Skocz do zawartości

Fascynująca Mgławica Welon


Gość wessel

Rekomendowane odpowiedzi

Zaczyna się lato, a jak lato to Łabędź. Piękny gwiazdozbiór nieba letniego jest niewyczerpaną kopalnią dla obserwacji wizualnych i astrofotografii.

Ostatnio trafiłem na ciekawy artykuł autorstwa Gottlieba, przydatny w swoim założeniu dla wizualowców ale... przy moim zafiksowaniu na Łabędzia stanowiący kapitalne źródło wiedzy i jednym z najpiękniejszych obiektów letniego nieba północy - Mgławicy Welon aka Veil Nebula aka Cygnus Loop.

Na kolanie przetłumaczyłem, może sie komuś przyda.

Oryginał znajdziecie tutaj.

Z góry przepraszam za polszczyznę tego tłumaczenia, ale nie mam czasu na korekty.

Dzielimy Mgławicę Welon

by Steve Gottlieb

594695c07ebb4_Veilopis.thumb.jpg.1cf8f13aeb150bf9ac942bed951f6b64.jpg

Mgławica Welon jest pozostałością po supernowej w Łabędziu. Składa się z  trzech głównych sekcji tworzących rozwiany kosmiczny wieniec pokrywający okrąg o średnicy prawie trzech stopni. Tradycyjnie określana odległość Welonu to 2500 lat świetlnych lub nieco więcej, ale ostatnie badania wykorzystujące HST i Far Ultraviolet Spectroscopic Explorer ( FUSE)  potwierdziły raczej mniejszą odległość ok. 1500 lat świetlnych. Te wyniki także obniżyły oszacowany wiek z 30,000 lat do mniej niż 10,000 lat.

Zanim w późnych latach siedemdziesiątych pojawiły się filtry mgławicowe Mgławica Welon była uznawana za mocne  wyzwanie dla  amatorskich teleskopów. Ale w dziś , w obszarach ciemnego nieba, Welon  jest zapewne najbardziej spektakularnym obiektem dla obserwacji wizualnych na północnym niebie z użyciem filtrów OIII i współczesnego okularu o szerokim kącie widzenia.

Nawet w mojej lornetce 15x50 wyposażonej w filtry UHC, cały wschodni łuk (NGC 6992 / 6995) i części zachodniego łuku (NGC 6960) są łatwo widoczne i mogę nawet zauważyć główną część Trójkątu Pickeringa. W moim 18-calowym Starmasterze ( Newton Starmaster f/4.3- przyp.tłum.) widoczna jest większa część mgławicy pokazywanej na zdjęciach, szczególnie jeśli używamy dobrej mapy do poszukiwań. Dwa główne zachodnie i wschodnie łuki pokazują  dużo włóknistej struktury i trudno je opisać szczegółowo. Mój ulubiony region  wygląda jak lekkie jak piórko gałęzie, które poszerzają się na zachód na południowej stronie NGC 6992 / 6995. W dobrych warunkach  włókna wyglądają się jak splecione nici albo poskręcane liny dające uderzający 3-wymiarowy wygląd!

William Herschel odkrył wschodni odcinek Mgławicy Welon (NGC 6992) 5 września 1783. Opisał  "rozchodzącą się mgławicę,  poszerzającą się  w RA niemal 1.5 stopnie i w deklinacji do 52'. Następna część dzieli się na kilka strumieni zbiegających się  jeszcze raz na południu. "  Dwie noce później wrócił do tego regionu i znalazł zachodnią sekcję Mgławicy Welon  (NGC 6960),  który przedstawił jako " poszerzony; przechodzący przez kappa (52) Cygni łuk mgławicowy. o długości….. około 2 stopni” "

Syn Williama John Herschel najpierw opisał lekkie jak piórko boczne włókna przy południowej stronie wschodniej części (NGC 6995) 7 września 1825. Znalazł  "najcudowniejsze zjawisko. Bardzo duży obszar szeroki na20 'albo 30' w DEC i 1 do 2 minut w RA wypełniony mgławicą i gwiazdami. Mgławica zdecydowanie jest związana z gwiazdami  i nie składa się z gwiazd. Nieregularna, koronkowa w swej budowie  mgławica otoczona gwiazdami ma swą część  wyznaczoną przez gwiazdy ale w jakieś części jest zdecydowanie tylko mgławicowa w swym charakterze i nie widać tam żadnych gwiazd ". Zrobił również szkic tego regionu, który został wydany w katalogu Slough z 1833 roku.

Williamina Fleming odkryła Trójkąt Pickeringa (alias Klin Pickeringa) badając klisze fotograficzne Obserwatorium Harvardu w 1904. Prawa do nazwy zachował  Edward Charles Pickering, dyrektor obserwatorium. Trójkąt Pickeringa to szeroki na 45 'trójkątny kosmyk podzielony na północnym końcu i składający się z takiej samej włóknistej struktury jak jego dwaj jaśniejsi sąsiedzi. Cieniutka nić mgławicy  przebiega dalej, daleko na południe.

Wydanie wrześniowe 2011 roku magazynu Sky&Telescope zawiera  artykuł na temat Mgławicy Welon napisany przez Alana Whitmana opisujący kilka z mniej znanych pojedynczych włókien które widać na zdjęciach, a które nie są uwzględnione w atlasach nieba. Drugiego i trzeciego sierpnia 2011 obserwowałem wiele z tych regionów oraz kilka innych z przełęczy Packer Saddle ( 7200 stóp, około 2400 metrów npm), w Sierra Buttes. W opisach poniżej wykorzystałem informacje Allana dla obiektów A do H i dodałem obiekty I i J.

 Dołączyłem także opisy dla Trójkąta Pickeringa jak również NGC 6974 i 6979. Podałem  współrzędne (J2000) dla  przybliżonego środka tych obiektów , przybliżone wielkości  ich średnic i ich opis na załączonym obrazie.

NGC 6974

 

20 51 04 +31 49.7

Wielkość 4 'x2.5'

Pomimo że pozycja w katalogu NGC podawana jest dalej o 74 ' na południe w pustym obszarze Welonu, to moje położenie wskazuje mgławicę między północnym końcem Trójkąta Pickeringa i północnym końcem NGC 6992 / 5 (wschodni obszar Welonu). Ten obszar ma rozmiary  4 'x2.5' i zawiera trzy jaśniejsze gwiazdy. Mgławica przebiega w kierunku NW i na końcu rozszerza się przechodząc w NGC 6979. Niezwykle ulotne obszary  poszerzają się przynajmniej 20 ‘ dalej w kierunku SW a więc  w kierunku jaśniejszego obszaru ( patrz opis obszaru G).

NGC 6979

 

20 50 28 +32 01.6

Wielkość 5 'x3'

Nazwa 6979  jest stosowana do północno – zachodniego zakończenia Mgławicy Welon , dość słabego, o wymiarach 20 'x4'. Łatwiej ją zlokalizować na północny-wschód od północnego zakończenia Trójkąta Pickeringa. Część północno-zachodnia mgławicy ma rozmiar 5 'x3' i obejmuje kilka gwiazd, w tym parę w kierunku SW  i kilka w części północnej.  Pojedyncze włókno ( obszar „F” ") ułożony w kierunku NNW-SSE jest usytuowany 10 ' w kierunku ENE od  NGC 6979. Na południe od NGC 6979 mgławica przerzedza się i słabym włóknem o długości 15’ przedłuża na południowy wschód aż do NGC 6974.

