Księżyce Marsa

oskar · 30 Czerwca 2003

Raz jeszcze powracam do tematu obserwacji księżyców Marsa i polecam wszystkim interesujący artykuł w Sky&Telescope nr 8/2003. Wynika z niego, że nie jest to aż tak nierealne wyzwanie, jak się pierwotnie niektórym wydawało.

burza · 30 Czerwca 2003

poprosimy o streszczone szczególy - jakim sprzętem , w jakich warunkach geometrycznych Marsa i jego księżyców, itp, itd

lemarc · 30 Czerwca 2003

Obserwacje księżyców Marsa należą do najtrudniejszych, ale tegoroczna wielka opozycja stwarza wyjątkową okazję do ich zobaczenia.

Wymóg sprzętowy to minimum 20-25 cm średnicy, gdyż mimo stosunkowo dużych jasności Fhobosa=10.3mag i Deimosa=11.4mag. trudno je wypatrzeć w sąsiedztwie jasnego Marsa. Należy je obserwować wyłącznie w maksymalnej eleongacji wschodniej lub zachodniej, wyprowadzając tarczę planety poza brzeg pola widzenia okularu, żeby ograniczyć jej blask. Przykładowo maksymalna elongacja Phobosa w dniu 28 sierpnia, wyniesie tylko 35" kątowych, licząc od środka tarczy Marsa, czyli mniej niż jego średnica. Deimos oddali się maksymalnie na ok. 87", ale przy jego słabszym blasku nie będzie to łatwiejsze. Od 1 sierpnia obiecuję podać momenty max. elongacji księżyców, gdyż liczy się tylko okres ok. dwóch miesięcy wokół opozycji.

30 Czerwca 2003

Panie Leszku a kiedy najlepiej na nie polować tzn. bardziej o świcie lub zmierzchu czy za czarnej nocy?

lemarc · 30 Czerwca 2003

Podczas górowania Marsa, za czarnej nocy, kiedy przechodzi przez lokalny południk centrany i jest najwyżej nad horyzontem. Chodzi o to, żeby grubość warstwy powietrza była jak najcieńsza podczas obserwacji.

Na razie Mars góruje na jasnym niebie, ale w miarę zbliżania się opozycji będzie wschodził coraz wcześniej i górowanie nastąpi przed świtem.

30 Czerwca 2003

Ponieważ to ja pisałem o trudnościach w obserwacji księżyców Marsa czuję się wywołany do tablicy. Nie twierdziłem, że to nierealne, odnosiłem się jedynie do wypowiedzi Adama, który stwierdził, ze nie ma z tym problemu. jeżeli czytałeś już ten artykuł (ja od tego zacząłem bieżący numer) to wiesz, że nie jest to prosta sprawa.

Tak na marginesie kilka moich przemyśleń na temat możliwości uwiecznienia tych obiektów na CCD WebCama. Separacja zdecydowanie nie będzie tutaj problemem, niewielka jasność również. Z soboty na niedzielę zabrałem się za realizację pomysłu, który chodził mi po głowie od ubiegłego roku: księżyce Urana. Udało się zarejestrować Oberona (14.2m sep. 28") i Titanię (14.0m sep. 24.3"). Tyle widać po wstępnej obróbce (sumowanie klatek). Popracuję jeszcze nad tą fotką i postaram się pokazać ją dzisiaj wieczorem. Separacja Phobosa w opozycji to 35", Deimosa 86", jasność odpowiednio 10.5 i 11.6. Ciekawe jak bardzo popsuje widok sam Mars, który będzie "odrobinkę" jaśniejszy od Urana.

Pozdrawiam

30 Czerwca 2003

Grzesiu dawaj koniecznie tego Urana z księzycami. Co do Marsa to dajcie może skan tego artykułu. Mnie chodzi po głowie ten pomysł przysłonięcia tarczy Marsa łebkiem od szpilki, który proponował Janusz. Inne pomysły mile widziane. Oczywiście ten sposób Leszka z wyjazdem planety poza pole widzenia też jest wart przetrenowania.

30 Czerwca 2003

Oczywiści, że się pochwalę ;D. Muszę tylko znaleźć odrobinkę czasu i popracować nad tym materiałem.

Co do przysłonięcia tarczy Marsa, to w tym artykule proponują umieszczenie w ognisku okularu paska np. folii. Poczytasz sam - artykuł się skanuje, zaraz go prześlę.

30 Czerwca 2003

Witam !!

Pomysł z zasłonięciem Marsa łebkiem od szpilki jest ciekawy i realny. Ale biorąc pod uwagę rozmiar (kątowy) Marsa w opozycji - 25" - i rozmiar tego łebka (właśnie zmierzyłem u siebie w domu - 1.5 mm) wychodzi, że tarcza Marsa będzie załonięta przy ogniskowej instrumentu 12.3 metra ! Osiągnie się to z dwoma barlowami lub w projekcji okularowej. Przy ogniskowej poniżej ok. 6 m będzie już zasłonięty Phobos (przy centralnym ustawieniu szpilki względem Marsa). Jeśli mamy montaż z prowadzeniem, można przyjąć mniejszą ogniskową teleskopu i niecentralne położenie szpilki.

W Oddziale PTMA w Warszawie nie mamy montażu z prowadzeniem, ale mając teleskop TN 350/1800 i czułą kamerę Wateca (rejestrowaliśmy nią gwiazdy nawet do 13 mag - przy migawce 1/50 sek), może uda się nam również "złapać" kamerą te księżyce.

Pod koniec lipca br. mam w Muzeum Techniki w Warszawie spotkanie na temat "Wielka opozycja Marsa 2003" - wkrótce podam na łamach tego forum kilka ciekawostek.

Hermes

burza · 30 Czerwca 2003

Ciekawe czy Watec to wyłapie. Jest bardzo czuła przez co przy małych jasnościach ma dużo szumów, no i pewnie dodatkowo będzie bardzo prześwietlać Marsa (możeprzyćmić swym blaskiem te księżyce), ale próbować należy i jestem raczej dobrej myśli - jeśli księżyce będą w elongacjach to pewnie się je zarejestruje.

Ja teleskopem 20 cm f/5 , i kamerą przemysłową 0,01 lx (1/50s) swobodnie nagrałem np 5 najjasniejszych księżyców Saturna- zasięg był do około 11 mag, a seeing nie był znowóż taki znakomity.

Pewnie i ja spróbuje ;D

Rysiek · 30 Czerwca 2003

Czy w polowaniu na Marsa i jego księżyce ( wizualnie ) wystarczy refraktor 152/1200 ???

30 Czerwca 2003

Powinien wystarczyć ale lepiej z Apokorektorem bo blur chromatyczny jasnego Marsa może być ponad normatywny :-

oskar · 30 Czerwca 2003

Nie wywoływałem nikogo specjalnie do tablicy, a jak już to raczej Janusza.

Ciekawa dyskusja widzę się zrobiła. Tak czy owak trzeba będzie tych księżyców poszukać w czasie opozycji.

Rysiek · 1 Lipca 2003

Niestety Apokorektora na Kudłacze jeszcze nie będzie :'(

1 Lipca 2003

Do Marsa spokojnie czerwony filtr go zastąpi !!!

1 Lipca 2003

Witam !!

Nawiązując do tematu związanego z możliwością dostrzeżenia księżyców Marsa czymś w rodzaju 150/1200 mm muszę stwierdzić, że jest to (zwłaszcza wizualnie) bardzo mało prawdopodobne.

Problemem jest nie jasność Phobosa i Deimosa, ale równica jasności między nimi, a Marsem i odległością ich od planety.

Przypomnę, że oba satelity zostały odkryte dopiero w sierpniu 1877 roku przez A. Halla, który skorzystał z jednego z największych wówczas refraktorów na świecie -o średnicy 66 cm i ogniskowej ok. 10 metrów !! (dla porówniania - to polski refraktor w Chorzowie razy współczynnik 2.2). Dlaczego refraktorem i dopiero tak dużym ??

Podczas opozycji Marsa jego księżyce (o jasnościach ok. 11-12 mag) są o 14 mag słabsze od Marsa !!! Dla porównania - Syriusz B ma jasność ok. 8 mag (czyli w zasięgu małej lunetki), a w PTMA mieliśmy duże kłopoty z zobaczeniem go przez nasz nowy (w 1974 roku) teleskop Newtona 35 cm.

Pod koniec XIX wieku reflektory nie miały jeszcze tak dobrej optyki, poza tym łatwo było tak długoogniskowym refraktorem osiągnąć powiększenia ponad 1000x. Nie przypadkowo stosowano tak duże powiększenia. Doskonała optyka przy takim powiększeniu pozwalała na niemal punktowy obraz gwiazd, a duża tarcza Marsa miała mniejszą jasność powierzchniową. Obrazy były kontrastowe, bez większych refleksów (które towarzyszą reflektorom - zwłaszcza wskutek ugięcia światła po podporach wtórnego zwierciadełka).

Potem okazało się, że księżyce Marsa widać mniejszymi instrumentami (wiedziano już, gdzie ich szukać), ale sądzę, że sprzęt 30 cm to minimum (dla obserwacji wizualnej).

Wątpię, czy uda się je zobaczyć jednym z teleskopów dostępnych w Polsce, którego producent podaje, że przy średnicy 20 cm można stosować powiększenia 1200 razy (wychodzi

na to, że albo ma w ofercie "super okular" o ogniskowej poniżej 1 mm, albo do średniej klasy okularu 4 mm daje dwa barlowy i okular znajduje się jakieś 10-15 cm od tubusa...).

Kiedyś usłyszałem w TV nawet takie zdanie przedstawiciela tej firmy: "...dziś jest tak dobra widoczność, że otrzymaliśmy zdolność rozdzielczą lepszą od teoretycznej...

Hermes