Unikalna opozycja Plutona (2018)

[LibMar]

 Witam,

 

Pozostały niecałe dwa miesiące od niezwykłej opozycji Plutona. Naukowcy już zacierają ręce, aby przygotować się do tych obserwacji. Ostatnie takie zjawisko miało miejsce w 1931 roku, jednak nie było obserwowane z powodu braku informacji na temat wydarzenia. Mowa tutaj o tzw. opposition surge/opposition effect które polega na odbiciu promieni słonecznych z lodowej powierzchni Plutona bezpośrednio w naszym kierunku. Wszystkie trzy ciała (Słońce, Ziemia, Pluton) znajdą się w jednej linii. Zainteresowanych jak wygląda to zjawisko w zbliżeniu, odsyłam do Google'a

 

To zjawisko będzie charakteryzowało się znacznym pojaśnieniem Plutona, stanie się najjaśniejszy niż kiedykolwiek obserwowano. Nikt nie ma pojęcia jak dokładnie będzie jasny. Trudno powiedzieć też jak długo potrwa to zjawisko - moment maksimum będzie krótki (wypadnie za dnia), być może osiągając nawet 10-11 mag (normalnie ma ~14.5 magnitudo). Z pewnością powinien być widoczny z mniejszych teleskopów. Być może różnica o 1 magnitudo będzie widoczna dobę przed, a może już trzy dni przed apogeum. W najdogodniejszej pozycji będą Azja i Australia, bowiem idealny moment nastąpi o 14:30 czasu UT (16:30 u nas). Dlatego zdecydowanie warto przeprowadzić obserwację tuż po opozycji, 12 lipca 2018 roku, niedługo po zachodzie Słońca. Tym bardziej nie wiadomo jak jasny będzie podczas trwania nocy.

 

Dziwi mnie nieco brak dostępnych informacji na temat opozycji sprzed roku. W momencie opozycji, Pluton był tak blisko centralnego punktu, jak w tym roku, dzień przed lub dzień po zjawisku. Jeśli było jakieś pojaśnienie, byłoby dobrym wyznacznikiem jakiego przyrostu jasności można się spodziewać. Charon nie wpłynie znacząco na przebieg całego zjawiska, bowiem momenty koniunkcji dolnej Ziemi wypadają dla obu ciał w odstępie kilkuminutowym.

 

Takie obserwacje przeprowadza się wśród innych planet Układu Słonecznego. Saturn, który normalnie ma 0 magnitudo, w momencie opposition surge osiąga -2.5 magnitudo, a Rhea przewyższa jasnością Tytana. To dzieje się raz na 15 lat.

 

Podczas trwania tego zjawiska, będzie widoczny tranzyt Ziemi i Księżyca na tle Słońca, widoczny z Plutona. Tranzyt kończy się koło 22:00 i nie spowoduje żadnego gwałtownego zakończenia pojaśnienia - ono będzie postępowało powoli. Kolejne takie zjawisko (tak jak samego opposition surge) nastąpi dopiero w styczniu 2179 roku. Obserwacje są konieczne, a osoby mniej zainteresowane pomiarami fotometrycznymi - niech wykonają zdjęcie/obserwacje Plutona w dniu zjawiska oraz kilka dni wcześniej/później. Godzina maksimum (16:30) obejmuje już korektę o prędkość światła, bowiem w rzeczywistości Pluton będzie najbliżej nas o 5 godzin wcześniej.

 

 

 

Chcesz poczytać więcej? Zachęcam do przeczytania dłuższego artykułu na stronie NASA:

https://blogs.nasa.gov/pluto/2016/07/22/pluto-preparing-for-the-perfect-alignment/

 

Jeszcze więcej dla bardziej ciekawych zjawiska:

https://arxiv.org/abs/1509.01136

[gawain74]

Tak się zastanawiam czy ASI 224 z 12 bitami na pokładzie nada się do pomiarów fotometrycznych? Może wybieram się z motyką na Słońce, ale chyba spróbuję

Edytowane 18 Maja 2018 przez gawain74

[LibMar]

8 godzin temu, gawain74 napisał:

Tak się zastanawiam czy ASI 224 z 12 bitami na pokładzie nada się do pomiarów fotometrycznych? Może wybieram się z motyką na Słońce, ale chyba spróbuję

Praktycznie każda kamera się nada, w tym przypadku będą w formie clear (unfiltered). Jeśli korzystasz z ED80 (tak wywnioskowałem z jednego z ostatnich postów), to obserwacja będzie wymagała z 15-30 minut ciągłego fotografowania celu, aby uzyskać pojedynczy, dobrze precyzyjny punkt. I tak w dniu maksimum (można też dzień przed/po) oraz w odstępie kilkudniowym, dla porównania.

