M5.... a jednak jest większa

MaPa · 25 Maja 2023

Od wielu lat chciałem upolować tę kulkę w dobrych warunkach i w odpowiedniej skali. Już kiedyś w słabszych warunkach wzbudziła mój podziw ze względu na wygląd i wielkość, popełniłem nawet wersję lub dwie ale kilkukrotnie musiałem zarzucić zbieranie materiału głównie na seeeing który między zenitem a 35 st nad horyzontem potrafił się bardzo różnić. Nie wiem czemu zawsze słynną M13 stawiałem przed nią. Okazuje się, że M5 ją wyprzedza.

Opieram to na tabeli z wiki ( ostatnie wartości to odpowiednio jasność i wielkość kątowa w ")

M13

16^h 41^m 41.37^s

+36° 27′ 36.2″

Hercules

5.78

20

M5

15^h 18^m 33.51^s

+02° 04′ 54.9″

Serpens

5.65

21.6

Trafiłem na znakomite warunki seeingowe. U mnie na tej wysokości to wielka rzadkość ale się nie wahałem bo to była szansa. Prowadzenie montażu na równiku niebieskim to najwyższe wymagania dla osi. Wszystko się pięknie zgrało tej jednej nocy. Ta praca kończy mały kwartet jaki sobie założyłem aby zaprezentować w maju w postaci: mgławicy, gromady,galaktyki i szerokiego kadru. Udało się

Gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Węża. Została odkryta 5 maja 1702 roku przez Gottfrieda Kircha oraz jego żonę Marię Margareth jako „rozmazana gwiazda”. Dopiero w 1764 została dostrzeżona niezależnie przez Messiera i w 1781 umieszczona w jego katalogu jako mgławica. Pierwszą osobą, która poprawnie opisała naturę M5, był William Herschel, który w 1791 rozdzielił gwiazdy gromady za pomocą teleskopu. Gromada jest jedną z największych w Galaktyce i ma średnicę około 164 lat świetlnych. M5 jest oddalona od Ziemi o 24 500 lat świetlnych i zawiera ponad 100 000 gwiazd, z czego przynajmniej 100 to gwiazdy zmienne. Jest oddalona o około 20,2 tys. lat świetlnych od centrum Galaktyki. Na naszym niebie widoczna jest jako obiekt o kątowej średnicy 23 minut. Ukształtowana przed 10,6 miliardami lat jest jedną z najstarszych gromad kulistych w naszej Galaktyce.

TEC140/Asi2600 @5.2 warunki miejskie B6/5

LRGB 2h w klatkach po 2 i 3 min.

Edytowane 26 Maja 2023 przez MaPa

MaPa · 26 Maja 2023

Kulki fascynują mnie od samego początku tak naprawdę. Zebrałem trochę informacji:

Dla Polski mamy następujące bardzo jasne gromady kuliste w kolejności "wielkości", których jasność przekracza 5 mag.

M22

18^h 36^m 23.97^s

−23° 54′ 14.5″

Sagittarius

5.10

32

M4

16^h 23^m 35.36^s

−26° 31′ 32.7″

Scorpius

5.63

36

M5

15^h 18^m 33.51^s

+02° 04′ 54.9″

Serpens

5.65

21.6

M13

16^h 41^m 41.37^s

+36° 27′ 36.2″

Hercules

5.78

20

M22 nakłada się na niesamowicie gęste pole gwiazdowe nie robi wrażenia.

M4 maksymalnie 14 st nad horyzontem. Hardcore dla astrofoto ale może kiedyś się uda.

Wygląda że M5 jest naj-gromadą północnej połowy nieba

Dla zobrazowania ( materiał kombinowany z dostępnego na ESA)

Oraz za ( handprint.com/ASTRO/galaxy.html)

Edytowane 26 Maja 2023 przez MaPa

mack_mnk · 26 Maja 2023

Utarło się że M13 jest królową gromad kulistych północnego nieba właśnie przez jej dogodne położenie. Wiele osób myśli o niej jako tej największej i najjaśniejszej. Bardzo fajne obserwacje i porównanie

Matheo_89 · 26 Maja 2023

Wizualizacja ruchu gwiazd z centrum gromady kulistej (tutaj na podkładzie zdjęcia Omega Centauri z HST). Taki paradoks - totalny chaos na poziomie lokalnym, a równowaga na poziomie całej gromady.

MateuszW · 26 Maja 2023

1 godzinę temu, MaPa napisał(a):

Wygląda że M5 jest naj-gromadą północnej połowy nieba

Ciekawe, nigdy nie kwestionowałem pierwszego miejsca M13, a tu jednak Co ciekawe, Stellarium błędnie podaje jasność M5 jako 6,65 mag, czyli znacznie ciemniejszą od M13. Wygląda na literówkę. Może stąd część osób utwierdza się w przekonaniu o wyższości M13? Ja prawdę mówiąc prawie zawsze opieram dane o Stellarium...

Wojsa · 26 Maja 2023

jak sie zobaczy Omegę Cen to te widoczne w Polsce jakby straciły blask;)

MaPa · 26 Maja 2023

58 minut temu, MateuszW napisał(a):

Ciekawe, nigdy nie kwestionowałem pierwszego miejsca M13, a tu jednak Co ciekawe, Stellarium błędnie podaje jasność M5 jako 6,65 mag, czyli znacznie ciemniejszą od M13. Wygląda na literówkę. Może stąd część osób utwierdza się w przekonaniu o wyższości M13? Ja prawdę mówiąc prawie zawsze opieram dane o Stellarium...

Zaczyna być ciekawie.

CDC pokazuje mi 5.8 ale to program z bazą która ma naście lub więcej lat.

Wyszukiwarki trafiają na artykuły z 6.65 lub 6.7 a zaraz potem inne 5.7. Te 6.7 trochę słabo bo gromada bywa do wyłapania gołym okiem ( jak przeczytałem).

Ale takie źródło daje M5 > M13 : https://physics.mcmaster.ca/~harris/mwgc.dat

Edytowane 26 Maja 2023 przez MaPa