M51 - przygoda od zera

[piotr.d]

Hej! 

 

Pomyślałem o stworzeniu wątku w którym będę pokazywał postęp w nauce astrofotografii, gdzie każdy zaczynający od zera - tak jak ja - będzie mógł po kolei dowiedzieć się o klasycznych błędach i ułatwić sobie ścieżkę nauki. W miarę możliwości będę do znudzenia fotografował ten sam obiekt żeby łatwo było widać postępy. Wybór padł na M51. Jest wysoko nad horyzontem więc będzie na początek mniej problemów z godzinami obserwacji.

 

Wczoraj zebrałem:

30 klatek light, ISO 400, czas ekspozycji 120s

15 klatek dark, ISO 400, czas ekspozycji 120s

 

Zdjęcia wykonywałem z miasta

Skywatcher Newton 150/750

Canon EOS 1100D

Montaż NEQ6, prowadzenie z pilota, bez guidingu kamerą.

Klatki złożyłem w Siril, cała "obróbka" to poprzesuwanie kilkoma suwakami kontrastu i ostrości.

 

Bądźmy szczerzy, efekt jest dopuszczalny dla nowicjusza jak ja, ale ogólnie rzecz biorąc beznadziejny Zobaczymy co uda się z tym zrobić przez kilka najbliższych miesięcy.

 

Nie da się wyeliminować wszystkich problemów za jednym razem, więc chyba zacząłbym od tych dwóch:

1. pojechane gwiazdy (prowadzenie? koma?)

2. dziurki w gwiazdach (ostrość? kolimacja?)

 

 

1. Dwuminutowe naświetlanie - z tego co słyszałem - nie powinno być problemem dla NEQ6. Lunetkę biegunową ustawiłem najbardziej dokładnie jak potrafiłem korzystając z aplikacji na Androida SynScan Init. Procedura była następująca:

- ustawiam montaż "na oko" na gwiazdę polarną

- montaż wypoziomowany, twarde podłoże

- wysuwam pręt przeciwwagi ustawiam oś rektascencji tak aby pręt był skierowany w dół,

- obracam oś deklinacji o 90 stopni tak aby "odkryć" lunetkę biegunową

- odpalam SynScan Init, aplikacja wczytuje dane z telefonu (data, godzina, pozycja GPS) i wyświetla mi gdzie powinna znajdować się gwiazda polarna na siatce w lunetce biegunowej

- kręcę śrubami montażu tak, aby ustawić gwiazdę w odpowiednim miejscu

- obracam oś deklinacji o 90 stopni, teleskop jest teraz skierowany mniej-więcej w kierunku gwiazdy polarnej

- dane z SynScan Init wprowadzam do pilota montażu

- robią 1-star alignment na Arcturus, potwierdzając gwiazdę w środku pola zarówno w szukaczu jak i w okularze jaki założyłem na chwilę do teleskopu

 

 

2. Gwiazdy - nawet te w środku pola - mają w sobie "dziurki". Wydaje mi się że jest to kwestia złego ustawienia ostrości. Moja procedura jest następująca:

- Po ustawieniu wszystkiego jak w poprzednim punkcie, wymieniam okular w teleskopie na lustrzankę

- Zakładam maskę Bahtinova

- Przełączam w aparacie podgląd na ekran, powiększam sobie obraz na ekranie maksymalnie

- Staram się wyrównać "ramiona" tak aby ta środkowa kreska była w równych odstępach od ramion X

- Dokręcam śrubę regulacji patrząc jednocześnie czy ta środkowa kreska przy dokręcaniu mi się nie przesunęła.

 

Bardzo się przyłożyłem wczoraj do tej procedury, nie jestem w stanie ustawić gwiazdy polarnej bardziej precyzyjnie niż tak jak zrobiłem wczoraj. Nie jestem też bardziej dokładnie ustawić ręcznie ostrości za pomocą siatki.

 

W załączniku obok zdjęcia M51 jest zdjęcie Arcturus które naświetlałem wczoraj tuż po powyższej procedurze przez 120s dla testu.

