Obiektywny test porównawczy filtrów

[dobrychemik]

Telenoweli ALP-T ciąg dalszy...

 

Tym razem postanowiłem sprawdzić jak by się poprawił mierzony przeze mnie kontrast w zakresie tlenu dla filtra OM-1480, gdyby miał przesunięte pasmo o 2 nm w kierunku dłuższych fal. Wyglądało by to po prostu pięknie: filtr miałby bardzo duży zapas na "blue shift" i łapałby niewiele z piku LP pochodzącego od wysokoprężnych lamp sodowych. Efekt w liczbach: wzrost kontrastu z 97.1 As do 183.8 As! Wynika stąd, że te filtry moją jeszcze duży potencjał i jeśli producent zechce je dopracować, to mogą zaoferować znacznie lepsze osiągi. A może okaże się z czasem, że naturalny rozrzut parametrów między kolejnymi seriami pozwoli znaleźć sztukę o takim ustawieniu pasma jak na załączonym hipotetycznym widmie?

 

Na wszelki wypadek przypomnę, że akurat obliczenia kontrastu obarczone są dużymi możliwymi błędami z uwagi na szereg przyjętych założeń, w szczególności:

- zakładam, że widmo LP w Mielcu jest reprezentatywne dla innych miast i nie zmieniło się od czasu pomiaru (wcale nie musi tak być)

- przyjąłem pewną arbitralną szerokość sygnału O III, dla którego jest liczony kontrast; zmieniając tą szerokość uzyskuje się nieco inne wyniki (tutaj jednak zmiana jest  niewielka).

Edytowane 22 Grudnia 2021 przez dobrychemik

[stratoglider]

Jak liczony jest kontrast w przypadku np f/4.0 ? Czy Twój wzorcowy filtr dla którego jest 100 As, też jest wtedy "zmieniony" do f/4.0 ?

Jeśli tak, to czy nie lepiej by było stosować stały wzorzec 100 As bez względu na sprawdzane f/ ? 

Albo czy nie lepiej by było jako wzorca 100 As przyjąć np coś fikcyjnego np filtr o szerokości 8.000 nm z płaską transmitancją 100 % i wycentrowany dokładnie w 0IIIa ? I

(jest to temat do zastanowienia)

[♥ Jan Bielański]

17 godzin temu, everr napisał:

Klękajcie narody!

@dobrychemik jesteś już postacią medialną...

6:15 i wtedy wchodzi on, cały na biało

Ja myślałem że to że trafiły mi się filtry z paprochami i jeden z wyraźną z rysą (filtr z rysą bardzo szybko w Teleskope-Service wymieniłem jako uszkodzony) to przypadek. Tu wychodzi że u baadera to norma, grrr...  Miałem zamiar przejść z 6,5nm na ultra narrow band 3,5nm, ale wychodzi na to że dobrze że tego nie zrobiłem bo bym mógł zgodnie z przysłowie zamienić siekierkę na kijek.

[dobrychemik]

24 minuty temu, stratoglider napisał:

Jak liczony jest kontrast w przypadku np f/4.0 ? Czy Twój wzorcowy filtr dla którego jest 100 As, też jest wtedy "zmieniony" do f/4.0 ?

Jeśli tak, to czy nie lepiej by było stosować stały wzorzec 100 As bez względu na sprawdzane f/ ? 

Albo czy nie lepiej by było jako wzorca 100 As przyjąć np coś fikcyjnego np filtr o szerokości 8.000 nm z płaską transmitancją 100 % i wycentrowany dokładnie w 0IIIa ? I

(jest to temat do zastanowienia)

 

Wzorcem 100 As jest widmo prosto z pomiaru, czyli dla nieskończenie małej światłosiły, a w praktyce f/10 daje już identyczne wartości. Dlatego nawet dla referencyjnego filtra L-eX kontrast zmienia się wraz ze zmianą światłosiły. Tą sztukę wybierałem pod względem jak najlepszej współpracy z f/4 i widać, że rzeczywiście spełnia ten warunek:

Co do innego wzorca, w sumie też by można było. Wziąłem takie, a nie inne wzorce, bo akurat miałem je już pod ręką i było mi tak wygodniej. A mam już tyle lat, że wiem, jak ważne jest w życiu nie komplikowanie go sobie ponad miarę

 

EDIT: A może rzeczywiście zmienię te wzorce... W sumie dobry pomysł. Jeśli już to zmieniać, to teraz póki jeszcze mało mam zebranych wyników kontrastu.