 

Spodziewa się, że pojaśnienie ma być bardziej widoczne w dłuższych falach, stąd preferowane są obserwacje z filtrem fotometrycznym czerwonym, ale też V czy I. Właściwie to wszystkich, skoro to tak rzadkie zjawisko, to będą robić ile tylko się da

 

Jako ciekawostkę dodam, że Clyde Tombaugh miał farta, że udało mu się odkryć Plutona. Szukał tylko obiektów znajdujących się tuż obok ekliptyki. Miało to miejsce rok przed poprzednim zjawiskiem opposition surge, a więc znajdował się wystarczająco blisko tej linii

[.michaś]

Nie mogę się doczekać żeby zobaczyć ten tranzyt. Bilety już kupione widzimy się na plutonie

[gawain74]

Przygotowania czas zacząć, poczytać i koniecznie muszę przed opposition surge Plutona, wykonać pomiary fotometryczne kilku gwiazd zmiennych dla treningu, wszak fotometria to wody dla mnie nie znane.

[LibMar]

15 godzin temu, gawain74 napisał:

Przygotowania czas zacząć, poczytać i koniecznie muszę przed opposition surge Plutona, wykonać pomiary fotometryczne kilku gwiazd zmiennych dla treningu, wszak fotometria to wody dla mnie nie znane.

Próbuj, a ja spróbuję ogarnąć gdzie najlepiej wysyłać przeprowadzone obserwacje

[LibMar]

Małe przypomnienie Został tylko miesiąc do tego zjawiska. Śledzę strony informacyjne na temat zbliżającego się zjawiska, ale na razie cisza (choćby było nawet od NASA).

[Limax7]

Bardzo ciekawe i rzadkie to zjawisko. Tylko się cieszyć że wystąpi to za naszego życia.

 

Teraz znając toporafię Plutona można zdaje się dość dokładnie przewidzieć które obszary na Plutonie mogą nam bardziej błysnąć niż zazwyczaj?

 

 

[LibMar]

1 godzinę temu, Limax7 napisał:

Bardzo ciekawe i rzadkie to zjawisko. Tylko się cieszyć że wystąpi to za naszego życia.

 

Teraz znając toporafię Plutona można zdaje się dość dokładnie przewidzieć które obszary na Plutonie mogą nam bardziej błysnąć niż zazwyczaj?

 

 

Mniej więcej wychodzi podobnie, jak ta strona Plutona, dla której New Horizons zrobiło najlepsze zdjęcie powierzchni. Może Serce bardziej przesunięte centralnie do nas (czyli jak kilkanaście godzin do tyłu). A ta strona najlepiej odbije światło

 

Odnalazłem jedną pracę naukową na temat tego zjawiska, jednak mam tylko streszczenie. Sądzę, że pełna wersja jest do wykupienia w czasopiśmie AAS (choć tam tego nie udało mi się znaleźć). Ale w sumie samo streszczenie nieco podpowiada.

 

http://adsabs.harvard.edu/abs/2016DPS....4821302V

[Piotrek Guzik]

Libmar, 

 

15 godzin temu, LibMar napisał:

Odnalazłem jedną pracę naukową na temat tego zjawiska, jednak mam tylko streszczenie. Sądzę, że pełna wersja jest do wykupienia w czasopiśmie AAS (choć tam tego nie udało mi się znaleźć). Ale w sumie samo streszczenie nieco podpowiada.

 

http://adsabs.harvard.edu/abs/2016DPS....4821302V

To jest streszczenie referatu z konferencji, więc pełniejszej wersji od tej nie ma. 

[LibMar]

26 minut temu, Piotrek Guzik napisał:

Libmar, 

 

To jest streszczenie referatu z konferencji, więc pełniejszej wersji od tej nie ma. 

Aaa, na to nie zwróciłem uwagi. Dzięki!

[MateuszW]

Ciekawe zjawisko, postaram się zrobić pomiary moim sprzętem, ale dostarczę tylko gołe klatki, które ktoś będzie musiał opracować, bo ja nie potrafię  Przy 200/800 + Atik 383L+ jakie sugerujesz czasy?