To co się rzuca w oczy to fakt że zarówno na zdjęciu M51 jak i na tym testowym gwiazdy są pojechane "do środka". Wygląda to tak jakby środek był OK natomiast w rogach przesuwały się one z czasem od zewnątrz ku środkowi. To mi sugeruje że nie jest to kwestia złego ustawienia na gwiazdę polarną ale raczej kwestia optyki. Czy to jest książkowy przykład braku korektora komy a prowadzenie było OK?

 

Jeżeli chodzi natomiast o "puste środki" gwiazd. Na zdjęciu testowym wygląda wszystko z grubsza w porządku. Dopiero na M51 wychodzi że coś jest nie tak. Czy to możliwe że ostrość się rozregulowała? Jak sobie z tym radzić? Motofocuser? Sprawdzanie ostrości po każdym zdjęciu? Ja się zorientowałem że coś jest nie tak dopiero jak wypaliłem 30 klatek (korzystam z automatycznego wyzwalacza).

 

Bardzo dziękuję za pomoc!

 

 

[Gość wessel]

Zacznijmy od podstaw - tak to jest klasyczny przykład braku korektora komy.

A puste środki gwiazd to raczej nie umiejętna obróbka a prawie na pewno nieumiejętne posługiwanie się krzywymi.

[Piotr4d]

Hmm... czego my tu nie mamy- aha już wiem, brakuje aberracji chromatycznej 

Sorry za mały żarcik.

A teraz poważnie. Masz chyba komplet niedoskonałości obrazu. Po kolei wszystkie można ogarnąć. 

W kwestii komy wystarczy dokupić korektor. Popularne są MPCC Baadera i poniżej tej pułki nie radził bym schodzić. Droższe ale znacznie lepszy jest korektor GPU. Po zakupie korektora trzeba się jeszcze pomęczyć dobraniem odległości korektor-matryca.

Ostrość najłatwiej ogarniesz maską Bahtinova. Genialnie proste i 100% skuteczne narzędzie. 

Odblaski- na zdjęciu Arktura widać szereg "lewych" spajków. Przyczyn może być kilka, ale najprawdopodobniej są to odblaski od niewyczernionego ( z zewnątrz) draw tube wyciągu i/lub do łapek trzymających lustro główne w celi, które można przysłonić niewielką diafragmą.

Pociemnieniu na rogach kadru można zaradzić stosując klatki kalibracyjnych Flat. 

No i pozostaje obróbka zdjęcia. Jak pewnie wiesz, same suwaki to za mało aby uzyskać dobry efekt.

Na koniec dygresja donośnie prowadzenia. Prawda, N150/750 dla EQ6 nie jest wyzwaniem względem nośności. Jednak jest kilka innych czynników determinujących dobre prowadzenie tj. skala obrazu, wysokość fotografowanego obiektu nad horyzontem, dokładność ustawienia na NP. Twoje fotki wydają się nie pojechane, jednak niedokładności mogą być delikatnie maskowane przez komę. Bez guidingu w astrofotografii długoczasowej wiele nie zdziałasz.

 

[OBERON RD]

Koma jak w mojej Sigmie 30/1,4.

Zobacz, czy na kolejnych klatkach masz coraz bardziej nieostre gwiazdki, to znaczy, że teleskop nie był wychłodzony. Bo Arktur jest OK, potem coś się działo - albo temperatura albo ruch wyciągu). W lutym 2 h zdjęć z ogniskowej 500 mm straciłem, bo tylko 3 klatki były ok, potem zrobiły się obwarzanki. Ale w pokoju 23*C a na zewnątrz było -2*. Teraz wystawiam prędzej albo w przypadku teleobiektywu wstępnie trzymam parę godzin w lodówce. A i tak raz na godzinę ( lub na początku sesji po 30 min kiedy optyka wyrównuje temperatury) warto oderwać się od komputera czy książki i sprawdzić jaka ostrość ma setup.

