Obiektywny test porównawczy filtrów

[diver]

11 godzin temu, dobrychemik napisał:

Ale najważniejszy wniosek jest taki, że w tanich filtrach da się uzyskać absolutnie wyjątkowe transmitancje, więc dlaczego tak często w dużo droższych produktach otrzymujemy o wiele gorsze transmitancje?

 

Transmitancja to jeden z parametrów jakości filtrów, ale wg mnie wcale nie najważniejszy. Gorsza zmusza jedynie do dłuższych ekspozycji, ale nie degraduje obrazu. Za ważniejsze uznałbym parametry pasma (szczególnie dla filtrów wąskopasmowych): jego współrzędna na osi odciętych oraz szerokość. No i ewentualne zniekształcenia obrazu produkowane przez filtry (halo, obwódki na gwiazdach), które w trakcie pomiarów chyba raczej trudno zbadać?

 

[dobrychemik]

4 minuty temu, diver napisał:

 

Transmitancja to jeden z parametrów jakości filtrów, ale wg mnie wcale nie najważniejszy. Gorsza zmusza jedynie do dłuższych ekspozycji, ale nie degraduje obrazu. Za ważniejsze uznałbym parametry pasma (szczególnie dla filtrów wąskopasmowych): jego współrzędna na osi odciętych oraz szerokość. No i ewentualne zniekształcenia obrazu produkowane przez filtry (halo, obwódki na gwiazdach), które w trakcie pomiarów chyba raczej trudno zbadać?

 

 

Dobra transmitancja jest szczególnie ważna w filtrach do wizuala, bo może decydować o tym czy dany kłaczek zobaczysz czy też nie - oko nie zintegruje sobie obrazu z długiego wpatrywania się

 

[diver]

4 minuty temu, dobrychemik napisał:

Dobra transmitancja jest szczególnie ważna w filtrach do wizuala, bo może decydować o tym czy dany kłaczek zobaczysz czy też nie - oko nie zintegruje sobie obrazu z długiego wpatrywania się

 

Fakt, miałem na myśli astrofoto.

[dobrychemik]

Mierzyłem dzisiaj filtry dla dwóch kolegów. Tym razem raczej nie zepsuję im nastroju

Najpierw Kuba, bo z nim jest mniej roboty - tylko jedno szkiełko, konkretnie wymieniony przez Baadera filtr OIII 4nm f/2 CMOS. Wszyscy pamiętamy, jakiego śmiecia za pierwszym razem dostał Kuba. Na szczęście tym razem jest naprawdę dobry filtr. Symulacji skuteczności jeszcze nie zdążyłem opracować, bo to większa sprawa - filtr wygląda na zupełnie inny, więc zrobiłem mu też pomiary kątowe. Na wyniki trzeba poczekać. Na razie prezentuję widmo (OM-1376), z którego widać, że na pewno będzie dobrze działał z RASA. Gradienty nie są nadzwyczajne, ale trzeba pamiętać, że nie jest to Chroma czy Astrodon i cenę też ma odpowiednio niższą.

 

Jeszcze jedno: sprawdziłem numery seryjne obu zmierzonych Baaderów. Są identyczne! Zupełnie różne filtry mają taki sam numer...

Wniosek: numery seryjne u Baadera to po prostu ściema. Kolejny raz wykrywam wciskanie kitu użytkownikom.

 

 

[kubaman]

Z tym  numerem to może jeszcze przełożyli mi oprawkę żeby się nie przyznać do wymiany filtra.

Na opakowaniu (naklejce) jest inny numer

[RMK]

50 minut temu, kubaman napisał:

Z tym  numerem to może jeszcze przełożyli mi oprawkę żeby się nie przyznać do wymiany filtra.

Na opakowaniu (naklejce) jest inny numer

Bankowo.

Stary skompromitowany numer mógłby być rozpoznany w sieci ale teraz trzyma parametry więc nie zostanie odesłany/sprzedany.

Kiepski został włożony w oprawę o innych numerach.

Wszyscy (?) są zadowoleni  

[dobrychemik]

A teraz Sławek @diver (upoważnił mnie do ujawnienia go  ) i jego najnowszy zakup w @teleskopy.pl teleskopy.pl, czyli cały zestaw siedmiu filtrów Optolonga SHO LRGB 31mm.

 

Jeszcze mała uwaga na temat szerokości pasm: podaję je dla transmitancji T=50%, a nie tak jak czasami jest to przyjmowane jako 50% wysokości piku. Obie opcje mają swoje wady i zalety. Pierwsza lepiej sobie radzi z asymetrycznymi pikami, druga lepiej oddaje uzyskiwany kontrast. Od początku moich zabaw z pomiarami stosuję pierwszy sposób jako bardziej precyzyjny.

