"Kącik Egzoplanetarny"

as1 · 24 Listopada 2022

Pogoda za oknem zmusza do szukania sobie zajęć. Modeli samolotów nigdy nie kończyłem (nie mam do tego cierpliwości), za to lubię sobie skrobnąć szybką grafikę w GIMP-ie. Temat egzoplanet chodzi mi po głowię od jakiegoś czasu. Różnorodność tych światów rozpala moją wyobraźnię. Nie zależnie co sobie wymyślimy (diamentowy deszcz czy ocean pokrywający całą planetę) to może istnieć gdzieś tam, blisko innej gwiazdy podobnej lub zupełnie różnej od Słońca. Rok ,który trwa cztery dni - proszę bardzo Trapist-1d ; planeta prawie ta stara jak wszechświat - PSR B1620-26 B liczy sobie około 13 mld lat ; układ pierścieni 200 razy większy od pierścieni Saturna - J1407B. To tylko kilka przykładów cudów tego wszechświata. Mam świadomość tego że to bardziej przypuszczenia i spekulacje niż twarde dowody poparte badaniami, jednak nasz Układ Słoneczny pokazuje że może tak być. Każda planeta z "naszego podwórka" jest zupełnie inna i niepowtarzalna. Dlatego uruchamiamy wyobraźnie i ruszamy w podróż ...

Oph 98 b

Na początek planeta ,której obieg macierzystej gwiazdy zajmuje około 20 000 lat. Tak miał zaczynać się ten tekst. Jednak po wnikliwej analizie kilku tekstów znalezionych w Internecie, wnioskuję że są to dwa składniki okrążające wspólny środek. Jeden ze składników wyewoluował, i stał się gwiazdą drugi jest sklasyfikowany jako egzoplaneta. Oph 98 B jest oddalony od brązowego karła Oph 98 o 200 Au. Dla porównania Neptun ( najdalsza planeta naszego układu ) okrąża Słońce w odległości 30 Au. Rok na Neptunie trwa 165 ziemskich lat - to długo ? , jednak dla Oph 98 B to ledwie 1% drogi. Gwiazda Oph 98 świeci w gwiazdozbiorze Wężownika 447 ly od nas. Jasność Oph 98 to 16,77 mag. Szacuje się że planeta Oph 98 B jest 7 razy masywniejsza od Jowisza. Planeta została odkryta w 2020 roku mimo że układ obserwowano już w 2006 r. Poniżej zdjęcia Oph 98a oraz Oph98b.

Grafika przedstawia odległość planety od gwiazdy, oraz porównanie wielkości do Jowisza i Ziemi.

Więcej można przeczytać tutaj: https://www.exoplanety.cz/2021/01/31/cfhtwir-oph-98/

Źródła:

http://exoplanet.eu/

https://arxiv.org/

http://www.openexoplanetcatalogue.com/

http://www.exoplanetkyoto.org/

Edytowane 26 Listopada 2022 przez as1

as1 · 24 Listopada 2022

A tutaj J1407B ze swoimi potężnymi pierścieniami w porównaniu do Saturna.

Milena Niemczyk · 24 Listopada 2022

Jeśli mogę dorzucić coś do tego ciekawego wątku, to zaprezentuję...

GJ 504b - magentowa egzoplaneta

To planeta pozasłoneczna typu gazowy olbrzym orbitująca wokół gwiazdy 59 Virginis (GJ 504). Planeta została odkryta za pomocą obserwacji bezpośredniej z Teleskopu Subaru w 2013 roku. Temperatura powierzchni to +/- 500 K, a jej wiek wynosi pomiędzy 100-500 milionów lat. Ale najważniejsze co ją wyróżnia to... kolor. Ma ona charakterystycznie zabarwioną różową atmosferę, typu Magenta

Zdjęcie planety w prawym górnym rogu / orbita Neptuna dla porównania / gwiazda centralna w środku

Artystyczne wyobrażenie GJ 504b/NASA

Hans · 25 Listopada 2022

Taka luźna dywagacja w temacie Oph 98 B.

