K2-288Bb - wspólne odkrycie egzoplanety w Exoplanet Explorers

[LibMar]

Pamiętacie kandydatkę na drugą ziemię, o której pisałem blisko dwa lata temu?

https://astropolis.pl/topic/58807-znalazłem-kandydatkę-na-drugą-ziemię/

 

W sumie biorąc, z wielkiego newsa zrobiła się nieco klapa. Nauczyło mnie, że trzeba mieć nieco dystansu i pokory, aby nie mówić przedwcześnie o takich znaleziskach. Wiedziałem tylko, że obiekt jest nadal bardzo ciekawy i faktycznie w przyszłości może okazać się prawdziwą planetą pozasłoneczną. To były jeszcze czasy, kiedy dopiero dowiadywałem się w jaki sposób przeprowadzana jest cała analiza, czego efektem stało się później współodkrycie K2-232 b.

 

Przed minutami otrzymałem wiadomość mailową o potwierdzeniu dwóch planet pozasłonecznych: K2-138 g oraz K2-288Bb w projekcie Zooniverse - Exoplanet Explorers (dalej: EE). Jest to platforma, na której klasyfikuje się wykresy w poszukiwaniu potencjalnych periodycznych spadków blasku wywołanych przez tranzyty egzoplanet. To jak znane wszystkim Planet Hunters sprzed sześciu lat, w którym nasz rodak @rafcioo28 współodkrył egzoplanetę PH-2 b. W PH byłem mało aktywny, o wiele więcej czasu spędziłem na Exoplanet Explorers, gdzie przeanalizowałem około 67 tysięcy krzywych blasku. Mniej więcej 15-tysięczna dotyczyła obiektu EPIC 210693462.01, o której zrobiło się dość głośno na forum EE, a efektem był wątek podlinkowany wyżej. Według wstępnych parametrów wychodziło, że obiektem jest planeta skalista leżąca w ekosferze, która obiega czerwonego karła o okresie ~31 dni. Po kilku miesiącach pojawiły się pierwsze zdjęcia wysokiej rozdzielczości, które ukazały, że EPIC 210693462 jest gwiazdą podwójną. Gwiazda kontaminująca spowodowała, że tranzytujące ciało musi być jednak nieco większe. Jeszcze wcześniej EPIC 210693462.01 była dość blisko granicy stabilności, to teraz było niemal pewne, że ciałem skalistym raczej nie jest. Spadek jasności był jednak wciąż wystarczająco mały, aby mógł być planetą. Potrzebne były tylko dodatkowe obserwacje radialne umożliwiające określenie masy obiektu. To właśnie ono jest głównym wyznacznikiem czy jest to gwiazda, a może egzoplaneta. I co bardziej istotne - która z tych gwiazd posiada tranzytujące ciało niebieskie.

 

Dostałem maila, w którym opisano dwa nowe odkrycia. W momencie, kiedy zauważyłem literkę "B" (podwójność gwiazdy) i okres 31.3 doby, od razu skojarzyło mi się z EPIC 210693462, która miała okres 31 dni. Wchodzę na link i sprawdzam resztę przedstawionych danych - tak, to jest ona!

 

https://blog.zooniverse.org/2019/01/07/exoplanet-explorers-discoveries-the-habitable-zone-planet-k2-288bb/

https://www.jpl.nasa.gov/news/news.php?feature=7313

 

 

Dodatkowe obserwacje umożliwiły wskazanie która z obiektów jest odpowiedzialna za zmiany blasku - ta słabsza. Wyznaczony promień wynosi 1.9 promienia Ziemi, więc tak jak przewidywałem (~2) - nie jest to obiekt skalisty. Ale również bardzo ważny z punktu egzoplanet, bowiem jest obiektem należącym do przerwy Fultona (https://en.wikipedia.org/wiki/Fulton_gap). Jest to granica, pomiędzy którymi znajdują się planety skaliste i gazowe (1.5-2.0 promienia Ziemi). Obserwacje Keplera wykazały, że takich obiektów jest bardzo niewiele.

 

Choć większość użytkowników już dawno opuścili EE (z powodu braku update'ów o ich pracy), to właśnie dzięki nim udało się wskazać niezauważone wcześniej obiekty. Jedną z nich była opisywana przeze mnie egzoplaneta K2-282Bb, która najprawdopodobniej pojawiła się tutaj dzięki mojej reakcji. Oczywiście można powiedzieć, że "nobody cares", ale sytuację mogę wyjaśnić.