 

Edytowane 22 Grudnia 2021 przez dobrychemik

[stratoglider]

22 minuty temu, dobrychemik napisał:

Wzorcem 100 As jest widmo prosto z pomiaru, czyli dla nieskończenie małej światłosiły, a w praktyce f/10 daje już identyczne wartości.

Świetnie! To stwierdzenie wyjaśniło ostatnie moje wątpliwości, dobrze że tak to ustaliłeś.

 

Fajnie zobaczyć pomiary "wzorca" :-). Z uwagi na to co powyżej napisane, wynika, że w zaznaczonym obszarze, obydwie przerywane linie mają 100.00 As.

A śledząc te linie w lewo, to już zależy po prostu od tego, jak dany filtr jest "dopasowany" do danej światłosiły.

 

A najważniejsze, że wielkość nazwana "kontrast", faktycznie odzwierciedla kontrast w sposób liniowy :-)

[dobrychemik]

Spodobał mi się pomysł @stratoglider i zmodyfikowałem skalę kontrastu. Jako wzorzec będzie służył wyimaginowany idealny filtr trójpasmowy o transmitancji 100% w pasmach transmisji:

- OIII: 496.6 - 504.6 nm

- Ha: 652.4 - 660.4 nm

- SII: 668.4 - 676.4 nm

oraz o zerowej transmitancji dla wszystkich innych długości fal.

Przeliczenie "starszych" danych na "nowe" na obecnym etapie to żaden problem, bo dopiero kilka filtrów w ten sposób sparametryzowałem. Ogólnie wartości liczbowe będą teraz proporcjonalnie większe, gdyż mój dotychczasowy wzorzec, czyli Optolong L-eX ma teraz kontrast tlenowy 134.3 As, a wodorowy 226.4 As. 

 

EDIT:

Podmieniłem tabelę z wynikami liczbowymi oraz wykresy dla Antlii ALP-T - teraz kontrast jest już liczony względem nowego wzorca.

Edytowane 23 Grudnia 2021 przez dobrychemik

[dobrychemik]

Antlia ALP-T:

 

OM-1480 zostaje u mnie, pozostałe cztery sztuki wrócą do sklepu. Jeśli ktoś jest zainteresowany, to proszę rozmawiać z @teleskopy.pl teleskopy.pl Każdy egzemplarz w papierowym pudełku ma dołożony mały bilecik potwierdzający, że dana sztuka była mierzona wraz z podstawowymi wynikami, numerem pomiaru (np. OM-1482) oraz moim podpisem. Dodatkowo kupujący otrzyma pełny, trzystronicowy raport w wersji elektronicznej (.PDF). I jako wisienka na torcie: właściciel może mnie dodatkowo poprosić o wykonanie symulacji skuteczności filtra dla jego teleskopów.

 

A czy warto kupować te filtry? Nie ma co ukrywać: to są już drogie szkiełka. Nie są doskonałe. Jak na szerokość 5 + 5 nm mogłyby być lepsze. Pasmo wodorowe jest znakomite, tu nie mam jakichkolwiek zastrzeżeń. Natomiast tlen pozostawia niewielkie poczucie niedosytu. Mogłoby być lepiej. Niemniej nadal są to bardzo dobre filtry, trochę lepsze od mojego "superwyselekcjonowanego" Optolonga L-eX, z którego jestem bardzo zadowolony. Co ważne jednak, im mniej będzie lamp sodowych, a więcej LEDów, tym kontrast oferowany przez badane Antlie będzie wzrastał, zatem te filtry są dobrą inwestycją na przyszłość - z biegiem lat będą coraz skuteczniejsze.

 

Polecam.

