Michal Kusiak

Ostatnie oceny z początku lutego podają jej jasność na poziomie 8.5 magnitudo...

144P/ Kushida

2009 Feb 2.00UT: m1= 8.5, Dia=10', DC=3/...20x80B...Willian Souza (Sao Paulo,Brazil)

Tak więc widać ze ma ona głowę o dość sporej średnicy, o niezbyt wysokim stopniu skondensowania. Czyni ją to, przez nadchodzącą pełnię, jako obiekt trudny do lokalizacji przez mniej doświadczonych obserwatorów. Głowa do góry...Księżyc zelżeje, to szanse będą większe.

a okresy obiegu superfragmentów mieszczą się w przedziale 400-1000 lat

Tutaj miało być to samo co akapit niżej ok 500-1000 (nie mam możliwości edycji posta)

Referat musiał być bardzo ciekawy, choć pewnie trudny dla wielu słuchaczy.

 

Chciałbym teraz wrócić do przeszłości...

 

Kometa zbliża się do Słońca. Peryhelium jest tak bliskie, że siły pływowe Słońca rozrywają jądro komety. Dzieli się ona na 2 części. Teraz każda nowa kometa ma swoją orbitę, podobną do orbity komety macierzystej lecz innej, a co najważniejsze ZMIENNEJ. Na komety odziałują siły grawitacyjne planet, księżyców, planetoid. Komety z czasem oddalają się od siebie i wylatują poza Układ Słoneczny. Lecz nie na zawsze. Wracają po iluś tam latach. Wędrując w kierunku Słońca każda w innym czasie mija poszczególne planety. Te z kolei zmieniają delikatniej lub mniej delikatniej tor lotu komet. Więc jedna przejdzie bliżej Słońca niż inna a także w innym czasie. Sytuacja się powtarza, komety znów się dzielą pod wpływem sił pływowych Słońca... Z czasem komety dzielą się na coraz mniejsze i mniejsze odłamki. Większe odłamki też są i czekają na swój kolejny "come back" lecz mniejsze [tu akurat nie wiem dlaczego HELP! ] rozkładają się w miarę równo na swoich orbitach.

 

Najwięcej odkryć tych komet wykonano poprzez zdjęcia z SOHO, sondy kosmicznej pracującej od 1996 roku.

Przez te 13 lat wyznacza się orbity komet SOHO.

Ciekawe:

- jak dużo jasnych komet umknęło obserwacjom zanim SOHO został wystrzelony ?

- czy np. są okresy "suszy" i "urodzaju" w komety SOHO ?

- czy np. okres "urodzaju" może zwiastować nadejście większej komety SOHO, widocznej gołym okiem ?

- a tak wogóle to jak rozłożone są komety na swoich orbitach ? gdzie są zagęszczenia, a gdzie wolna przestrzeń ?

Pierwotna kometa niekoniecznie rozpadła się tylko na dwa odłamki (w nawiązaniu do Twojego tekstu na niebiesko).

Wiele pytań o których mówisz jest ze sobą powiązanych. Więc mam nadzieję że pełna wypowiedź zaspokoi Twoją ciekawość.

Komety SOHO - sądzę że używasz tego odniesienia wobec grupy Kreutza, więc na tym chcę oprzeć kilka zdań.

-Tego jak dużo komet umknęło nie jesteśmy w stanie dokładnie określić. Według symulacji komputerowych oraz modelowania rozpadu przypuszcza się że na grupę Kreutza może się składać nawet 20 000 komet (w tym nawet kilkadziesiąt superfragmentów).

-Wedug prac Sekaniny i Chodasa, duże fragmenty oddalały się od siebie z niewielkimi prędkościami (do kilkunastu metrów na sekundę) to jednak na przestrzeni 1700 lat wystarczyło ażeby rozłożyć materię mniej więcej w równych odległościach od siebie (odległości czasowe wynoszą mniej więcej 50-80 lat między super fragmentami).