 

Może mógłbyś napisać coś więcej na temat zasady działania samego zjawiska? Po polsku nie za bardzo coś widzę, a chciałbym to dobrze zrozumieć. Bo intuicyjnie nic takiego nie powinno powstać, chyba żeby Pluton był płaski  Wówczas faktycznie tylko w jednej pozycji trafiałby silnym odbiciem w naszą planetę. Ale gdy jest kulą, to znajdując się dalej od linii opozycji, również powinien dawać praktycznie takie samo odbicie, tylko nie ze środka tarczy, a stopniowo dalej od niego. Jedyne co mi przychodzi do głowy, to że odbijając ze środka wielkość odbijającego kawałka jest większa, niż bliżej brzegu (bo wówczas rzutujemy odbijające kółko pod pewnym kątem). Jednakże, ta zmiana powinna być równomierna w ciągu lat, a nie skokowa jak tu opisujesz, więc to coś innego, co nie jest intuicyjne

[LibMar]

Godzinę temu, MateuszW napisał:

Ciekawe zjawisko, postaram się zrobić pomiary moim sprzętem, ale dostarczę tylko gołe klatki, które ktoś będzie musiał opracować, bo ja nie potrafię  Przy 200/800 + Atik 383L+ jakie sugerujesz czasy?

Tak długie, na których gwiazda będzie nieprześwietlona, a liniowość nie będzie jeszcze załamana (to w zasadzie następuje dopiero kilka procent przed maksymalnym wysyceniem). W zasadzie to trzymać się między 60-80% histogramu dla najjaśniejszego piksela, jakiego uzyskujesz z Plutonem. Ostrość maksymalna, bo tam jest ciut gęsto (obszar Drogi Mlecznej). Najlepiej, aby to było coś powyżej 15 sekund ekspozycji. Nie przekraczać 60s. Łączna długość obserwacji powinna wynosić minimum 15 minut.

 

Masz może filtry LRGB? Zapytam się na AAVSO co sądzą na ich temat, w przypadku braku posiadania zwykłych. Bo może dadzą więcej danych niż te wykonywane bez filtra. Fotometryczne nie są (co jest minusem). Z filtrami czas ekspozycji byłby dłuższy, ale klatek wystarczyłoby tyle, co 15 minut na dany filtr. Jeśli 60s to nadal za krótko (może tak być dla B), to niech zostanie tyle.

 

Ten czas ekspozycji oczywiście najpierw samemu sprawdzasz na podstawie tego, jak jasny jest Pluton podczas trwania sesji

[MateuszW]

18 minut temu, LibMar napisał:

Łączna długość obserwacji powinna wynosić minimum 15 minut.

A najlepiej całą noc, jak rozumiem?

Tak, mam LRGB baadera. Mam też Longpass 610 nm oraz IR-Pass. Skoro im bardziej czerwony tym lepiej, to może ta podczerwień będzie warta użycia?

[Limax7]

19 godzin temu, LibMar napisał:

Mniej więcej wychodzi podobnie, jak ta strona Plutona, dla której New Horizons zrobiło najlepsze zdjęcie powierzchni. Może Serce bardziej przesunięte centralnie do nas (czyli jak kilkanaście godzin do tyłu). A ta strona najlepiej odbije światło

 

Mniej więcej taki obszar Plutona nam najbardziej zabłyśnie

 

Wyliczenia programem HighPrecisionEphemeris Tool wskazują na czas maksymalnej fazy Plutona na coś ok 10:01 UTC a w Celestii tranzyt Ziemi i Księżyca na tle Słońca również z kulminacją ok. 10:00 UTC 12 lipca 2018

 

Najbardziej wskazane będą więc obserwacje nad ranem 12 lipca choć nie wiem czy nastąpi jakakolwiek zmiana blasku Plutona a jeśli już to czy zauważalna w krótkiej skali czasu czy też np. kilkudniowej.

[Limax7]

Fajnie by było gdyby Kosmiczny Teleskop Hubbla skierował swoje "oko" na Plutona w czasie tej wyjątkowej opozycji.

Ma ktoś linka do rozpiski co teleskop zamierza w najbliższym czasie obserwować?

Edytowane 13 Czerwca 2018 przez Limax7

[LibMar]

Limax, a bierzesz pod uwagę prędkość światła? I ciekawa plansza, zupełnie co innego, niż pokazuje Stellarium

[gawain74]

Dopiero jestem w trakcie czytania poradników z fotometrii, sporo jeszcze nie wiem.

Ale zapytam o wartość ADU, jak ją odczytać z Fitsworka albo z PixInsight Le, czy innego programu ?

Mam kamerkę kolorową i od niedawna filtr Ir Pass (chyba się nie nada), oraz UV Ir Cut, nic więcej, lepiej w takiej sytuacji dokonywać pomiarów bez filtra ?

[LibMar]

24 minuty temu, gawain74 napisał:

Dopiero jestem w trakcie czytania poradników z fotometrii, sporo jeszcze nie wiem.

Ale zapytam o wartość ADU, jak ją odczytać z Fitsworka albo z PixInsight Le, czy innego programu ?

Mam kamerkę kolorową i od niedawna filtr Ir Pass (chyba się nie nada), oraz UV Ir Cut, nic więcej, lepiej w takiej sytuacji dokonywać pomiarów bez filtra ?

