Ustawienie lunetki biegunowej

[Gość]

Chciałbym prosić o radę:

W moim montarzu jest lunetka biegunowa. Dzięki niej, ustawienie teleskopu idealnie powinno być szybkie i łatwe. I tak pewnie jest, pod warunkiem, że "sie wie" jak ten drobiazg prawidłowo ustawić wg osi montarzu. Walczę z tym już któryś raz i za każdym razem mam jakieś błędy w ustawieniu.

Jako usprawiedliwienie napiszę, że nie mam możliwości ustawiać całego rynsztunku (teleskop na tatywie) - wynoszę montaż na klatkę schodową, tam mam widok na gwiazdę polarną. Ale niestety - kiedy założę teleskop, pręt przeciwwagi wymusza odsunięcie zestawu na tyle, że już gwiazdy nie widzę. Tylko sufit...

To jest widok przez moją lunetkę (wszystko jest pięknie podświetlane na czerwono). Proszę mi poradzić - czy to należy wkręcić tak, by pionowa oś była równoległa do osi deklinacji?

Rozwiązanie na pewno jest banalnie proste, ale chyba mnie zamuliło, czy co?

[Adamo]

witam

 

wynoszę montaż na klatkę schodową, tam mam widok na gwiazdę polarną. Ale niestety - kiedy założę teleskop, pręt przeciwwagi wymusza odsunięcie zestawu na tyle, że już gwiazdy nie widzę.

 

no tak ale jak ustawisz to już nie przesuwaj statywu! bo wracasz do punktu wyjścia

Jest coś takiego jak metoda "dryfującej gwiazdy" troszke czasochłonna ale można sobie raz (np. na balkonie) ustawić i zaznaczyć a potem tylko działać.

 

pozdr

[Gość]

Znam metodę "dryfową", korzystam z niej bardzo często.

No ale skoro mam już tą lunetkę, to chciałbym wiedzieć "z czym się to je".

Czy to jest tak proste, że nikomu się nie chce nic napisać, czy nikt tego rozwiązania nie używa?

[tomekL]

Witam,

 

Mam taka lunetkę w swoim montażu I musze przyznać, że do obserwacji wizualnych ustawienie za jej pomoca teleskopu wystarcza jak najbardziej. Co prawda widok w mojej lunetce jest trochę inny, generalnie mam tam Wielki Wóz, Kasjopeję, odpowiednie kreski i miejsce na Gwiazdę Polarną. Ustawienie zaczynam od wypoziomowania statywu, nastepnie na oko ustawiam teleskop na biegun, i dalej obracam lunetkę biegunową wokół jej osi tak aby pokryć gwiazdy z nieboskłonu z tymi namalowanymi w lunetce. Następnie na sam koniec odpowiednimi śrubami dokonuje końcowego ustawienia teleskopu w azymucie oraz deklinacji tak aby rzeczywista Gwiazda Polarna pokryła się z tą z lunetki. I na tym koniec. Do obserwacji wizualnych starcza w zupełności, można powiedzieć, że obikety nie uciekają z pola widzenia.

 

Pozdrawiam

[Gość]

Mam lunetkę biegunową i jej używam. Jest to oczywiście proste jak drut.

Przyznam się jednak, że za cholerę nie zrozumiałem tego, co napisałeś rozpoczynając wątek.

 

Do regulacji dokładnego ustawienia lunetki służą specjalne śruby regulacyjne na montażu nazywane "regulacją w azymucie" i "regulacją w wysokości" (to drugie dotyczy w istocie kąta nachylenia osi świata montażu, czyli ustawienia szerokości geograficznej).

Nie rozumiem też, jak można po ustawieniu zgrubnym montażu na biegun zamocować sprzęt w taki sposób, żeby zasłonić sobie pole okołobiegunowe i widzieć, jak piszesz, sufit. Sorry, nic nie kumam.