200Au odległości od gwiazdy macierzystej, do tego ta gwiazda to liliput w porównaniu do gwiazd ciągu głównego. Ta planeta nawet nie tyle dostaje przyzerowe ilości energii od swojego słońca ale i ułamek światła które normalnie na planetę by dotarło. Trzeba by to policzyć, ale obstawiam, że host tego układu nie wyróżnia się niczym specjalnym od innych jasnych gwiazd na niebie tego świata. Co ciekawe to nie przekreśla szans na życie podobne do naszego w tym układzie. Oczywiście nie na samej Oph 98 B, to naprawdę duża kulka gazu i nie spodziewam się tam nawet powierzchni jako takiej. Prawdopodobnie gaz w atmosferze mniej lub bardziej płynnie przechodzi ze stanu gazowego do ciekłego, a po kolejnych setkach kilometrów ku centrum w jakąś formę krystaliczną. Nawet jak jest tam woda na jakiś wysokościach atmosfery, to małe szanse na stabilne i sprzyjające warunki dla życia opartego na białkach. Ale... jeśli ten gazowy kloc ma układ księżyców, to z racji swoich rozmiarów, będzie na nie bardzo silnie oddziaływać grawitacyjnie. Scenariusz jowiszowej Europy jest prawdopodobny Tak, będzie ciemno jak cholera. Tak będzie całkiem ciepło Na tyle ciepło, by utrzymać pod grubą warstwą lodu podgrzewany geotermalnie ocean. A jak już mamy intensywną działalność wywołaną pływami grawitacyjnymi, to i sama woda wokół ośrodków aktywności będzie zapewne bogata we wszelkie związki potrzebne do budowy życia.

Pozdrawiam.

KArtur · 25 Listopada 2022

Ja proponuje dołączyć do projektu i stać się odkrywcą

https://www.zooniverse.org/projects/nora-dot-eisner/planet-hunters-tess

as1 · 25 Listopada 2022

11 minut temu, Hans napisał:

Taka luźna dywagacja w temacie Oph 98 B.

200Au odległości od gwiazdy macierzystej, do tego ta gwiazda to liliput w porównaniu do gwiazd ciągu głównego. Ta planeta nawet nie tyle dostaje przyzerowe ilości energii od swojego słońca ale i ułamek światła które normalnie na planetę by dotarło. Trzeba by to policzyć, ale obstawiam, że host tego układu nie wyróżnia się niczym specjalnym od innych jasnych gwiazd na niebie tego świata. Co ciekawe to nie przekreśla szans na życie podobne do naszego w tym układzie. Oczywiście nie na samej Oph 98 B, to naprawdę duża kulka gazu i nie spodziewam się tam nawet powierzchni jako takiej. Prawdopodobnie gaz w atmosferze mniej lub bardziej płynnie przechodzi ze stanu gazowego do ciekłego, a po kolejnych setkach kilometrów ku centrum w jakąś formę krystaliczną. Nawet jak jest tam woda na jakiś wysokościach atmosfery, to małe szanse na stabilne i sprzyjające warunki dla życia opartego na białkach. Ale... jeśli ten gazowy kloc ma układ księżyców, to z racji swoich rozmiarów, będzie na nie bardzo silnie oddziaływać grawitacyjnie. Scenariusz jowiszowej Europy jest prawdopodobny Tak, będzie ciemno jak cholera. Tak będzie całkiem ciepło Na tyle ciepło, by utrzymać pod grubą warstwą lodu podgrzewany geotermalnie ocean. A jak już mamy intensywną działalność wywołaną pływami grawitacyjnymi, to i sama woda wokół ośrodków aktywności będzie zapewne bogata we wszelkie związki potrzebne do budowy życia.

Pozdrawiam.

Na czeskiej stronie jest jeszcze napisane że: oddziaływanie grawitacyjne między "karłem" a planetą jest tak słabe, że wystarczy gdy w "pobliżu " znajdzie się jakaś inna masywna gwiazda i układ zostanie rozdzielony. Wtedy Oph 98 b podaży za innym słońcem . Ciekawe czy takie "podkradanie" planet to częste zjawisko.

Milena Niemczyk · 25 Listopada 2022

1 godzinę temu, KArtur napisał:

Ja proponuje dołączyć do projektu i stać się odkrywcą

https://www.zooniverse.org/projects/nora-dot-eisner/planet-hunters-tess

Opowiesz coś więcej? Można w dowolnym wieku dołączyć?

