Co można zobaczyć 100mm refraktorkiem? ;)

Watteau · 11 Sierpnia 2004

Raport obserwacyjny z dwóch wieczorków

Dane:

Refraktor: Orion SVP 100mm,

Okulary: Erfle 40mm, Plossl 25mm, W70 8.9mm, Ortho 6mm

Lokalizacja: Kalina Wielka koło Miechowa (~50 km N od Krakowa)

Warunki: Zasięg gołym okiem ok. 6mag, mgiełki, cholerne chmurki i od północy

widoczny Księżyc

Obserwowałem to tu, o tam, starając się pi*(0) ustalić co widać, a co nie w takim instrumencie. Poniżej trochę wybranych obiektów. Może się komuś przyda - będzie wiedział czego może oczekiwać.. ;-)

Herkules

6205 - M13 - przy dobrym przypatrzeniu się @100x rozpada się prawie do samego środeczka na rój maleńkich gwiazdeczek. Widok jest przepiękny!

6207 - galaktyka 11,7 mag, 2'x1' - Ta galaktyka jest interesująca z kilku powodów. Po pierwsze, jest położona około pół stopnia na północny wschód od M13. Czyni ją to jednym z najczęściej fotografowanych obiektów na niebie - widać ją na znakomitej części zdjęć M13 jakie widziałem. Po drugie - widziana przez 10cm refraktor @70x wydaje się mieć dwa jądra - to drugie, to najprawdopodobniej jakaś słaba gwiazdka w naszej Galaktyce, położona między 6207 a nami. Niewidoczna po przysłonięciu obiektywu do 80mm i mniej.

6210 - mgławica planetarna 9,7 mag, 13"x20" - "Box Nebula". Bardzo jasna i wyraźna. Wymaga dużych powiększeń, poniżej około 100x wygląda po prostu jak nieostra gwiazdka 8-9 wielkości. Tworzy trójkąt z 2 gwiazdkami ~7 mag na południe i wschód. Widoczna nawet po przysłonięciu obiektywu do około 30mm, choć utrudnia to identyfikację (już przy 60x obraz zaczyna się psuć)

6229 - gromada kulista 9,4 mag, średnica 4' - Tworzy równoboczny trójkąt z gwiazdkami 8 wielkości położonymi 10' na zachód. Bardzo wyraźny wzrost jasności ku środkowi. Przy 200x (Orto 6mm + Barlow 2x) na brzegach zaczyna się chyba rozdzielać (widać granulację i słabiutkie gwiazdki), ale i tak pozostaje niezbyt ciekawym obiektem. Ot taka kulka .. Widoczna po przysłonięciu obiektywu do 50mm

6239 - galaktyka 12,4 mag, 3' - bardzo słaba, trudna do zauważenia (a nie ułatwiała zadania zbierająca powłoka chmur warstwowych i oświetlający ją Księżyc). Brak łatwo zauważalnej kondensacji ani jądra, na granicy widzialności. Niewidoczna po przysłonięciu choćby do 80mm.

Andromeda

404 - galaktyka 12 mag, 2'x2' - Mirach Ghost. Galaktyka- wyzwanie Położona bardzo blisko (7') na północ od Mirach (beta Andromedy), gwiazdy drugiej wielkości, faktycznie wygląda jak jej duch Wyzywam kogo się da - niech spróbuje ją zobaczyć! Posiadacze refraktorów powinni mieć łatwiej - podejrzewam że nieco niższy kontrast instrumentów lustrzanych utrudni ich posiadaczom zadanie Trudna na początku do zauważenia, po chwili zaczęła być dość dobrze widoczna nawet po przysłonięciu obiektywu do 80mm.

891 - galaktyka 9,9 mag, 14'x3' - następny trudny (tym razem z racji bardzo małej jasności powierzchniowej) obiekt. Wymaga ciemnego nieba, z wielką trudnością udało mi się znaleźć 891 przy powiększeniu 25x, przy większych powiększeniach była praktycznie niewidoczna.

Kasjopea

7789 - gromada otwarta 6,7 mag, 16' - @25x około pół tuzina jasnych gwiazd na tle mgiełki wielu słabszych. @100x mgiełka rozpada się na dziesiątki małych, drobniutkich gwiazdek. Całość przecięta jakby ciemniejszą smugą. Śliczny widok! Widoczna łatwo już w lornetce 7x50 jako mgiełka.

