Skocz do zawartości

M29 - paradoks kolorystyczny gwiazd


diver

Rekomendowane odpowiedzi

M29 (Wieża Chłodnicza) to malutka, ale charakterystyczna gromada otwarta w Łabędziu, na skraju dość intensywnego obszaru HII, w pobliżu gwiazdy Sadr. Byłem nią zafascynowany podczas moich pierwszych obserwacji wizualnych i teraz w jasne noce czerwcowe do niej wracam.

Około rok temu prezentowałem tutaj jej bardzo skromny widoczek z mojego achromata. @wessel skwitował wtedy mój bardzo skromny obrazek tak:  "Dlaczego masz tylko niebieskie gwiazdki i białe? A jaki jest powód skalowania do 900x600? Zobacz jak tam kolorowo jest !", zamieszczając na dowód jakąś fotkę z netu w bardzo dziwnej kolorystyce gwiazdek. :)

No właśnie, jest pewien problem z odwzorowaniem kolorów gwiazdek tej gromady, ale o tym na końcu. Póki co garść informacji o gromadzie.

 

Typ gromady wg Trumplera to III3p, choć inni obserwatorzy klasyfikowali ją zgoła inaczej. Jasność: magV 7,1; średnica obserwowalna: ~7'.
Jest to bardzo młoda gromada otwarta, związana z obszarem mgławicowym. Jej wiek szacowany jest na ~13 mln lat (młódka dla kolegi @HAMAL ;)). Odległość szacowana na ~4000 ly. Średnica tylko ~11 ly. Liczebność składników szacowana jest na ~50, choć katalog CDS numeruje ich więcej. Pięć najbardziej gorących gwiazdek to olbrzymy typu widmowego B0.

 

Najjaśniejszą gwiazdą znajdującą się w obszarze gromady jest podwójny układ zaćmieniowy V2031 Cyg.
Jasność obserwowalna: magV 8,55; typ widmowy: F0III;  B-V Colour Index: 0,42; temp: 6635 K; odległość: ~1100 ly; jasność absloutna: ~0,7.
Ta gwiazda uczestniczy w charakterystycznym układzie gwiazd gromady, ale czy jest ona jej składnikiem? Wydaje się że nie, ponieważ leży ona znacznie bliżej niż szacowana odległość gromady.

 

Najjaśniejsza gwiazda kadru to: 40 Cyg (HIP10090); magV 5,6; typ widmowy A3.

 

Na mapce oznaczyłem ciemną mgławicę DOBASHI 2345.

 

Setup: HEQ5 belts, UNC 1000/f5, ZWO ASI294 Pro, filtr Astronomik CLS
Zbieranie: APT, 76 x 120 s RGB, gain 180, temp. -10
Obróbka: DSS, PIX, GIMP2, crop 3400 x 2550 , resize 2000 x 1500

 

M29_1_crop_3400_2550_resize_2000_1500.thumb.jpg.4fd15a5283f615742c973ee30d67cb97.jpg

M29_crop_3400_2550_resize_2000_1500_grey_Annotated.thumb.jpg.b807e330acae25ab73d01909ddb4aa53.jpg

 

Na koniec o kolorystyce gwiazd w M29 i okolicach. Poniżej lista kilku gwiazdek w obszarze gromady i w pobliżu, które oznaczyłem na mapce, posortowane według jasności obserwowalnej. Zwróćcie uwagę na typy widmowe i kolory na fotce.
HD194378 (cytowana wyżej V2031 Cyg): magV 8,6; typ F0 (żółto-biały) - na obrazku biało-niebieska
HD229234: magV 8,9; typ O9 (błękitna) - na obrazku biało-żółta
HD229238: magV 8,9; typ B0 (jasnobłękitny) - na obrazku biało-żółta
HD229239: magV 9,1; typ B0 (jasnobłękitny) - na obrazku biało-żółta
HD194447: magV 9,1; typ A0 (biały) - na obrazku biało-niebieska
HD229221: magV 9,3; typ B0 (jasnobłękitny) - na obrazku żółto-biała
HD229227: magV 9,4: typ O9 (błękitna) - na obrazku biało-żółta
TYC3152-1309-1: magV 10,2; typ B0 (jasnobłękitny) - na obrazku biało-żółta
HD229253: magV 10,2; typ A2 (biały) - na obrazku biało-niebieska
HD229261: magV 10,6; typ B8 (jasnobłękitny) - na obrazku niebiesko-biała
HD229233: magV 10,9; typ B0 (jasnobłękitny) - na obrazku niebiesko-biała

 

