Skocz do zawartości

Najodleglejsze gwiazdy widoczne gołym okiem?


Zaciekawiony

Rekomendowane odpowiedzi

Tak mnie ostatnio zaciekawiło - jakie są najdalsze gwiazdy które jeszcze widać gołym okiem? Na początek postanowiłem przejrzeć "listy gwiazd w gwiazdozbiorze" na Wikipedii. Nie jest to może dobre źródło, ale wygodne do przeglądania bo listę można segregować wedle wybranych wartości. Wypisałem przykłady gwiazd o jasności do 6,5 magnitudo i o odległościach rzędu kilkunastu tysięcy lat świetlnych. Następnie zacząłem szukać potwierdzeń że faktycznie są położone w takiej odległości. Tutaj pomocna okazała się strona universeguide.com która czerpie informacje z dwóch katalogów paralaks Hipparcosa - z 1997 i 2007 roku. Informacje z tabel Wikipedii najczęściej pochodziły z tego pierwszego przeglądu, drugi był więc jakąś weryfikacją, najczęściej ostro w dół.

Następnie przejrzałem podobne listy gwiazd w gwiazdozbiorach na universeguide.com, wypisując gwiazdy dla których w katalogu z 2007 roku podano kilkunatotysięcznolatoświetlną odległość.

 

Nie wykluczam, że w obu źródłach znalazły się jakieś błędy, w paru przypadkach wydaje się to wręcz oczywiste, niemniej w charakterze ciekawostki wrzucam tutaj listę bardzo odległych gwiazd które jeszcze widać gołym okiem. Pierwsza podana liczba to odległość z pierwszego źródła lub katalogu, a ta w nawiasie to wartość z nowszych źródeł.


* HD 8065 - Cefeusz - 32 616 ly - 6,0 M
- dla tej gwiazdy Hipparcos podał taką samą paralaksę w obu katalogach

 

*HD 188209 - Łabądź - 14 818 ly - 5,6 M

- Nie byłem w stanie potwierdzić tej odległości w innych źródłach. Gwiazda jest dość dobrze przebadana ze względu na zmienność która jest interesująca dla astrosejsmografów, znalazłem dwa artykuły na ten temat, nikt się tam jednak nie zagłębiał w takie sprawy jak paralaksa.


https://www.researchgate.net/publication/2220740_The_spectral_variations_of_the_O-type_runaway_supergiant_HD_188209
https://arxiv.org/pdf/1703.01514.pdf

 

* TT Aquilae - Orzeł - 7955 (18 120) ly - 6,5-7,6 M

- gwiazda jest cefeidą więc aż prosiłaby się o zmierzenie odległości z zależności okres-jasność absolutna, ale takich danych nie znalazłem

 

* Chi Aurigae - Woźnica - 4077 (326 163) ly - 4,71

- podana w katalogu z 2007 roku odległość wydaje się absurdalnie wielka. Gwiazda w zasadzie znajdowałaby się poza galaktyką. Wyznaczona wtedy paralaksa leży jednak w granicy błędu pomiarowego, w zasadzie więc trudno powiedzieć jaka jest na prawdę. Może katalog paralaks z sondy Gaia rzecz rozstrzygnie.

 

* R Coronae Borealis - Korona Północna - 6040 (81 540) ly - 5,9

- Także tutaj druga zmierzona wartość wydaje się zbyt duża. Na podstawie szacunków jasności absolutnej dziś ocenia się odległość na bliższą tej pierwszej wartości.

 

* Chi2 Ori - Orion - 32 600 ly - (1800) 4,64 M
* HD 31327 - Woźnica - 11 643 *- 6,1 M

*HD 135591 - Cyrkiel -163 000 ly (3545) - 5,43

* HD 80558 (LR Velorum) - Żagiel - 19 176 ly (4291) - 5,83

* HD 191639 (BE Cap) - Koziorożec - 108 667 (2330)- 6,39

* HD 191877 - Lisek - 29 636 ly (6154) - 6,24

*HD 190603  (V 1768 Cyg) - Łabądź - 13 583 ly (5722) - 5,62

* Nu Aql - Orzeł - 11 643 (2835) - 4,64

* 9 Sge - Strzała - 14 174 * - 6,24

* P Cyg - Łabądź - 6272 (10 192) - 4,7

* 69 Cyg - Łabądź - 2764 (9060) - 5,93
* V 533 Car - Kil - 12 538 *- 4,59

* Teta Mus - Mucha - 108 667 (12 544) - 5,44

* Omicron Canis Majoris - Wielki Pies - 1976 (14 825) - 3,8

* Phi Cas (34 Cas) - Kasjopeja - 2329 (12 080) - 4,95

* Rho Cas (2 Cas) - Kasjopeja - 11 648 - 4,51

* V 731 Monocerotis - Jednorożec - 4796 (21 744) - 6,14

* 3 Gem - Bliźnięta - 6395 (14 181) - 5,75

 

 

  • Lubię 6
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Jakiś czas temu, za najdalszą widoczną gołym okiem (zakładając granicę na 6 mag) gwiazdą była http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=V*+V762+Cas.

Późniejsze pomiary Hipparcosa "przybliżyły" ją z ok 16.000 lat świetlnych do mniej niż 4000. Przy takich odległościach, pomiar obarczony jest dużą niepewnością ;)

 

Jeśli się uprzeć, to najdalszą kiedykolwiek widoczną gołym okiem gwiazdą, była SN 1885A w Galaktyce Andromedy (2.600.000 l.y.) a z tych stosunkowo niedawnych SN 1987A (168.000 l.y.) ;)

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.