Awaria SW ED 80 - po czyszczeniu pojawił się tilt, astygmatyzm i większa krzywizna pola...

[Piotr K.]

Hej,

 

Coś mnie wczoraj podkusiło, żeby się zabrać za czyszczenie mojego ED 80 od SW. Na lightach były widoczne paprochy, część nie do końca chciała się dać usunąć flatami, a że wszystkie były nieostre, więc założyłem, że zabrudzona jest optyka.

 

Mój zestaw to standardowy ED 80 od SW, dedykowany flattener/reduktor 0,85x od SW, adapter T-2 też od SW, oraz modowany Canon 1100D. Dodatkowo między tubusem wyciągu a flattenerem jest tilter wykonany przez Tomka z SerwisuAstro.pl - ale od zawsze był skręcony na płasko, bo nie było potrzeby go używać.

 

Przed czyszczeniem charakterystyka obrazu była taka (analiza z ASTAP-a):

 

 

Jak na moje potrzeby było super, i niczego więcej do szczęścia nie potrzebowałem - oprócz tych ww. paprochów, które postanowiłem usunąć.

 

Czyszczenie polegało na:

1. Odczepieniu aparatu, odkręceniu adaptera T-2 od flattenera, oraz odkręceniu flattenera od wyciągu

2. Obustronnym przedmuchaniu flattenera gruszką, delikatnym przetarciu szkła szmatką z mikrofibry zwilżoną wodą destylowaną, oraz delikatnym wytarciu suchym fragmentem szmatki.

3. Odkręceniu obiektywu od tubusa, obustronnym przedmuchaniu go gruszką, przetarciu wilgotną szmatką oraz delikatnym wytarciu suchym fragmentem szmatki.

4. Skręceniu wszystkiego do kupy (żadne części nie zostały luzem ).

 

Po wykonaniu ww. czynności okazało się, ża paprochy w kadrze jak były, tak są, w dokładnie tych samych miejscach - czyli były to zabrudzenia na matrycy, a nie na optyce. Porządne przedmuchanie komory aparatu, przy podniesionym lustrze, załatwiło sprawę.

 

Niestety, własności optyczne teleskopu po kombinacjach z odkręcaniem flattenera i obiektywu uległy znaczącemu pogorszeniu. Poniżej wrzucony w ASTAP-a kadr z wczoraj - chciałem dopalić materiał do Cerscenta i Pacmana, ale gwiazdy w rogach pogroszyły się tak dramatycznie, że nie miało to sensu. Pojawił się astygmatyzm na gwiazdach po lewej stronie, koma na gwiazdach po prawej, oraz krzywizna pola o wiele większa, niż była przed czyszczeniem:

 

 

Zacząłem regulować odchylenie aparatu tilterem, ale po ponad godzinie prób i przejechaniu w zasadzie całego zakresu wychyleń byłem w zasadzie w tym samym miejscu co na początku korekt - wygląda na to, że wady, które wprowadziłem prawdopodobnie tym nierozważnym odkręceniem obiektywu od tubusa, są zbyt duże, żeby regulacja tilterem mogła coś na nie poradzić. Więc znowu skręciłem tilter na płasko, wstawiłem sprzęt do domu i poszedłem spać.

 

Pytanie - czy ktoś miał może podobne doświadczenia? ED-ek 80 SW to sprzęt znany i popularny, rozpracowany przez lata użytkowania, więc liczę, że coś się jednak uda wymyślić i przywrócić mojego ED-ka do stanu sprzed czyszczenia... Teoretycznie chyba najwięcej zaszkodziłem odkręcaniem i ponownym przykręcaniem obiektywu - ale gwint jest bardzo ciasny i nie ma luzów, więc nie wiem, czy da się obiektyw nakręcić na tubus w niewłaściwy sposób. Dodam, że nie dotykałem samej celi, nie luzowałem ani nie dociskałem pierścienia trzymającego soczewki itp. Tylko po prostu odkręciłem cały obiektyw od tubusa, dokładnie tak samo, jak robiłem to np. z moim niegdysiejszym achromatem SW 120/600.

 

Przy następnej pogodnej nocy (pewnie na wiosnę przyszłego roku... ) planuję bardziej metodycznie podejść do regulacji tilterem - tzn. za każdym razem po korekcie odchylenia ostrzyć obraz na gwieździe w centrum kadru, robić analizę w ASTAP-ie, i na tej podstawie wykonywać kolejne regulacje na tilterze. Ale nie wiem, na ile to pomoże, biorąc pod uwagę, że przed czyszczeniem mój ED-ek dawał super obraz (jak dla mnie), bez żadnych dodatkowych regulacji tilterem...

 

Pomóżcie, obywatele...

 

Edytowane 15 Października 2022 przez Piotr K.

[Piotr4d]

Rozłóż i złóż wszystko jeszcze raz, może nie dokręciłeś do końca/do oporu celi obiektywu na tubus albo gdzieś dalej jakiś gwint źle "siadł".

[Mareg]

Odkręcałem celę obiektywu w takim teleskopie i po zakręceniu wszystko było idealnie jak przedtem.

Tam jest ciasny gwint, więc nie mogę sobie wyobrazić, żeby tu mogło pójść coś źle...

 

Najlepiej zrób tak jak radzi @Piotr4d i zobaczysz.

Jak się nie poprawi, na początku może dobrze byłoby wykluczyć, że problemem jest obiektyw.

Możesz wtedy potrzebować zrobić wizualny test gwiazdowy, najlepiej chyba na sztucznej gwieździe.

Ogniskowa krótka, więc nie trzeba bardzo długich dystansów, a byłbyś niezależny od pogody.

 

[Piotr K.]

OK, wygląda na to, że sytuacja opanowana:

 

 

Odkręciłem i przykręciłem jeszcze raz obiektyw, jednak za pierwszym razem przykręciłem go krzywo. Teraz jest o niebo lepiej - nie idealnie, ale na razie niech lecą klatki, kosmetyką zajmę się później  Dzięki, panowie @Mareg i @Piotr4d