Skocz do zawartości

Polowanie na satelitę TERRA


LibMar

Rekomendowane odpowiedzi

Witam!

 

Chciałbym zachęcić do podjęcia prób obserwacji sztucznego satelity TERRA. To obiekt, na który warto zwrócić uwagę podczas przelotów nad naszymi głowami. Ma duże rozmiary (8x2 metra) i osiąga jasność maksymalną jasność w zenicie wynoszącą 2 magnitudo. Ale cel jest inny. Ten działający satelita powoduje powstawanie spektakularnych flar, których świadkiem byłem w ubiegłym roku. Przede wszystkim są one znacznie dłuższe (nawet dwukrotnie) niż w przypadku Iridium (pomimo, że TERRA znajduje się 100km niżej na orbicie!) i ekstremalnie jasne. Można tutaj mówić o błyskach poniżej -7 mag (właśnie taka mi się trafiła). Drugi zaobserwowany błysk w przewidywanym przeze mnie miejscu również wystąpił, jednak był zdecydowanie słabszy (około -1 magnitudo w maksimum).

 

W Internecie niewiele można znaleźć o obserwacjach tego satelity. Wiadomo tylko, że również powoduje błyski, co potwierdzają inni obserwatorzy. Jeden mówił o błysku poniżej -9 magnitudo, co może być wartością trochę przesadzoną. Nie mniej, duże rozmiary satelity świadczą o tym, że faktycznie możemy sądzić o ekstremalnie dużych jasnościach. Flara satelity TERRA o jasności -7 magnitudo miała bardzo długi czas kulminacyjny, tzn. maksymalną jasność utrzymywała przez blisko 8 sekund! Takie zachowanie mają też satelity Iridium, które mają do teoretycznego maksimum jasności wciąż daleko (od -5 do -7 mag).

 

Do czego zmierzam? Satelita jest o tyle ciekawa, że naprawdę warto ją obserwować (a szczególnie flary). Jednak nigdzie w Internecie nie ma informacji o przewidywaniu ich momentów. Dlatego chciałbym, aby temat służył nie tylko do wstawiania fotek, ale zyskał też pewną wartość naukową - spróbujmy samodzielnie wyznaczać momenty wystąpienia flar i potwierdzać je obserwacyjnie.

 

Zastanawiam się jak najłatwiej tego dokonać. Czy wrzucenie satelity TERRA do listy flarujących satelitów w Orbitronie wystarczy? Orbitę ma dość podobną, tylko budowę inną. A kieruję się tym, że panele powinny być skierowane w tym samym kierunku w przypadku obu satelitów.

 

Jeśli to nie sprawdzi się, ruszymy ze wspólnym projektem obserwacyjnym. Wspólne obserwacje satelity z wielu miejsc w Polsce pozwoli ustalić trasę, w którym jasność flary była największa. U niektórych flara będzie słaba, a u innych silna. Linia na Ziemi umożliwi wyznaczenie w jaki sposób satelita ma być ustawiony, aby w przyszłości móc je przewidywać i oglądać błyski silniejsze* niż Iridium!

 

Jakieś sugestie, komentarze? :)

 

Sezon na satelitę TERRA rozpocznie się w marcu, kiedy zacznie pojawiać się na porannym niebie.

 

* - wspólne obserwacje pomogą ustalić czy TERRA przyczynia się do powstawania flar jaśniejszych niż -9 magnitudo

  • Lubię 8
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Głównym problemem pozostanie ocena jasności w przedziale większym od jasności Wenus - ciężko o punkt odniesienia.

Jeszcze nie przemyślałem dokładnie w jaki sposób byłyby zbierane dane. Najlepiej, aby wykonać to fotometrycznie. Być może ustali się maksymalną jasność na podstawie:

Nagrywanie całej flary (musiałby to być jasny obiektyw) i ustalenie punktu, w którym maksymalna jasność została osiągnięta. Na podstawie pobliskich gwiazd, położenie Az/Wys satelity oraz Az/Wys Słońca powinno ustalić zależność przy jakich warunkach prawdopodobieństwo wystąpienia flary jest największe. Wyznaczenie krzywej jasności (stosunek jasności) powinno też się przydać. Jeżeli jasność maksymalna trwała bardzo krótko, to obserwator musiałby być blisko tej linii. A jak utrzymywała dłużej, to już nieco dalej. Silne światło spowodowałoby zakłamaną wartość magnitudo, a więc można wtedy ocenić na oko. Gdy linia zostanie wyznaczona i będzie można dokonać obserwacji na podstawie przewidywanego wcześniej miejsca, to wtedy obserwatorzy w pobliżu tej linii mogliby wykonać bardziej rzetelne dane, które umożliwiłyby fotometrię przy zachowaniu liniowości (będzie ciężko, ale może coś się uda.

