Messier 016 - Mgławica Orzeł

Paether · 6 Listopada 2016

Mgławica Orzeł ( Messier 16, NGC 6611 - sama gromada) – młoda gromada otwarta powiązana z obszarem mgławicowym (IC 4703) w Ogonie Węża tuż przy granicy z gwiazdozbiorem Tarczy. Oba obiekty są ze sobą powiązane (gromada rozświetla mgławicę), nazwa Mgławica Orzeł zwyczajowo dotyczy ich obu. Odkryta w 1745 roku przez Philippe Loys de Chéseaux, który zobaczył tam tylko gromadę. 19 lat później Charles Messier zauważył w czasie swoich obserwacji istnienie mgławicy.
Messier 16 to ogromny obiekt znajdujący się w odległości 7000 lat świetlnych (2,17 kpc) od Ziemi. Średnica gromady to 15 lat świetlnych, a cała mgławica ma rozmiary 70 × 55 lat świetlnych. Na niebie zajmuje 30 minut kątowych (mgławica), oraz 7 minut kątowych (gromada). Gromada otwarta zawiera ok 460 bardzo młodych gwiazd. Ich ilość ciągle przybywa ponieważ znajduje się w aktywnym obszarze gwiazdotwórczym.

To jeden z najbardziej znanych obiektów astronomicznych z powodu zdjęć z Teleskopu Hubble’a, ukazujących „Filary Stworzenia” z 1995 oraz 2015 roku.

Jednak według danych dostarczonych przez Teleskop Spitzera, słynne Filary Stworzenia...mogą już nie istnieć. Obserwacje z 2007 roku, ujawniły wybuch supernowej, który prawdopodobnie zrobił spustoszenie w mgławicy około 6000 lat temu. Co ciekawe, światło z wybuchu supernowej już do nas dotarło 1000-2000 lat temu, jednak do tej pory nie znaleziono żadnych historycznych relacji z obserwacji, które można powiązać z wybuchem. Fala uderzeniowa, która zniszczyła delikatną strukturę filarów dotarła do mgławicy znacznie później więc i my na widok zniszczonych filarów musimy poczekać jeszcze jakiś 1000 lat.

Mgławica Orzeł jest stosunkowo łatwa do znalezienia na niebie. Znajduje się około 2,5 stopnia na zachód od widocznej gołym okiem gwiazdy Gamma Scuti (4,70 mag) i kilka stopni na północ od Messiera 17 (Mgławica Omega) w Strzelcu. M16 znajduje się na południowym krańcu Ogona Węża, wschodniej części jedynej konstelacji podzielonej na dwie części.
Messier 16 jest dobrze widoczna przy użyciu niewielkiego powiększenia. Instrumenty 4-calowe pokażą około 20 gwiazd gromady ale struktury mgławicy wymagają dobrych warunków oraz większej apertury.

Dane katalogowe:

Rektascensja: 18h18m48
Deklinacja: -13°48'
Gwiazdozbiór: Wąż
Odległość: 7000 l.ś.
Jasność: 6,4 mag.
Rozmiar kątowy: 7'

Szkice na forum: