Skocz do zawartości

Blueshift czyli jak z wroga zrobić przyjaciela


dobrychemik

Rekomendowane odpowiedzi

Po wejściu do magicznej krainy filtrów za ponad 1kzł postanowiłem trochę pokombinować jak tu przyoszczędzić. I przyszedł mi taki pomysł, żeby ultrawąskopasmowe filtry używać do dwóch różnych pasm! Ustawiając filtr interferencyjny pod niewielkim kątem powodujemy przesunięcie jego pasm przepuszczania w kierunku krótszych fal. Można by to wykorzystać i tak:

- filtr S Ii mógłby służyć również jako Ha

- filtr O III (który właśnie zakupiłem od Wessela) działałby jako Hb

 

Jedyne co by było potrzebne to wydruk 3D odpowiednio "kopniętej" oprawy na filtr 2" mającej służyć jako przedłużka do posiadanego już filtra. Niestety nie sposób wyliczyć a priori potrzebnego kąta "kopnięcia", więc wymagałoby to kilku eksperymentów. Jednak potencjalny zysk (a raczej oszczędność) może być warta zachodu.

 

Czy ktoś z Was podejmował już takie próby? Bardzo proszę o uwagi na temat tego pomysłu i ewentualne zgłoszenia drukarzy 3D chętnych do podjęcia współpracy.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

7 minut temu, dobrychemik napisał:

Po wejściu do magicznej krainy filtrów za ponad 1kzł postanowiłem trochę pokombinować jak tu przyoszczędzić. I przyszedł mi taki pomysł, żeby ultrawąskopasmowe filtry używać do dwóch różnych pasm! Ustawiając filtr interferencyjny pod niewielkim kątem powodujemy przesunięcie jego pasm przepuszczania w kierunku krótszych fal. Można by to wykorzystać i tak:

- filtr S Ii mógłby służyć również jako Ha

- filtr O III (który właśnie zakupiłem od Wessela) działałby jako Hb

 

Jedyne co by było potrzebne to wydruk 3D odpowiednio "kopniętej" oprawy na filtr 2" mającej służyć jako przedłużka do posiadanego już filtra. Niestety nie sposób wyliczyć a priori potrzebnego kąta "kopnięcia", więc wymagałoby to kilku eksperymentów. Jednak potencjalny zysk (a raczej oszczędność) może być warta zachodu.

 

Czy ktoś z Was podejmował już takie próby? Bardzo proszę o uwagi na temat tego pomysłu i ewentualne zgłoszenia drukarzy 3D chętnych do podjęcia współpracy.

 

A czy blueshift nie powoduje jednocześnie spadek transmisji?

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dla niewielkich kątów spadek jest nieznaczny, a bywa nawet, że i jest wzrost! Sam byłem tym zdziwiony, ale raz zaobserwowałem taki wzrost, a i @Marek_N zamieścił niedawno widmo takiego przypadku.

Edytowane przez dobrychemik
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Ja podjąłem taką próbę w celu 'naprawy' filtra Televue Bandmate Nebustar.

Blueshift wyrażony w procentach można z wystarczącą dokładnością obliczyć w taki sposób: 

1 - pierwiastek z ( 1 - tangens_kwadrat  z (kąta ustawienia filtra) )          EDIT: tą wartość trzeba pomnożyć razy 100 %, wtedy wychodzi w procentach.

 

czyli dla 6 stopni wynosi około 0.5 %, a dla 12 stopni wynosi około 2.0 %.

Np 2.0 % oznacza że pik przy 500 nm, będzie przesunięty o 2.0 % z 500, czyli o 10 nm, czyli wypadnie na 490 nm.

 

Jednak problem leży gdzie indziej (załóżmy że mamy obiektyw f/5, którego tangens kąta brzegu soczewki od osi wynosi 1/10, czyli 6 stopni. (Cały obiektyw f/5 widoczny jest z ogniska pod kątem 12 stopni)

Gdy filtr jest prostopadle do osi, wtedy odchylenie światła mieści się w granicach 0...6 stopni. 0 na osi, a 6 stopni dla brzegu obiektywu. Rozrzut 6 stopni.

 

Ale jeśli przechylimy filtr np o 12 stopni, wtedy sytuacja będzie inna, gorsza. Bo 12 stopni to będzie kąt odchylenia światła na osi obiektywu. Natomiast światło z jednego brzegu będzie odchylone o 12 + 6 stopni, a z drugiego brzegu o 12 - 6 stopni. Czyli odchylenie będzie w granicach 6 ... 18 stopni. Więc rozrzut będzie ogromny, aż 12 stopni, trzeba to wziąć pod uwagę, bo spowoduje to rozmycie piku przepuszczalności i złagodzenie brzegu pasma filtra.

 

(Jeszcze inny przykład, jeśli przechylimy filtr o 2 stopnie. Wtedy odchylenie na osi będzie 2 stopnie, odchylenie jedenego brzegu obiektywu będzie 6 +2 = 8, a drugiego 6 -2, czyli 4. Ale tym razem ciągle będzie taki punkt na obiektywie który trafi prostopadle na filtr, więc  odchylenie będzie 0...8 stopni, rozrzut 8 stopni. Mam nadzieje że rozumiecie ;-) )

Edytowane przez stratoglider
  • Lubię 3
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Ogólnie im mniejsza światłosiła i mniejsza matryca tym lepiej.

 

W teleskopach z lustrem wtórnym sytuacja będzie odrobinę lepsza, bo rozrzut kątów padania jest trochę mniejszy - promieni padających dokładnie i niemal dokładnie prostopadle do filtra i tak nie ma.

 

Wygląda jednak na to, że takie zabawy mają sens tylko w teleskopach o małej światłosile, a takie nie są najlepsze do zabawy z ultrawąskimi pasmami.

 

A gdyby podejść do problemu w sposób na pozór głupi (a może nie na pozór ;) )? Celowo robiąc w jasnym teleskopie nieproporcjonalnie dużą obstrukcję centralną sprawimy, że rozrzut kątów padania promieni na filtr zdecydowanie zmaleje, a jednak pozostanie nam duża powierzchnia zbierająca dająca weięcej światła niż ciemny teleskop o tym samym rozrzucie kątów padania.

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Fizycy, Inżynierowie i InniSpece - bardzo Was proszę o fachowe i krytyczne spojrzenie na temat. Czy cały ten pomysł "trzyma się kupy" i warto w to dalej iść?

 

Przemyślałem jeszcze to co wcześniej pisałem o zrobieniu dużej centralnej obstrukcji i wyszło mi, że jednak zły pomysł. Ale dobrym pomysłem powinno być zasłonięcie dokładnie połowy obiektywu z pozostawieniem półkola dokładnie odpowiadającego połówce filtra będącej bliżej lustra (lub dalej - nie wiem który wariant lepszy). Wtedy rzeczywiście będziemy mieć zdecydowanie mniejszy rozrzut kątów padania promieni.

Edytowane przez dobrychemik
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Pomysł jest bardzo ciekawy. Nie wiem skąd wykres sugerujący wzrost transmitancji, przy zwiększonej grubości warstwy. Generalnie nie jest to zgodne z podstawowymi prawami absorbcji. W mojej opinii wynika to raczej z precyzji pomiarów, ale to nie zmienia faktu że przesunięcie widma wygląda zachęcająco. Zamiast koła filtrowego można by wykorzystać regulator kąta filtra, @dobrychemik może patent ;) 

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

2 godziny temu, dobrychemik napisał:

Fizycy, Inżynierowie i InniSpece - bardzo Was proszę o fachowe i krytyczne spojrzenie na temat. Czy cały ten pomysł "trzyma się kupy" i warto w to dalej iść?

Pewnie, że trzyma się kupy i warto w to iść. To Twój pomysł i powinno powstać autorskie rozwiązanie. Wypowiedziałem się jako "InniSpece" :) .