 

 

Edytowane 23 Grudnia 2021 przez dobrychemik

[dobrychemik]

Małe uzupełnienie odnośnie wyznaczania kontrastu. Do tej pory liczyłem wzrost kontrastu związany z blokowaniem LP, czyli bardzo ważny parametr dla osób działających pod kiepskim niebem. Ale zdałem sobie sprawę, że warto wyliczać jeszcze drugi efekt związany z kontrastem, który będzie także przydatny podczas korzystania z filtrów pod czarnym, bieszczadzkim niebem. Chodzi mi o kontrast "gwiazdowy", czyli wzrost względnej intensywności mgławicy w porównaniu z intensywnością świecenia gwiazd - ten efekt jest niemal niezależny od jakości nieba. Opracowałem stosowny model i od teraz będę podawał dwie osobne wartości kontrastu: K(LP) i K(GW) dla każdego wąskiego pasma typu OIII i Ha. Wzorce 100 As będą takie same - hipotetyczne filtry 8 nm o transmitancji 100%/0% o idealnie wycentrowanych pasmach transmisji.

 

Ogólnie sprawa jest prosta: im wyższe wartości K(LP) i K(GW), tym lepiej. 

[polaris]

W dniu 18.10.2020 o 18:37, dobrychemik napisał:

Filtry jednozakresowe, czyli wszelkie OIII, Halfa, SII, a także OIII+Hbeta:

Filtry jednozakresowe 2020-10-18.pdf 2.51 MB · 208 pobrań

Dlaczego w tym opracowaniu nie ma tekstowej oceny obu Ultrabloków?

[dobrychemik]

Pewnie przeoczenie.

[Andrzej P.]

Mam pytanie do grona bardziej doświadczonego w sferze filtrów Czy firma SvBony potrafi robić powtarzalne dobre jakościowo filtry? Czy ktoś się spotkał z jakimiś wadami fabrycznymi tego producenta? Bo aż kusi kupić choćby na próbę takiego CLS-a, którego kolega dobrychemik fajnie przedstawił

Pozdrawiam kolegów

[dobrychemik]

8 minut temu, Andrzej P. napisał:

Mam pytanie do grona bardziej doświadczonego w sferze filtrów Czy firma SvBony potrafi robić powtarzalne dobre jakościowo filtry? Czy ktoś się spotkał z jakimiś wadami fabrycznymi tego producenta? Bo aż kusi kupić choćby na próbę takiego CLS-a, którego kolega dobrychemik fajnie przedstawił

 

Akurat filtry CLS są trudne do zepsucia. Mają tak szerokie pasma transmisji, że praktycznie nie da się nimi spudłować i problem ich ustawienia nie istnieje. Pozostaje jedynie zatroszczyć się o dobrą transmitancję, a to akurat w SVB CLS jest na bardzo wysokim/rewelacyjnym poziomie (zależnie od sztuki). Sporo ich już mierzyłem i nie trafiłem na nieudany egzemplarz. Jeśli szukasz 2.0" to znajdziesz na AliExpress, a jeśli 1.25" to zapraszam do PW.

[dobrychemik]

Właśnie zająłem się widmem Astrodona OIII 3nm. Jak to często bywa realna szerokość pasma jest trochę większa niż deklarowana, ale popatrzcie na kształt pasma transmisji! Po prostu piękne! Astrodon to mistrz gradientów, u żadnego innego producenta nie spotkałem tak stromych brzegów pasma transmisji.

[Nekro]

W dniu 14.02.2022 o 20:52, Andrzej P. napisał:

Mam pytanie do grona bardziej doświadczonego w sferze filtrów Czy firma SvBony potrafi robić powtarzalne dobre jakościowo filtry? Czy ktoś się spotkał z jakimiś wadami fabrycznymi tego producenta? Bo aż kusi kupić choćby na próbę takiego CLS-a, którego kolega dobrychemik fajnie przedstawił

Pozdrawiam kolegów

Mam na sprzedaż Svbony CLS 2" od @dobrychemik, więc taki z pomierzonym widmem.

[Andrzej P.]

Już niestety zamówiłem w ChRL...

[dobrychemik]

Wczorajsza rozmowa z @pablo12311 zachęciła mnie do ponownej próby zmierzenia się z problemem, który kiedyś odpuściłem, bo uznałem za zbyt skomplikowany. Ale może ktoś mi pomoże...

Ideę przedstawiam na rysunku. Ogólnie chodzi o to, by móc modelować skuteczność filtra nie tylko w środku sensora, ale i w dowolnej odległości od środka. Różnica w złożoności problemu jest olbrzymia.

To co potrzebuję to sposób na analityczne wyliczenie powierzchni filtra, która przepuszcza światło padające w danej odległości od środka matrycy.