Ale Twój post z wymienieniem co robisz - dobry do wydrukowania check listy co trzeba zrobić   Dodaj jeszcze punkty: zapasowe baterie, bo jak zimno to tracą pojemność, zapasowa karta pamięci, sprawdzić format (CR2) i czułość zapisu ( bo czasem wstępnie ustawiając robisz pewnie szybkie przy ISO 6400, a zdjęcia potem na 400 czy 800 ISO).

Czystgo nieba!

[piotr.d]

 

Bardzo dziękuję za wszystkie odpowiedzi!

 

On 3/22/2020 at 3:48 PM, Piotr4d said:

Hmm... czego my tu nie mamy- aha już wiem, brakuje aberracji chromatycznej 

 

On 3/22/2020 at 2:35 PM, wessel said:

Zacznijmy od podstaw - tak to jest klasyczny przykład braku korektora komy.

Dokupuję korektor i będę próbować jeszcze raz!

 

On 3/22/2020 at 2:35 PM, wessel said:

A puste środki gwiazd to raczej nie umiejętna obróbka a prawie na pewno nieumiejętne posługiwanie się krzywymi.

On 3/22/2020 at 5:02 PM, OBERON RD said:

Zobacz, czy na kolejnych klatkach masz coraz bardziej nieostre gwiazdki, to znaczy, że teleskop nie był wychłodzony. Bo Arktur jest OK, potem coś się działo - albo temperatura albo ruch wyciągu).

Załączyłem do tego posta jedną z pierwszych klatek. Jeżeli tam środki też są puste to czy jest to kwestia obróbki czy złego ustawienia ostrości? Wydawało mi się że na klatkach gwiazdy powinny być punktowe jeżeli ostrość jest dobra. Z tym że ja się nie znam

 

On 3/22/2020 at 3:48 PM, Piotr4d said:

Ostrość najłatwiej ogarniesz maską Bahtinova. Genialnie proste i 100% skuteczne narzędzie. 

Właśnie próbowałem to ogarnąć maską i patrząc przez aparat ustawienie było dobre. Również testowe zdjęcie Arktura wygląda OK. Wydaje mi się że albo ostrość się rozregulowała albo jest to kwestia temperatury tak jak piszecie. Muszę przyznać że w ogóle nie pomyślałem o wychłodzeniu tuby.

 

W związku z tym dwa pytania odnośnie praktyki:

- Wystawiam tubę i aparat (?) 30 minut przed sesją, czy tak? Tuba powinna być już odkryta (zdjęty dekiel z góry)? 

- Jeżeli dobrze zakręciłem regulację ostrości to czy jest szansa że się rozkalibruje? Jak to z powrotem przekalibrować? Będę musiał znów przejechać na jakąś jasną gwiazdę i potem znów na obiekt, przestawi mi się wyrównanie kadru wtedy 

 

On 3/22/2020 at 3:48 PM, Piotr4d said:

Odblaski- na zdjęciu Arktura widać szereg "lewych" spajków. Przyczyn może być kilka, ale najprawdopodobniej są to odblaski od niewyczernionego ( z zewnątrz) draw tube wyciągu i/lub do łapek trzymających lustro główne w celi, które można przysłonić niewielką diafragmą.

Czy mógłbym prosić o jakiś link jak to powinno wyglądać? Tubę miałem wyciemnianą swojego czasu w Astrokraku ale tylko od środka.

 

On 3/22/2020 at 2:35 PM, wessel said:

A puste środki gwiazd to raczej nie umiejętna obróbka a prawie na pewno nieumiejętne posługiwanie się krzywymi.

Jeżeli znacie jakieś dobre źródło jak powinno się to robić byłbym bardzo wdzięczny za link. Obejrzałem masę materiałów na YouTube ale nie znalazłem nic co by to dobrze tłumaczyło. Na stronach internetowych jakie przeglądałem są to też często informacje jedynie szczątkowe.

[OBERON RD]

Wystaw tubę na godzinę przed, może być w poziomie, aby rosa nie siadała do środka. Brak dekielka nie zaszkodzi jak jest w poziomie. Aparat przed zdjęciami, chyba, że masz zapasowe baterie.

Latem też wystaw, ale w cieniu, a nie w świetle słońca.