 

Ha 7 nm OM-1377

pomiary: Ha-93.0%, szerokość 7.1 nm

Wszystko OK, nie ma się do czego przyczepić. Jest sensowny zapas na "blue shift". Co prawda mój SVB będący klonem Optolonga ma transmitancję 97.5%, ale i tak jest bardzo dobrze. Można zostawić

 

OIII 6.5 nm OM-1378

pomiary: OIIIa-91.7%, OIIIb-12.8%, szerokość 7.2 nm

Dobry filtr, wyraźnie ustawiony na współpracę z dużą światłosiłą, przez co nie łapie pasma OIIIb. Deklarowane 6.5 nm szerokości to kolejna ściema, ale mimo to można zostawić 

 

SII 6.5 nm OM-1379

pomiary: SIIa-59.2%, SIIb-93.6%, szerokość 7.3 nm

Dotychczas mierzyłem już pięć egzemplarzy tego modelu i niestety ten okazał się najgorszy, gdyż ma źle ustawione pasmo transmisji. Co prawda nie ma tragedii: w typowych teleskopach będzie działał na tyle skutecznie, że mało kto by się zorientował, że coś jest nie tak. Zdecydowanie nie nadaje się do teleskopów o dużej światłosile, zwłaszcza z przeszkodą centralną, gdyż wtedy jego skuteczność będzie znikoma zdecydowanie poniżej oczekiwań. Szerokość pasma deklarowana i rzeczywista ponownie wyraźnie się różnią. Filtr pozostawia poczucie zawodu.

 

Do trzech powyższych filtrów producent dodał sfałszowane metryczki z wykresami widm podpisanymi indywidualnymi numerami filtrów.

 

LRGB

Pierwsza obserwacja to znakomite transmitancje. Można się jednak przyczepić do dwóch rzeczy:

- filtr R tak naprawdę jest zdecydowanie pomarańczowy, a nie czerwony; przepuszcza za dużo światła żółtego, byłoby lepiej gdyby jego pasmo transmisji zaczynało się 10-15 nm wyżej, dzięki czemu łapałby mniej LP;

- filtr B też niepotrzebnie sięga tak dalego w głęboki fiolet, z którego prawidłowym ogniskowaniem refraktory mogą sobie już słabo radzić.

Ogólnie jednak bardzo fajny zestaw. Osoby korzystające z niego pod bardzo ciemnym niebem z użyciem teleskopu zwierciadlanego powinny być zachwycone.

 

Edytowane 24 Października 2021 przez dobrychemik
Korekta istotnych informacji

[diver]

3 godziny temu, dobrychemik napisał:

Zupełnie różne filtry mają taki sam numer...

 

Jeżeli Oskar mówiąc "numer seryjny" masz na myśli unikatowy numer egzemplarza, to może być tak, że nie taki był zamysł producenta. Może to być po prostu właśnie jak sama nazwa mówi numer serii (albo numer partii), obejmujący wiele egzemplarzy z jednej partii produkcyjnej. Więc z zarzutem "matactwa" numerami byłbym ostrożny. Chyba że jesteś pewien (bo producent mówi o tym jasno), że to ma być numer egzemplarza a nie właśnie numer serii.

Nie zmienia to oczywiście faktu, że dwa egzemplarze z jednej partii produkcyjnej powinny mieć raczej jednakową jakość.

 

Edytowane 22 Października 2021 przez diver

[dobrychemik]

U Baadera numer jest numerem niby całej serii, w obrębie której filtry powinny być zbliżone charakterystyką. A zmierzone dwie sztuki są zupełnie różne.

Z kolei zaletą Optolongów jest to, że każdy ma unikalny, jednostkowy numer. Mam jednak mocne przesłanki za tym, że u tego producenta kolejne numery wcale nie muszą oznaczać, że te filtry powstały tuż obok siebie w czasie i przestrzeni. Piszę to na podstawie moich pomiarów L-eX, których sporo zmierzyłem, także egzemplarze o kolejnych numerach i wyglądało to niemalże losowo.

Podejrzewam, że renomowani producenci rzetelnie podchodzą do kwestii "numerologii" filtrów. Baader dla mnie prezentuje dokłsdnie ten sam poziom co chińskie marki. W sumie czemu nie, skoro to chińskie filtry.