Widać więc, że gorące gwiazdy w obszarze gromady typów widmowych B na obrazku mają kolor biało-żółty! Gwiazdy leżące poza obszarem gromady są w sensie kolorystycznym odwzorowane na obrazku zgodnie z oczekiwaniami.
Dość długo męczyłem obróbkę kolorystyczną tego materiału, ale gorące gwiazdy gromady nie chciały być niebieskie. Używałem nawet w PIX on-line Photometric Color Calibration. Efekt ten sam: gorące gwiazdy typu B są po obróbce nadal biało-żółte.
Sięgnąłem też porównawczo do odwzorowania DSS portalu CDS. Jak widać niżej tam kolory takie, jak u mnie na obrazku.

 

M29_CDS.jpg.094fe70c08a1f88d5de97fd37970544d.jpg

 

W pojęciu większości forumowiczów zapewne przynudzam i podejmuję jakiś nieistotny temat. ;) A może jednak ktoś potrafi wyjaśnić ten paradoks kolorystyczny gorących gwiazd? :)

 

  • Lubię 7
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

44 minuty temu, HAMAL napisał:

Pył międzygwiezdny pochłonął część widma, czerwień i podczerwień lepiej je przenika ? :)

Wobec tego jak traktować informacje o typach widmowych gwiazd? Czy one określają to, co widzimy z Ziemi (czyli kolor wynikający z rzeczywistego koloru gwiazdy, przefiltrowanego przez pyły), czy kolor, że tak powiem, „bezwzględny” (czyli taki, jaki widzielibyśmy, gdyby nie było po drodze pyłów i innych pochłaniaczy)?

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

17 godzin temu, Piotr K. napisał:

Wobec tego jak traktować informacje o typach widmowych gwiazd? Czy one określają to, co widzimy z Ziemi (czyli kolor wynikający z rzeczywistego koloru gwiazdy, przefiltrowanego przez pyły), czy kolor, że tak powiem, „bezwzględny” (czyli taki, jaki widzielibyśmy, gdyby nie było po drodze pyłów i innych pochłaniaczy)?

Do mojego zeszłorocznego posta na temat M29 ciekawy obrazek i komentarz dodała koleżanka @Thymo. Na swoim obrazku obok typu spektralnego oznaczyła wizualny wskaźnik koloru B-V dla przedmiotowych gwiazdek. Cóż się okazuje? Ano właśnie że wizualny wskaźnik B-V tych gwiazd zupełnie nie odpowiada typowi spektralnemu. A wynika to faktycznie z absorpcji międzygwiazdowej świtała gwiazd.  Różnicę między wskaźnikiem B-V obserwowalnym a normalnym określa współczynnik E(B-V). Źródło informacji: https://en.wikipedia.org/wiki/Color_index

 

Jako ciekawostkę poniżej pokazuję jeszcze obraz M29 w dwóch odwzorowaniach Viziera: DSS (wizualnym) i 2MASS (w podczerwieni). Okazuje się, że gorące gwiazdy gromady M29 świecą dość intensywnie również w podczerwieni.

 

14 godzin temu, HAMAL napisał:

eeee yyyy :uhm: :D

eeee? eeee!

yyyy? yyyy!

:icon_biggrin:

 

M29_Vizier.gif.ea1e0feb283a9d0a9c7f0a6de453a8d1.gif

 

 

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

6 godzin temu, diver napisał:

Okazuje się, że gorące gwiazdy gromady M29 świecą dość intensywnie również w podczerwieni.

Jeżeli tak, to czemu jedyna niebieska w DSS gwiazda przygasa na 2MASS a nie wali jeszcze mocniej niż reszta?

 

Wniosek?

 

Wydaje się że intensywnie w niej świeca bo łona jedynie przeniknęła do nas :D

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

16 godzin temu, HAMAL napisał:

Jeżeli tak, to czemu jedyna niebieska w DSS gwiazda przygasa na 2MASS a nie wali jeszcze mocniej niż reszta?

Masz na myśli V2031 Cyg? Jeżeli tak to powtórzę, że moim zdaniem ta gwiazda nie jest członkiem gromady M29. Jej odległość została oszacowana na 4x mniejszą, niż odległość M29.

Jeżeli masz na myśli inną gwiazdę, wskaż ją dokładnie proszę.

Poruszając ten temat, miałem na myśli gwiazdy zakwalifikowane do gromady. Pomimo znajdujących się tam podobno wielu gorących olbrzymów, praktycznie żadna z gwiazdek gromady w wizualnym odbiorze nie jest niebieska.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.