 

Ale to jeszcze do przeanalizowania. Bo nie każdy ma ten sam aparat, taki sam obiektyw i podobne warunki obserwacyjne.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 1 miesiąc temu...
  • 1 miesiąc temu...

Dzisiaj o godzinie 21:45-21:55 mamy przelot satelity TERRA nad Polską. O 21:45 będzie wychodził z cienia Ziemi na wysokości 20 stopni po stronie południowej. Następnie będzie kierował się na północ. Jakiekolwiek sprawozdania z obserwacji będą przydatne (nawet jeśli będzie zachowywał stałą jasność).

 

Zamierzam nagrać ten przelot za pomocą zestawu Canon EOS 60D + Jupiter 2/85. Zasięg gwiazdowy przy 50 FPS (dla 1/60s) wynosi około 7.5 magnitudo, więc spokojnie powinniśmy widzieć jego zachowanie. Jeżeli będzie działo się coś ciekawego, będzie można określić przy jakiej pozycji prawdopodobieństwo wystąpienia flary jest największe.

 

Dodam, że to prawdopodobnie drugi satelita (po ISS) pod względem jasności. W zenicie osiąga około 1.5 magnitudo (pomijając flary, nie słyszałem o jaśniejszych przypadkach).

  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Stellarium pokazuje mi, że jakieś 40 stopni za TERRĄ leci tym samym torem rakieta ARIANE 5 R/B - zdaje się, że TERRA została wystrzelona na rakiecie Atlas, a nie Ariane więc to chyba nie człon od TERRy?

 

Jeśli piszesz o H-2A R/B to nie to wyniosło satelitę TERRA.

 

Wyniesienie na orbitę

Data (UTC) 14 grudnia 2002 01:31

Miejsce startu Tanegashima Space Center,

Japonia Rakieta nośna H-IIA 202

 

 

 

------------

Masz rację Atlas wyniosła satelitę TERRA

 

http://heavens-above.com/satinfo.aspx?satid=25995&lat=53.12016&lng=23.20515&loc=Kmicica-DOM&alt=165&tz=CET

 

Atlas 2A Centaur R/B - Informacje o satelicie Strona główna

 

 

Oznaczenie

Numer w katalogu Spacetrack 25995

Oznaczenie Międzynarodowe 1999-068-B

Nazwa w katalogu Spacetrack ATLAS 2A CENTAUR R/B

 

Szczegóły

Orbita spłonął September 21, 2000

Kategoria Korpus rakiety

Kraj/organizacja pochodzenia Stany Zjednoczone

 

Wyniesienie na orbitę

Data (UTC) 18 grudnia 1999 18:57

Miejsce startu Vandenberg AFB,

Stany Zjednoczone

Rakieta nośna Atlas IIAS

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dzisiaj o godzinie 21:45-21:55 mamy przelot satelity TERRA nad Polską. O 21:45 będzie wychodził z cienia Ziemi na wysokości 20 stopni po stronie południowej. Następnie będzie kierował się na północ. Jakiekolwiek sprawozdania z obserwacji będą przydatne (nawet jeśli będzie zachowywał stałą jasność).

 

Zamierzam nagrać ten przelot za pomocą zestawu Canon EOS 60D + Jupiter 2/85. Zasięg gwiazdowy przy 50 FPS (dla 1/60s) wynosi około 7.5 magnitudo, więc spokojnie powinniśmy widzieć jego zachowanie. Jeżeli będzie działo się coś ciekawego, będzie można określić przy jakiej pozycji prawdopodobieństwo wystąpienia flary jest największe.

 

Dodam, że to prawdopodobnie drugi satelita (po ISS) pod względem jasności. W zenicie osiąga około 1.5 magnitudo (pomijając flary, nie słyszałem o jaśniejszych przypadkach).

 

Czekam z niecierpliwością na filmik !

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Witam.