[MaciejW]

Nie chcę mi się wierzyć, aby filtr miał inną transmisje na brzegu, spodziewałbym się, że powłoki są napylane w dużej komorze gdzie filtry poruszają się planetarnie, obracając się wokół się wokół dwóch równoległych osi coś jak w linku poniżej  https://angstromengineering.com/tech/fixturing/planetarydome/

 

ale żeby to potwierdzić może wystarczy jakaś apertura w formie szufladki przed filtrem? Na przykład ograniczyć pole do koła o średnicy 3mm i przesuwać to koło na środek filtra i na jego brzeg?

 

Może efekt u Pablo wynika bardziej z tego jak zachowuje się spektrum transmisji gdy światło pada na niego pod kątem?

[dobrychemik]

Tutaj mi nie chodzi już o nierównomierność napylenia powłok. Może i są takie filtry mające z tym problem, ale tym się nie zamierzam zajmować. Moim celem są symulacje skuteczności filtra w całym polu widzenia sensora.

Docelowo chciałbym opracować kompleksowe narzędzie uwzględniające wszystko co da się modelować, tak aby móc oceniać działanie filtra z konkretnym teleskopem i konkretną kamerą:

- teleskop: ogniskowa, apertura, przeszkoda centralna, winietowanie

- kamera: rozmiar sensora, zależność czułości od długości fali

- filtr: widmo transmisyjne, współczynnik załamania, rozmiar filtra, odległość od matrycy

 

Obecnie niestety jestem zawalony pracą, ale snuję plany, że może w wakacje siądę nad tym i zrobię takie narzędzie. 

Edytowane 6 Marca 2022 przez dobrychemik

[ZbyT]

2 godziny temu, MaciejW napisał:

Nie chcę mi się wierzyć, aby filtr miał inną transmisje na brzegu, spodziewałbym się, że powłoki są napylane w dużej komorze gdzie filtry poruszają się planetarnie, obracając się wokół się wokół dwóch równoległych osi coś jak w linku poniżej  https://angstromengineering.com/tech/fixturing/planetarydome/

 

To źle sobie to wyobrażasz. Filtry na pewno nie są robione w ten sposób gdyż tak naparowuje się aluminium, a na pewno niczego się nie napyla. Raczej spodziewałbym się osadzania warstw z fazy gazowej lub ciekłej. Marek pewnie będzie wiedział

 

pozdrawiam

[pablo12311]

@dobrychemik dobrze, że temat nie pozostał Ci obojętny. Co do transmisji mojego filtra na całej jego powierzchni to nie mogę się wypowiedzieć. Nie posiadam narzędzi do takich pomiarów. Zauważyłem tylko to, że na flacie pełnej klatki występuje zabarwienie w kolorze czerwonym na jej brzegu. Wyglądało to jakby filtr był wycięty z brzegu tafli szkła gdzie do końca powłoki nie były dobrze napylone (takie moje podejrzenia, podkreślam nie wiem czy słuszne). Obrócenie filtra powodowało przemieszczenie się zabarwienia zgodnie z jego obrotem.  Powłoki zewnętrzne (odblaskowe) wyglądały dobrze, nie zauważyłem różnic na jego powierzchni.

[MaciejW]

10 godzin temu, ZbyT napisał:

 

To źle sobie to wyobrażasz. Filtry na pewno nie są robione w ten sposób gdyż tak naparowuje się aluminium, a na pewno niczego się nie napyla. Raczej spodziewałbym się osadzania warstw z fazy gazowej lub ciekłej. Marek pewnie będzie wiedział

 

pozdrawiam

Czyli nie wiesz jak to się robi, ale wiesz ktoś inny nie wie? Nie rozumiem takiej logiki. 

Powłoki na filtry interferencyjne to wielowarstwowe powłoki tlenków, wytwarzane w próżni przez różne techniki PVD, najczęściej przez 'napylanie'. Takie planetarne obracanie szkiełek podczas procesu pomaga otrzymać równomierne grubości.

Masz przykładowe zdjęcie http://cdm-optics.com/the-functionalities-of-optical-coating-systems/

 

Przypuszczenie Pablo może być trafne, jeśli filtry są cięte po wytworzeniu powłok, kto wie co się dzieje w takiej fabryce, może obracane jest tylko w 1 osi.