Trójkąt Pickeringa = Simeis 3-188

 

20 48 32 +31 31 38

Wielkość 45 'x30'

Używając powiększenia 108 x i filtra OIII, obserwujemy główny trójkątny klin, który  poszerza się niemal do 50 'i pyszni się  niezwykłą ilością włóknistej struktury z wielką liczbą długich, cienkich fragmentów o dużej jasności powierzchniowej przebiegających w różnych kierunkach. Włókna zlewają się i krzyżują. Północny koniec to rzucająca się w oczy włóknista struktura która rozciąga się  na zewnątrz w kierunku wschód-zachód na 20 '-25'. Kilka jasnych, ostrych włókien widocznych jest na krańcu wschodnim oraz na północ i na zachodniej granicy obszaru. Trójkąt Pickeringa rozciąga się południe gdzie zwęża do 2 'od niemal  50' (pełne 56 'pole okularu  21 mm Etos). Na południowym  końcu wąskie włókno odgina się  na wschód i znacznie traci wtedy na jasności. Dalej na południe rozciąga się jako lekkie, niezwykle wąskie włókno. Starannie śledząc tą nitkę  (szerokość ~ 20  ") nie trudno zaobserwować w sąsiedztwie dwie gwiazdy 7.2 mag HD 198330 i 7.9 mag HD 198482 które mija i podąża dalej na południe, aby na deklinacji +30. 5 ° osiągnąć długość sumaryczną najmniej 90'. Dalsze południe mgławica dzieli na ciemne, trudne do zdefiniowania kawałki i niemal łączy się z obszarem „I” osiągając długość sumaryczną z ~ 1.75 °.

Mgławica Welon obszar „A”  = Simeis 3-210

 

20 53 07 +29 39.0

 

Simeis 3-210 to długie, wąskie włókno w najdalszym południowym końcu Welonu . Jest praktycznie nieznana (nie wymieniona oddzielnie w SIMBAD), pomimo że  wskazana w atlasach Millenium i U2000. Pomimo że znacznie słabsza niż inne główne części Welonu, Simeis 3-210 łatwo można zobaczyć używając powiększenia 105x z filtrem OIII, kiedy przecina gwiazdę  6.4 mag  HD 198976. Ten wąski kosmyk jest poszerzony w kierunku  NS do przynajmniej 20 'z północną połową w kształcie wydłużonego obszaru  ~ 3' x1 , centralnie obok jasnej gwiazdy położonej  około 6' na NNE. Południowa część jest bardzo ciemnym włóknem zaczynającym się przy gwieździe 6.4 mag chociaż rozjaśnia się nieco około ~ 10 'od gwiazdy w kierunku SSW. Poszerza się dalej na południe aż do gwiazdy 7.7 mag, osiągając całkowita długość 25 '-30'.

Mgławica  Welon obszar “B”

 

20 51 22 +30 10.9

Raczej ciemny,  wydzielony obszar  mgławicy łatwy do zauważenia jako okrągły lub owalny kształt przy powiększeniu 108x i z użyciem filtra OIII. Jedna gwiazda służy za punkt odniesienia dla tego słabego kształtu. ( Autor nie wskazuje gwiazdy)

 

 

Mgławica Welon obszar “C”
20 49 12 +29 52.0

Słaby, mały obszar na południowym końcu mgławicy związany z 2-3 gwiazdami. Zlokalizowany około 15’ na NE od jaśniejszej części „D”. Na zdjęciach to jest po prostu jakaś część całości, widoczna jako porwane włókna południowego końca NGC 6960 , uciekające w kierunku SE.

 

 

Mgławica Welon obszar „D”

 

20 48 12 +29 45.6

Wielkość 4 '

Część "D" jest położona 9 ' w kierunku NE od gwiazdy 8.1 mag  HD 198198, w najdalszym południowym końcu NGC 6960 (główna zachodnia część), gdzie dzieli na kilka włókien i obszarów. Przy powiększeniu 108 x i filtrze OIII, ten interesujący kawałek pojawił się jako nieregularny kształt z gwiazdami ułożonymi w kształt elipsy  o wymiarach 4 'x2.5' . Bardzo jasne włókno o długości  ~ 2.5, rozszerza się w kierunku  NE od północno-zachodniego końca elipsy. Włókno przygasa, ale dodatkowy obszar mgławicy rozwija się dalej w kierunku NE na kolejne 3’ .  Dokładnie 16 ‘na północ od tego jasnego włókna  można znaleźć kolejny,  słaby pas mgławicy  (nie pokazany w Millenium Star Atlas (MSA), tuż za +30 ° dec. Jaśniejsze włókno znajduje się także ~ 5 'na zachód od północnego końca tego słabego pasa.