Wyskoczyłem na obserwacje w ostatniej chwili. Niebo pogodne, ale delikatnie zamglone. Satelitę (myślę ze to on) zobaczyłem pierwszy raz na wysokości Jowisza na wschód od niego. Najpierw na granicy widoczności później szybko jaśniał. Minął tylne koła Wielkiego Wozu (od wschodu) i gwałtownie osłabł aż zanikł. Ponownie pokazał się na wysokości Kasjopei ( też od wschodu) następnie zgasł całkowicie jakieś 10 stopni nad horyzontem. Maksymalna jasność trochę jaśniej niż 2m..Nie wiem czy to ma jakąkolwiek wartość, ale co zobaczyłem to opisałem.. Pozdrawiam Zbyszek

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Zlapalem na zdjeciach zarowno gorny stopien rakiety Ariane jak i przelot satelity Terra.

 

Jasnosc bez szalu, flar nie zauwazylem. Zdjecia zamieszcze jutro.

 

Dodatkowo ok. 10 stopni od Ariane dwie inne satelity o orbicie podobnej do Ariane. Przed Terra tez cos podazalo i za.

  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Też udało mi się uchwycić te dwa satelity na żywo. Wkrótce wrzucę odpowiednio ucięty filmik.

TERRA znajdowała się w takiej pozycji, kiedy flary są zwykle nieobecne. Tak też się sprawdziło, bo żadnego pojaśnienia nie było. Jutro o podobnej porze ma nastąpić kolejny przelot, już bardziej na zachód (ale nadal nad Jowiszem). Prawdopodobnie obserwacja będzie też negatywna - obecnie obserwuje się flary Iridium bardzo nisko nad zachodnim horyzontem. Gdzieś teraz TERRA ma być w tej pozycji, ale gdyby przelot nastąpił pół godziny wcześniej, to może coś byśmy złapali.

 

Teraz spróbujemy tak - zapolujemy na TERRĘ wtedy, gdy w danej części nieba mogłyby pojawić się flary Iridium (analogia). Poszperam trochę w Stellarium i wkrótce przygotuję jakąś efemerydę.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Zlapalem na zdjeciach zarowno gorny stopien rakiety Ariane jak i przelot satelity Terra.

 

Jasnosc bez szalu, flar nie zauwazylem. Zdjecia zamieszcze jutro.

 

Dodatkowo ok. 10 stopni od Ariane dwie inne satelity o orbicie podobnej do Ariane. Przed Terra tez cos podazalo i za.

 

9 zdjęć z przelotu:

H-2A R/B = 2002-056-E = 27601

TERRA = 1999-068-A = 25994

 

29.04.2016 - wieczór

 

DSC_6078-obrobione-m.jpgDSC_6079-obrobione-m.jpgDSC_6080-obrobione-m.jpgDSC_6081-obrobione-m.jpgDSC_6082-obrobione-m.jpgDSC_6083-obrobione-m.jpgDSC_6084-obrobione-m.jpgDSC_6085-obrobione-m.jpgDSC_6086-obrobione-m.jpg

  • Lubię 4
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 1 rok później...

jakoś tak wątek umarł.. a właśnie sunął mi dość jasny obiekt po niebie i sprawdziłem co to.. okazało się, że terra. Pokazuje mi niby jasność na poziomie 1.5 mag, jednak było przynajmniej -2 mag, bo rozważałem czy to nie ISS tylko kierunek nie ten :) Nie wiem również czy to była flara, czy cały przelot tak jasny bo widziałem tylko chwilę. 

  • Lubię 2
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 4 lata później...

Najwyższa pora na odświeżenie tematu, zwłaszcza, że EOS AM-1 "TERRA" ten niezwykle zasłużony w badaniach Ziemi satelita, zbliża się powoli do końca swojej aktywności!

 

Na początek parę słów wyjaśnienia, co będzie przydatne w dalszej część wywodu, związanego z satelitą TERRA.

 

Cytat

     Wiele satelitów w Systemie Obserwacji Ziemi NASA ma prawie biegunową orbitę. Na tej bardzo nachylonej orbicie satelita okrąża Ziemię od bieguna do bieguna, a okrążenie zajmuje około 99 minut. Podczas jednej połowy orbity satelita ogląda dzienną stronę Ziemi. Na biegunie satelita przechodzi na nocną stronę Ziemi. Gdy satelity krążą, Ziemia obraca się pod spodem. Zanim satelita powróci do światła dziennego, znajduje się nad regionem sąsiadującym z obszarem widzianym w czasie poprzedniego okrążenia. W ciągu 24 godzin satelity na orbicie polarnej obejrzą większość Ziemi dwukrotnie: raz w świetle dziennym i raz w ciemności. Tak jak satelity geosynchroniczne mają idealnie określone parametry orbity nad równikiem, które pozwolą im pozostać nad jednym punktem na Ziemi, tak satelity na orbicie polarnej mają idealnie określone parametry orbity, które pozwolą im  przekraczać równik w tym samym czasie. Ta orbita jest orbitą synchroniczną ze Słońcem, co oznacza, że zawsze i wszędzie kiedy satelita przecina równik, lokalny czas słoneczny na ziemi jest zawsze taki sam. Na przykład w przypadku satelity Terra, gdy satelita przecina równik w Brazylii, zawsze jest około 10:30 rano. Kiedy satelita okrąży Ziemię, około 99 minut później, przecina równik w Ekwadorze lub Kolumbii również około 10:30 czasu lokalnego.  

