Skocz do zawartości

Organizmy i ich środowiska; zmiany (np ogólnoplanetarne)


ekolog

Rekomendowane odpowiedzi

A właśnie zauważyłem, że w tych dniach pewna fotografia (trzech rybek) wygrała jakiś konkurs fotograficzny.

Tutaj zmiany gatunków doprowadziły do czegoś mooocnego! :o

Jeżeli ktoś myśli, że ewolucja organizmów na naszej planecie idzie jak po sznurku ku jakiemuś sensownemu zbiorowi gatunków pięknych czy doskonałych, to się myli.
Były dramatyczne ślepe uliczki gatunków, a są też organizmy tak okropne (patrz w pyszczki), że na trzeźwo nikt by ich nie wymyślił :)

Jeśli wirus zika (lub podobny) wybije nas to następną cywilizację techniczną stworzą potomkowie szympansów, słoni lub srok (te ptaki już są świadome). Pamiętajmy, że sroki są potomkami dinozaurów, która to gałąź może czeka na swoje cywilizacyjne 5 minut - Z lekkim zachwianiem 66 milionów lat temu z przyczyn astronomicznych ;)

Pozdrawiam

zaaa.jpg

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

A właśnie zauważyłem, że w tych dniach pewna fotografia (trzech rybek) wygrała jakiś konkurs fotograficzny.

Tutaj zmiany gatunków doprowadziły do czegoś mooocnego! :o

 

Jeżeli ktoś myśli, że ewolucja organizmów na naszej planecie idzie jak po sznurku ku jakiemuś sensownemu zbiorowi gatunków pięknych czy doskonałych, to się myli.

Były dramatyczne ślepe uliczki gatunków, a są też organizmy tak okropne (patrz w pyszczki), że na trzeźwo nikt by ich nie wymyślił :)

 

 

Jak widać natura nie stawia wszystkiego na jedna kartę - i dobrze! Bo może się okazać, ze te wszystkie super doskonałe i piękne formy są jednak do niczego lub nie potrafią przeżyć, gdy warunki środowiska się zmienią - a zmieniają się cały czas.

 

Ciekawe jak jest z człowiekiem - czy jest coraz bardziej niezależny od zmieniającego się środowiska, czy wręcz na odwrót? Jeśli to drugie to marny nas los czeka ;)

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

to nie jakiś tam konkurs tylko międzynarodowy konkurs fotografii podwodnej :)

sporo ciekawych zdjęć jest warto zobaczyć. A Błazenki mówią "wyczyść mnie" do nurka - jest wiele ryb i krewetek czyszczących bez opłat takie pasożyty - pomyślały że może nurek też? coś zrobi z tym problemem.

 

zawilec to jakieś pokraczne określenie, po polsku nazywa się te ukwiały szorstnikami, po ang. tube anemone, budują rurkę z piasku i swojego śluzu i w razie zagrożenia chowają się do tuby, większa część zwierzaka jest pod piaskiem, dość mocno parzą - jak by ktoś chciał dotykać :) w świetle UV wykazują silną luminescencję.

 

ps. u mnie sroka regularnie wyjada psu jedzenie z miski :) i ma na to fajne sposoby.

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Witam

 

 

NASA działa również na ziemi. W jednej z meksykańskich kopalni odkryto w kryształach żywe organizmy sprzed aż 60 tysięcy lat! Znajdują się one w kryształach i przystosowały się do żywienia się siarczanami, manganem czy tlenkiem miedzi.

 

Na mikroorganizmy natknięto się podczas pracy wykonywanych w kopalni ołowiu, cynku i srebra w meksykańskim stanie Chihuahua. Kopalnia Naica znana jest z występowania tam olbrzymich kryształów, a niektóre z ich osiągają długość nawet 15 metrów.

 

W sumie odkryto aż 40 najróżniejszych rodzajów bakterii i wirusów kompletnie nieznanych nauce, których wiek szacuje się na 10 do 50 tysięcy lat. Naukowcy z Instytutu Astrobiologii NASA, odpowiedzialni za to odkrycie, tłumaczą, że to znalezisko pokazuje, że mikroorganizmy potrafią przetrwać tak długo, w tak niegościnnych warunkach.

 

 

 

 

 

1-biologistsfiegegegeg-589x442.jpg

 

Zdjęcie i tekst zaczerpnięto ze strony geekweek.pl

  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Niezwykle intensywnie pędząca woda w końcowym odcinku rzeki Kongo dzieliła od dawna pewne ryby na lewo i prawobrzeżne i po bardzo długim czasie dała ostatecznie podział pewnego gatunku na dwa.
Potwierdzają to badania DNA. Jeden z powstałych niedawno gatunków nazwano Baracak Obama (na cześć przedostatniego prezydenta USA).

http://www.sciencemag.org/news/2017/02/africa-s-deadliest-rapids-give-birth-new-fish-species

Pozdrawiam

barack.jpg

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Neandertalczycy mieli sporą wiedzę praktyczną o pokarmach, które działały jak aspiryna i antybiotyki.
Ponadto, wbrew poprzednim przypuszczeniom, nie koncentrowali się prawie wyłacznie na diecie mięsnej.
Pewna ich populacja w Hiszpanii mogła być wręcz wegańska i żywić się grzybami, mchem, korą i orzeszkami pinii.
Ponieważ gatunkowo rozgałęziliśmy się z nimi kilkaset tysięcy lat temu można wnioskować, że człowiekowate nigdy nie były głównie mięsożerne.

http://www.bbc.com/news/science-environment-39205530

Neandertalczyka raczej nie zobaczymy już żywego ale nie wykluczone że zobaczymy Mamuta gdyż
"Naukowcy z Harvardu pracują nad wskrzeszeniem wymarłego gatunku".

http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/10,150682,21449786,cztery-tysiace-lat-po-wymarciu-moga-wrocic-na-ziemie-naukowcy.html#MTstream

Pozdrawiam

nean.jpg

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

W skałach z piaskowca odnaleziono w Australii ponad 20 różnych typów śladów gadów kopalnych.
Niektóre z nich mają ponad 1,5 metra długości, i ujawniają sposób poruszania się sauropodów.

http://www.bbc.com/news/science-environment-39405167

Tymczasem takich śladów naszych najbliższych przodków mamy bardzo niewiele - najsławniejsze pozostawiły idące na dwóch nogach Astralopiteki w Laetoli.

Pozdrawiam

dino_australia.jpg

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Okazuje się, że "człowiekowate" naprawdę są człowiekowate. Oznacza to, że kilka i kilknaście milionów lat temu, gdy żyli nasi wspólni przodkowie to już posiadali oni ogromną inteligencję społeczną, wyobraźnię, świadmość i świadomość swojej odrębności.

Innymi słowy nasza błyskotliwość, inteligencja, a nawet zdolność do bezinteresownego niekiedy pomagania innym nie pojawiła sie nagle tylko stopniowo i od dawna - wśród małp, a kto wie czy nie i wcześniej.

 

Pozdrawiam

malpy.jpg

Edytowane przez ekolog
  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

nie wszystko co ma skorupę to małż to może być pierścienica z rodzaju rurówek piaskowych :) i nie koniecznie rurka musi być z CaCO3 z wody jak u ślimaków, rurówki lepią swoją rurkę z piachu na swoim ciele przy pomocy śluzu - jak nasze chruściki w rzekach, podobnie robią ukwiały szorstniki :) króre również żyją w piasku.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swe dino mają. :)

 

Natomiast największą obecnie dokonującą się zmianą organizmów roślinnych jest rokroczne znikanie drzew w puszczy amazońskiej. Ona maleje!