Dzięki obserwacjom SOHO, zaobserwowano w latach 1996-2005 znaczący wzrost liczby pojawień komet Kreutza (z liczby ok 40 do niemal 150 komet), co znaczy że w przestrzeni kosmicznej w której usytuowane są orbity komet Kreutza robi się coraz gęściej. To zapowiadałoby pojawienie się kolejnej serii superfragmentów w najbliższych dwóch dekadach.

Zgodnie z zasadą zachowania entropii materia dąży do tego ażeby rozłożyć się w przestrzeni równomiernie. Z kolei grupa Kreutza jest stosunkowo młoda a okresy obiegu superfragmentów mieszczą się w przedziale 400-1000 lat. Tak więc materia na pewno skupia się jeszcze w sposób wyraźny w okolicach dużych odłamków. Z kolei obserwacje dużych komet Kreutza w latach 1945*, 1962, 1965 i 1970 to ostatnia seria dużych fragmentów.

W czasach działania sond SMM i SOLWIND obserwowano również fragmenty o jasnościach od +2 do -3 mag. Co wskazuje ewidentnie że pomiędzy takimi seriami superfragmentów jest materia, ale jak dużo jej jest , tego nie potrafimy dokładnie stwierdzić.

Powrót superfragmentów w XI i XII wieku naszej ery wskazuje na to że krążyły one po orbitach o okresach rzędu 600-800 lat. Kolejne powroty miały miejsce w w XIX i XX wieku i na tej podstawie okreslono okres obiegu dla tych superfragmentow w nieco szerszym zakresie (500-1000 lat).

Stąd nasuwa się prosty wniosek. Jeśli grupa jest stosunkowo młoda to fragmenty nie były w stanie zapełnić pełnego obwodu umownej orbity grupy Kreutza (lecz ok. połowę). Dlatego, skoro obserwujemy dzisiaj wzrost liczby fragmentów kolejna seria komet Kreutza powinna sie pojawic w najblizszym czasie, a ewidentny spadek obserwacji komet z tej rodziny niemal do zera powinien nastapic za jakieś dopiero 100 może 200 lat (wspominana wolna przestrzeń).

Obrazek poglądowy, ale dzięki niemu łatwiej będzie zrozumieć problem. Dokładności niekoniecznie zachowane!

W czasach obserwacji sondy SOHO, zaobserwowano przelot kilkunastu komet podobnych do obserwowanych przez SOLWIND, wszystkie jednak należą do subgrupy I co więcej przeważa liczba odkryć z tej subgrupy. To może wskazywać, że pierwszym superfragmentem jaki sie pojawi, bedzie duża kometa przynależąca właśnie do tej subgrupy.

Warto również porównać obserwację komety 1945VII du Toit, z przelotem komety C/2008 K4. Obie komety miały najprawdopodobniej podobne rozmiary jądra (100-150 metrów). Jednak z tej dwójki przetrwała przelot tylko kometa du Toit ponieważ miała odleglejsze peryhelium (C/2008 K4 uderzyła w powierzchnie Słonca).

Powracając jeszcze do liczby komet umykających obserwacjom SOHO, to jest to około 30% materii o rozmiarach 10-20 metrów średnicy. Gdyby konfiguracja orbit nie wpływałaby na warunki obserwacji komet i wszsytkie można byłoby bez przeszkód obserwować w kamerze C2 wówczas w latach 2005-2008 (bo są one podobne w liczbę okdryc komet Kreutza) zostałoby odkrytych ok 200 komet Kreutza rocznie. Mniejsza materia (poniżej 10 metrów średnicy) raczej nie ma szans na przetrwanie zanim dotrze w obszary obserwowane przez SOHO i STEREO.

W styczniu b.r udało sie zaobserwować serie komet, o jasnosci 11 magnitudo na zdjeciach HI (sonda STEREO), czyli poza zasiegiem C2 (który wynosi 10 mag). Obiekty jednak były w wiekszej odległosci od Słonca, stad na pewno były one porównywalne z rozmiarami komet identyfikowanych w sezonach obserwacyjnych C2 (to najprawdopodobniej ta materia którą SOHO nie obserwuje przez występujące sezony i zmianę konfiguracji orbity w kamerach LASCO)

Dla tych którzy chcieli być a nie mogli przedstawiam w formie krótkiego streszczenia nurt referatu, jaki można było wysłuchać 28 stycznia w Instytucie Fizyki UJ w Krakowie (o którym mowa: http://astro-forum.org/Forum/28012009-Semi...kow-t25254.html )

Pierwszym zagadnieniami, jakie zostały poruszone, były najważniejsze wydarzenia ubiegłego roku, opisane we wcześniejszym poście.