[RMK]

23 minuty temu, diver napisał:

 

Jeżeli Oskar mówiąc "numer seryjny" masz na myśli unikatowy numer egzemplarza, to może być tak, że nie taki był zamysł producenta. Może to być po prostu właśnie jak sama nazwa mówi numer serii (albo numer partii), obejmujący wiele egzemplarzy z jednej partii produkcyjnej. Więc z zarzutem "matactwa" numerami byłbym ostrożny. Chyba że jesteś pewien (bo producent mówi o tym jasno), że to ma być numer egzemplarza a nie właśnie numer serii.

Nie zmienia to oczywiście faktu, że dwa egzemplarze z jednej partii produkcyjnej powinny mieć raczej jednakową jakość.

 

Właściwie sam sobie odpowiedziałeś. Jeśli proces produkcyjny jest oznaczony numerem lub filtr numerem indywidualnym to w obu przypadkach producent uwydatnił aż nadto kwestie kontroli jakości oraz powtarzalności produktu.

[diver]

2 godziny temu, dobrychemik napisał:

Zdecydowanie nie nadaje się do teleskopów o dużej światłosile

 

Oskar, co znaczy u Ciebie duża światłosiła? Czy mój Newton F5 to według Twoich kryteriów światłosiła duża czy mała?

[dobrychemik]

30 minut temu, diver napisał:

 

Oskar, co znaczy u Ciebie duża światłosiła? Czy mój Newton F5 to według Twoich kryteriów światłosiła duża czy mała?

 

Duża światłosiła to, mniej więcej, jaśniej niż F4. Ogólnie patrząc na cały zestaw mogłeś trafić gorzej.

Jutro lub pojutrze zrobię Ci symulacje dla Twoich teleskopów. Podaj mi komplet danych: apertura, ogniskowa, średnica przeszkody (dla refraktorów wystarczy jeden parametr - światłosiła).

[diver]

25 minut temu, dobrychemik napisał:

Podaj mi komplet danych: apertura, ogniskowa, średnica przeszkody

 

1. Newton

D=200, FL=1000, DLW=70, F=5

 

2. APO

F=4,5

 

[dobrychemik]

Z dedykacją dla Sławka

 

a) refraktor F/4.5 - transmitancje spadają do 45.4% oraz 85.0%

 

b) newton 1000/200/70 - jest minimalnie lepiej, bo 46.5% oraz 86.5%

 

I jeszcze inny przykład:

c) newton 600/150/63 (czyli GSO F/4) - 38.7% i 78.1%

 

[diver]

10 godzin temu, dobrychemik napisał:

Z dedykacją dla Sławka

 

Wielkie dzięki Oskar za te testy. Spróbuję jakoś podsumować swoje negatywne "emocje".

 

OIII

W dniu 22.10.2021 o 21:12, dobrychemik napisał:

OIIIa-91.7%, OIIIb-12.8%

Nie wiem, czy to dobrze że nie łapie OIIIb. Lepiej byłoby, gdyby obejmował obydwa?

 

SII

W dniu 22.10.2021 o 21:12, dobrychemik napisał:

Szerokość pasma deklarowana i rzeczywista ponownie wyraźnie się różnią. Filtr pozostawia poczucie zawodu.

Tu nie mam wątpliwości, że filtr jest do wymiany.

 

LRGB

W dniu 22.10.2021 o 21:12, dobrychemik napisał:

filtr R tak naprawdę jest zdecydowanie pomarańczowy, a nie czerwony; przepuszcza za dużo światła żółtego

 

W dniu 22.10.2021 o 21:12, dobrychemik napisał:

filtr B też niepotrzebnie sięga tak daleko w głęboki fiolet

 

Cóż, nie jest to powód do zadowolenia.

 

Oskar wyraża jakieś "słowa pocieszenia", ale chyba skłaniam się do tego żeby te filtry zwrócić. Za dużo tutaj jest różnych "ale".

[kubaman]

tylko co w zamian?

[diver]

1 minutę temu, kubaman napisał:

tylko co w zamian?

 

To co planowałem w zamian w planie B. Astronomik, czyli "oryginał" Astronomik.

[kubaman]

a to ok, popieram

[dobrychemik]

Miałem nosa, żeby dla drugiej sztuki Baadera OIII 4nm f2 CMOS zrobić nowe pomiary kątowe. Okazało się, że współczynnik załamania dla tego egzemplarza wyszedł wyraźnie inny niż dla pierwszego, felernego. I to pomimo tego samego numeru seryjnego! Nie ufajcie numerom seryjnym Baadera.