129 - gromada otwarta 6,5 mag, średnica 21' - łatwo widoczna już w lornetce 7x50, w refraktorze widoczna @70x jako kilka jasnych gwiazd 9-11 wielkości otoczonych mgiełką słabych gwiazdek (na granicy widzialności, około 13-14 magnitudo). Prześliczna podczas nocy z kiepskim seeingiem - całość skrzy się i migocze!

457 - gromada otwarta 6,5 mag, 21' - "ET Cluster". jeden z lepszych dowcipów na niebie. Tego się nie da opisać, trzeba samemu zobaczyć jak ślicznie ET do nas macha ;-)

Stock 2 - gromada otwarta 4,4 mag, 60' - nie rozumiem czemu Messier nie włączył tego obiektu do swojego katalogu... Bardzo jasna, ładna gromada otwarta, najlepiej widoczna w instrumentach z dużym (>2 stopnie) polem widzenia. Kilkadziesiąt dośc jasnych gwiazdek ~8 mag tworzących linie i ciemne smugi pomiędzy nimi - przypomina to wyglądem Melotte 111 (gwiazdy w Warkoczu Bereniki). Doskonale widoczny w lornetce 7x50.

278 - galaktyka 10,8 mag, 3'x3' - dość jasna, bez widocznej kondensacji, łatwa d zauważenia nawet po przysłonięciu obiektywu do 80mm. Żadna rewelacja.

Mały Wóz

6217 - galaktyka 11,2 mag, 3' - dobrze widoczna galaktyka pomiędzy przednimi dwiema gwizdami Małego Wozu. Wyraźnie widoczna kondensacja centralna, kształt nieco wydłużony. Widoczna @70x nawet po przysłonięciu obiektywu do 80mm.

6068 - galaktyka 13 mag, 50" - bardzo mała, ale wyraźnie widoczna (prawdopodobnie dzięki małym rozmiarom i stąd dośc dużej jasności powierzchniowej. Widoczna wprost @100x, w zasadzie tylko zerkaniem @70x, niewidoczna przy mniejszych powiększeniach. Zdawała się mieć nieco wydłużony kształt, ale mogło mi się tylko wydawać

Smok

6543 - mgławica planetarna 8,1 mag, 20" - Kocie Oko, widoczna jako ZIELONA tarczka @70x. Bardzo ładna, łatwo widoczna nawet w szukaczu 6x30 i lornetce 7x50.

6503 - galaktyka 10,2 mag, 6'x2' - wydłużona, cygarowata, łatwa do zauważenia, położona niedaleko od 6543. Widoczna nawet po przysłonięciu obiektywu do 50mm.

6411 - galaktyka 12,9, 2'x2' - bardzo bardzo bardzo słaba, na granicy widoczności, momentami niewidoczna i wymagała długiego wpatrywania się, w końcu zaliczona - ale jak panienka z Placu Biskupiego, bez oglądania, z ulgą że ma już się to za sobą

6140 - galaktyka 12 mag (p), 6' - wbrew suchym danym jest dośc jasna i łatwa do zauważenia, za to mała - wyglądała na nie więcej niż 1'. Możliwe, że widziałem samą centralną poprzeczkę..

Reszta obu wieczorów upłynęła mi na oglądaniu Messierów, Księżyca, Wenus, która wyglądała niczym maleńka pomniejszona wersja Księżyca i:

Pluton

No więc tak:

Na początku postanowiłem ocenić widoczność najsłabszych gwiazd przy pomocy mapki Północnego Ciągu Biegunowego z atlasu Dobrzyckiego. Okazuje się że atlas kończy się na 13 mag, a tyle, to ja widziałem już przy 25x i łunie od pobliskiej lampy..

Nic to, zabrałem papier, przygotowaną wcześniej mapkę z zaznaczonymi jedynie gwiazdami okolicy i polazłem na Stanowisko Obserwacyjne. Znalazłem Dziwną Gwiazdkę, była ładnie widoczna @70x. Zaznaczyłem. Niby się zgadza, ale następnego dnia chciałem potwierdzić obserwację, a tu chmurwy nad horyzontem. Na razie proszę o traktowanie obserwacji jako niepewnej

Sn w Żyrafie

Nic specjalnego. Jakieś 11,5 magnitudo. Galaktyka też dość nudnawa..

Miłych obserwacji!