Hans · 25 Listopada 2022

2 godziny temu, as1 napisał:

Na czeskiej stronie jest jeszcze napisane że: oddziaływanie grawitacyjne między "karłem" a planetą jest tak słabe, że wystarczy gdy w "pobliżu " znajdzie się jakaś inna masywna gwiazda i układ zostanie rozdzielony. Wtedy Oph 98 b podaży za innym słońcem . Ciekawe czy takie "podkradanie" planet to częste zjawisko.

Tu jeszcze odsyłam, bo generalnie, to nie potrzebujesz gwiazdy wcale

https://astroamator.com/index.php/publikacje/97-mroczne-matki-zycia

https://astroamator.com/index.php/publikacje/70-habitable-zone-strefa-mitow

Pozdrawiam.

ko20 · 25 Listopada 2022

3 hours ago, as1 said:

Na czeskiej stronie jest jeszcze napisane że: oddziaływanie grawitacyjne między "karłem" a planetą jest tak słabe, że wystarczy gdy w "pobliżu " znajdzie się jakaś inna masywna gwiazda i układ zostanie rozdzielony. Wtedy Oph 98 b podaży za innym słońcem . Ciekawe czy takie "podkradanie" planet to częste zjawisko.

Nie jestem specjalistą, ale wydaje mi się pobliskie przejscie masywnego obiektu nie musi planety wystrzelić w kosmos. Możę zrobić coś zgoła odmiennego, wysłać głębiej w kierunku środka układu.

KArtur · 25 Listopada 2022

2 godziny temu, Milena Niemczyk napisał:

Opowiesz coś więcej? Można w dowolnym wieku dołączyć?

Tak. Liczą się tylko dobre chęci. Szybkie szkolenie i można odkrywać nowe planety.

as1 · 26 Listopada 2022

Proxima Centauri a, Proxima Centauri b, Proxima Centauri c

Najbliższy nam układ planetarny to egzoplanety krążące wokół Proximy Centauri. 4,24 ly to w skali wszechświata nic, dla nas to odległość nie do pokonania ( przynajmniej na razie ). Trzy planety krążą w pobliżu czerwonego karła, jedna z nich ( Proxima b ) może mieć warunki sprzyjające powstaniu życia. Może jest tak że prawie każda gwiazda posiada swoje "planetarne podwórko". Przecież gwiazdy nie powstają w sterylnych laboratoriach, dyski w których rozpalają się nowe słońca pełne są "kosmicznego gruzu". I znowu odniosę się do Układu Słonecznego, który oprócz planet zawiera niezliczoną liczbę ciał niebieskich.

Poniżej grafika przedstawiająca porównanie wielkości Proximy Centauri do Słońca, oraz porównanie odległości orbit planet krążących wokół obydwu gwiazd.

Milena Niemczyk · 26 Listopada 2022

No to lecimy z egzoplanetą dla fanów serii 'Star Wars' - Kepler-16b

To planeta pozasłoneczna odkryta w 2011 roku, i wyróżnia ją to że to że jest pierwszą egzoplanetą, krążącą wokół gwiazdy podwójnej. Została odkryta za pomocą Kosmicznego Teleskopu Keplera, metodą tranzytową. Kepler-16b znajduje się ok. 200 lat świetlnych od Ziemi. Planeta jest zimnym, nieprzyjaznym dla życia światem. Kepler-16b ma wielkość porównywalną z Saturnem i składa się pół na pół ze skał i gazu. Gwiazdy w tym układzie podwójnym są mniejsze od Słońca. Pierwsza to pomarańczowy karzeł, druga natomiast to czerwony karzeł. Co ciekawe, planeta może posiadać tzw. Egzoksiężyc ponieważ znajduję się w strefie ekosfery. Dlatego ta planeta jest nazywana ''Tatooine'', ponieważ w Gwiezdnych Wojnach na jednej z planet, również zachodziły 2 słońca

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kepler-16b

https://www.komputerswiat.pl/aktualnosci/nauka-i-technika/astronomowie-odkryli-planete-przypominajaca-tatooine-ma-dwa-wschody-slonca/8sdcm92

Artystyczne wyobrażenie układu (fot.NASA):