Pozdarwiam

past252.jpg

mamamija.jpg

zle_wiadomosci.jpg

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...
  • 3 tygodnie później...

NASA dzięki satelitom diagnozuje zagrożenia istnienia szympansów wynikające z fragmentacji lasów (w miejsce dawnych pasów).
Jednocześnie oferuje tamtejszej ludności przydatne dla niej informacje satelitarne (i smartfony) zachęcając do wspólnego dbania o chociaż mizerne miejsca przetrwania dla tych małp,
które są najbliższym nam organizmem (naszym najbliższym krewnym). Jako taki wybitnie cennym naukowo i medycznie.
Ich ilość spadała znacząco z roku na rok, gdy jednocześnie wzrastała tam ilość ludzi i ich gospodarcza działalność (też wypalanie lasów).

https://www.nasa.gov/feature/goddard/2017/satellite-data-changed-chimpanzee-conservation-efforts

 

Pozdrawiam

szympans.jpg

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Sensacja!

 

Do tej pory najwcześniejsze skamieniałości naszego gatunku pochodziły z Etiopii (z miejsca zwanego Omo Kibish) we wschodniej Afryce i były datowane na około 195 tysięcy lat wstecz.
Teraz "zdiagnozowano" istotne fragmenty czaszek i szkieletów Homo sapiens, aż sprzed 300 tysięcy lat w Maroko w okolicy Jebel Irhoud.

To dobrze koresponduje z licznymi, znanymi od lat, rozsianymi po całej Afryce, a nawet Izraelu, znaleziskami bardzo wyrafinowanych narzędzi i śladów świadomego wykorzystywania ognia,
które wdawały się zbyt zaawansowane na względnie prymitywnego Homo erectusa (który jedyne chyba co istotnie wynalazł to dzida).

 

Nie można wykluczyć, że mutacje Homo erectusa do dużych, pofałdowanych mózgów pojawiły się równocześnie w kilku miejscach, rozeszły po świecie, zabijając Homo erectusy, a jak gdzieś spotkały to zmieszały.

 

http://www.bbc.com/news/science-environment-40194150

 

Panie i Panowie.

To tak jakby nagle się okazało, że Słońce nie powstało 4.7 miliarda lat temu tylko ... siedem :D

 

Pozdrawiam

p.s.

Moim zdaniem w grę wchodzi jeszcze pośredni gatunek ... afrykańscy denisowiano-neandertalczycy ... ponieważ jednak nie mamy ich  dobrych czaszek to nikt nie ma odwagi postawić takiej hipotezy.

hss_300_hyago.jpg

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Sorry za tak częste odświeżanie tego wątku (obiecuje poprawę czyli ciszę przez długie wielodnie) ale akurat dziś jest ten dzień.

 

Tak jak 8 Marca mamy dzień Kobiet (kocham go mimo konieczności jeżdżenia po kwiaciarniach w przeddzień),

tak 8 Czerwca mamy TEN DZIEŃ

 

Dzień Tryfidów! ups Oceanów

 

lekceważenie tej sprawy może mieć smutne konsekwencje dla bioróżnorodności na 3-ciej planecie znanego nam wszystkim żółtego karła zwanego potocznie "słońcem".

 

Pozdrawiam

oceany.jpg

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 1 miesiąc temu...

Niesamowita historia, o której mało kto wie ("Życie po życiu").

 

610 milionów lat temu powstały pierwsze organizmy wielokomórkowe.

Była to tak zwana fauna ediakarańska.

Już dostosowana do obecności tlenu.

 

Jej powstaniu sprzyjało ocieplenie klimatu, które doprowadziło do topnienia lodowców, z których woda "wymiatała" z lądu składniki odżywcze.
Były to organizmy niezwykle dla nas egzotyczne i naukowcy nie potrafią nawet zdecydować z jakiego królestwa (zwierząt, grzybów, czy protistów).
Nie wytwarzały szkieletów ani muszli tylko tworzyły płachty. Dominowały absolutnie na planecie przez 80 milionów lat.