Mgławica Welon obszar „E”

 

20 47 07 +31 26

Wielkość 7 'x3'

To jest stosunkowo jasny, wydzielony obszar Mgławicy Welon około 20 'zachód albo SW od głównej części Trójkąta Pickeringa. Przy powiększeniu 108 x i filtrze OIII pojawia się w kształci litery V , przy czym część zachodnia jest lepiej widoczna, całość  ma wielkość  ~ 7 'x3'. Jestem pewny, że zauważyłem ten fragment  wcześniej,  ponieważ jest bardzo wyraźny. Nie jest opisany niestety w katalogu U2000. Jest za to opisany w MSA i Megastar.

Mgławica Welon obszar  „F”

 

20 49 46 +32 05.4

Wielkość 2.5 'x0.5'

To włókno w Mgławicy Welon jest niedaleko końca NW NGC 6979, koło północno-głównego  czubka całej pętli. Przy powiększeniu 108 x i filtrze OIII było łatwo widoczne,  bardzo wydłużony kosmyk ukierunkowany w  NNW-SSE  miał  wymiary ~ 2.5 'x0.5'.

Mgławica Welon obszar „G”

 

20 52 06 +31 23.3

Wielkość 3 '

Słaby, wydzielony obszar Mgławicy Welon jest  zlokalizowany pośrodku kompleksu między Trójkątem Pickeringa a NGC 6992 (wschodnia połowa). Przy powiększeniu 108 x pojawia się słaby, dość mały, owalny kształt , mający  ~ 3 'średnicy. Część  "G" jest gorzej widoczna niż obszar "H" i jest usytuowana na  NW od dwóch gwiazd 9.5 / 10.4 mag gwiazd i dokładnie na  NE od gwiazdy 11 mag. Obszar nie jest uwzględniony w Megastar i U2000 ale jest wskazany w MSA.

Mgławica Welon obszar „H”

 

20 56 18 +30 24.0

Wielkość 2.5 '

To jest obszar około 35 ' na S od ulotnych włókien  w południowym końcu N6992 (główna wschodnia część). Łatwo zobaczyłem go  przy powiększeniu 108 x używając filtra OIII, jako dość jasny mniej więcej trójkątny nadany kształt  o wymiarach  ~ 2 'x1.2' . Kilka słabych gwiazd widać w końcu SW obszaru. Obszar nie jest uwzględniony w Megastar i MSA ale jest wskazane w U2000.

 

 

Mgławica Welon obszar „I”
20 49 05 +30 18
Wielkość 4'

Ta część Mgławicy jest zlokalizowana na wschód od południowego, rozwidlonego końca NGC 6960,  na najdalszym południowym końcu Trójkąta Pickeringa. Przy powiększeniu 108x i korzystaniu z filtra OIII ukazuje się jako jasny obszar z nieregularną obwódką, około 3’ średnicy ze słabszymi fragmentami powiększającymi zajmowany obszar. Jest uwzględniony jako fragment Trójkąta Pickeringa w MSA i U2000 a jako osobny obszar w atlasie Megastar.

Mgławica Welon obszar “J”
20 48 11 +30 28.8
Wielkość 3'

To bardzo ciemny, odrębny obszar mgławicy około 15’ n NW od obszaru „I”. W powiększeniu 108x i filtrze OIII  pokazuje się jako bardzo ciemny obszar stowarzyszony z grupą małych gwiazd, średnica około 3’. Można go łatwo przegapić. W atlasie Megastar wskazany jako osobny obszar. W MSA wskazany jako część  zachodniego rozszerzenia południowego zakończenia Trójkąta Pickeringa.

 

 

 

Edytowane przez wessel
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Pogoda dziś lipna, więc trochę pobawiłem sie materiałem.

Mozaika LRGB nie jest skończona, wprawne oko po lewej stronie dostrzeże pewne niedostatki.

 

386b718c282c3abf67a7a580e6102146.16536x1

 

A to opis z wykorzystaniem rysunku Steve'a Gottlieba z artkułu powyżej:

 

f156b101a7e4f853dd4b7d9944e0399a.16536x1

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 3 lata później...

Jak trafnie napisał ostatnio forowicz @diver"Mamy ostatnio wysyp fotek wielkiej mgławicy w Łabędziu",

a przy tym w necie pojawiła się fascynująca fotografia fragmentu Mgławicy Welon.

 

W życiu bym nie uwierzył, że to nie jest grafika wygenerowana przez sprytnie wykorzystany przez grafika program komputerowy.
Ale spokojnie. Najsilniejszą wiarę i ostatni głos oddaję zawsze, tylko i wyłącznie mojej Kobiecie, a zaraz potem ... nauce. :D

 

My te rejony nieba znamy pod nazwami: Cygnus Loop - Pętla Łabędzia; Veil Nebula - Mgławica Welon.

 

"Wygląda jak delikatna i lekka zasłona rozwieszona na niebie, a to zdjęcie z Kosmicznego Teleskopu Hubble'a NASA/ESA.
W rzeczywistości przedstawia niewielką część fali wybuchowej supernowej z konstelacji Łabędzia.
Znajduje się w odległości około 2400 lat świetlnych od nas.
Pozostałości po tej supernowej obejmują na niebie wycinek sfery 36 razy większy niż obejmuje Księżyc w pełni.

Eksplozja supernowej rozsadziła umierającą gwiazdę około 20 razy masywniejszą niż nasze Słońce między 10 000 a 21 000 lat temu.
Od tego czasu pozostałość rozrosła się na 60 lat świetlnych od jej centrum.
Fala uderzeniowa wyznacza zewnętrzną krawędź pozostałości po supernowej i nadal się rozszerza z prędkością około 220 mil na sekundę.
Interakcja wyrzuconego materiału i materiału międzygwiazdowego o niskiej gęstości, unoszonego przez falę uderzeniową,
tworzy charakterystyczną strukturę podobną do zasłony."

 

Źródło nasa.gov IotD

Siema
Link

potw2034a.jpg

 

  • Lubię 3
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

11 godzin temu, ekolog napisał:

w necie pojawiła się fascynująca fotografia fragmentu Mgławicy Welon.

Ciekawe z jakiego to rejonu mgławicy. Chyba najbardziej takich struktur można się spodziewać w Miotle Wiedźmy. Tam już nawet moim kadrze można zauważyć spiralne włókna.

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

11 godzin temu, diver napisał:

Ciekawe z jakiego to rejonu mgławicy. Chyba najbardziej takich struktur można się spodziewać w Miotle Wiedźmy. Tam już nawet moim kadrze można zauważyć spiralne włókna.

https://www.spacetelescope.org/images/heic0006a/

 

https://www.nasa.gov/image-feature/goddard/2020/hubble-views-edge-of-stellar-blast

 

http://aladin.unistra.fr/AladinLite/?target=20 56 3.612%2B31 56 34.57&fov=0.37&survey=P%2FDSS2%2Fcolor

 

Letko nie będzie :D Ale nic nie stoi na przeszkodzie aby dla własnych potrzeb wybrać najjaśniejszy fragment mgławicy i walnąć jej włókna wielka skalą :) 

 

 

Edytowane przez HAMAL
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 2 lata później...

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.