RR Lyrae

[Henryk]

Coś dla amatorów mocnych wrażeń :wink: .

 

Gdy gwiazda wielkości Słońca lub nieco mniejsza wypali wodór w jądrze, zaczyna palić wodór w bardziej zewnętrznej warstwie. Następuje wtedy jej rozdęcie i przesunięcie się na diagramie H-R w stronę czerwonych olbrzymów. Jednocześnie jednak jądro się kurczy i rośnie temperatura, aby spowodować zapłon helu, z którego powstawać będzie węgiel, azot, tlen. W momencie zapoczątkowania tej reakcji, po wystąpieniu błysku helowego, gwiazda kurczy się i przesuwa na wspomnianym diagramie w lewo, w dół - osiada na gałęzi horyzontalnej. Jeżeli będzie miała szczęście/pecha, to znajdzie się w pasie niestabilności i zacznie pulsować jako gwiazda RR Lyr.

Jako że okres pulsacji jest pochodną stosunku masy/promienia gwiazdy, w przypadku RR Lyr jest on dość krótki. Długi jest u masywnych olbrzymów - cefeid klasycznych.

W zależności od rodzaju pulsacji RR Lyr dzielimy na trzy grupy: RRab, RRc, RRd. Te pierwsze pulsują w tonie podstawowym, a zatem mają większą amplitudę pulsacji, drugie w tonie harmonicznym - gitarzyści powinni wiedzieć o czym mowa , trzecie zaś zmieniają sposób pulsacji.

Gwiazdy RR Lyr mogą służyć pomocą w wyznaczaniu odległości w galaktyce, a zwłaszcza w określeniu odległości do gromad kulistych, w których stanowią znaczącą siłę. Wyznaczanie okresu jest jednak trudniejsze niż u cefeid, gdyż zależy także od zawartości metali w gwieździe.

 

Chyba najłatwiejszą do obserwacji gwiazdą tego typu jest tytułowa RR Lyr. Przy jasności wahającej się od około 7 - 8 mag jest obiektem łatwym do namierzenia i wymagającym jeśli chodzi o ocenę bardzo szybko rosnącej krzywej wzrostu jasności.

 

Jeszcze dzisiaj zamieszczę mapkę z gwiazdami porównania.

 

Proszę także Arka o dokładniejsze przybliżenie gwiazd, z którymi jest blisko związany :wink:

[Henryk]

A oto obiecana mapka:

 

Jasności podałem z dokładnością setnych magnitudo, jednak do ocen proponuję zaokrąglić do dziesiątych.

Ja dopiero zacząłem ją obserwować, niestety pogoda nie pozwala na kontynuację, ale może wkrótce.

Zapraszam do zabawy

[Arek]

Jeśli chodzi o RRd to one nie tyle zmieniają sposób pulsacji lecz pulsują jednocześnie w modzie fundamentalnym

i 1 owertonie. To bardzo ciekawe obiekty, bo wzbudzanie dwóch modów radialnych powoduje pojawienie się drugiej ważnej obserwabli, a przez to przyczynia się do lepszego określenia parametrów fizycznych gwiazdy.

 

Czasmi wyróżnia się też typ RRe, który podejrzewa się o plusacje w II owertonie. Dodatkowo wiazdy RRc

lubią pokazywać pulsacje nieradialne.

 

Arek

[antyqjon]

Możecie napisać coś o efekcie Błażki? Bo nie jestem pewien, czy dobrze rozumiem ten artykuł na AAVSO, swoją drogą ciekawy

 

http://www.aavso.org/vstar/vsots/0802.shtml

 

Chodzi o zmianę amplitudy jasności w czasie, tak?

[Arek]

Dokładnie tak.

 

Arek

[Yah]

Dzisiejszej nocy maksimum osiągną następujące gwiazdy typu RR Lyr. Podaję nazwę gwiazdy, przewidywany czas maksimum w czasie urzędowym, zakres zmienności, proponowany okres obserwacji oraz link do mapek. Oczywiście można skorzystać z plotera

 

ploter

 

UY Boo - 23.55 - 10.2 - 11.3 - 23.00 - 1.00 mapka

TW Boo - 00.55 - 10.6 - 11.7 - 23.30 - 2.00 mapka

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

RS Boo 23.10 9.7 - 10.8 22.30 - 1.00 mapki

RZ Lyr 23.40 10.6 - 12.0 22.30 - 1.00 mapki

 

ploter mapek AAVSO

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

XZ Cyg 00.30 8.9 - 10.2 23.00 - 2.00 mapki

RZ Lyr 00.15 10.6 - 12.0 23.00 - 1.00 mapki

 

 

ploter mapek AAVSO

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

 

AR Her 00.35 10.6 - 11.6 00.00 - 2.00 mapki

 

RZ Lyr 00.15 10.6 - 12.0 23.00 - 1.00 mapki

 

TV Boo 1.00 10.7 - 11.3 23.00 - 2.00 mapki

 

 

ploter mapek AAVSO

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

 

RS Boo 23.35 9.7 - 10.8 23.00 - 1.00 mapki

ST Boo 1.05 10.5 - 11.4 23.00 - 2.00 mapki

VX Her 00.30 9.9 - 11.2 23.00 - 2.00 mapki

 

 

 

ploter mapek AAVSO

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

DM Cyg 00.50 10.9 - 12.0 22.50 - 2.50 mapki

AV Peg 1.25 9.9 - 10.9 23.00 - 2.50 mapki

RV UMa 1.35 9.8 - 11.3 23.00 - 2.50 mapki

ploter mapek AAVSO

 

Prawdę mówiąc krótka noc sprawia, ze sensowne próby wyznaczenia maksimum mogą dotyczyć tylko gwiazdy DM Cyg.