Kolejnym krokiem na jaki warto było zwrócić uwagę, była szczegółowa analiza poszczególnych obiektów jakie pojawiły się w ubiegłym roku na zdjęciach SOHO i STEREO.

W ub. roku odkryto ponad 140 komet Kreutza. Do momentu referatu, dla 88 obiektów wyznaczono elementy orbity i one właśnie zostały użyte w wygenerowaniu pewnych zależności geometrycznych i powiązaniu ich z rozmiarami poszczególnych obiektów.

Zależności zaprezentowane są na poniższych wykresach:

I. Zależności geometryczne:

1. Omega małe od Omega duże (na wykresie Arg. of Perihelion od Node)

2. Peryhelium od Omega duże (na wykresie Perihelion distance od Node)

II. Rozkład przybliżonej jasności absolutnej H0 w zależności od Omega małe (Arg. of Perihelion) dla poszczególnych obiektów Kreutza

Z wykresu 1 w punkcie I jasno wynika przybliżona liniowa zależność parametrów geometrycznych. Wraz ze zmianą długości węzła wstępującego (Node) wzrasta odległość kątowa peryhelium od tego węzła (Arg. of perihelion). Czyli po wykorzystaniu tylko i wyłącznie parametrów geometrycznych (wyłączając z tego czas obserwacji) możemy odtworzyć w pewnym przybliżeniu przebieg rozpadu. Według prac Sekaniny i Chodasa dotyczących macierzystej komety tworzącej grupę Kreutza, (opisywanych głównie w Astrophysical Journal) rozpadła się ona na kilka większych fragmentów pod wpływem sił pływowych Słońca. Dalsze oddziaływania podczas ruchu tych 'superfragmentów' spowodowały kolejne defragmentacje na coraz mniejsze obiekty. Dzięki obserwacjom, kilku superfragmentów na przestrzeni ostatnich kilkuset lat, oraz detekcji małych obiektów grupy Kreutza za pomocą sond SOLWIND, SMM następnie SOHO..podzielono je na 2 subgrupy, które rozdzielała umowna granica w postaci odległości peryhelium q=0.007AU.

Wszelkie obiekty poniżej tej wartości klasyfikowane są jako obiekty subgrupy I, natomiast wszystkie o wartościach powyżej 0.007 AU klasyfikowane są do subgrupy II.

Tak więc na podstawie wykresu nr 2 widzimy, że na subgrupę I składają się niemal wyłącznie obiekty znajdujące się w dość wąskim przedziale wartości Node między 350-15 stopni. Z kolei w skłąd subgrupy II wchodzą obiekty o dowolnym parametrze Node.

Poza tym z wykresu 1 odczytujemy że część komet znajduje się poza główną koncentracją obiektów położonej centrycznie na wykresie (Node ok 330-340 stopni oraz powyżej 15 stopni). Jest to frakcja którch orbity zostały zakłócone przez dalsze oddziaływania (niepływowe)

Na tej podstawie sporządziłem wykres przedstawiający zależność jasności absolutnej komet od wartości parametru Omega małe (który zmienia się wprost proporcjonalnie wraz z parametrem Omega duże). Wartości zaokrągliłem do 1 wielkości gwiazdowej i winny być interpretowane jako pewne przedziały jasności do których zaklasyfikowane zostały obserwowane komety.

Widać więc że dla wąskiego przedziału wartości omega małe, odpowiadającemu przede wszystkim subgrupie I obiekty mieściły się w całym zakresie jasności. W skład ten wchodziły 4 najjaśniejsze komety z ubiegłego roku należące właśnie do subgrupy I, między innymi kometa C/2008 K4.