[Gość]

Już wszystko tłumaczę:

Nie wiem jak wasze lunetki, ale moja jest wyjmowana - nie jest przymocowana do montażu na "sztywno". I tutaj właśnie kryje się źródło moich wątpliwości.

Po zgrubnym ustawieniu montażu na północ, wsuwam lunetkę w specjalny otwór (ale to brzmi, brakuje jeszcze tylko wyciągu 2" ;D ) i lukam na Polarną.

Wiadomo, że Polarna nie jest dokładnie w środku pola, tylko troszkę z boku. I jeśli wsunę lunetkę i pokręcę nią, to mogę ustawić statyw trochę niżej lub (gdy obrócę ją jeszcze bardziej) trochę wyżej.

Nie mam pojęcia jak mam zamocować lunetkę w montażu, by było dobrze.

 

Czy oś deklinacji (linia Teleskop - pręt przeciwwagi) ma być ustawiona przy celowaniu na Polarną pionowo czy poziomo?

A może trzeba to zrobić tak, że ustawiam teleskop pionowo (pionowo: teleskop - oś przeciwwagi), wsuwam lunetkę (oś lunetki z tą "2" pionowo, czyli równolegle do osi) i dokręcam.

czli taka sytuacja: patrząc teraz przez lunetkę biegunową widzę taki widok:

Teraz odszukuję Polarną i kręcę osią deklinacji i azumutu aż mi się gwiazdy pokryją z rysunkiem z lunetki? Czy po takim ustawieniu powinienem w teleskopie widzieć Polarną?

Ale namotałem...

Capitano, sufit widzę wtedy, gdy teleskop ustawiony w oknie odsunę 1 metr do tyłu (bo pręt przeciwwagi jest dość długi).

[lemarc]

Mozesz przeciez celowac bez teleskopu i preta przeciwwagi, a dolaczyc je powycelowaniu. Ustawic

masz przeciez tylko jedna os, os godzinna, w ktorej

znajduje sie lunetka biegunowa. Osi deklinacyjnej nie

musisz ustawiac, bo ona nie bierze w tym udzialu.

[lemarc]

Druga sprawa dziwna, to to, dlaczego ustawiasz

montaz na klatce i przenosisz go na balkon, przeciez

tak nie mozna, bo wszystko bierze w leb. Jesli masz stale miejsce obserwacji na balkonie, to poswiec

jedna noc na ustawienie metoda dryftowa i zaznacz

sobie trwale ustawienie stopek statywu na betonie.

Zablokuj tez wszystkie sruby azymutu i nachylenia na stale. Bedziesz to mial raz na zawsze ustawione, no chyba ze buden sie przechyli.

[lemarc]

Na zdjeciu schematu z lunetki masz narysowane

najjasniejsze gwiazdy ktore widac w okolicy bieguna niebieskiego. Twoim zadaniem jest tak ustawic lunetke, zeby obrazy gwiazd pokryly sie z ich narysowanymi odpowiednikami. Nie interesuja cie linie proste ktore wyznaczaja biegun, bo gdy doprowadzisz do zgrania rysunku z obrazem gwiazd, masz ustawione wszystko. Przesle Ci zdjecie okolicy Polarnej zebys zapoznal sie z jej wygladem i zakodowal w pamieci. To sie przydaje.

[Gość]

Do regulacji dokładnego ustawienia lunetki służą specjalne śruby regulacyjne na montażu nazywane "regulacją w azymucie" i "regulacją w wysokości" (to

No właśnie, ja przy okazji w trochę innej sprawie. Załóżmy, że ustawiłem sobie dokładnie swój montaż metodą dryfu gwiazdy. Teraz ustawiam lunetkę (za pomocą rzeczonych śrub) tak, żeby Polaris była na oznaczonym miejscu. Biegun mam wtedy w środku krzyża. Ale do cholery, za parę godzin polarna powinna być już w innym miejscu(przypuśćmy, że następnego dnia rozpoczynam obserwacje o innej porze). Mogę za nią podążyć, obracając lunetkę, ale wtedy diabli biorą jej ustawienie w osi montażu. No więc jaka jest jej przydatność w naprawde dokładnym ustawieniu montażu? A może czegoś nie rozumiem?

 

pozdrawiam

[lemarc]

Bieguna przeciez nie widac, a gwiazdy sa pomocne do ustawienia sprzetu w jego osi w danym momecie. Gdybysmy lukneli w lunetke po pol godzinie, gwiazdy wokol bieguna juz nie pokrywalyby sie z rysunkiem, ALE BIEGUN SIE POKRYWA i oto glownie chodzi.

[Gość]

Ale ja niechcę już lukać w tę lunetkę po pół godzinie, tylko następnego dnia przyjechać na obserwacje(ew.zdjęcia) i nie ruszając już lunetki ustawić się na biegun na podstawie gwiazdy polarnej, która jak mniemam o innej porze będzie już w innym miejscu.

 

pozdrawiam

[lemarc]

To koniecznosc. Przeciez mozesz zapamietac uklad gwiazd okolicy polarnej i nacelowac to miejsce samym krzyzem centralnym, tak jak ja to robie, a potem ewentualnie sprawdzic metoda dryftowa (nie na odwrot) dokladnosc. Rysunek jest dla tych ktorzy nie chca pamietac shematu okolicy.

[Gość]

Robię dokładnie tak samo. Z tym, że moja lunetka ma ułatwienie w postaci narysownego centrycznie okręgu z miejscem na polarną na obwodzie. Polarną łapie wtedy w obwód tego okręgu, a krzyż kieruję w stronę beta UMi.

[Gość leszekjed]

Ale namotałeś z tym tłumaczeniem !

Podstawową sprawą jest ustawianie teleskopu w miejscu gdzie będziesz go używał. Ja mając obecnie do testów montaż Soligora ustawiam go używając lunety biegunowej o powiększeniu 1 (po prostu nie mam lunetki !). Moja procedura ustawienia polega na :

1. Wstępnym zorientowaniu montażu w przestrzeni co polega na takim ustawieniu statywu aby oś godzinna wskazywała z grubsza na północ (stosuj kompas lub gwiazdę polarną za cel)

2. Na dokładnym wypoziomowaniu montażu (właściwie chodzi o wypoziomowanie głowicy paralaktycznej - może masz poziomicę na stałe wbudowaną w głowicę ?)

3. Po wypoziomowaniu obracam montażem (a właściwie już wypoziomowaną głowicą) tak, aby otwór na lunetkę skierować w miarę dokładnie na gwiazdę polarną. Jest to dość niewygodne bo trzeba patrzeć w otwór na lunetkę od spodu w silnym przykucu lub nawet w przyklęku.

4. Tak reguluję dokładnie obracając głowicą i pochylając oś godzinną aby gwiazda polarna była dokładnie w centrum otworu na lunetkę i to koniec.

Gwarantuję, że takie ustawienie powinno pozwolić na kilkunastominutowe prowadzenie gwiazdy w polu widzenia ok. 1 stopnia. Tak ustawiany montaż z MTO jako teleskopem służy mi do testowania oprogramowania goto, które przypuszczam ma większe wymagania na dokładność ustawienia montażu niż przy obserwacjach wizualnych a pomimo to mam pozytywne rezultaty.

W Twoim przypadku proponuję dodatkowo wzbogacić metodę ustawienia o punkt 5 w brzmieniu:

5. Wstaw do otworu osi godzinowej lunetkę biegunową tak aby obraz na niej możliwie dokładnie pokrył się z położeniem gwiazd na niebie (uzyskasz to obracając lunetką w otworze) a następnie zsynchronizuj oba obrazy obracając głowicę i dopowiednio pochylając oś godzinną głowicy (sama głowica musi być stale poziomo).

Jak wspominał El Capitano są na to z reguły w montażu specjalne pokrętła pozwlające dokonać tej czynności dość precyzyjnie w małym zakresie regulacji ostatecznej.

Kiedyś miałem teleskop Uniwersał - szukacz komet z laserowym wskaźnikiem bieguna. Nigdy jednak nie udało mi się tak ustawić montażu aby teleskop nadążał za obiektami. Z reguły po kilku minutach traciłem przedmiot obserwacji z pola widzenia. Długo obarczałem się winą za ten fakt niesłusznie mniemając, że robię coś nie tak. Dziś, po doświadczeniach z laseami, jakich używa firma U do tych wskaźników, wiem, że mają one odchyłki promienia od osi mechanicznej dochodzące do 10 stopni, czym bracia U się wcale nie przejmowali.

Życzę powodzenia w wykorzystaniu lunetki biegunowej.

L.J.

[lemarc]

Bielack, musimy to kiedys przetestowac w terenie.

To proste jak budow cepa.

[Gość Janusz_P.]

Lunetkę biegunową lepiej wkręć do oproru w oś teleskopu i ustawiaj bez luzów kręcąc całą osia z dokręconą lunetką biegunową a zrobisz to jeszcze dokładniej ;D

[tomekL]

To proste jak budow cepa.

Zgadzam się Nie jestem specjalistą ale jak się przyłoże co oznacza, że na ustawienie montażu przeznaczam 10 minut to przy obserwacjach wizualnych przy 100x powiększeniu obiekt nie ucieka mi przez kilka godzin.

 

Pozdrawiam

[Gość]

Jak to powiedział Capitano "ciężko się gestykuluje przez internet". Rozpisałem się, ale widzę, że napisałem to wszystko bardzo niejasno.

1. Zwykłe ustawienie lunetki jest rzecz jasna banalnie proste - wkręcasz, ustawiasz, klękasz i patrzysz na Polarną. Podkręcasz tak, by 3 gwiazdki na niebie pokryły się gwiazdkami w lunetce i już.

Ale - na co zwrócił uwagę PiotrPe - po kilku godzinach Polarna się przesunie. Lemarc napisał "ważne, że oś jest skierowana na biegun" - to prawda.

Załóżmy, że mamy na ośkach dokładne podziałki i za ich pomocą chcemy orientować teleskop. Jak ustawić punkt "Zero" z którego można startować? Wydaje mi się, że można to ustawić za pomocą tej lunetki - doszedłbym do tego, gdybym miał Polarną na widoku.

Ale bardzo dziękuję za wszystkie odpowiedzi.

[Gość]

Do regulacji dokładnego ustawienia lunetki służą specjalne śruby regulacyjne na montażu nazywane "regulacją w azymucie" i "regulacją w wysokości"

[...] Teraz ustawiam lunetkę (za pomocą rzeczonych śrub) tak, żeby Polaris była na oznaczonym miejscu. Biegun mam wtedy w środku krzyża. Ale do cholery, za parę godzin polarna powinna być już w innym miejscu(przypuśćmy, że następnego dnia rozpoczynam obserwacje o innej porze). Mogę za nią podążyć, obracając lunetkę, ale wtedy diabli biorą jej ustawienie w osi montażu. No więc jaka jest jej przydatność w naprawde dokładnym ustawieniu montażu? A może czegoś nie rozumiem?

 

pozdrawiam

 

Napisałeś "diabli biorą jej ustawienie w osi montażu". Otóż obracanie lunetki nie powoduje zmiany jej położenia w osi montażu (chodzi o kierunek wyznaczany przez oś lunetki). Ustawienie lunetki w osi montażu zapewnia już samo wkręcenie lunetki do tulei biegunowej montażu. A lunetką po to można obracać, żeby właśnie można było o dowolnej porze nocy w dowolnym dniu roku ustawić sobie motaż na chodzącą dookoła bieguna Gwiazdę Polarną.