Nagle, w tajemniczy sposób, zniknęły.

W ich miejsce pojawiły się inne organizmy wielokomórkowe, które wtedy powstały (ponownie ale najpewniej inaczej) z organizmów jednokomórkowych.
Te nowe rozwinęły swoje panowanie w ramach eksplozji kambryjskiej, która zaczęła się 530 milionów lat temu.

 

"W ten sposób powstaliśmy też i my, jesteśmy więc niejako życiem po życiu" :)

 

więcej:

http://www.msn.com/pl-pl/wiadomosci/nauka-i-technika/życie-po-życiu-istnieje-na-ziemi-my-jesteśmy-tego-dowodem/ar-BBEvO7Z?ocid=sf

 

Jak się patrzy na te lata na załączonym screenie to okazuje się, że życie (jednokomórkowe) powstało stosunkowo bardzo szybko po powstaniu ... Słońca :)
ale potem nie szło to już szybko - może dlatego nie wyłapaliśmy jeszcze transmisji od kosmitów (wszędzie pełno życia ale cywilizacje rzadziej).

W doniesieniu jest mowa o energii, którą potrafią generować na swoje potrzeby organizmy.
Duża moc to nie jest banalne osiągnięcie - może dlatego tyle czasu trwało powstanie tak silnych organizmów jak dziś.
Niesamowita mapa z reakcji chemicznych, które zmieniają jedzenie w energię w Twoim ciele.


"A galaxy of molecules"

 

http://tabletopwhale.com/2017/05/16/a-galaxy-of-molecules.html

 

Pozdrawiam

 

ediakaranska.jpg

energia.jpg

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Meandry ewolucji. Co najpierw jest dobre dla gatunku potem może być złe.

 

Niektórzy ewolucjoniści sądzą, że zmiany genetyczne, w tym wzrost długości nóg, umożliwiające wytrwałe, choć niekoniecznie sprinterskie bieganie, nastąpiły ze względu na ich sporą przydatność podczas polowań.
"O tym, że uporczywe polowanie było możliwe, przekonał sceptyków amerykański dziennikarz i biegacz amator Michael Baughman. W 1978 r. wybrał się na amerykańską prerię i tam, dojrzawszy jelenia, zaczął go gonić. Biegł za zwierzęciem przez 23 kilometry. Na początku, jak opisywał potem w głośnym artykule w "Sports Illustrated", dystans między nim a jeleniem był bardzo duży. Ale w miarę przebytych kilometrów zwierzę słabło, aż w końcu Baughman je dogonił i dla podkreślenia zwycięstwa poklepał po grzbiecie. Nie ma więc powodu, dla którego sztuka doganiania ofiar nie mogła się udać naszym przodkom."
Podobno tą samą metodą, na piechotę, zdrowy i sprawny człowiek może dogonić nawet konia oraz geparda.

 

http://www.newsweek.pl/wiedza/nauka/i-ty-jestes-maratonczykiem-newsweek-pl,artykuly,349127,1.html

 

Nadeszły jednak czasy (zlodowaceń) gdy ludzie, którzy zawędrowali daleko od Afryki, musieli zmierzyć się ze sporymi mrozami.
Wtedy większe problemy ze zdrowiem i przeżyciem zimy mieli ludzie o długich nogach, które łatwiej marzły i odmrażały się.
Więcej potomstwa zostawiali więc ludzie, którzy urodzili się z mutacją wiodącą do krótszych nóg.
I ta zmiana w genach u wielu z nas, Europejczyków, została. Daje względnie krótkie nogi.
Ale nie trafiła do wszystkich, cześć ówczesnych długonogich dotrwała w postaci swojego potomstwa do dziś - pocieszę. :)

 

http://nt.interia.pl/technauka/news-odkryto-gen-ktory-pomogl-nam-przetrwac-epoke-lodowa,nId,2413529

 

Mutacje myszy ku byciu ... wężem?
Zdarzają się. Nawet na zawołanie (naukowców), a utrwaliłby się gdyby dzieci takich myszy zmuszone były żyć w podziemnych tunelach.

Odkryto (w prywatnym zbiorze kolekcjonerskim) skamielinę niezwykłego, pradawnego węża żyjącego 120 milionów lat temu. Tetrapodophis amplectus.

 

"Wąż miał zachowany szkielet wszystkich czterech kończyn!
Były one co prawda zbyt małe, by pozwalały na opieranie się na nich podczas poruszania się, ale mogły służyć do przytrzymywania ofiary lub też partnera podczas stosunku.

Genetycy odkryli już wcześniej, że wydłużenie ciała połączone ze zwiększeniem liczby kręgów to efekt mutacji, która jednocześnie wywołuje redukcję kończyn.
I to w różnych grupach zwierząt, zarówno u węży, jak i u beznogich jaszczurek typu padalec czy beznogich płazów w rodzaju marszczelca pierścieniowego.

Nawet u myszy, u których eksperymentalnie wywołano tę mutację, tułów się wydłużał, liczba kręgów w kręgosłupie rosła, a kończyny się skracały.
Wszystkie te wyniki badań razem, jak podsumowywał dr Eric Mulder w Krasiejowie, pozwalają już dość dobrze zrekonstruować generalny schemat ewolucji węży.
Musiało być tak, że ich przodkowie, podobni z wyglądu do jaszczurek, przeszli do ryjącego trybu życia. Pod ziemią szukali zapewne ofiar, być może wczesnych ssaków, choć nie da się wykluczyć, że chronili się tam też przed drapieżnikami.
Przeciskaniu się przez wąskie korytarze sprzyjało wąskie, długie ciało.
Zmiana kształtu stała się możliwa dzięki mutacji, która wydłużyła tułów, zwiększyła liczbę kręgów w kręgosłupie i jednocześnie, niejako w postaci „skutku ubocznego”, doprowadziła do redukcji kończyn."

 

http://wyborcza.pl/7,75400,22146632,jak-weze-stracily-nogi-wynik-naukowego-sledztwa.html

 

Pozdrawiam

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 tygodnie później...

Sensacja. Znakomicie zachowaną czaszkę dziecka wspólnego przodka ludzi i szympansów znaleziono w Kenii. Zmarło 13 milionów lat temu będąc w wieku zaledwie 16 miesięcy.
Dziecku nadano imię Alesi. Było ono przedstawicielem nieznanego do tej pory gatunku, od którego wszyscy (wspólnie z naszymi pra pra kuzynami szympansami) pochodzimy.
Gatunek ten nazwano "Nyanzapithecus alesi".


https://www.wprost.pl/nauka/10069884/Sensacyjne-odkrycie-naukowcow-Znalezli-czaszke-sprzed-13-milionow-lat.html

Pozdrawiam

 

LINK do zdjęcia czaszki


9873e150945bf118e54d99055bee.png

 

 

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 1 miesiąc temu...

Tysiące lat temu kobiety wcale nie siedziały tylko przy domowym ognisku (ewentualnie jeszcze zbierając jadalne rośliny i drobne zwierzęta w okolicy).
Przemierzały duże odległości, by założyć rodziny. To mężczyźni byli "stacjonarni" - sugerują uczeni.

Z badań archeologicznych, izotopowych i genetycznych wyłania się obraz ogromnej różnorodności linii kobiecych.
W szczególności, na podstawie analizy stosunku izotopów strontu w pochówkach, które pozwalają wyciągnąć wnioski dotyczące pochodzenia ludzi,
udało się nam potwierdzić, że większość kobiet nie pochodziła z regionu pochówku.
Ich groby jednak nie różniły się od populacji tubylczej, co wskazuje na to, że "obce" kobiety szybko włączono do lokalnej społeczności.

Więcej

http://wyborcza.pl/7,75400,22327907,to-wedrujace-kobiety-rozwinely-kulture.html

Koresponduje to z innymi doniesieniami naukowymi, że dzieci wychowywane razem od małego (np w tak zwanych "kibucach"), koedukacyjnie, ale nie spokrewnione, rzadko potem tworzą związki małżeńskie.
Przypuszczalnie zachodzi tu mechanizm utraty wzajemnej atrakcyjności z racji obserwacji potencjalnego partnera od małego, analogicznie jak rodzeństwa.
W takiej sytuacji, braku chęci do zbliżenia seksualnego z lokalnie znanymi osobnikami, trudno się dziwić, że żeńskie osobniki gatunku Homo sapiens sapiens szukały partnera poza swoją grupą.

Nie wykluczałbym, że co prawda mężczyźni żyli całe życie w pobliżu miejsc gdzie dorośli ale może zapuszczali się w dalekie strony i wracali z pozyskaną tam wybranką co rodziło podobne konsekwencje jak opisane.
Musieli wracać do swoje społeczności bo w obcej groziłaby im śmierć (z ręki zazdrosnych o swoje partnerki mężczyzn).

Inna sprawa.

Pojawiło się sensacyjne doniesienie, że polscy naukowcy znaleźli na Krecie ślady pierwszych istot małpo-pochodnych (przypuszczalnie z tym samem przodkiem co szympansa), które chodziły na dwóch nogach blisko 6 milionów lat temu.
Byłby to absolutny rekord przesuwający dwunożność człowiekowatych daleko wstecz w czasie. Niestety gatunek ten wymarł i dopiero dwunożność australopiteków dotrwała w jego potomkach do dziś - w nas.
Hipoteza (znaczenia odkrytych śladów) nie jest jeszcze, zdaniem części uczonych, całkiem pewna.

https://www.sciencedaily.com/releases/2017/08/170831134221.htm

Pozdrawiam

Link do zdjęcia śladów

z22329172Q,Tropy-homininow-z-Trachilos.j

 

 

Edytowane przez ekolog
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 3 tygodnie później...

Kolejne w ostatnich latach przesunięcie momentu powstania życia na Ziemi wstecz.
Badacze z Japonii odkryli grafitowe inkluzje w metamorficznych skałach osadowych na północno-wschodnim wybrzeżu Labradoru w Kanadzie.
Skały formacji Saglek są datowane na co najmniej 3,95 mld lat. Skład izotopowy grafitu wskazuje jego organiczne pochodzenie.

Także pojawienie się naszego gatunku (Homo sapiens sapiens) zostało przesunięte o około 70 tysięcy lat wstecz. Istniejemy już 260-300 tysięcy lat. :)
http://wyborcza.pl/7,75400,22441462,kiedy-narodzil-sie-czlowiek-wspolczesny-nowe-badania-potwierdzaja.html


Link do grafiki historii życia na Ziemi

z22435340V,historia-zycia-na-ziemi.jpg

 

Pozdrawiam

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 4 tygodnie później...

W ciągu ostatnich kilku dekad znacząco wzrosła liczba słoni, którym nie wyrosły kły.

Prawdopodobnie wynika to z faktu, że gatunek ewoluuje w ten sposób chroniąc się przed kłusownikami.  :g:

 

 

http://www.bbc.com/news/science-environment-41763478

Właśnie odkryty Sinosauropteryx - miał najdłuższy ogon w stosunku do długości ciała wśród gadów chodzących na nogach.
Co do tego ogona to człowiek nie może mu dorównać, choć w innej konkurencji, wśród ssaków, mamy ponoć rekord ;)

Link do obrazu rekonstrukcji

_98488325_figure2.jpg

 

Pozdrawiam

Edytowane przez ekolog
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.