Konkrety:

- pierwszy - 2.19

- drugi - 2.10

 

A teraz symulacja skuteczności w RASA Kuby. Mogłoby być jeszcze trochę lepiej, ale i tak jest dobrze. Optymalna światłosiła to F/1.8 - oczywiście wyłącznie w układzie o dużej przeszkodzie centralnej.

[dobrychemik]

12 godzin temu, diver napisał:

Oskar wyraża jakieś "słowa pocieszenia", ale chyba skłaniam się do tego żeby te filtry zwrócić. Za dużo tutaj jest różnych "ale".

 

Sprawdziłem w moim archiwum. Od Astronomika mierzyłem tylko RGB, bez L-ki i ich widma wyglądają lepiej niż Optolonga - nie ma problemu ze zbyt szerokim pasmem R i B. Jeśli wyraźnie wyższa cena nie stanowi problemu, to rzeczywiście lepiej pójść w Astronomika. 

 

 

Edytowane 24 Października 2021 przez dobrychemik

[dobrychemik]

A teraz ciekawostka. Co można uzyskać, teoretycznie, mając dwa filtry o szerokości 2.9 nm i odpowiednio ustawionych pasmach transmisji oraz o bardzo dobrych gradientach?

 

Punktem wyjścia było rzeczywiste widmo dla Astrodona Ha 3nm. Zmierzona szerokość pasma wynosi 2.9 nm (dla transmitancji 50%). Zrobiłem symulację (prostą, bez uwzględniania wielokrotnych odbić) skuteczności dubletu takich filtrów różniących się odpowiednio ustawionym pasmem transmisji: jedno widmo przesunąłem "w lewo", drugie - "w prawo".

 

Efekt: filtr o transmitancji powyżej 80% i szerokości pasma 0.9 nm !!! Daje do myślenia...

Oczywiście koszt skompletowania takiego zestawu też nie pozostawia człowieka obojętnym  Jeśli jednak zrobić uboższy wariant: wziąć dwa względnie tanie filtry 7nm, to może dałoby się uzyskać względnie tanio filtr rzędu 3 nm? Z chińskimi filtrami jest ten plus, że mają duży rozrzut parametrów, więc dość łatwo byłoby skompletować odpowiedni zestaw  Na przykład ostatnio na giełdach jest wysyp filtrów Baadera 7-8 nm - zapewne każdy inny, w sam raz do takiej zabawy 

 

[szuu]

12 minut temu, dobrychemik napisał:

jest ten plus, że mają duży rozrzut parametrów, więc dość łatwo byłoby skompletować odpowiedni zestaw

a gdy rozrzut nie jest odpowiedni to zamontuj z przechyłem 

[Krzysztof z Bagien]

1 godzinę temu, szuu napisał:

a gdy rozrzut nie jest odpowiedni to zamontuj z przechyłem 

A jak jeszcze zrobimy tak, żeby móc regulować przechył obu filtrów, to wyjdzie nam z tego taki prawie etalon dla ubogich

[diver]

W dniu 24.10.2021 o 11:27, dobrychemik napisał:

Jeśli wyraźnie wyższa cena nie stanowi problemu, to rzeczywiście lepiej pójść w Astronomika. 

 

Pomyślałem, ostudziłem negatywne emocje i... szklanka z niepełnej stała się prawie pełna.

1. Fakt że filtr OIII prawie nie łapie OIIIb nie ma istotnego znaczenia, bo sygnał OIIIb i tak naturalnie jest znacznie słabszy niż OIIIa. Astronomik nie będzie tutaj w niczym lepszy.

2. Pasma R i B odrobinę szersze niż G nie będą miały jakiegoś negatywnego materiału dla obrazu. Astronomik niczego na lepsze tutaj nie zmieni.

3. Jedyny zonk: SII. Rozumiem słabość tego filtra, ale nie sądzę żeby filtr Astronomika dał mi więcej niż powiedzmy 20% uzysku średnio. A to oznacza tylko tyle, że siarkę będę musiał zbierać nieco dłużej.

 

Więc filtry zostają u mnie i czekają na pogodne noce.

W praktycznej analizie wyników testów pomógł mi kolega @Przemek Majewski, któremu również bardzo dziękuje za poświęcony mi czas. No i jeszcze raz wielkie dzięki dla Oskara za laboratoryjne testy.

 

Edytowane 25 Października 2021 przez diver

[dobrychemik]

Sławku, właśnie dlatego początkowo pisałem, że raczej nie zepsuję Ci humoru tymi wynikami - zakładałem, że zostawisz je sobie, bo choć nie są idealne, to w sumie są ok. Niełatwo musi być trafić na zestaw siedmiu chińskich filtrów, z których każdy będzie bardzo dobry.