Szymek_O · 11 Sierpnia 2004

Fajnie opisane ale co do tego:

"...Okazuje się że atlas kończy się na 13 mag, a tyle, to ja widziałem już przy 25x i łunie od pobliskiej lampy..." bym sie raczej sprzeczał. Jeżeli przeszkadzają lampy to nawet 50cm nie wyciągnie do 13mag a nie mówiąc o refraktorku 100mm :roll: :wink:

Watteau · 11 Sierpnia 2004

Fajnie opisane ale co do tego:
"...Okazuje się że atlas kończy się na 13 mag, a tyle, to ja widziałem już przy 25x i łunie od pobliskiej lampy..." bym sie raczej sprzeczał. Jeżeli przeszkadzają lampy to nawet 50cm nie wyciągnie do 13mag a nie mówiąc o refraktorku 100mm :roll: :wink:

Trochę przesadziłem z tą łuną Niebo było na tyle jasne, że M33 nie było widać gołym okiem, a wieś niestety jest zelektryfikowana i oświetlona rtęciówkami. Najbliższa była co prawda zasłonięta przez domek i wysokie drzewa i oddalona o jakieś 40 metrów, ale dośc intensywnie oświetlała choinki, tuż nad którymi była Polarna. Przeszkadzało mi to głównie dlatego, że drugie oko miałem otwarte, a trudno przysłaniać je całą noc zgiętą w kubełek dłonią.. Bardzo przeszkadza też łuna od Krakowa nad północnym horyzontem - mimo odległości 50 km i licznych pagórków i lasów po drodze jest wyraźnie widoczna i przeszkadza np. w oglądaniu Strzelca i Skorpiona - ohydny pomarańczowy poblask brudzi całe tło nieba.. ;(

Aha do danych technicznych - SVP na montażu azymutalnym - przy ekwatorialnym nagła i jasna krew mnie zalewa jak mam gdzieś w niebo trafić. Pół godziny szukam, męczę się, kombinuję ze śrubkami.. Nie dla mnie takie wynalazki ;-)

Pabami · 11 Sierpnia 2004

Sprzeczałbym się z wami obydwoma. Po pierwsze Watteu trochę nawija.... 100mm refraktorkiem(nawet z takimi okularami) nie da się takich ciemnych rzeczy obserwować. I co to za pomysł ze zmniejszaniem średnicy przy obserwacjach DS, czemu ma to służyć? Pozatym do obserwacji ciemnych obiektow trzeba większego powera. Nie uwierzę w to, że przy 25x mogłeś zobaczyć Plutona czy galaktyki 12 mag. :salu: . Przy takim powerze BARDZO widać tło nieba. A co do 50cm to myśle że spokojnie wyciągnie. Synta 200m ciągnie 13-14 w dobrych waunkach a takie 50cm czy 60 cm w dobrych warunkach wycisnie z 17-18 mag... plus kamera CCD i można będzie Hale-Bopa oglądać w tej chwili :wink:

astropozdrowienia

Watteau · 11 Sierpnia 2004

Sprzeczałbym się z wami obydwoma. Po pierwsze Watteu trochę nawija.... 100mm refraktorkiem(nawet z takimi okularami) nie da się takich ciemnych rzeczy obserwować.

Tak. Obserwacje sobie zmysliłem a wszystko wyssałem z palca. Tak jak ten tu:

http://www.cloudynights.com/observe/ronbee.../DSO/index.html

http://www.cloudynights.com/observe/ronbee.../DSO-Plate.html

Zastanawiam, się po cholerę się męczyłem i opisywałem obserwacje?

I co to za pomysł ze zmniejszaniem średnicy przy obserwacjach DS, czemu ma to służyć?

Sprawdzeniu przy jakiej średnicy obiektywu są widoczne..

Pozatym do obserwacji ciemnych obiektow trzeba większego powera.

Widzę że doświadczenie przez Ciebie przemawia.... Zwłaszcza do obiektów rozciągłych, co?

Nie uwierzę w to, że przy 25x mogłeś zobaczyć Plutona czy galaktyki 12 mag.

Skąd wziąłeś to 25x?

Pabami · 11 Sierpnia 2004

"(...)a tyle, to ja widziałem już przy 25x i łunie od pobliskiej lampy..." - Z tąd.

Widzę że doświadczenie przez Ciebie przemawia.... Zwłaszcza do obiektów rozciągłych, co?

Nie wyrywaj zdania z kontekstu... :salu: napisałem dalej "Przy takim powerze BARDZO widać tło nieba"

[ Add: Czw Sie 12, 2004 4:06 ]

Tak. Obserwacje sobie zmysliłem a wszystko wyssałem z palca. Tak jak ten tu:
http://www.cloudynights.com/observe/ronbee.../DSO/index.html

http: //www.cloudynights.com/observe/ronbee//DSO-Plate.html

Zastanawiam, się po cholerę się męczyłem i opisywałem obserwacje?

