Przelot rakiety nad Polską (prośba o identyfikację)

LibMar · 15 Maja 2023

W nocy z 11 na 12 maja miała pojawić się zorza polarna. Okazało się, że CME dotarło dużo później, stąd timelapse pozostawiony na całą noc w zasadzie nic szczególnego nie pokazał. Mimo to, przy takich sesjach sprawdzam każdą klatkę czy nie przypadkiem trafił się choćby jasny meteor. Tym razem wyszło coś ciekawszego.

Około godziny 23:49 nad północnym horyzontem pojawił się obiekt, który na klatce wygląda jak typowa flara. Jednak na kolejnych klatkach zaczął rozmywać się, sięgając coraz wyżej. W momencie maksymalnej jasności obiekt miał zapewne 0 mag, może ciut jaśniej. Później obiekt przypominał kometę bez warkocza (np. 46P/Wirtanen sprzed kilku lat), ale bez wyraźnego centrum. Na wcześniejszych klatkach nic nie widać, musiało to być słabsze niż 5-6 mag. Z pewnością mamy do czynienia z obiektem w kosmosie, bowiem prędkość po niebie jest typowa jak dla satelitów na wysokości kilkuset kilometrów.

Prawdopodobnie mamy do czynienia z czynnym obiektem, u którego włączono silniczki. Coś jak rakiety SpaceX, które dają co chwilę dymek przez pierwsze godziny po starcie. Niestety, nie jestem w stanie dokładnie określić jaki to obiekt. Wyleciał z kierunku delikatnie na wschód w stosunku do północy (10-20 stopni azymutu) Ostatnia klatka pochodzi z ~23:50:30 i około minutę później miało miejsce górowania, na oko 70 stopni powyżej horyzontu, lekko na zachód. Widoczność zapewne zakończyła się gdzieś na południowym-zachodzie. Czas ekspozycji 13s na klatkę.

Byłby ktoś w stanie dotrzeć co to może być za obiekt? Nie byłem w stanie odpalić wszystkich satelitów w Stellarium, nie znalazłem też strony online, gdzie pokazywałoby wszystkie satelity na niebie. Miejsce obserwacji - Sejny.

Wrzucam filmik oraz stack na styl startrails.

Miesilmannimea · 15 Maja 2023

MON poda za pół roku informację jak już ją znajdą w lesie

Za(KS)t · 15 Maja 2023

Pokrywa się z satelitą CIRBE z misji Transporter-7, ale to jest mały cubesat więc prawdopodobnie to nie on bo to definitywnie wygląda jak para wodna, ewentualnie cold gas thrusters, z tym że smugi tego typu głównie są od pary wodnej więc cold gas thrusters trochę się nie wpisują.

Możliwe że to inny satelita z misji Transporter-7 który został wypuszczony na tej samej orbicie co CIRBE a teraz zaczął robić jakieś manewry dopiero.

Ewentualnie to jest drugi stage falcona który opróżniał zbiorniki po wypuszczeniu wszystkich Satelit.

Za(KS)t · 15 Maja 2023

Przejrzałem jeszcze ładunki na transporterze-7 i wychodzi że prawdopodobnie ten ślad pochodzi od eksperymentu "Iodine-Fueled Electric Propulsion – ThrustMe" satelity NorSat-TD

Tutaj więcej info o satelitce: NorSat-TD : UTIAS Space Flight Laboratory (utias-sfl.net)

Znalazłem też info na Li że tydzień temu testowali ten system więc już w ogóle się pokrywa, chyba solved

*EDIT Jednak trochę pokopałem i jakoś mi coś nie klika że silnik jonowy by był w stanie stworzyć taką chmurkę więc chyba jednak nie to, ale to raczej coś z transportera-7

Edytowane 16 Maja 2023 przez Za(KS)t

suchyy · 15 Maja 2023

@LibMar wg. mnie to ruski satelita wojskowy: COSMOS 2567, całkiem świeży, wystrzelony 23 marca tego roku. Satelita ma być/ jest (?) na orbicie heliosynchronicznej: SSO (Sun-Synchronous Orbit), więc może dokonywali jakiejś korekty (miałeś FARTA :thmbup: ). Pozostałe dwa satelity dobrze widoczne na fotach to prawdopodobnie: Fia Radar 3 r i ALOS-2.

Na poniższym zrzucie ze Stellarium wybrałem tylko satelity i śmieci do 1000km (TLE ze źródeł dostępnych w domenie publicznej: celestrak.org). COSMOS 2567 zaznaczyłem na żółto, a na pomarańczowo dwa pozostałe (jw.)

COSMOS 2567 górował mniej więcej tak jak podałeś (zrzut ze Stellarium niżej). Pozycja satelity na moich zrzutach jakby ciut opóźniona względem twoich fotek (robionych parę dni temu w trakcie korekty), bo TLE, które aktualizowałem na bieżąco, jest już zapewne po korekcie (co jak co, ale ruskie satelity są na pewno śledzone dokładnie).

Pozdrawiam,

Jurek.

Edytowane 17 Maja 2023 przez suchyy

suchyy · 17 Maja 2023

W dniu 15.05.2023 o 20:53, LibMar napisał(a):

...

Byłby ktoś w stanie dotrzeć co to może być za obiekt? Nie byłem w stanie odpalić wszystkich satelitów w Stellarium, nie znalazłem też strony online, gdzie pokazywałoby wszystkie satelity na niebie. Miejsce obserwacji - Sejny.

...

@LibMar, wyżej jest moja odpowiedź, myślę, że z dużym prawdopodobieństwem poprawna. COSMOS 2567 zbudowany jest w oparciu o platformę satelitarną "Bars-M" i jest cyfrowym satelitą mapującym, służącym do wywiadu wojskowego. W związku z pytaniem Kol. @LibMar interesuje nas napęd satelity. Np. na spaceflight101.com możemy więcej dowiedzieć się o konstrukcji Bars-M (poniższy cytat dotyczy tylko napędu):

źródło

Cytat

...

Bars-M uses a propulsion system designated SVIT, consisting of 12 attitude/fine control thrusters and a main engine to be used for orbit adjustments and maintenance.

...

... natomiast jakie paliwo jest używane w napędzie SVIT podają na globalsecurity.org

źródło

Cytat

...

Comparing the dimensions, the Bars-M satellite with a mass of more than 4 tons is much lighter than similar space vehicles like "Persona" or "Resource-P". The platform also received its own propulsion system SVIT (Traction Impulse Release System), working on a hydrazine - amyl fuel mixture. "Bars-M" became the first apparatus of " TsSKB-Progress " without a sealed compartment, which increased the service life of the device to 5 years.

...

... więc całkiem możliwe, że złapałeś moment korekty orbity heliosynchronicznej rosyjskiego satelity wojskowego.

:like:

Takie korekty muszą być cyklicznie powtarzane i to nie tak rzadko, nawet jeśli nowy satelita został już wprowadzony na orbitę polarną, synchroniczną ze Słońcem. Przykładowo satelita TERRA, kiedy nie był jeszcze śmieciem satelitarnym miał średnio cztery korekty rocznie, żeby utrzymać go na orbicie heliosynchronicznej (o czym pisałem TUTAJ - zresztą w wątku założonym właśnie przez Kol. @LibMar). COSMOS 2567 nie lata jeszcze dwóch miesięcy, więc prawdopodobnie może być na razie częściej korygowany, ale to tylko moje dywagacje (na intuicję ). Myślę, że warto obserwować satelitę COSMOS 2567 w najbliższym czasie.

Pozdrawiam,

Jurek

PS Zainteresowanym wątkiem, polecam zapoznanie się z całością materiałów zawartych w źródłach - ciekawe.

Edytowane 18 Maja 2023 przez suchyy

suchyy · 17 Maja 2023

Zrobiłem jeszcze raz wizualizację ze Stellarium, odnosząc się do tej samej daty i czasu, czyli 11 maja (23:49), bo pojawiło się nowe TLE (epoka: 17 maj). Jak robiłem poprzednią wizualizację jw. TLE było z 15 maja. Więc dokonano kolejnej korekty. Wygląda na to, że COSMOS 2567 nadal wprowadzany jest na orbitę heliosynchroniczną. Porównajcie obie wizualizacje. Bardzo duża różnica w pozycji satelity (w elewacji prawie 6 stopni kątowych w ciągu dwóch dni!). Do wizualizacji dodałem tym razem stopień nośny SL-4 R/B (zaznaczony na biało), ale poruszał się zupełnie inną trajektorią (przez "W" Kasjopei), więc raczej nie jest to obiekt z fotek Kol. @LibMar.

Na bank będzie to COSMOS 2567 :

Aktualne dane TLE (dla satelity i stopnia nośnego) są np. : TUTAJ.

Jeśli komuś nie wyświetla się w Stellarium COSMOS 2567, to w ustawieniach wtyczki "satelity", w źródłach mozna dodać ten adres:

https://celestrak.org/NORAD/elements/gp.php?INTDES=2023-040

Pozdrawiam,

Jurek.

Edytowane 18 Maja 2023 przez suchyy

mczajka · 18 Maja 2023

W dniu 15.05.2023 o 20:55, Miesilmannimea napisał(a):

MON poda za pół roku informację jak już ją znajdą w lesie

mieszkam niedaleko "słynnego" Zamościa, wg. symulatora przy 200kt już nie oglądałbym nieba

Edytowane 18 Maja 2023 przez mczajka

LibMar · 18 Maja 2023

@suchyy mega i konkretna analiza! Dzięki wielkie!

Z jakiegoś powodu nie idzie u mnie ładowanie satelitów w Stellarium. Widzę tylko podstawowe, a jak chcę rozszerzyć, to program przestaje działać

bajastro · 18 Maja 2023

Widziałem ten obiekt wizualnie, był u mnie chwilę po rejestracji przez Kol. @LibMar. Obiekt pojawił się jako jednorodna plamka na tle Kasjopei i leciał szybko z północy na południe lekko po skosie w kierunku zachodnim (mniej wiecej NNE-SSW). Był szybszy niż ISS. W okolicy zenitu obiekt już był bardzo rozmyty na kilka stopni kątowych i szybko zginął w LP Łodzi.

Edytowane 18 Maja 2023 przez bajastro

suchyy · 19 Maja 2023

W dniu 18.05.2023 o 20:52, LibMar napisał(a):

...

Z jakiegoś powodu nie idzie u mnie ładowanie satelitów w Stellarium. Widzę tylko podstawowe, a jak chcę rozszerzyć, to program przestaje działać

W Stellarium sprawdź we wtyczce: satelity poprawność adresów do źródeł z plikami TLE, które są pobierane na potrzeby Stellarium ze strony celestrak.org (LINK do adresu zbiorczego do danych z plikami tekstowymi TLE dla różnych paczek satelitów). Przykładowo pierwszy adres (na liście zbiorczej):

Last 30 Days' Launches

który dodajemy do Stellarium powinien wyglądać tak (adres do plików tekstowych TLE):

https://celestrak.org/NORAD/elements/gp.php?GROUP=last-30-days&FORMAT=tle - to jest POPRAWNY adres obecnie (tylko do listy plików tekstowych TLE satelitów z aktualnych 30 dni od startu),

a NIE np. adres do tabeli zbiorczej z tymi satelitami (po kliknięciu na symbol tabeli z prawej):

~~https://celestrak.org/NORAD/elements/table.php?GROUP=last-30-days&FORMAT=tle~~

... czyli najlepiej wchodzimy na poprawny adres plików tekstowych TLE klikając link na górze danej tabeli z satelitami: Latest GP (TLE) Data i jeśli nie mamy go w Stellarium (domyślnie), we wtyczce: satelity, to dodajemy (oczywiście najlepiej wklejamy skopiowany adres do źródeł wtyczki: satelity). Wtedy będzie możliwa wizualizacja satelitów w Stellarium z wybranej grupy. U mnie w Stellarium mam zapisane adresy do plików tekstowych TLE dla wszystkich możliwych grup satelitów, jakie są dostępne na celestrak (trochę zabawy przy tym jest, żeby to wkleić do źródeł, ale to robota jednorazowa). Oczywiście to nie jest wszystko, co lata w górze, ale mogę oglądać w Stellarium do ok. 18 tys. satelitów i śmieci satelitarnych, co znacznie ułatwia identyfikację.

Kiedyś na celestrak adresy do danych TLE były bezpośrednio odnośnikami do zbiorów plików tekstowych: w adresie linku było rozszerzenie: .txt Obecnie pliki tekstowe TLE pobierane są z bazy php (warto sprawdzać na bieżąco wszelkie zmiany na celestrak, bo wtyczka satelity w Stellarium nie zawsze nadąża za zmianami).

Polecam również korzystać z BINARY SPACE's SpaceMissions, czyli symulatora on-line (w czasie rzeczywistym i archiwalnym) misji kosmicznych, praktycznie wszelakich, od orbit wokół Ziemi, do misji międzyplanetarnych US, oraz ucieczkowych DS. Możemy sobie oglądać misje rzeczywiste, czy archiwalne w symulacjach 2D, 3D. Symulator "cyfrowego kosmosu" potrafi o wiele więcej, pogrzebcie w nim, bo warto. SUPER SPRAWA, polecam (szczególnie na pochmurne wieczory i noce, których z roku na rok jest coraz więcej :icon_rolleyes: )!

Niżej przykładowy zrzut symulacji w czasie rzeczywistym dla wątkowego satelity (wybrałem z listy opcją: szukaj): COSMOS 2567, pokazujący aktualną pozycję satelity w 3D.