 

@dobrychemik Podoba mi się Twoje podejście. Marzy mi się układ, aby mierzyć transmisje na całej powierzchni filtra na raz, wiązka zbieżną lub rozbieżna, której kąt odpowiadałby swiatlosilnemu teleskopowi. Wymagałoby to pewnie adaptera ze 3 soczewek, ale żaden ze mnie optyk.

[ZbyT]

28 minut temu, MaciejW napisał:

Czyli nie wiesz jak to się robi, ale wiesz ktoś inny nie wie? Nie rozumiem takiej logiki. 

Powłoki na filtry interferencyjne to wielowarstwowe powłoki tlenków, wytwarzane w próżni przez różne techniki PVD, najczęściej przez 'napylanie'. Takie planetarne obracanie szkiełek podczas procesu pomaga otrzymać równomierne grubości.

 

twoje problemy ze zrozumieniem i logiką jakoś mnie nie dziwią, a sprawa jest prosta

nigdy filtrów nie robiłem, a nawet mnie to specjalnie nie interesowało, za to Marek ma na ten temat pojęcie

 

jak sam piszesz filtry robi się techniką napylania, a to planetarne obracanie stosuje się podczas naparowywania, a nie napylania

w przypadku naparowywania to oczywiste bo chodzi o to by wyeliminować wpływ różnej długości drogi swobodnej naparowywanych atomów, a ta ma wpływ na grubość naparowywanej warstwy. Zresztą to nie jedyny sposób bo stosuje się jeszcze specjalne kierownice

w przypadku napylania to bez sensu bo wiązka naładowanych jonów jest kierowana i odchylana za pomocą pola elektrycznego lub magnetycznego więc droga swobodna tych jonów nie ma żadnego znaczenia, a właściwie to nawet nie mamy z nią do czynienia bo jony są przyspieszane w polu elektrycznym czyli nie poruszają się swobodnie

 

technika cienkowarstwowa jest częścią mojego zawodu więc robiłem warstwy metodą naparowania i napylania, a nawet musiałem zdać egzaminy z próżni i cienkich warstw (z grubych warstw też ale to całkiem inna historia)

 

zademonstrowałeś układ służący do naparowywania twierdząc, że służy do wyrównania warstw metodą napylania. Gdybym walnął takiego babola na egzaminie to do dzisiaj w ITE mieliby z tego ubaw

 

pozdrawiam

[abo]

Przeczytałem całość...  i dalej nie wiem

 

@dobrychemik chcę kupić filtry 2" HaLRGB z zastosowaniem do apo F6 albo RC8 F8, kamera 2600MM

Wybrać Optolongi czy Antlię? Różnica ceny 2x czy jakość "średnio" też?

Ha 3nm czy 7nm? Z jednej firmy czy nieistotne?

 

Dziękuję 

Edytowane 15 Marca 2022 przez abo

[dobrychemik]

LRGB od Antlii nie miałem okazji mierzyć (a przynajmniej nie przypominam sobie). Antlia wydaje się lepsza, choć tak samo jak Optolong kantuje z dodawanymi do filtrów widmami, więc pod względem wiarygodności to dla mnie ten sam poziom. Nic nie doradzę, bo kupowanie jednych i drugich to zakup kota w worku. Sam chętnie bym dla jakiegoś sklepu pomierzył parę filtrów 3nm, żeby móc kupić coś naprawdę pewnego.

[rambro]

6 godzin temu, abo napisał:

Przeczytałem całość...  i dalej nie wiem

 

@dobrychemik chcę kupić filtry 2" HaLRGB z zastosowaniem do apo F6 albo RC8 F8, kamera 2600MM

Wybrać Optolongi czy Antlię? Różnica ceny 2x czy jakość "średnio" też?

Ha 3nm czy 7nm? Z jednej firmy czy nieistotne?

 

Dziękuję 

Wymieniłem Optolong LRGB na Antlia. Po wymianie tylko jedna sesja więc za mało, aby obiektywnie ocenić . Na razie do LRGB Antlia nie mam sie do czego doczepić. W Optolong najgorszy był filtr niebieski, bo dawał najbardziej widoczne halo z moim setupem na jasnych gwiazdach. Jest jeszcze Astronomik i Baader do rozważenia. Używam Optolong ha 7nm i ten jest ok. Jeśli mieszamy filtry różnych firm to lepiej miec filtry o tej samej grubości bo ostrość jest wtedy w tym samym miejscu.