Oczywiście, że Ci wierzę... sprzęt super... obserwator doświadczony(tak myślę)...

Sugeruję tylko, że trochę koloryzujesz rzeczywistość...

Szymek_O · 11 Sierpnia 2004

Pabami mój post tyczył się tego że jeżeli widoczna jest łuna wyraźna to nawet 50cm sprzęt tu nie pomoże chodzi mi o odblaski pobliskich lamp takie jak np. ja mam w pobliżu

12 Sierpnia 2004

Cześć,

Potwierdzam, że do obiektów rozciągłych, słabych potrzebny jest duży power. Doswiadczyłem tego mocno oglądając galaktyki należące do grupy NGC 507. Przy powerze 76x niektórych nie widać w telepie 500 mm, przy powerze 212x jest OK. Galaktyki miały jasnośc ok 13-13,5 mag. Obserwowałem 20 km na pn. od Krakowa. Warunki obserwacyjne mogły być zbliżone do Twoich, dlatego powiem szczerze, że również mam małe wątpliwości co do obserwacji galaktyk 12-13 mag refraktorem 100 mm. Ale to może wszystko kwestia oczu. Najlepiej byłoby kiedyś poobserwowacć wspólnie.

Pozdrawiam

Paweł

Watteau · 12 Sierpnia 2004

Cześć,

Potwierdzam, że do obiektów rozciągłych, słabych potrzebny jest duży power.

Nie żebym po raz kolejny mówił "A nie mówiłem"..

http://www.astro-forum.org/Forum/viewtopic...6376d171ae85c86

Najlepiej byłoby kiedyś poobserwowacć wspólnie

Bardzo chętnie.

Radek Grochowski · 12 Sierpnia 2004

Potwierdzam rowniez, w 20cm katadioptryku zasieg dla malych galaktyk w gromadzie Coma pod bardzo ciemnym niebem wynosil 13.5 mag dla 50x i 14.3 mag dla 143x. Przy malym powerze tlo nieba jest po prostu zbyt jasne, nawet gdy niebo jest zupelnie "dziewicze".

Oczywiscie inaczej sprawy wygladaja dla duzych obiektow. Dwa dni temu ogladalem Cirrusa w Labedziu i byl fenomenalny przy 50x z litrami ALP i OIII, natomiast przy 143x mozna sie bylo tylko zmeczyc...

A tak generalnie, mysle ze nie powinno byc wiekszych problemow ze znalezieniem galaktyki 12.5, a moze i 13.0 mag 10cm-refraktorem w odpowiednich warunkach, byle nie miala niskiej jasnosci powierzchniowej oczywiscie.

Chojrak · 12 Sierpnia 2004

Dobrze, że watteau ma do syspozycji refraktorek tylko 100 mm!

Jakby miał tak ze 150m to pewnie na Charona by się załapał.

A tak poważnie to myślę, że w dobrych warunkach można zobaczyć te obiekty 100 mm refraktorkiem jeśli tylko uwierzy się, że można!

Proponuję wszystkim takie doświadczenie:

Wybierzcie teleskopem jakąś bardzo słabą gwiazdkę na granicy widoczności. Teraz zasłońcie obiektyw kołową przysłoną o średnicy połowy średnicy obiektywu. Teraz powinniście wciąż widzieć tą gwiazdkę bo wiecie, że ona tam jest! A przecież zasięg spadł o 1,5 mag!

Powyższe nie dotyczy wytrawnych obserwatorów bo oni odrazu wybiorą gwiazdę, która jest na granicy zasięgu. Właśnie zmniejszanie średnicy obiektywu pozwala określić czy potrafimy obserwować obiekty na granicy zasięgu.

Polecam i pozdrawiam.

oskar · 12 Sierpnia 2004

myślę, że w dobrych warunkach można zobaczyć te obiekty 100 mm refraktorkiem jeśli tylko uwierzy się, że można!

:mrgreen: niech to będzie cały mój komentarz!

Radek Grochowski · 12 Sierpnia 2004

Watteau, znalazlem blad w twoim poscie, ktory sporo wyjasnia. Podajesz mianowicie jasnosci galaktyk w filtrze B, zamiast wizualnych. Na przyklad dla galaktyki NGC 6411 podajesz jasnosc 12.9 mag, tymczasem NED podaje jasnosc B 12.6-12.9 mag, natomiast V 11.8 mag. Dla NGC 6068 podajesz 13 mag, tymczasem - znowu za NED - jest to jasnosc w filtrze B, wizualna nie jest zmierzona, ale jest pewnie o 1 mag wieksza, itd.

To bardzo czesta praktyka, podawanie jasnosci galaktyk w filtrze niebieskim zamiast wizualnych spotykam czasem nawet w szanowanych czasopismach. Wprowadza to duzo niepotrzebnego szumu, dlatego proponuje, zeby kazdy, kto podaje jasnosc jakiegos obiektu, upewnil sie, ze jest to na pewno jasnosc wizualna.

Watteau · 12 Sierpnia 2004

Watteau, znalazlem blad w twoim poscie, ktory sporo wyjasnia. Podajesz mianowicie jasnosci galaktyk w filtrze B, zamiast wizualnych. Na przyklad dla galaktyki NGC 6411 podajesz jasnosc 12.9 mag, tymczasem NED podaje jasnosc B 12.6-12.9 mag, natomiast V 11.8 mag. Dla NGC 6068 podajesz 13 mag, tymczasem - znowu za NED - jest to jasnosc w filtrze B, wizualna nie jest zmierzona, ale jest pewnie o 1 mag wieksza, itd.
To bardzo czesta praktyka, podawanie jasnosci galaktyk w filtrze niebieskim zamiast wizualnych spotykam czasem nawet w szanowanych czasopismach. Wprowadza to duzo niepotrzebnego szumu, dlatego proponuje, zeby kazdy, kto podaje jasnosc jakiegos obiektu, upewnil sie, ze jest to na pewno jasnosc wizualna.

Jasności brałem częściowo z listy Herschel 400 (która faktycznie ma błędy, czasem zaniżając jasność obiektu aż o 2 mag), część z raportów IAAC. W jednym przypadku (NGC 6140) podałem nawet fotograficzną, bo tylko taką dysponowałem. Niestety nie mam żadnego katalogu pod ręką żeby znormalizować podane dane, właściwie to dałem je tylko jako przybliżony wskaźnik tego, czego można oczekiwać, razem z rozmiarami, które w przypadku niektórych obiektów dostępne mi źródła podają sprzecznie.

Jeśli możesz podać jasności wg. NED tych obiektów - to chętnie sprostuję calość

12 Sierpnia 2004

Cześć,

Potwierdzam, że do obiektów rozciągłych, słabych potrzebny jest duży power.

Nie żebym po raz kolejny mówił "A nie mówiłem"..

http://www.astro-forum.org/Forum/viewtopic...6376d171ae85c86

Najlepiej byłoby kiedyś poobserwowacć wspólnie

Bardzo chętnie.

Przez moja 50-tkę na Kudłaczach można obserwować GWIAZDY o jasności 15,3- 15,7 max, więc w przypadku mojego telepa teoria teorią, a praktyka pozostaje praktyką. Nie ma szans w moim teleskopie na galaktyki o janości 15,5 mag przy 1' średnicy, chyba że są to mgławice planetarne i zastosujemy OIII.

PS. Tak w ogóle to gratuluję niezłego maratonu obserwacyjnego. Zapraszam na Kudłcze w weekend na wspólne obserwacje. Jak będziesz jechał to zadzwoń.

Pozdrawiam

Paweł

Watteau · 12 Sierpnia 2004

A tak generalnie, mysle ze nie powinno byc wiekszych problemow ze znalezieniem galaktyki 12.5, a moze i 13.0 mag 10cm-refraktorem w odpowiednich warunkach, byle nie miala niskiej jasnosci powierzchniowej oczywiscie.

Prawdziwym wyzwaniem byłoby raczej IMO coś w typie NGC 404 - położonej tuż blisko jasnej gwiazdy. Mimo że jest jasna i powinna być dobrze widoczna, to napsuła mi krwi... Ed Ting w swoim porównaniu AP Travellera i Taka 102 właśnie na niej testował kontrast jednego i drugiego, porównując jak dobrze jest widoczna w każdym z nich:

"Want an example? NGC404, the little galaxy next to Beta Andromedae, stood

out quite prominently in the Traveler and the FS102 (don't ask me to pick between

them, I can't.) In the Renaissance, I could still see the galaxy, but I had to hunt

for it. The same results were repeated with NGC6207 next to M13 in Hercules. "

Bardzo wdzięczne są też mgławice planetarne - są niewielkie, i zasięg jest w ich przypadku podobny do obiektów gwiazdowych, zwłaszcza przy małych powiększeniach

