Kilka mniej znanych (ale jakże pięknych!) mgławic planetarnych

MichalKaczan · 21 Sierpnia 2020

Oj, jak ja dawno nie bylem na obserwacjach. Jak wygłodniały pies pognałem na miejscówkę najpierw w Namysłowie, a następną nockę w Sudetach. Ta druga jak zwykle zaskoczyła warunkami, pomimo jaśniejszego nieba wg mapy LP. Listę obserwacyjną miałem przygotowaną już w czerwcu, ale najpierw białe noce, a później słaba pogoda wystawiła moje nerwy na próbę.
Ale do rzeczy. Na tapetę wziąłem mgławice planetarne, zwykle pomijane lub mało znane. Okazuje się, że wizualnie jest tam kilka perełek. Wróciłem też do dwóch (A70 i A72), bo chciałem spróbować trochę innego podejścia do tych obiektów. Jak zwykle nie żałowałem im czasu, poświęcając na każdy obiekt około pół godziny. Sprzęt jak zwykle: T16", Lumicon OIII i reszta szkiełek.
I tak:

Sharpless 2-71 w Orle, 2.1'x1.2', 12.30mag

https://www.cloudynights.com/topic/480155-planetaries-in-eagle-sharpless-2-71-and-ngc-6781/

Korzystam ze SkySafari i w przypadku tego obiektu aplikacja wskazuje 2 pozycje na niebie i to w dodatku obydwie błędne. Na szczęście jedna z nich myli się tylko nieznacznie, więc z racji sporej jasności nie jet to problemem.

Delos 14mm(135x) i OIII - niespodziewanie jasna i spora mgławica, świetnie reagująca na filtr OIII. Widoczna także w UHC i bez filtra (słabo).Jasną gwiazdę centralną otacza podłużne, dość spore halo. Prawa część jest wyraźnie jaśniejsza. W BCO 10mm (186x), raz na jakiś czas na tle mgławicowości odcina się delikatne, ciemniejsze wcięcie w miejscu gwiazdy centralnej. Naprawdę świetny cel.

Abell 70 w Orle, 0.8'x0.7', 14.70mag

Planetarka widoczna już w okularze przeglądowym 24mm z filtrem OIII, jednak nie jest zbyt oczywista. Najlepszy widok miałem w Delosie 8mm(232x) i Delite 5mm (370x) bez filtra. W końcu dostrzegłem podłużne pojaśnienie na tle planetarki, będące odległą galaktyką tła. Obiekt niełatwy, ale zmagania z nim dały mi sporo frajdy

Widok w okularze świetnie oddaje szkic:

https://deepeye.hu/en/drawings/abell70.html

Abell 72 w Delfinie, 2.2'x2.0, 12.70mag

http://astro-kooperation.com/?attachment_id=454

Cel na większe źrenice wyjściowe, ale od dawna czaiłem się by wyłuskać z niej coś więcej niż tylko szarą plamkę światła. Wszak fotograficznie jest po prostu piękna! Nie mogłem tego tak zostawić.
Najlepszy widok miałem w orciaku BCO 10mm (świetny okular do DSO za psie pieniądze) i OIII, w którym to mgławica była nadal widoczna! Pierwszy raz mogłem ją dostrzec przy takiej źrenicy tak wyraźnie. W tym powiększeniu, widać, że jej jasność powierzchniowa nie jest jednolita, ale zaczynają wyskakiwać ciemniejsze miejsca!. Są bardzo ulotne, ale kilka razy sprawdzam i widok jest ten sam
Delos 8mm (232x) to już za dużo, robi się. Pod ciemnym niebem to piękna planetarka.

MWP1 w Łabędziu, 13'x9', jasność ???

https://astropolis.pl/topic/73051-mgławice-matuzalem-mwp-1-i-alves-1-w-łabędziu/

Nie znalazłem nigdzie informacji o jasności tej mgławicy. W SkySafari jej nie ma, więc skorzystałem ze świetnego zdjącie @wessel ,żeby ją namierzyć. Fotograficznie to trudny cel, wizualnie też nie łatwy, ale się da

Z Es 24mm/68 uzbrojonym w filtr OIII Lumicona widać, że w miejscu tej najjaśniejszej gwiazdki i w jej otoczeniu coś świeci. Zerkaniem zaczyna wyskakiwać z tła łukowato zagięty, niewielki łuczek światła. Niestety po zwiększeniu powiększenia łuczek znika. Pozostałych części mgławicy nie byłem w stanie wyłuskać. Natomiast w Sudetach najlepszy widok miałem w orciaku 18mm i filtrze OIII. Ta centralna południowa część jest bardziej rozległa i oczywista.