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

1. Może można sytuację poprawić stosując DWA filtry, tak, aby każdy z nich robił połowę roboty pracując na połowie kąta.
To byłoby kosztem podwójnych strat, ale z zyskiem podwójnego tłumienia poza pasmem przepuszczanym.

 

2. Światłosiłę można "sztucznie" zmniejszyć Barlowem, z wszystkimi tego konsekwencjami.
Wiązka za Barlowem będzie mniej zbieżna, zmniejszając efekty uboczne pochylenia filtra. 

 

3. Z tego co wiem, to za Powermate wiązka jest całkiem równoległa, co byłoby idealnym miejscem na pochylony filtr.

  • Lubię 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

1. Pomysł fajny,

36 minut temu, Mareg napisał:

1. Może można sytuację poprawić stosując DWA filtry, tak, aby każdy z nich robił połowę roboty pracując na połowie kąta.
To byłoby kosztem podwójnych strat, ale z zyskiem podwójnego tłumienia poza pasmem przepuszczanym.

 

2. Światłosiłę można "sztucznie" zmniejszyć Barlowem, z wszystkimi tego konsekwencjami.
Wiązka za Barlowem będzie mniej zbieżna, zmniejszając efekty uboczne pochylenia filtra. 

 

3. Z tego co wiem, to za Powermate wiązka jest całkiem równoległa, co byłoby idealnym miejscem na pochylony filtr.

1. Pomysł fajny, ale kosztowny :)

 

2 i 3. Zwykły barlow tylko zmniejszy kąt. Ale jeśli są jakieś wyrafinowane układy optyczne, które na swoich soczewkach tak porządkują fotony, że dalej już lecą jako wiązka równoległa i dają dobry obraz na matrycy to byłoby idealnie. Na jakiej zasadzie działają focal extendery od ES? Są to kwadruplety, a nie zwykłe barlowy. Może te dodatkowe soczewki są nie tylko do korekty wad optycznych?

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

22 minuty temu, Behlur_Olderys napisał:

Wiązka światła najbardziej równoległa jest przed obiektywem :)

No tak, ale ja kupiłem filtr 2" a nie 6" :)

Oczywiście zbywającą powierznię obiektywu mogę zasłonić i cieszyć się Newtonem F12 i pierwszym w historii Makiem F36. :)

 

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

W dniu 11.09.2020 o 13:20, stratoglider napisał:

Blueshift wyrażony w procentach można z wystarczącą dokładnością obliczyć w taki sposób: 

1 - pierwiastek z ( 1 - tangens_kwadrat  z (kąta ustawienia filtra) )          EDIT: tą wartość trzeba pomnożyć razy 100 %, wtedy wychodzi w procentach.

Blueshift jest zależny od kąta padania promienia i wypadkowego wsp. załamania materiałów z których zbudowany jest filtr. Poniżej wyjaśnione troszkę dokładniej

aoi.png.abc58c070958743f7f09062bde5d8ea1.png

Krzywa dla wypadkowego wsp. załamania n=1.75

https://www.semrock.com/TN_Notch_SpectrumvsAOI.aspx

 

 

W dniu 11.09.2020 o 20:37, alixgator napisał:

Pomysł jest bardzo ciekawy. @dobrychemik może patent ;)

Ta cecha filtrów interferencyjnych jest powszechnie wykorzystywana. Można poszukać pod tematem "tunable filter". Niektóre koncepcje są bardzo ciekawe np:

Tunable Filters: Wavelength filtering technology improves spectral imaging  – Spectrolight Inc.

  • Lubię 3
  • Dziękuję 1
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Jutro będę robił pomiary. Poeksperymentuję na Optolongu SII 7nm - zmierzę jego widma pod różnymi kątami. Samych miar kątów nie będę znał, ale zobaczę chociaż jak wygląda krzywa transmisji po przesunięciu się w okolicę Halfa.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.