Astrokalendarz na Marzec

Pestek94 · 1 Marca 2018

1 marca to pierwszy dzień meteorologicznej wiosny. Mroźno wchodzimy w nowy okres obserwacyjny wiosenno – letni. Gdy jeszcze na Ziemi ustępującą zimę zapowiadają tylko prognozy, tak na niebie zimowe niebo ustępuje bardzo szybko temu wiosennemu.

Długość dnia i nocy

Dzień trwa już 10 godz. 45 min i jest około 6 godzin krótszy od najdłuższego dnia w roku. To właśnie w tym czasie dnia przybywa najszybciej tuż po równonocy wiosennej, tego roku będzie to 19 marca a 20 marca rozpocznie się astronomiczna wiosna. O 17.15 dojdzie do przecięcia przez Słońce punktu barana. Wcześniej Słońce znajdzie się w gwiazdozbiorze Ryb. A już kilka dni później zmienimy czas z zimowego na letni. Być może ostatni raz. Więcej o punkcie barana w osobnym artykule.

Księżyc

Księżyc wzejdzie 1 marca w gwiazdozbiorze Lwa.

Pełnia 2 marca
III Kwadra 9 marca

Nów 17 marca

I kwadra 24 marca

Pełnia 31 marca

Bezksiężycowe noce przypadną nam na połowę marca, zachęcam do obserwacji światła popielatego.

Marzec to kolejny miesiąc w roku kiedy wystąpią dwie pełnie Księżyca. Zdarza się to bardzo rzadko , średnio raz na 2,5 roku a poprzedni raz taką sytuację mieliśmy w styczniu. W lutym zaś nie doszło do żadnej pełni Księżyca. Niebieski Księżyc bo taką nazwę nosi druga pełnia ma nawet swoje powiedzenie: „ Raz na niebieski Księżyc”. Nasz naturalny satelita wyznacza również datę Wielkanocy, która zawsze wypada po pierwszej wiosennej pełni – w tym roku 1 kwietnia.

W apogeum – najdalej od Ziemi - Księżyc znajdzie się 11 marca (404 693km)

W perygeum – najbliżej Ziemi - 26 marca (369114km)

Planety

: źródło - NASA

W Marcu czeka nas przepiękne widowisko na niebie. Już od samego początku w linii ekliptyki będą ustawione trzy planety: Saturn, Mars i Jowisz. A 7 marca dołączy do nich Księżyc w koniunkcji z Jowiszem. 8 marca przepiękne spotkanie planet z Księżycem a pod nimi przepiękny symbol nadchodzącego lata: Antares znajdujący się w gwiazdozbiorze Skorpiona. Księżyc odwiedzi każdą z planet, które będą go systematycznie podjadać. Planety będą widoczne na niebie porannym od godz. 4.00 do około 5.30 w zależności od miejsca obserwacji. Potem może zrobić się zbyt widno.

Nieśmiało na niebo wieczorne powraca Wenus, którego można próbować wypatrywać około 15 minut po zachodzie Słońca, jednak puki co warunki będą utrudnione przez kilka dni ze względu na niskie położenie Wenus nad horyzontem tuż po zachodzie. Wenus będzie coraz śmielej wchodziła na niebo wieczorne z biegiem dni w towarzystwie Merkurego, którego wypada najlepszy okres obserwacyjny. 15 marca Merkury osiągnie największa elongacje wschodnią. Już pod koniec miesiąca warunki do obserwacji gorącej planety będą lepsze kiedy jeszcze bardziej zwiększy się separacja między Wenus a Słońcem.

Gwiazdozbiory

Wieczorem ustępują takie gwiazdozbiory jak Orion, Byk, Wielki Pies, Bliźnięta. Marzec to prawie ostatni dzwonek by zobaczyć te konstelacje. Po zmianie czasu na letni będą tylko chwilę widoczne po zachodzie Słońca na zachodnim niebie. Nisko nad horyzontem południowym mknie kruk oraz puchar a na wschód coraz śmielej zagląda Skorpion. Coraz wyżej na niebo wzbija się widoczny niemal całą noc Lew, a za nim widoczna w drugiej części nocy Panna. Tuż nad Panną świeci Wolarz z jego najjaśniejszą gwiazdą Arkturem. A obok niego mały gwiazdozbór Warkocz Bereniki. Wysoko na niebie północno wschodnim można ujrzeć Wielki Wóz. To właśnie w marcu i kwietniu wypada najlepszy okres obserwacji galaktyk w Wielkim Wozie. W drugiej połowie nocy wzbijają się na niebo Herkules i Korona północy. W zasadzie przed samym świtem mamy nad głową już letnie niebo.

Maraton Messiera

Kilka tygodni marca i kwietnia to dobry okres na wzięcie udziału w maratonie Messiera. Chodzi o to by jednej nocy ujrzeć wszystkie obiekty z katalogu Messiera. W Polsce jest to możliwe właściwie tylko w marcu a bezksiężycowe noce przypadają w połowie miesiąca. Jest to prawdziwy maraton gdyż na jeden obiekt przypada 6-7 minut dlatego warto sobie wszystko wcześniej zaplanować. Do maratonu wrócę w osobnym artykule.

Kalendarz zjawisk

28.02/1.03 – Koniunkcja Księżyca z Regulusem, najjaśniejszą gwiazdą Lwa. Im późniejsza noc tym bliżej siebie będą te dwa ciała niebieskie. Nad ranem już na półkuli południowej dojdzie do zakrycia Regulusa.

07-11.03 – Koniunkcja Księżyca kolejno z Jowiszem, Jowiszem i Marsem, Marsem i na końcu z Saturnem. 8 marca pod Księżycem znajdzie się Antares. Każdego dnia Księżyca będzie ubywać. Planety będą ustawione nad ranem w linii ekliptyki więc można dostrzec za jednym razem aż 4 planety z Ziemią.

18.03 – Koniunkcja Księżyca z Wenus na niebie zachodnim wieczorem. Księżyc po nowiu w towarzystwie Wenus to doskonała okazja do uwiecznienia spotkania na zdjęciu. Światło popielate powinno być świetnie widoczne. A tuż nad nimi nieśmiało zaświta Merkury. To kolejna okazja do uwiecznienia kilku ciał niebieskich US na jednym zdjęciu.

20.03 – Początek astronomicznej wiosny.

22.03 – Koniunkcja Księżyca z Aldebaranem. Księżyc oświetlony w 29% znajdzie się niemal w samym centrum gwiazdozbioru Byka. Bardzo ciekawe zjawisko, zachęcam do fotografowania. Dla tych co pamiętają piątkowe zakrycie Aldebarana przez Księżyc jako ciekawostkę powiem, że tego dnia też dojdzie do zakrycia tej gwiazdy jednak już za horyzontem.

28.03 – Koniunkcja Księżyca z Regulusem – koniunkcja wieczorna, im wcześniejsza pora obserwacji tym bliżej siebie znajdą się oba obiekty.

Przeloty ISS i IRYDIUM

Godziny przelotów dla większych miast dostępne na heavens-above.com

Satelity Irydium w momencie przelotu tworzą charakterystyczną flarę, czasami jej jasność jest tak duża, że można dostrzec nawet w dzień. Godziny przelotówna heavens-above.com

Odkrycia w Marcu:

07 marca 1973 r czeski astronom Lubos Kohoutek odkrył kometę C/1973 E1.

10 marca 1977 odkryto pierścienie Urana.

13 marca 1781 angielski astronom William Herschel odkrył Uran.

23 marca 1779 angielski astronom Edward Pigott odkrył Czarne Oko – Galaktykę Spiralną M63.

23 marca 1840 roku wykonano pierwsze zdjęcie Księżyca.

25 marca 1655 holenderski Astronom Christian Huygens okrył Tytan – największy Księżyc Saturna.

28 marca 1993 roku hiszpański amator astronom Francisco Garcia Diaz Garcia odkrył supernową SN 1993 w galaktyce Bodego.

29 marca 1807 niemiecki astronom Heinrich Wilhelm Matthias Olbers odkrył Asteroidę Vesta.

Urodzeni w Styczniu:

Nicolas-Louis de Lacaille (1713-1762), Caroline Herschel (1750-1848), Josef von Fraunhofer (1787-1826), John Herschel (1792-1871), Percival Lowell (1855-1916), Albert Einstein (1879-1955 ) i Walter Baade (1893-1960)

Wizualzacje: