Jeszcze raz o kątówce. Pryzmat (nie Amici) Baader 2" czy 1.25"?

[Frosch]

Ponieważ już zdecydowałem się na zakup refraktora TS 102/1122 ED OTA (zamówiony), chciałby zawczasu dobrać do niego kątówkę 90*. Na razie mam 1.25" lustrzaną od refraktora 90/900, ale myślałem, że może do TS zakupię pryzmat (nie Amici). Celuję w pryzmaty Baadera.

Do wyboru:

1.25"

https://deltaoptical.pl/nasadka-katowa-baader-pryzmatyczna-32mm-90-1-25?from=listing

 

2"

https://deltaoptical.pl/nasadka-katowa-baader-pryzmatyczna-bbhs-t-2-90?from=listing

 

I teraz pytanie: czy warto kupować kątówkę 2" jeśli na 90% nie będę używał okularów 2"? Do małych powiększeń i szerokich pól mam Bresser AR XS 102/460. TS służyłby do planet i Księżyca oraz ogólnie dużych powiększeń. Okulary bardzo szerokokątne mnie nie interesują (82* i więcej).

 

Czytałem też artykuł:

https://www.baader-planetarium.com/en/downloads/dl/file/id/160/product/2871/testreview_mirror_vs_dielectric_vs_prism_diagonal_comparison_w_paolini.pdf

Chciałem się tylko upewnić: opisywany w nim Baader T2 Zeiss Prism (1.25" środkowy rząd na zdjęciu) to ten pryzmat? https://www.baader-planetarium.com/en/accessories/optical-accessories/prism-and-mirror-star-diagonals/baader-zenith-prism-diagonal-t-290-°-with-32mm-prism--(t-2-part-14).html

 

 

 

[Marek_N]

Obie te kątówki są w rozmiarze T-2 - przelot: w tańszej - 32mm, w wersji BBHS - 34mm. Tyle że ta pierwsza (tańsza) ma zamontowany nosek 1,25", a do drugiej nosek trzeba osobno dokupić.

 

T-2 to rozmiar pomiędzy 1,25" (przelot 27 mm) i 2" (przelot 47 mm).

 

Wersja BBHS posiada dodatkowo:

- ponoć lepszy gatunek szkła (większa precyzja powierzchni, większa homogeniczność),

- powierzchnia odbijającą jest zabezpieczona warstwą srebra + dielektryk,

- ponoć lepsze warstwy AR (HTMC vs Phantom Coating Group) - brak specyfikacji więc trudno ocenić różnice.

 

Na pewno warto mieć dobry pryzmat zamiast lusterka dielektrycznego (mniejsze rozpraszanie, porównywalna lub lepsza transmisja) ale czy warto dopłacać 450 zł do wersji BBHS to musisz juz sam ocenić.

[kjacek]

Ja trochę z innej strony. 

Mam pryzmat Baddera ale zwykły, nie BBHS. Widzę różnicę w stosunku do luster. Widać to na słabych mgiełkach. 

Co do BBHS to podobno jest różnica pomiędzy BBHS a zwykłym pryzmatem. 

Ale jest ona mniejsza niż między lustrem a pryzmatem. 

[Człeko]

Hej, jako, że jestem właścicielem pryzmatu BBHS 1'25 od Baadera i typowego planeciaka od Vixena szczerze Ci go polecam jeśli chcesz wycisnąć wszystkie soki ze swojego nowego nabytku. Lepiej zainwestować raz a dobrze niż bawić się w półśrodki. Bill Paolini na końcu w recenzji szczególnie zwrócił uwagę, że ten pryzmat pozwala wyłuskiwać drobne detale planetarne i to sam stwierdzam. Kolega JSC ma taki sam refraktor jak Twój więc najlepiej on może potwierdzić jaki pryzmat u niego najlepiej się sprawdza. Poza tym kupując ten pryzmat z przelotem do 34mm uzyskasz możliwość zastosowania okularu dwucalowego jak ES 24mm 82,który nawet w małym Bresserku Ci się przyda, choć w tym TS nie da Ci więcej jak 1,8 stopnia. 

[Frosch]

Dziękuję za wszystkie wskazówki. Właśnie chciałbym kupić pryzmat, gdyż w tym porównaniu wypadł lepiej od lusterek, a także był mi doradzany w innym wątku przez doświadczonych użytkowników. Lusterko zostawię sobie do światłosilnego refraktora.

 

Brak warstw BBHS w tym mniejszym pryzmacie chyba wyjaśnia to:

 

"Any beam of light that will hit that uncoated surface under exactly 45° of incoming angle will undergo a "total reflection" (as soon as there would be a regular antireflection coating applied onto that reflective face, the performance would suffer greately). "

i

"For the BBHS T-2 prisms we needed perfect reflection also for very short focus telescopes and we wanted to produce a prism that could be used for a wide range of purposes - also for other reflective angles than exactly 45°. In this sense the BBHS-coating applied onto the T-2 prisms offers "another league" of functionality - and the hard silver coating will keep this optical surface to stay clean for ages, whereas the open glass surface of the 32 mm prism will be prone to collect some dust or even dew over time. "

 

Czyli on nie potrzebuje ich do odbicia promieni światła (nawet by one zaszkodziły), jedyny minus, że powierzchnie pryzmatu 32mm mogą się brudzić.

 

[Marek_N]

Tak, w pryzmacie zachodzi całkowite wewnętrzne odbicie (TIR). Producent zabezpiecza tą powierzchnie żeby nie przylegał do niej brud. 

 

Przy czym w teleskopie o światłosile większej niż ~f/4.5 dla promieni biegnących z krawędzi obiektywu może już nie zajść TIR i wtedy światło odbije się od srebra ze sprawnością ~96%.

 

Samo użycie warstwy BBHS w klasycznym pryzmacie jest baaardzo wątpliwe. Ale cała seria tak się nazywa i producent nie chciał robić wyjątku, bo większość ludzi i tak nie rozumie co to jest całkowite wewnętrzne odbicie. To co naprawdę robi różnice względem niższych serii to lepsza jakość szkła i trochę lepsze warstwy AR.

 

Edytowane 16 Marca 2021 przez Marek_N

[YOKER]

Moj znajomy posiada nasadki pryzmatyczne Baadera : z warstwami BBHS /ponoc stanard Zeiss /jak i pryzmat Baddera bez owych.

Testujemy je przy uzyciu Takahashi 102 fluoryt z okularami ortho Takahashi 1.25' w calej dostepnej gamie.

Roznica na korzyść BBHS jest duza...zarowno w skupieniu ostrosci jak imocniejszym kontraście. Obraz przez katowke BBHS  /najprawdopodobnie wlasnie przez owe warstwy / powoduje ze obrazy: jasnych gwazd,Księżyca ,planet sa bez wew.odbic w tzw." tunelu prominia wodzącego " gdyz owe sa wlasnie wytlumiane przez warstwy BBHS.Z ciekawostek : nasadka BBHS o większym pryzmacie nie występują w katalogu Baadera w danej serii jako "Zeiss" /mimo ze jest droższa/ale o dziwo- wlasnie ta nasadka posiada mozliwosc kolimacji .

Zastanawiam sie jak by się zachował zwykly pryzmat lornetkowy porro np.od bino- PZO 7x45? Jest on b.dokladnie wykonany/posiada ponoc warstwe na jednej pow./ i w zastosowaniu okularow< f 10mm miałby calkowity przelot.

 

J

 

Edytowane 16 Marca 2021 przez YOKER

[Frosch]

18 godzin temu, Marek_N napisał:

Przy czym w teleskopie o światłosile większej niż ~f/4.5 dla promieni biegnących z krawędzi obiektywu może już nie zajść TIR

Czyli dla "ciemnego" refraktora nie ma potrzeby stosowania tych warstw. Jak rozumiem, te warstwy (BBHS) nanoszone są tylko na powierzchnię odbijającą, a warstwy AR (antyrefleksyjne?) na powierzchnię wpadania i wychodzenia promieni z pryzmatu?

19 godzin temu, Człeko napisał:

Bill Paolini na końcu w recenzji szczególnie zwrócił uwagę, że ten pryzmat pozwala wyłuskiwać drobne detale planetarne

Zgadza się, w podsumowaniu jest:

"from least scatter to most: a. Baader T2 Zeiss Prism, followed by: Baader 2" Zeiss Prism, Takahashi 1.25" Prism"

 

 

20 godzin temu, kjacek napisał:

Ale jest ona mniejsza niż między lustrem a pryzmatem. 

Czyli w zasadzie każdy z tych dwóch będzie dobrym wyborem.

22 godziny temu, Marek_N napisał:

ponoć lepsze warstwy AR (HTMC vs Phantom Coating Group) - brak specyfikacji więc trudno ocenić różnice.

 

22 godziny temu, Marek_N napisał:

- ponoć lepszy gatunek szkła (większa precyzja powierzchni, większa homogeniczność),

To by mogło być na plus dla BBHS, bo poza tym, jak pisałem, prawdopodobnie nie będę stosował okularów 2".

 

Tu jest sporo o pryzmatach, jakby ktoś był zainteresowany.

https://www.edmundoptics.com/knowledge-center/application-notes/optics/optical-prism-application-examples/

Edytowane 17 Marca 2021 przez Frosch
Błędy merytoryczne.

[YOKER]

Na najblizszy zlocie Kudlacze będzie masa nasadek pryzmatycznych :T2 Baadera z BBHS jak i bez...bedzie tez nasadka 1.25' pryzm.Takahashi, ktora jest w tym CN tescie .

Porownam wszystkie te nasadki z jasnymi i ciemnymi refraktorami achro jak i ED i fluoryt, etc.

N.pryzmatyczne nie obejmą większościszerokokatnych okularow i nie sa polecane do jasnych refractory z powodu AC.

[Marek_N]

Godzinę temu, Frosch napisał:

Czyli dla "ciemnego" refraktora nie ma potrzeby stosowania tych warstw. Jak rozumiem, te warstwy (BBHS) nanoszone są tylko na powierzchnię odbijającą, a warstwy AR (antyrefleksyjne?) na powierzchnię wpadania i wychodzenia promieni z pryzmatu?

Dla ciemnego refraktora to nawet powinno się zrobić pryzmat ze szkła BK7 bo ma mniejszą dyspersje

 

Żeby zaszło całkowite wewnętrzne odbicie w pryzmacie, to musi być duża różnica współczynnika załamania pomiędzy ośrodkami (powietrze n=1.00, BaK4 n=1.57). Gdyby na tej powierzchni odbijającej skropliła się woda n=1.33, to kątówka przestałaby działać. Więc zabezpieczenie tej powierzchni ma sens. Tylko czy ktoś miał do czynienia z taką sytuacją? 

[Frosch]

12 godzin temu, YOKER napisał:

Na najblizszy zlocie Kudlacze będzie masa nasadek pryzmatycznych :T2 Baadera z BBHS jak i bez...bedzie tez nasadka 1.25' pryzm.Takahashi, ktora jest w tym CN tescie .

Porownam wszystkie te nasadki z jasnymi i ciemnymi refraktorami achro jak i ED i fluoryt, etc.

Fajnie, jakbyś zamieścił krótkie porównanie tych nasadek (i dał numery katalogowe zgodnie ze stroną Baader Planetarium).

 

13 godzin temu, YOKER napisał:

nasadka BBHS o większym pryzmacie nie występują w katalogu Baadera w danej serii jako "Zeiss" /mimo ze jest droższa/ale o dziwo- wlasnie ta nasadka posiada mozliwosc kolimacji .

Mówisz o tej? https://www.baader-planetarium.com/en/accessories/optical-accessories/prism-and-mirror-star-diagonals/baader-2"-bbhs-r-prism-star-diagonal-prism-with-2"-clicklock-clamp.html

W komentarzach jest pytanie i  odpowiedź Baadera:

"Q:Is the prism in this diagonal (#2456117) a Carl Zeiss spec prism?

A: Yes, this prism is produced according to the Carl Zeiss specifications"

 

[Frosch]

12 godzin temu, Marek_N napisał:

Gdyby na tej powierzchni odbijającej skropliła się woda n=1.33, to kątówka przestałaby działać. Więc zabezpieczenie tej powierzchni ma sens.

Czyli, teoretycznie, dla ciemnego teleskopu wystarczyłaby jakakolwiek warstwa ochronna (niekoniecznie BBHS), żeby zaszło TIR nawet w przypadku pokrycia powierzchni pryzmatu kroplami wody? Czy warstwa ochronna musi mieć dużą różnicę współczynnika załamania?

[YOKER]

Najlepiej jak byś sam zobaczył,która jest lepsza i dlaczego...najlepiej będąc na zlocie,moim zadaniem BBHS sprawdzi sie lepiej w kazdym układzie optycznym bez wzgledu na daną światło siłę danego teleskopu. 

[Frosch]

3 minuty temu, YOKER napisał:

BBHS sprawdzi sie lepiej w kazdym układzie optycznym bez wzgledu na daną światło siłę danego teleskopu. 

Skłaniam się jednak ku opcji BBHS ze względu na przytoczone argumenty:

 

14 godzin temu, Marek_N napisał:

To co naprawdę robi różnice względem niższych serii to lepsza jakość szkła i trochę lepsze warstwy AR.

 

14 godzin temu, YOKER napisał:

Roznica na korzyść BBHS jest duza...

 

15 godzin temu, Człeko napisał:

Lepiej zainwestować raz a dobrze niż bawić się w półśrodki.

 

Dokupię do niego tylko mocowanie okularu i nosek T2/2".

[Frosch]

Dokopałem się też do tematu na Astromaniaku o tych pryzmatach

https://www.astromaniak.pl/viewtopic.php?f=10&p=542461

 

Postanowiłem, że kupuję wersję BBHS T2 Zeiss. Dziękuję jeszcze raz za pomoc w podjęciu decyzji.

 

Dodatkowo cieszy mnie to, że będę mógł zobaczyć, czy w starym achromacie będzie lepszy obraz:

Swoją drogą zupełnie po fakcie zorientowałem się, że pomyliłem kątówkę T2 z BBHS z 2" BBHS przez co wprowadziłem zamieszanie. Ech...

Edytowane 17 Marca 2021 przez Frosch

[Marek_N]

7 godzin temu, Frosch napisał:

Czyli, teoretycznie, dla ciemnego teleskopu wystarczyłaby jakakolwiek warstwa ochronna (niekoniecznie BBHS), żeby zaszło TIR nawet w przypadku pokrycia powierzchni pryzmatu kroplami wody? Czy warstwa ochronna musi mieć dużą różnicę współczynnika załamania?

W zależności od wsp. załamania szkła pryzmatu n1 oraz ośrodka zewnętrznego n2  - TIR zajdzie przy kącie Alfa większym od: sin (Alfa) = n2/n1

 

Możemy sobie przekształcić ten wzór do postaci: Arcsin (n2/n1) = TIR

 

Gdy powierzchnia odbijająca nie jest niczym pokryta to dla szkła:

- BK7 (n=1.52), TIR = 41.1 stopnia, mamy zapas 3,9 stopnia (do 45), co odpowiada światłosile f/7.5

- BaK4 (n=1.57), TIR = 39.5 stopnia, mamy zapas 5,5 stopnia, co odpowiada świałosile f/5.2

- SK2 (n=1.61), TIR = 38.4 stopnia, mamy zapas 6,6 stopnia, co odpowiada światłosile f/4.3

 

Gdy powierzchnia odbijająca jest pokryta:

- Srebrem - to TIR zachodzi dla każdego gatunku szkła, ponieważ n^ag=0.05 w całym zakresie widzialnym. Z tego też wynika, że w takim przypadku na pryzmat lepiej użyć szkła o wyższej liczbie Abbego czyli BK7,

- Aluminium - to jest ciekawie  

 

 

Jak widać TIR ze względu na światłosile zachodzi do długości fali ~650-690 nm (dla szkła BaK4). Powyżej zamiast TIR (100%) będzie odbicie od Aluminium (86%)

 

Edytowane 17 Marca 2021 przez Marek_N

[Frosch]

No i pryzmat T2 Zeiss zamówiony. Jeszcze muszę dokupić nosek T2-1.25" oraz uchwyt do okularu T2-1.25.

