OW Geminorum-kolejne zaćmienie w mało zbadanym świecie gwiezdnych nadolbrzymów.

[Rybi]

W październiku 2015r. (8-24 października) jest prognozowane kolejne zaćmienie w mało znanym układzie OW Geminorum.
Osobiście spróbuję zaobserwować to fascynujące zjawisko aparatem cyfrowym (fotometria DSLR).
Ale zachęcam również do obserwacji wizualnych tego zaćmienia.

 

Informację na temat tego zaćmienia można znaleźć w artykule Bogdana Kubiaka pt. "OW Geminorum–zaćmienie 2015" (ostatnia Proxima nr 21, str.22-24):
www.astronomica.pl/proxima21.pdf

 

Poniżej podaję niektóre istotne cytaty z powyższego artykułu:
...Udało się też ustalić, że w skład układu wchodzą dwa nadolbrzymy, składnik główny jest typu FIb–II natomiast drugi składnik G8 IIb. Masy składników układu wyznaczono na: M1 = 5,9 Mo, M2 = 4,0 Mo;natomiast promienie gwiazd na: R1 = 30 Ro, R2 = 35 Ro.
...W zakresie wizualnym OW Gem zmienia swoją jasność w przedziale 8,2-10 mag. Wynika z tego, że już przez niewielkie instrumenty amatorskie możemy obserwować całe zaćmienie.
...OW Gem jest bardzo łatwa w lokalizacji, odnajdziemy ją kierując wzrok około 1,5° na północny zachód od świecącej z jasnością 1,9 mag gwiazdy γ Gem. Poniżej gwiazdozbiór Bliźniąt z zaznaczoną pozycją gwiazdy OW Gem.

W tym roku mamy wyjątkową okazję by móc zobaczyć zaćmienie główne OW Gem. Przewidywany czas zaćmienia zawiera się w przedziale od 8-24 października. W obserwacjach nie będzie przeszkadzał Księżyc, który w tym czasie będzie znajdował się dość daleko od zmiennej. Warto jednak zwrócić uwagę na ten układ jeszcze przed przewidywanym okresem zaćmienia oraz kontynuować obserwacje także po jego wystąpieniu. Bliźnięta pojawią się na porannym niebie w II połowie sierpnia i już wtedy można spojrzeć w kierunku OW Gem, by zaznajomić się z jej otoczeniem i wykonać pierwsze próby oceny jasności. Poniżej mapka okolic OW Gem wraz z gwiazdami porównania:

Wszystkie osoby, które wykonają obserwacje OW Gem i chciałyby się przyczynić do poszerzenia wiedzy o tym niezwykłym układzie podwójnym zachęcamy do podzielenia się uzyskanymi wynikami poprzez:
- wysłanie ich na adres: sswdob@poczta.onet.pl
- wprowadzenie na stronie: http://mira.nwz.pl/
- wprowadzenie na stronie: http://www.aavso.org/webobs

[Rybi]

Już trwa zaćmienie OW Gem ...
Otrzymałem z porannych obserwacji szacunkową jasność z pikseli "G" mojej lustrzanki ok. 8.44mag. Zachęcam do obserwacji!

 

Dzisiaj około 3 w nocy w końcu po półrocznej przerwie uruchomiłem swój sprzęt fotometryczny i zrobiłem serię 10 zdjęć 30-sekundowych okolicy OW Gem moim Tairem 300mm (pole widzenia 4x6 stopni). Przy robieniu fotki celowałem tak aby Alhena była w rogu. Okazało się, że nieprześwietlone RAW-y z OW Gem uzyskałem przy ISO=200. Pierwszy bardzo roboczy stack załączyłem na rysunku poniżej z oznaczonymi niektórymi gwiazdami.

 

Okolica jest dość uboga w inne gwiazdy zmienne. Tuż obok OW Gem jest zaćmieniowa (?) QQ Gem - zmienna o amplitudzie ok.0.1mag (7.62-7.74mag). Ciekawym przypadkiem wydaje się zmienna późnego typu widmowego CR Gem, która w VSX ma jasność <10.8mag, a na mojej fotce około 9mag. Przy okazji obserwacji OW Gem rzucę na nią okiem

 

 

Nie miałem czasu aby zrobić porządną fotometrię.
Na 5minutowej fotce stackowanej z wyseparowanymi pikselami "G", w której uwzględniłem master-flata wykonałem szacunkowy pomiar jasności OW Gem (+QQ Gem) względem gwiazdy porównania o jasności 8.02mag za pomocą Irisa. Przy tym ustawiłem stałą magnitudową w Irisie tak, że w okienku wyniku otrzymałem prawidłową jasność gwiazdy porównania (ok.8.02mag) oraz aktualną jasność dla OW Gem około 8.44mag oraz 7.7mag dla QQ Gem (wartość zgodna z zakresem zmienności podanym w VSX).

 

[Rybi]

Od wczoraj jasność na "zielonych pikselach" spadła o ok.0.1 mag i wynosi ok.8.53mag. Oczywiście są to tylko takie moje szacunki na niezbyt ostrym zdjęciu. Teraz jasność OW Gem spada o około 0.1mag, ale przyspiesza ... i za kilka dni to może być nawet 0.3-0.4mag w ciągu doby - tak jak na poprzednim zaćmieniu w 2012 roku:

 

Piękne zaćmienie ...

 

Gdyby ktoś obserwował wizualnie to zaćmienie, to niech się tym nie sugeruje i nie stara się uzyskać identyczny rezultat. Jasność wizualna tej samej gwiazdy często się różni od jasności V wyznaczonej technikami CCD/DSLR (zależy to od B-V).