To dlatego południe i północ najłatwiej fotografować.

W moim statywie da się wyłącznie ruszać w lewo/prawo. Ruch w górę i w dół jest niemożliwy (trzeba lekko dać luzy w statywie, ale z powodu masy sprzętu zaczyna on sam spadać w dół), dlatego stosowanie równi pochyłej jest najlepszym rozwiązaniem

LibMar · 2 Stycznia 2015

Duża gumka recepturka pozwala na uzyskanie (niewielki ruch jest obecny dopiero po długim rozciągnięciu) lepszych efektów. Warto pamiętać, aby zabrać ze sobą przynajmniej kilka takich gumek