Oryginalne części Baadera są dość drogie:

Nosek 95zł

https://deltaoptical.pl/baader-h3-1-25-t-2-nose-piece

a uchwyt 145zł

https://deltaoptical.pl/mocowanie-okularowe-baader-1-25-t-2

 

Czy warto zamiast nich zastosować zamienniki?

Nosek 10zł z wysyłką:

https://pl.aliexpress.com/item/1005001270524517.html?spm=a2g0o.cart.0.0.10c83c00CqDCVO&mp=1

 

uchwyty:

66zł

https://pl.aliexpress.com/item/32824101227.html?spm=a2g0o.cart.0.0.10c83c00CqDCVO&mp=1

 

100zł

https://pl.aliexpress.com/item/32828268644.html?spm=a2g0o.cart.0.0.10c83c00CqDCVO&mp=1

 

i może jeszcze ten?

https://pl.aliexpress.com/item/32714031426.html?spm=a2g0o.cart.0.0.10c83c00CqDCVO&mp=1

 

[kjacek]

42 minuty temu, Frosch napisał:

No i pryzmat T2 Zeiss zamówiony. Jeszcze muszę dokupić nosek T2-1.25" oraz uchwyt do okularu T2-1.25.

Oryginalne części Baadera są dość drogie:

Nosek 95zł

https://deltaoptical.pl/baader-h3-1-25-t-2-nose-piece

a uchwyt 145zł

https://deltaoptical.pl/mocowanie-okularowe-baader-1-25-t-2

 

Czy warto zamiast nich zastosować zamienniki?

Nosek 10zł z wysyłką:

https://pl.aliexpress.com/item/1005001270524517.html?spm=a2g0o.cart.0.0.10c83c00CqDCVO&mp=1

 

uchwyty:

66zł

https://pl.aliexpress.com/item/32824101227.html?spm=a2g0o.cart.0.0.10c83c00CqDCVO&mp=1

 

100zł

https://pl.aliexpress.com/item/32828268644.html?spm=a2g0o.cart.0.0.10c83c00CqDCVO&mp=1

 

i może jeszcze ten?

https://pl.aliexpress.com/item/32714031426.html?spm=a2g0o.cart.0.0.10c83c00CqDCVO&mp=1

 

Nie wiem, ale możesz zapytać @Piotrek K.. On może Ci wytoczyć wszystko w jakości znacznie przewyższającej to co możesz kupić na Ali. 

[Smorff84]

Nurtuje mnie pytanie. Jak się sprawdź pryzmat baadera w przypadku zastosowania ekstremalnej źrenicy wyjściowej np 0,4 mm. Czy obraz będzie lepszy niż w lusterku dielektrycznym. ? 

[kjacek]

Teraz, Smorff84 napisał:

Nurtuje mnie pytanie. Jak się sprawdź pryzmat baadera w przypadku zastosowania ekstremalnej źrenicy wyjściowej np 0,4 mm. Czy obraz będzie lepszy niż w lusterku dielektrycznym. ? 

"Ciemność, widzę ciemność"... 

Moim zdaniem każde ustrojstwo, które poprawi nieco sprawność układu pomaga. 

 

Jednak to już hardcore, dla ludzi, którzy widzą ciemność. Co chcesz zobaczyć? Krążki dyfrakcyjne? Są tacy, którzy to lubią... 

 

Moim zdaniem cena nie uzasadnienia efektu. 