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

 

Pozdrawiam

Edytowane 6 Czerwca 2008 przez Yah

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

RW Dra 23.35 11.1 - 12.1 22.30 - 2.00 mapki

 

RV UMa 00.00 9.8 - 11.3 22.30 - 2.30 mapki

 

ploter mapek AAVSO

 

 

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

Pozdrawiam

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

RS Boo 00.00 9.7 - 10.8 22.30 - 2.00 mapki

 

XZ Dra 1.00 9.6 - 10.7 22.30 - 2.30 mapki

 

ploter mapek AAVSO

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

Pozdrawiam

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

XZ Dra 23.55 9.6 - 10.7 22.30 - 2.30 mapki

 

TW Boo 00.30 10.6 - 11.7 22.30 - 2.40 mapki

 

TV Boo 1.00 10.7 - 11.3 23.00 - 2.40 mapki

 

 

ploter mapek AAVSO

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

Pozdrawiam

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

XZ Cyg 00.30 8.9 - 10.2 22.30 - 2.30 mapki

ST Boo 00.35 10.5 - 11.4 22.30 - 2.30 mapki

VX Her 00.40 9.9 - 11.2 22.30 - 2.30 mapki

ploter mapek AAVSO

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

Pozdrawiam

[Yah]

Gdy Księżyc przestanie przeszkadzać w obserwacjach, powrócę do podawania maksimów gwiazd typu RR Lyrae.

 

 

Pozdrawiam

[Yah]

Noce są bardzo krótkie i jasne co utrudnia ocenę jasności gwiazd. Nie mniej można spróbować zaobserwować dzisiejszego wieczoru następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

DM Cyg 23.10 10.9 - 12.0 22.40 - 2.00 mapki

 

RW Dra 00.20 11.1 - 12.1 22.40 - 2.30 mapki

 

TV Boo 23.35 10.7 - 11.3 22.40 - 2.00 mapki

 

 

ploter mapek AAVSO

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

Pozdrawiam

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

VX Her 23.25 9.9 - 11.2 22.40 - 2.00 mapki

 

XZ Cyg 00.25 8.9 - 10.2 22.40 - 2.40 mapki

 

RS Boo 00.25 9.7 - 10.8 22.40 - 2.30 mapki

 

 

ploter mapek AAVSO

 

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

Pozdrawiam

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

 

DL Her 23.15 11.0 - 12.4 22.40 - 2.15 mapki

 

 

ploter mapek AAVSO

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

Pozdrawiam

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

AV Peg 00.30 9.9 - 10.9 22.30 - 2.30 mapki

ST Boo 00.35 10.5 - 11.4 22.30 - 2.30 mapki

 

ploter mapek AAVSO

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

Pozdrawiam

[Yah]

Na dziesiejszą noc proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

 

 

RW Dra 00.00 11.1 - 12.1 22.40 - 2.30 mapki

 

RS Boo 00.55 9.7 - 10.8 22.40 - 2.40 mapki

 

TW Boo 01.05 10.6 - 11.7 22.40 - 2.40 mapki

 

TV Boo 01.05 10.7 - 11.3 23.30 - 2.40 mapki

 

ploter mapek AAVSO

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

Pozdrawiam

[Yah]

Na dziesiejszą noc proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

 

TV Boo 23.35 10.7 - 11.3 22.40 - 1.40 mapki

 

DM Cyg 00.05 10.9 - 12.0 22.40 - 2.30 mapki

 

AR Her 01.10 10.6 - 11.6 22.40 - 2.40 mapki

 

 

 

ploter mapek AAVSO

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

Pozdrawiam

[Yah]

Na dziesiejszą noc proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

 

VX Her 23.35 9.9 - 11.2 22.40 - 2.00 mapki

 

AR Her 23.40 10.6 - 11.6 22.40 - 2.20 mapki

 

RV UMa 00.30 9.8 - 11.3 22.40 - 2.40 mapki

 

 

ploter mapek AAVSO

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

Pozdrawiam

[Yah]

Na dzisiejszą noc proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

 

SW And 01.40 9.1 - 10.1 23.30 - 3.00 mapki

 

 

ploter mapek AAVSO

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

Pozdrawiam

[Yah]

Na dzisiejszy wieczór proponuję do obserwacji następujące gwiazdy typu RR Lyrae:

 

XZ Cyg 00.25 8.9 - 10.2 22.30 - 2.50 mapki

 

ST Boo 00.40 10.5 - 11.4 22.30 - 2.50 mapki

 

ploter mapek AAVSO

 

Zgodnie z sugestiami SSW, pamiętajmy o tym, żeby na gałęzi wznoszącej obserwacje wykonywać maksymalnie co 10 minut, a na gałęzi opadającej co 15-20 minut.

 

Pozdrawiam