Egg Nebula w Łabędziu, 0.5x0.2', 14mag

Delite 5mm (370x) - Mgławica protoplanetarna o niezwykłym kształcie. Mała, ale o dość sporej jasnosci powierzchniowej. Wyraźnie widać jej dwoistą naturę. Dolna część jasna i podłużna, druga część mgławicy słabsza. Robi wrażenie biorąc pod uwagę na co się patrzy

Footpint Nebula (Minkowski 1-92), 11.00mag

https://en.wikipedia.org/wiki/M1-92#/media/File:Minkowski_92.jpg

Jej jasność powierzchniowa jest naprawdę spora, jednak w porównaniu do reszty tu opisanych to naprawdę maleństwo.
Delos 8mm i barlow 1.8x (420x)- kłaczek swiatła w OIII i bez filtra .Kształtem przypomina obły pocisk. Trudno wyłuskać coś więcej w tym powiększeniu bez platformy paralaktycznej.

Humanson 1-2, 11.8mag

Trudno mi zrozumieć jak taka jasna mgławica mogła zostać nie ujęta w katalogu NGC ?. Znów maleństwo, ale o sporej jasności powierzchniowej i jest w stanie przyjąć spore powiększenie. W 420x, bez filtra, w chwilach dobrego seeingu zaczyna majaczyć coś na kształt litery Z. Po wkręceniu OIII świeci jak żarówa

Mam jeszczę parę celów, więc pewnie je dopiszę w tym wątku.

cdn

MichalKaczan · 23 Sierpnia 2020

Wybrałem się wczoraj na czeską stronę, w okolice miejscowości Horni Grunt. Wg mapy LP wyglądało to obiecująco - w zenicie około 21.60mag/asc sec2, a południe i południowy zachód pozbawiony wszelkich objawów cywilizacji na przestrzeni dziesiątek kilometrów. Po wyjściu z auta wiedziałem, że jestem w dobrym miejscu. Przepiękna Droga Mleczna i mrowie słabych gwiazdek widoczne po południowy horyzont. Północ cała spaskudzona LP, ale z tego powodu płakał nie będę . Okazało się, że zatrzymałem się tuż koło stada wścibskich krów, które gremialnie zaczęły podchodzić w moim kierunku. Na szczęście pastuch elektryczny uchronił mnie przed tym bliskim spotkaniem.

Kohoutek 1-14 w Herkulesie, 47", 15.10mag

Herkules już uciekał, ale niebo w tych okolicach miałem rewelacyjne, więc co szkodziło spróbować. Mgławica okazała się trudna, widoczna przez pewien okres czasu zerkaniem w Delite 11mm i OIII. Nie dopatrzyłem się jaśniejszej obwódki widocznej na zdjęciu, była zbyt ulotna, żebym był w stanie wyłowić jakąś strukturę. To co widać to gwiazda w centrum otoczona okrągłym dyskiem światła. Mgławica jest też ciekawa pod innym względem, ale te informacje zaczerpnęłem już z netu. Jej centralna gwiazda jest gwiazdą podwójną o separacji zaledwie 0,34 ". Gwiazda ta znajduje się poza środkiem mgławicy i nie jest pewne, czy jest to skutkiem działania towarzysza, czy też ośrodka międzygwiazdowego poruszającego mgławicę względem gwiazdy.

Kohoutek 1-16 w Smoku, 1.6', 14.10mag

Nieco trudniejsza niż Kohoutek 1-16. Tutaj miałem problem, bo na podstawie SkySafari nie bardzo wiedziałem w którym miejscu mgławica dokładnie się znajduje. Wsadziłem więc w wyciąg orciaka BCO18mm z OIII i zacząłem skanować okolicę. Owalne, dość spore pojaśnienie pojaśnienie wyskakiwało co jakiś czas w otoczeniu pięciu jasnych gwiazd. Wykonałem na szybko szkic okolicy i już w domowym zaciszu okazało się, że jest to właściwa pozycja! Na szkicu zaznaczyłem także kwazar KUV 18217+6419 odległy o bagatela 3.4 miliarda lat świetnych, o czym dowiedziałem się dopiero studiując materiały z netu. Ładna parka

IC 4677 obok NGC 6543 (Kocie Oko) w Smoku

Tu było nieco łatwiej, Podobnie jak z Kohoutkiem 1-16 nie znałem dokładnej pozycji paskudy. Z Delite 11mm i filtrem OIII mgławica dość szybko wyskoczyła z tła, tworzącwierzchołki rombu z jasno zieloną NGC 6543 i dwiema pobliskimi gwiazdami. Sama IC 4677 widoczna jako podłużne, ukośne pojaśnienie o nierównomiernej jasności .Dodatkowo zaczyna być widoczne spore halo wokół Kociego Oka. Piękny widok

https://www.spektrum.de/alias/wunder-des-weltalls/ngc-6543-katzenaugennebel-mit-halo-2/1556230

Oprócz tego obserwowałem jeszcze wiele obiektów zachwycając się wspaniałym Crescentem, NGC 7479, Ameryką Północną wraz z Pelikanem, Jones 1 i wieloma innymi. Na pewno tu wrócę.

Tuvoc · 16 Września 2020

Eh fociłby... planetarki rządzą

MichalKaczan · 16 Września 2020

2 godziny temu, Tuvoc napisał:

Eh fociłby... planetarki rządzą

Taka Egg czy Footprint nebula byłaby idealna do tzw "lucky imaging" . Podobnie Humason 1-2. Mają dużą jasność powierzchniową i detal do wyłuskania nawet w wizualu. Wczoraj obserwowałem je spod nieba Bortle 6 z nasadką bino i były doskonale widoczne. Chętnie bym zobaczył je w Twoim wykonaniu. Jestem ciekaw co tam by było widać.

Tuvoc · 16 Września 2020

2 godziny temu, MichalKaczan napisał:

Taka Egg czy Footprint nebula byłaby idealna do tzw "lucky imaging" . Podobnie Humason 1-2. Mają dużą jasność powierzchniową i detal do wyłuskania nawet w wizualu. Wczoraj obserwowałem je spod nieba Bortle 6 z nasadką bino i były doskonale widoczne. Chętnie bym zobaczył je w Twoim wykonaniu. Jestem ciekaw co tam by było widać.

Bardzo mi miło, że tak piszesz, ale moje doświadczenie i sprzęt są śmieszne w stosunku do speców od Lucky Imaging. Z drugiej strony... jak to mówią "challenge accepted" Co do doboru planetarek to dokładnie o tym samym pomyślałem. Nie ukrywam, że zapaliłem się do tej zabawy. Cóż, że tylko z ośmioma calami i zerowym doświadczeniem

Pewnie za wiele nie byłoby widać u mnie, ale kto wie. Mam nadzieję, że do mgławic wróci np. @Lukasz83 wtedy to by było coś.

Poniżej kolejno Egg Nebula oraz Footprint Nebula jak wyglądać będzie w moim setupie:

_Spirit_ · 16 Września 2020

@Tuvoc można wiedzieć w czym podglądasz FOV? Coś kojarzę ale nie pamiętam. Przez www?

Ok mam Aladin.

Edytowane 16 Września 2020 przez _Spirit_

Tuvoc · 17 Września 2020

3 godziny temu, _Spirit_ napisał:

@Tuvoc można wiedzieć w czym podglądasz FOV? Coś kojarzę ale nie pamiętam. Przez www?

Ok mam Aladin.

W Telescopius - www.telescopius.com

HAMAL · 17 Września 2020

Może być ? Robiona jeszcze Atikiem Titan

Min 1-92

http://indexhamal.pl/astrofotografia/planetary_nebulae/Min_1_92.htm

11 godzin temu, MichalKaczan napisał:

Podobnie Humason 1-2

ona w cale nie jest taka jasna, lepsza jest Hu 2-1 ale ona strasznie małą jest

Hu 1-2

http://indexhamal.pl/astrofotografia/planetary_nebulae/Hu_1_2.htm

Edytowane 17 Września 2020 przez HAMAL

Tuvoc · 17 Września 2020

Godzinę temu, HAMAL napisał:

Może być ? Robiona jeszcze Atikiem Titan

Min 1-92

http://indexhamal.pl/astrofotografia/planetary_nebulae/Min_1_92.htm

ona w cale nie jest taka jasna, lepsza jest Hu 2-1 ale ona strasznie małą jest

Hu 1-2

http://indexhamal.pl/astrofotografia/planetary_nebulae/Hu_1_2.htm

@HAMAL ale one kapitalne! Pięknie je złapałeś.