[Smorff84]

Tak księżyc i planety. W  zeszłym roku tak Marsa czasem oglądałem i w lusterku dielektrycznym ES udawało się więcej zobaczyć niż w pryzmacie zenitalnym Celestona. Dodatkowo w lusterku miałem większy zakres łapania ostrość oraz obraz wydawał się jaśniejszy. Dla odmiany że średnicą wyjściową 1 mm jednak obraz w pryzmacie był bardziej kontrastowy oraz miał  lepszy kolor.  Wiem że pryzmat baadera jest lepszy ale czy aż tak znacząco przy tak małej źrenicy wyjściowej. Tak miałem w SCT 8 i okular Vixen 4 svl w achromacie już tak dobrze nie było  

Edytowane 18 Marca 2021 przez Smorff84

[Mareg]

Godzinę temu, Smorff84 napisał:

Tak księżyc i planety. W  zeszłym roku tak Marsa czasem oglądałem i w lusterku dielektrycznym ES udawało się więcej zobaczyć niż w pryzmacie zenitalnym Celestona. Dodatkowo w lusterku miałem większy zakres łapania ostrość oraz obraz wydawał się jaśniejszy. Dla odmiany że średnicą wyjściową 1 mm jednak obraz w pryzmacie był bardziej kontrastowy oraz miał  lepszy kolor.  Wiem że pryzmat baadera jest lepszy ale czy aż tak znacząco przy tak małej źrenicy wyjściowej. Tak miałem w SCT 8 i okular Vixen 4 svl w achromacie już tak dobrze nie było  

 

Czym bardziej ekstremalne powiększenia i źrenice, tym lepiej widać jakość optyki. Oczywiście jeśli seeing pozwala na takie zabawy.
Na jasnych obiektach, gdzie bardzo liczy się małe rozpraszanie światła dobry pryzmat może poprawić obraz, jeśli cała reszta toru optycznego jest porównywalnej jakości.
Zgadywałbym, że największa poprawa będzie w dobrych refraktorach z mniejszą światłosiłą. Wszystkie inne teleskopy mają obstrukcję zmniejszającą kontrast, więc tu z poprawą obrazu przez kątówkę pryzmatyczną bardzo dobrej jakości może być słabiej.

Sam kupiłem pryzmat Baadera T2 BBHS do EDka 80 i jestem zachwycony. Największa zmiana w porównaniu do kitowej kątówki lustrzanej to spektakularny (jak dla mnie) wzrost kontrastu: czerń nieba pozwala dostrzec słabsze gwiazdki i widać światło popielate na Ksieżycu przy źrenicach rzędu 0.5 mm.

 

Ekstremalnie małe źrenice to bardzo indywidualna sprawa i musisz popróbować sam. Czy Ci się będzie podobało zależy bardzo od obiektu i jakości optyki, przez którą będziesz patrzył.
W EDku 80 zdarza mi się schodzić poniżej 0.5 mm na bardzo jasnych obiektach, też po to, żeby zmniejszyć ich mało komfortową jasność. Wydaje mi się to sprytniejsze, niż "wyrzucanie światła" przez przyciemnianie szarymi filtrami.

 

[YOKER]

T2 Zeiss sprawdzi sie przy zren.0.4mm, dobry  dielektryk bedzie tuz za nim ale obrazy będą nie tak kontrastowe i wiekszy efekt rozproszenia w lustrze/ wszystko jest w tym art./

Edz. z CN wspominał ze sredniej klasy dielektryki wypadły w tescie gorzej od zwyklych luster gdyż położenie tylu warst wymaga olbrzymiej dokladnosci a  co za nią idzie rownie olbrzymiej ceny... a wiec jesli dielektryk to ten najdroższy sprawdzonej marki.

[Smorff84]

Miałem już parę nasadek dielektrycznych. Najsłabsza była od SW teraz mam Qartz GSO trafił mi się dobry egzemplarz bo już był dobrze skolimowany choć ten pryzmat ciągle nie kusi. 

[kjacek]

Jeśli kiedyś uda mi się uzbierać na BBHS 2", to go kupię. No ale cena jest kosmiczna... 

[Frosch]

No i d... Dostałem telefon z Delty, że w ciągu najbliższego półrocza nie będą mieć tego pryzmatu - pytali się dostawców. Zostaje jakiś sklep zagraniczny. A euro za 4,62zł

Edytowane 18 Marca 2021 przez Frosch