 

Około 15-tysięczna klasyfikacja, o której już zdążyłem wyżej napisać, dotyczyła trzech tranzytów wokół gwiazdy EPIC 210693462. Mniej więcej w tamtym momencie istniał na forum EE wątek dotyczący poszukiwań skalistych egzoplanet wokół czerwonych karłów. Ponieważ promień EPIC 210693462 został na tamten czas wyznaczony na 0.3 promienia Słońca, faktycznie wychodziło coś rozmiarów Ziemi. 31 dni to także duży okres, żeby panowała dość niska temperatura. Wrzuciłem swoją propozycję do wątku prowadzonego przez ProtoJeb21: https://www.zooniverse.org/projects/ianc2/exoplanet-explorers/talk/821/320198

 

Był to potencjalny obiekt, który został sklasyfikowany kilkanaście godzin wcześniej przez użytkownika shutcheon. Prawda jest jednak taka, że czas kto pierwszy nie jest brany pod uwagę, lecz to, kto zaznaczył "Yes" podczas klasyfikowania. Było nas przynajmniej kilkanaście, bo i tak nie każdy komentował, tylko leciał dalej.

https://www.zooniverse.org/projects/ianc2/exoplanet-explorers/talk/785/291179

 

 

Pierwsza moja odpowiedź (pod nickiem libmar96) dotyczyła właśnie propozycji zajrzenia do obiektu EPIC 210693462. Po chwili drugi użytkownik Cabbink ruszył mocno z tematem: https://www.zooniverse.org/projects/ianc2/exoplanet-explorers/talk/821/323315 Jeszcze widzę posty, jak pozwolono mi nieoficjalnie nazwać ten obiekt i stąd pochodzi "Natalie"

 

To właśnie ten wątek przyciągnął uwagę prowadzących projektu EE, którzy postanowili przyjrzeć się bliżej. Efektem tego jest potwierdzenie K2-288Bb! Praca naukowa dostępna jest pod linkiem http://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-3881/aafa70 . Na razie wstęp jest płatny, ale prawdopodobnie jutro powinno pojawić się na arXiv, które jest darmowe. Trudno mi powiedzieć w jaki sposób zostaniemy objęci w pracy naukowej. Współautorami nie jesteśmy (a przynajmniej nikogo z EE nie kojarzę na liście, sami naukowcy), być może coś więcej pojawi się w środku pracy. Ale do tego wrócimy, jak tylko będzie dostępne publicznie for free.

 

Na zakończenie przedstawiam zdjęcie EPIC 210693462 (na żółto), które wykonałem w 2017 roku Niebieski obiekt to inna kandydatka, o której była mowa w tym samym wątku na EE. Została oczywiście olana jak setki innych obiektów, ale i tak sukcesem jest to, że EPIC 210693462.01 wybiła się i teraz jest znana jako K2-288Bb!

[ekolog]

To chyba współ-odkryłeś tam "Wodny Świat"; może z dużą ilością pary?

Zważywszy na fakt, że sporadyczne ale mocne rozbłyski czerwonych karłów (to ponoć raczej norma) w zakresie promieniowań przenikliwych (np X) uniemożliwiają wychodzenie tam życia na ląd może nie ma czego żałować.
Cywilizacji z radioteleskopami trudno się tam spodziewać (choćby skalistą była).

Może po kilkudziesięciu miliardach lat życie nauczy się tam mimo wszystko wyjść z wody (pod jakimiś osłonami) ale .... na razie nasz etap naszego wszechświat za krótko trwa.

 

Gratuluję!

 

Pozdrawiam

Edytowane 7 Stycznia 2019 przez ekolog

[LibMar]

@ekolog trudno powiedzieć jaki dokładnie to jest system, to jedynie przypuszczenia Akurat gwiazdki są bardzo spokojne, nie zaobserwowano żadnych flar o amplitudzie >0.003 mag przez blisko 3 miesiące. Dla przykładu, TRAPPIST-1 ma takie lub większe co kilka dni.

 

Artykuł jest dostępny do pobrania pod linkiem w PDFie: http://iopscience.iop.org/article/10.3847/1538-3881/aafa70

 

Jeśli chodzi o współautorstwo, pojawił się problem, którego przyczynę udało się już ustalić. Faktycznie mamy tu kilku współautorów będących wolontariuszami na EE. Mnie i paru innych wpływowych osób pominięto. Jak się okazało, przyczyną był problem z wieloma identyfikatorami na EE. Ten sam tranzyt występował dwa razy, więc można było spotkać dwukrotnie. To akurat normalka, bo niekiedy te same krzywe spotykałem po cztery lub więcej razy. Prowadzący projektu zwrócili uwagę tylko na ten pierwszy identyfikator (7635536), a my należeliśmy do tej drugiej grupy (7637826). Zgłosiliśmy już prośbę o sprostowanie, dodając współautorów z obu grup