HAMAL · 17 Września 2020

10 godzin temu, Tuvoc napisał:

Poniżej kolejno Egg Nebula oraz Footprint Nebula jak wyglądać będzie w moim setupie:

Setup jest wystarczający, musisz tylko zebrać jak najwięcej jak najlepszy klatek i zestackowac je potem z drizzle 3 w AS!

Tak powstało TO moje zdjęcie i uzyskałem detal lepszy niż z barlowami.

Tuvoc · 17 Września 2020

23 minuty temu, HAMAL napisał:

Setup jest wystarczający, musisz tylko zebrać jak najwięcej jak najlepszy klatek i zestackowac je potem z drizzle 3 w AS!

Tak powstało TO moje zdjęcie i uzyskałem detal lepszy niż z barlowami.

Widzę, że tam łapałeś w H-alpha, A luminancję też? Eskimos przepiękny.

HAMAL · 17 Września 2020

To tylko Ha jest.

MichalKaczan · 17 Września 2020

2 godziny temu, HAMAL napisał:

Może być ? Robiona jeszcze Atikiem Titan

Min 1-92

http://indexhamal.pl/astrofotografia/planetary_nebulae/Min_1_92.htm

ona w cale nie jest taka jasna, lepsza jest Hu 2-1 ale ona strasznie małą jest

Hu 1-2

http://indexhamal.pl/astrofotografia/planetary_nebulae/Hu_1_2.htm

Może być Świetny detal!. Twoje zdjęcie przypomina mi szkic Uwe Glahna z 27 calowej kobyły:

Apropos Hu 1-2, w wizualu świeci, ale przy takiej skali pewnie jasność rozkłada się na większą powierzchnię. Oglądając ją przedwczoraj w 16" z bino nasadką (260x), zerkaniem dość oczywisty był jej kształt. Coś pomiędzy literą Z a X. Do większych powiększeń konieczna już platforma paralaktyczna.

To co Panowie, a Egg Nebula?

Tuvoc · 17 Września 2020

6 minut temu, MichalKaczan napisał:

Może być Świetny detal!. Twoje zdjęcie przypomina mi szkic Uwe Glahna z 27 calowej kobyły:

Apropos Hu 1-2, w wizualu świeci, ale przy takiej skali pewnie jasność rozkłada się na większą powierzchnię. Oglądając ją przedwczoraj w 16" z bino nasadką (260x), zerkaniem dość oczywisty był jej kształt. Coś pomiędzy literą Z a X. Do większych powiększeń konieczna już platforma paralaktyczna.

To co Panowie, a Egg Nebula?

A ja chciałem prosić kumpla z 20" calami o pokazanie jej w wizualu i mówisz że to już bez szans w klasycznym dobie? Egg nebula... piękny obiekt. Maska Bahtinova, jasna gwiazda i zaraz Ci zrobię

MichalKaczan · 17 Września 2020

15 minut temu, Tuvoc napisał:

A ja chciałem prosić kumpla z 20" calami o pokazanie jej w wizualu i mówisz że to już bez szans w klasycznym dobie? Egg nebula... piękny obiekt. Maska Bahtinova, jasna gwiazda i zaraz Ci zrobię

Chętnie zobaczę efekt

W 20" sporo zobaczysz, ale żeby na spokojnie delektować się widokiem tych maleństw warto jakiś napęd mieć. Tu w grę wchodzą powiększenia 400x - 500x i większe. W bino obraz mam wizualnie większy, dlatego mogę stosować mniejsze powiększenia. Z drugiej strony w bino obserwuję orciakami, więc pole małe powyżej 250x.

Tuvoc · 17 Września 2020

10 godzin temu, HAMAL napisał:

To tylko Ha jest.

Takie trochę naiwne pytanie z mojej strony. A czy jest sens dorobić do RGB sesję w IR Pass? Albo wziąć któryś kanał ze SLOAN i podmienić?

HAMAL · 18 Września 2020

12 godzin temu, Tuvoc napisał:

Takie trochę naiwne pytanie z mojej strony. A czy jest sens dorobić do RGB sesję w IR Pass? Albo wziąć któryś kanał ze SLOAN i podmienić?

Można by, wtedy IR jako R, R jako G, G jako B, B wywalamy bo G i tak OIII posiada.

Edytowane 18 Września 2020 przez HAMAL