     Orbita synchroniczna ze Słońcem jest niezbędna dla badań naukowych robionych z kosmosu (satelity detekcyjne Ziemi), ponieważ utrzymuje kąt światła słonecznego na powierzchni Ziemi tak spójny, jak to możliwe, chociaż kąt będzie się zmieniał w zależności od pory roku. Ta spójność oznacza, że naukowcy mogą porównywać obrazy z tego samego sezonu przez kilka lat, nie martwiąc się zbytnio o ekstremalne różnice w cieniach i oświetleniu, które tworząc iluzję zmian mogłyby wprowadzać błędy interpretacji. Bez orbity synchronicznej ze Słońcem bardzo trudno byłoby śledzić zmiany w czasie. Niemożliwe byłoby zebranie jednoznacznych informacji wymaganych do badania zmian klimatu. Ścieżka, którą musi pokonać satelita, aby pozostać na orbicie synchronicznej do Słońca, jest bardzo wąska. Jeśli satelita znajduje się przykładowo na wysokości 100 kilometrów, musi mieć nachylenie orbity 96 stopni, aby utrzymać orbitę synchroniczną ze Słońcem. Wszelkie odchylenia w wysokości lub nachyleniu wyprowadzą satelitę z orbity synchronicznej do Słońca. Ponieważ opór atmosfery i przyciąganie grawitacyjne Słońca i Księżyca zmieniają orbitę satelity, konieczne są regularne korekty, aby utrzymać satelitę na orbicie synchronicznej do Słońca.

Źródło

 

W przypadku satelity TERRA korekty nachylenia orbity (najbardziej paliwożerne) wykonywane były średnio cztery razy do roku. Niestety po 20 latach pracy satelity TERRA, zużycie paliwa manewrowego satelity na ten cel osiągnęło limit, przez co w dniu 27 lutego 2020 r. zespół operacyjny przeprowadził ostatni manewr korekty nachylenia orbity TERRY. Pozostałe paliwo ma być wykorzystywane do niezbędnych operacji zabezpieczania TERRY przed ewentualną kolizją z innymi satelitami i śmieciami kosmicznymi, oraz do późniejszego obniżania orbity w celu przyspieszenia deorbitacji (patrz poniższy cytat).

 

Więc na chwilę obecną mamy taką sytuację, że:

 

Cytat

    Po ponad 20 latach orbitowania na wysokości 705 km nad powierzchnią Ziemi i rutynowego przekraczania równika o mniej więcej tej samej porze każdego dnia, Terra dryfuje. Bez planowanych manewrów, aby utrzymać wysokość Terry i czas jej przejścia, Terra będzie powoli zbliżać się do Ziemi - przekraczając równik coraz wcześniej w miarę upływu czasu. Jednak pomimo wpływu na niektóre z prawie 100 produktów danych, uzyskanych z Terry, pięć czujników satelity nadal gromadzi znaczące dane naukowe, tworząc jeden z najdłuższych ciągłych zapisów danych klimatycznych gromadzonych przez satelitę.

 

Kluczowe daty dryfu:

 

Przekracza 10:30 MLT (+/- 1 min) – kwiecień 2021*

Przekracza 10:15 MLT – październik 2022*

Wyjście z konstelacji – październik 2022*

Przekracza 9:00 MLT – grudzień 2025*

 

Daty pasywacji nie są jeszcze określone, ale oczekuje się, że pasywacja nastąpi ze względu na limity poziomu sygnału do szumu z niższych kątów zenitalnych Słońca, ograniczoną moc baterii ze zmieniającego się kąta padania promieniowania słonecznego na panelach solarnych lub programowe limity finansowania.

 

*Daty mogą ulec zmianie. MLT (Mean Local Time - średni czas lokalny)

Źródło

 

W świetle powyższego, amatorskie obserwacje satelity Terra w najbliższych latach będą zapewne coraz trudniejsze, podobnie jak to ma miejsce z satelitami IRIDIUM pierwszej generacji.

 

W zeszłym roku widziałem flarę od TERRY ok. max. 0 mag., trwającą stosunkowo długo (powolne rozjaśnianie i wygaszanie). Jak pamiętam satelita puścił flarę w czasie górowania i nie przelatywał wyżej jak 30° E (S-->N) . Obserwacja była przypadkowa, nawet nie wiedziałem co to za satelita. Dopiero w domu sprawdziłem w Stellarium, że to TERRA. Później kilkakrotnie podchodziłem do planowanych foto-sesji, ale nieubłagane chmurwy psuły wszystko. Dopiero teraz: 21-07-2021  udało się strzelić do TERRY w czasie jej wieczornego przelotu przez gwiazdozbiór Orła, choć przy pełni Księżyca i jak zwykle u mnie w tragicznych warunkach miejsko-osiedlowo-balkonowego LP, ale coś tam jednak dało się wyhaczyć z jasnego nieba!

 

Aparat zrobił w automacie 24 foto (Olympus PEN E-PL9, adapter M42-m4/3, ob. HELIOS-44M-4 (FOV13), ISO:400, F2, eksp. 24x10sek. interwał: 3 sek. - po raz pierwszy wykorzystałem nowe mocowanie aparatu do balustrady balkonu, zamiast statywu - pisałem o tym: TUTAJ):

 

mocowanie_balustrada15.jpg.c436931ba68b4b91a599a03acc50dc78.jpg

 

... a ja w tym czasie obserwowałem TERRĘ przez lornetkę 12x50. Niestety, żadnych efektów wizualnych, związanych z satelitą (flary / migotanie) nie zauważyłem, co zresztą widać na foto, ale widziałem też tylko niewielką część przelotu (budynki, drzewa). Punkt przeciwsłoneczny +ASP znajdował się niecałe 20° pod satelitą, a więc satelita praktycznie oświetlony w "pełni".

 

Poniżej jeden strzał z godz. 22:00:30 (z opisem). Na foto widać ślady z 10-cio sekundowej ekspozycji tytułowego bohatera, czyli satelity Terra, oraz podążającego niedaleko za TERRĄ satelity WV-2 (WorldView-2):

 

TERRA_WV-2.thumb.jpg.b00711f7585b5193c41aad3e39dc09d5.jpg

 

... i składanka z 12 foto (z opisem), pokazująca przelot w kadrze (FOV13) od godz. 21:59:51 do 22:02:14 satelitów: TERRA i ścigających ją WV-2 i minutę później WV-3.

 

21-07-2021_TERRA_12xfoto.thumb.jpg.13cfed0f7f0762fed6454b700cfa0f0b.jpg

 

... oraz symulacja ze Stellarium:

 

TERRA_22-00-30.jpg.05f26dacd9065e6e9c3fae037f1055a5.jpg

 

WV-2_22-00-30.jpg.2c017bfc4fd7bc338f1f9d09d57f2e7d.jpg

 

WV-3_22-01-35.jpg.73b0944226d6660c195f5fe61c8de537.jpg

 

 

Z 24-ech foto (od 21:59:00 do 22:04:07) zmontowałem krótkiego timelapsa, pokazującego przelot wszystkich satelitów, które wpadły w kadr (FOV13) w czasie trwania 5-cio minutowej sesji-foto:

 

Przelot satelitów przez gwiazdozbiór Orła.

 

w kolejności:

 

TERRA

WV-2

WV-3

STARLINK-2509

STARLINK-1375

YAOGAN 12

 

Same interesujące satelity, no mooże oprócz tych dwóch Starlinków, których całe mrowie krąży nam nad głową. ;):):D

 

... i jeszcze ciekawostka o satelicie WorldView-2 (WV-2) : Częściowa fragmentacja WV-2?

 

Pozdrawiam: Jurek.

PS Wady optyczne na foto dzięki HELIOSOWI :icon_rolleyes: , ale nie mam na razie innego jasnego szkiełka o lepszych parametrach.

 

UWAGA! Do końca sierpnia mamy dobre warunki do obserwacji wieczornych satelity TERRA. Mapki z efemerydami dla przelotów można wygenerować z Heavens-Above (szukać satelity TERRA w bazie satelitów), ewentualnie można zrobić symulacje dla widoków FPV satelity w Stellarium, korzystając z wtyczki: satelity.

Edytowane przez suchyy
  • Lubię 6
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.