[lemarc]

No wlasnie. Widze ze ludziom brak wyobrazni przestrzennej. Lunetka pomaga wycelowac os godzinna montazu, na nie widoczny punkt przestrzeni, w ktory skierowana jest os ziemska. Mowiac inaczej musimy ustawic os godzinna montazu rownolegle do osi zemskiej. Mozna to zrobic dwojako uzywajac tej lunetki: zgrywajac mapke w okularze, z obrazem gwiazd w nim widocznych, do czego potrzebne jest tez obracanie osi godzinnej wraz z lunetka, lub ustawienie punktu centralnego (krzyza) w lunetce od razu we wlasciwe miejsce. W drugiej metodzie nie musimy zgrywac mapki z poszczegolnymi gwiazdami, tylko sam krzyz ustawic od razu na ten nie widoczny punkt. Jak to zrobic, skoro go nie widac?

Trzeba niestety zapoznac sie i zapamietac uklad gwiazd tej okolicy, jakie widac w lunetce. Proponuje najpierw przestudiowac mape o zasiego nie wiekszym

niz 10mag i zapamietac, oraz porownac to z obrazem

na zywo w samej lunetce. W nastepnym poscie dam namiary na zdjecie okolicy polarnej z zaznaczonym punktem w ktory aktualnie skierowana jest os ziemska.

[lemarc]

[lemarc]

Kazdy moze teraz zapoznac sie dokladnie z rejonem Polarnej i ustawiac punkt centralny lunetki biegunowej na miejsce oznaczone kolkiem. Dokladnosc ustawienia sprawdza sie metoda dryftowa.

[Gość]

Otóż obracanie lunetki nie powoduje zmiany jej położenia w osi montażu (chodzi o kierunek wyznaczany przez oś lunetki).

Racja! Olśnilo mnie. Przecież nawet gdyby ta lunetka nie będzie dokładnie zcentrowana z otworem, a będzie patrzyła w biegun, to kręcenie nią niczego nie popsuje.

Ustawienie lunetki w osi montażu zapewnia już samo wkręcenie lunetki do tulei biegunowej montażu.

Nie u mnie niestety. Dopiero musiałem ja wyśrodkować z pomocą tych śrub regulacyjnych.

[Gość]

Ustawienie lunetki w osi montażu zapewnia już samo wkręcenie lunetki do tulei biegunowej montażu.

Nie u mnie niestety. Dopiero musiałem ja wyśrodkować z pomocą tych śrub regulacyjnych.

 

Coś jest ciągle nie tak, albo czegoś nie załapałem. Powyższe zdanie wskazuje na to, że regulujesz położenie lunetki względem montażu. Nie ma takiej możliwości.

 

Lunetek biegunowych nie reguluje się po wkręceniu do tulei bigunowej montażu. Oś tej tulei i oś wkręconej do niej lunetki to ta sama, sztywna i nieruchoma oś biegunowa montażu, którą z całym montażem należy ustawić w osi świata.

Po wkręceniu lunetki trzeba zorientować zgrubnie ustawiony montaż dokładnie w kierunku północnym i na odpowiednią szerokość geograficzną (wysokość bieguna) za pomocą śrub regulacji "w azymucie" i "w wysokości". To jest takie dostrajanie montażu, żeby cały montaż ze swoją sztywną lunetką znalazł biegun niebieski. Jeszcze raz: nie regulujemy położenia lunetki w montażu, ale cały montaż razem z lunetką za pomocą tych śrub ostatecznej precyzyjnej regulacji.

Lunetką co najwyżej można poobracać DOOKOŁA jej osi w celu zgrania rysunków pomocniczych (z naniesionymi gwiazdkami) z rzeczywistym wyglądem nieba okołobigunowego niezależnie od lokalnego czasu gwiazdowego. To obracanie lunetką nie zmienia już położenia osi, tylko ułatwia życie osobom korzystającym z rysunku okołobiegunowego w lunetce.