Radek Grochowski · 12 Sierpnia 2004

Jeśli możesz podać jasności wg. NED tych obiektów - to chętnie sprostuję calość

Baza NED jest po prostu najlepsza, gdyz zawiera dane zrodlowe. Polecam, tu jest link: http://nedwww.ipac.caltech.edu/forms/byname.html

Wpisujesz numer obiektu i pojawia sie tabelka z podstawowymi danymi i iloscia odniesien w literaturze. Zeby sprawdzic jasnosc wchodzisz na "Phot". Jasnosci wizualne sa kodowane jako V (V_T), w filtrze B jako B (B_T). Wartosci oznaczone jako V (V_T^0) sa jasnosciami poprawionymi o ekstenkcje, czyli jak by sie prezentowala galaktyka, gdyby swiatla nie pochlanial pyl w Drodze Mlecznej. :salu:

[ Add: Czw Sie 12, 2004 15:46 ]

Prawdziwym wyzwaniem byłoby raczej IMO coś w typie NGC 404 - położonej tuż blisko jasnej gwiazdy. Mimo że jest jasna i powinna być dobrze widoczna, to napsuła mi krwi...

N 404 jest jeszcze dosyc jasna. Ale sprobuj z tymi - NGC 5523 i IC 983 w Wolarzu. Za cholere nie moglem ich wyczaic u siebie na przedmiesciu, ale w Bieszczadach 5523 (12 mag, 4.5'x1.3') byla calkiem wyrazna przez 20cm. Refraktor 10cm mysle, ze tez powinien dac rade (ale nie kolo Krakowa). Natomiast IC 983 do dopiero wyzwanie! Ma jasnosc 11.7 mag, rozmiary 5'x4' i ekstremalnie niska jasnosc powierzchniowa, do tego widoczna tuz obok dosc jasnej gwiazdy tla, jako bardzo delikatne rozjasnienie. Byl to jeden z najtrudniejszych obiektow, jaki do tej pory widzialem. Jak je znajdziesz swoja luneta, to bedziesz moim idolem :wink: Ale z tym to trzeba poczekac do zimy, bo teraz Wolarz juz nisko.

Watteau · 12 Sierpnia 2004

Jeśli możesz podać jasności wg. NED tych obiektów - to chętnie sprostuję calość

Baza NED jest po prostu najlepsza, gdyz zawiera dane zrodlowe. Polecam, tu jest link:http://nedwww.ipac.caltech.edu/forms/byname.html

Dzięki serdeczne !

Prawdziwym wyzwaniem byłoby raczej IMO coś w typie NGC 404 - położonej tuż blisko jasnej gwiazdy. Mimo że jest jasna i powinna być dobrze widoczna, to napsuła mi krwi...

N 404 jest jeszcze dosyc jasna. Ale sprobuj z tymi - NGC 5523 i IC 983 w Wolarzu. Za cholere nie moglem ich wyczaic u siebie na przedmiesciu, ale w Bieszczadach 5523 (12 mag, 4.5'x1.3') byla calkiem wyrazna przez 20cm. Refraktor 10cm mysle, ze tez powinien dac rade (ale nie kolo Krakowa). Natomiast IC 983 do dopiero wyzwanie! Ma jasnosc 11.7 mag, rozmiary 5'x4' i ekstremalnie niska jasnosc powierzchniowa, do tego widoczna tuz obok dosc jasnej gwiazdy tla, jako bardzo delikatne rozjasnienie. Byl to jeden z najtrudniejszych obiektow, jaki do tej pory widzialem. Jak je znajdziesz swoja luneta, to bedziesz moim idolem :wink: Ale z tym to trzeba poczekac do zimy, bo teraz Wolarz juz nisko.

Dopiero na jesieni uda mi się wziąć resztkę urlopu Ale rękawicę podejmuję ;-)

Bardzo mnie zawsze dziwiły opinie o ciemności takich obiektów jak M33 czy NGC 6960.. Pierwszy, tak jak mgławica Ameryka Północna, jest bardzo ładnym obiektem dla nieuzbrojonego oka nawet w nie do końca idealnie ciemnych warunkach. Podobnie 6960 - jest widoczna już w umiarkowanie małych instrumentach, pomaga tu schowanie 52 Cygni za krawędzią pola widzenia.. Tymczasem co chwila ktoś pisze, że do M33 potrzeba minimum 20cm teleskopu, a Veil potrzebuje co najmniej 50 cm