Spróbuj zaznaczyć mały kwadrat wokół gwiazdy i pobrać z tego kawałka histogram. Fitswork chyba to potrafi. Jeśli jakiś sygnał jest przy 100%, to będzie prześwietlone. Ciebie interesuje ten pojedynczy piksel, który jest najbardziej wysycony - aby on nie przekraczał granicznej wartości ~95% A najlepiej to trzymać się poniżej 80%.

[gawain74]

Super, wielkie dzięki

 

[LibMar]

1 minutę temu, gawain74 napisał:

Super, wielkie dzięki

 

Jak będziesz sprawdzał to podczas sesji, to musisz zwrócić uwagę na zmiany, które następują w kolejnych klatkach Im krótszy czas, tym większe różnice mogą dotyczyć tego pojedynczego piksela. Zwykle, jak ja trzymam się 80%, to tak naprawdę lata raz 65%, raz 85%, potem 70% itd. Byle w żadnym przypadku nie przekraczało tej granicy Zwykle poświęcam na to 45 sekund lub minimum 6 klatek (jeśli to długie czasy, np. 10s to już potrzebuję minutkę)

[MateuszW]

@LibMar napisałbyś coś więcej o powstawaniu samego zjawiska?

[LibMar]

36 minut temu, MateuszW napisał:

@LibMar napisałbyś coś więcej o powstawaniu samego zjawiska?

To po prostu ustawienie ciała niebieskiego bezpośrednio po przeciwnej stronie niż Słońce. Promienie słoneczne odbijają się centralnie w naszym kierunku. Tarczę tego obiektu należy rozumieć jako płaską, dlatego zachodzi tylko i wyłącznie przy niemal idealnym ustawieniu. Może być małe wychylenie od elongacji 180 stopni, ale niezbyt duże. Redukuje się także ilość widocznych cieni do minimum. Takie coś z Plutonem może zajść, ponieważ znajduje się wystarczająco daleko - my nie zakrywamy naszego Słońca na tyle mocno, aby doszło do jego pociemnienia (zbyt głęboki tranzyt). Weźmy pod uwagę nasz Księżyc - takie centralne odbicie zaszłoby podczas całkowitego zaćmienia Księżyca. Tylko niestety, on jest zbyt blisko nas i Ziemia zakrywa Słońce za bardzo (całkowicie). Ale w pobliżu pełni to zjawisko także zachodzi - jest on zdecydowanie jaśniejszy niż przy innych fazach. Gdy mamy I kwadrę, widzimy pół tego, co podczas pełni. I wtedy Księżyc wcale nie jest jaśniejszy 2x, lecz 4x. Przy fazie 50% mamy jasność -11 mag, a w pełni nawet -12.5 mag.

 

A samo odbicie wiąże się z charakterem danego obiektu - im większe albedo, tym większa będzie widoczna różnica. Pluton ma lodową powierzchnię, więc fajnie będzie odbijał światełko

[MateuszW]

@LibMar rozumiem te wszystkie zjawiska, ale nie mogę zrozumieć, jak powodują to, co na Plutonie. W przypadku Księżyca, cienie o których mówisz, powodują wzrost jasności, ale nie tylko w krótkim czasie około opozycji, tylko przez cały czas.

Widać na tym wykresie faktycznie coraz szybszy wzrost jasności, ale on przyspiesza powoli, "jednostajnie", a nie skokowo. W przypadku Plutona mówimy o zmianie rzędu 4 mag w przeciągu max kilku dni, co w porównaniu do 248 lat obiegu wokół Słońca jest niczym.

2 godziny temu, LibMar napisał:

Tarczę tego obiektu należy rozumieć jako płaską

Zaintrygowałeś mnie tym stwierdzeniem. Możesz rozwinąć? Czy kąt, jaki tworzy się między kierunkiem światła słonecznego, a powierzchnią planety, w zależności od odległości od środka, nie ma znaczenia? Brzeg planety powinien być ciemniejszy niż środek (ale czy tak jest?) i dlatego jej kulistość powinna mieć znaczenie.

Ale sam już nie wiem, zastanawiam się nad tą płaskością i zastanawiam i ciągle wymyślam sprzeczne teorie

[lemarc]

Nie można traktować powierzchni kulistej jako płaskiej. Tutaj chodzi wyłącznie o zanik cieni na chropowatej powierzchni przy idealnym ustawieniu Słońca Ziemi i Plutona. Nawet na zdjęciach z powierzchni Księżyca widać niekiedy to zjawisko, kiedy astronauci fotografowali grunt wzdłuż swojego cienia, widać takie pojaśnienie. 

Edytowane 14 Czerwca 2018 przez lemarc