Z kolei w skład subgrupy II wchodziły w ubiegłym roku obiekty o mniejszych jasnościach (i rozmarach). Z wykresu wynika również jasno że można było zaobserwować frakcję obiektów o niewielkiej wartości "Arg of Perihelion" (między 50 a 60 stopni odpowiadającej wartości Node między 325 a 340 stopni) na który składał się materiał o niewielkich rozmiarach i jasności.

III. Wykresy zależności dla grup Krachta, Marsdena i Meyera

Wykonane na podstawie obserwacji z lat 1996-2008

Dla grup Krachta i Marsdena rozpad przebiegał dość podobnie jak w przypadku grupy Kreutza. Z wykresu odczytujemy liniową zależność parametrów geometrycznych obiektów i ścisłe powiązanie z okresową kometą Machholz 96P. Powstały w wyniku postępującej defragmentacji 3 może 4 odłamków oderwanych od jądra komety 96P. Grupy są dość wyraźnie odseparowane od siebie, co świadczy o różnych momentach sił jakie działały na pierwsze fragmenty podczas rozpadu komety 96P.

Z kolei dla grupy Meyera scenariusz rozpadu przebiegał w zupełnie inny sposób, dużo mniej dynamiczny (zakres wartości parametrów Node i Arg of Perihelion), prawdopodobnie mającego miejsce w większej odległości od Słońca. Dokładnego mechanizmu defragmentacji macierzystej komety jak na razie nie możemy określić. Co więcej do dzisiaj nie odnaleziono, wśród obiektów obserwowanych w przeszłości, przypuszczalnej komety inicjującej powstanie powyższej frakcji.

...

Michał Kusiak

Wszystkich zainteresowanych badaniami prowadzonymi w projekcie Sungrazing Comets, chcących rozpocząć własne poszukiwania i mających wolny czas , zapraszam na Seminarium Astrofizyczne PAU, IFJ, ZTWiA.

Seminarium odbędzie się:

w środę 28.01.2009, o godzinie 13:15

w Instytutcie Fizyki UJ (ul Reymonta 4 w Krakowie),

w małej auli 057

Temat jaki chciałbym przedstawić będzie dotyczył Podsumowania ubiegłego roku w odkryciach i badaniach małych komet, jakich dokonano za pośrednictwem kosmicznych sond SOHO i STEREO (jako krótkie wprowadzenie do wykładu polecam temat zamieszczony na forum: http://astro-forum.org/Forum/Sungrazing-Co...ku-t24811.html).

Info: http://users.uj.edu.pl/~gfurtak/v3_0/

Pozdrawiam,

Michał

Mam takie pytanie bo jestem trochę zielony na temat komet, nigdy żadnej nie obserwowałem. Po wprowadzeniu tych danych do stellarium ona będzie się z biegiem czasu przemieszczać? Czy będzie tak że w stellarium pokazana będzie cały czas w tym samym miejscu, a na niebie będzie już gdzie indziej? I przez jak długi okres będzie można ją obserwować?

Z góry dzięki i pozdrawiam.

Dane na temat elementów orbity (data peryhalium, peryhelium, ekscentryczność (inaczej mimośród), elementy odpowiadające za geometryczne ustawienie orbity w przestrzeni) po wyznaczeniu ich na podstawie dużej ilości obserwacji są bardzo dokładne i raczej się nie zmieniają, stąd na każdy dzień będziesz miał aktualne położenie względem gwiazd.

Nie sugeruj się mapkami zawieranymi w temacie, wprowadź dane które we wcześniejszych postach zostały podane w formie krótkiego skryptu i powinno wszystko działać.

MK

witam!!!

odświeżam trochę temat, bo dawno nikt tu nie zaglądał!!!

 

Mam pytanie odnośnie II etapu olimpiady, a mianowicie jakie książki mogę mieć ze sobą?!

Czy są jakieś ograniczenia??

Bo na pewno przyda się jakiś atlas, mapa nieba, tablice i takie tam.

 

Proszę o rade bardziej doświadczonych olimpijczyków

 

Pozdrawiam

"Astronomia Ogólna" Eugeniusza Rybki

"Astronomia z astrofizyką" J.M. Kreiner

"Astronomia w geografii" Jan Mietelski

To takie które się zaleca jako niezbędnik.

Co weźmiesz ze sobą, to nie ma znaczenia bo ograniczeniem jest tylko masa jaką osobiście jesteś w stanie udźwignąć

Poza tym warto mieć umiejętności matematyczne i fizyczne na stopniu pierwszych lat studiów

Połamania ołówków i długopisów.

MK

Zbliża się 'Nowy - 2009 rok' chciałbym więc przedstawić podsumowanie wydarzeń jakie miały miejsce w roku 2008 w dziedzinie poszukiwań i badań małych komet przelatujących w bliskim rejonie Słońca. Jeśli chodzi o polską astronomię, będzie to niezwykle pamiętny czas, wielu odkryć i niezwykle gwałtownego rozwoju zainteresowań poszukiwaniami komet w naszym kraju. W tak krótkim czasie jakim jest 12 miesięcy udało się utworzyć na prawdę prężną grupę która regularnie przeglądała i odkrywała nowe obiekty.

Rok 2008 to czas pierwszych detekcji komet dokonanych za pomocą pary sond STEREO. 7 komet z grupy Kreutza zostało zidentyfikowanych na zdjęciach Heliospheric Imager przez Alana Watsona (Australia) i Rainera Krachta (Niemcy). Okazało się, że pomimo nie do końca odpowiadającemu obserwacjom komet zakresowi widma w jakim pracują aparaty HI i pomimo braku możliwości analizy danych bezpośrednio po wykonaniu nowych zdjęć, można odnaleźć nowe komety w momentach kiedy sonda SOHO przerywa transmisję na blisko tydzień (ma to miejsce 2-3 razy do roku).

Dobrym przykładem może być kometa SECCHI-3 (22.II.2008, odkrywca: Alan Watson), która była jednocześnie jedną z najjaśniejszych komet Kreutza minionego roku, uzyskując podczas przelotu na zdjęciach COR2 ~3 magnitudo. Zdjęcie: Sungrazing Comets

http://sungrazer.nrl.navy.mil/index.php?p=latest_news (wpis 27.V.2008)

Niezwykle jasną kometą była C/2008 K4 (SOHO1476). Odkryta przez Roberta Matsona z USA, 21/22 V.2008 roku. Od momentu detekcji aż do wejścia w zasięg koronografu LASCO C2 (23.V.2008) pojaśniała o blisko 1500 razy uzyskując jasność maksymalną na poziomie 0 magnitudo stając się przy tym jedną z najjaśniejszych komet jaką SOHO sfotografowała w swojej historii.

C/2008 K4 oraz C/2008 K5 SOHO - 23 maja 2008

Innymi bardzo ciekawymi wydarzeniami były m.in.

1.Obliczenia i odkrycie przez Rainera Krachta dwóch komet które w oddziaływaniu z Jowiszem (rezonans 1:3) i silnej precesji zmieniają cyklicznie elementy swich orbit (są to obiekty: C/2001 D1 = C/2004 X7 = C/2008 S2, C/1999 X3 = C/2004 E2 = C/2008 K10)

Źródła:

http://cfa-www.harvard.edu/mpec/K08/K08S49.html

http://cfa-www.harvard.edu/mpec/K08/K08S82.html

http://sungrazer.nrl.navy.mil/index.php?p=latest_news (wpis: 2.X.2008)

2. Odkrycie przez Hua Su 31 lipca, komety Kreutza, której obserwacje stały się możliwe z Ziemi dzięki dacie peryhelium komety wypadającej kilka godzin po zakończeniu Całkowitego Zaćmienia Słońca - Syberia 1.VIII.2008. I tutaj pojawił się polski akcent. Otóż 20 września (czyli niemal miesiąc po tym wydarzeniu) pojawiły się przepiękne zdjęcia profesora Miloslava Druckmullera oraz jego ekspedycji (Brno, Czechy), na których osobiście udało mi się zidentyfikować, kometę C/2008 O1 SOHO. Była to pierwsza obserwacja tak małej komety Kreutza wykonana z Ziemi oraz druga obserwacja komety z Ziemi, odkrytej dzięki SOHO (po C/1998 J1)

Źródła:

IAUC: http://www.cfa.harvard.edu/iauc/08900/08985.html (niezbędna subskrycja żeby odczytać!)

http://sungrazer.nrl.navy.mil/index.php?p=latest_news (wpis 2.X.2008)

http://www.zam.fme.vutbr.cz/~druck/Eclipse..._m02/0-info.htm

3. Detekcja przez Alana Watsona za pomocą Heliospheric Imager komety, która po wyliczeniu orbity i identyfikacji (Rainer Kracht i Maik Meyer) okazała się być obserwowana w 2003 roku P/2003 K2 Christensen. Wyniku koniunkcji ze Słońcem doszło do zjawiska forward scattering, czyli nagłego pojaśnienia komety podczas zbliżania się do Słońca

Źródło:

http://sohowww.nascom.nasa.gov/pickoftheweek/

http://sungrazer.nrl.navy.mil/index.php?p=latest_news

Spis komet Kreutza w 2008 roku

Łączna liczba komet Kreutza (wliczono również komety X): 147

Rozkład odkryć komet z wymienionej grupy przedstawiał się następująco:

Z histogramu można wyraźnie odczytać, że największą liczbą odkryć komet Kreutza wyróżniały się miesiące kwiecień-czerwiec oraz październik-grudzień. Czyli momenty kiedy geometria orbit obiektów z tej grupy pozwala na detekcję słabszych składników za pomocą koronografu C2. Z kolei łączna liczba zarejestrowanych komet, jest podobna do tej z 2007 roku co świadczy o niemal jednolitej "gęstości" pojawiających się komet Kreutza w przestrzeni planetarnej.

Wiadomości Sportowe, czyli Ranking odkryć w 2008 roku

Zawierający odkrycia komet ze wszystkich grup komet i komety sporadyczne

W 2008 roku, spośród wpisanych ~100 osób, 20 uczestnikom projektu udało się zaobserwować przynajmniej jedną kometę SOHO/STEREO.

Niezwykle miłym i bardzo cieszącym świadomość faktem jest bardzo dobra postawa polskich miłośników. Bezapelacyjnie najlepszym krajem w odkryciach okazały się być Chiny, które zidentyfikowały blisko ~40% wszystkich komet zaobserwowanych dzięki SOHO i STEREO.

Wspaniałym sukcesem jest natomiast druga lokata polskiej grupy miłośników astronomii, którzy łącznie odkryli 35 komet.

Wśród łowców 2008 roku znalazł się nasz młodszy kolega Eryk Banach, który nieoficjalnie jest uznany za najmłodszego uczestnika projektu (wysoce zasłużenie odnalazł 5 komet).

Arek Kubczak z Piotrkowa, odnalazł również 5 komet, powiększając dzięki temu swój dorobek do łącznej liczby 16 komet SOHO.

Z kolei mnie, dzięki większej ilości wolnego czasu udało się odnaleźć 25 komet, co powiększyło mój dorobek z 2 komet (rok 2007) do 27.

Ewentualne zmiany, wynikajace z mozliwosci odkrycia jeszcze w najblizszych 24 godzinach, dopisze w nastepnych dniach.

Już niebawem zaczyna się Nowy Rok, tak szczególny dla astronomów Kończąc swoją wypowiedź życzę wszystkim pomyślności, zdrowia, pogłębienia pasji w Waszych sercach oraz czego sobie i innym życzę równie dużych sukcesów na polu obserwacji komet.

M.Kusiak-30.12.2008

Gratuluje JaLe!

Pomimo posługiwania się "niełatwym" instrumentem do astrofoto jakim jest tuba MT800 zdjęcia któer wykonujesz są coraz lepsze!

Kometa weszła w zasięg koronografu LASCO C3.

Można zobaczyć dość wyraźny wzrost jasności. W tej chwili kometa ma już jakieś 8-8.5 mag.

Dzięki opisywanemu na grupie dyskusyjnej COMETS-ML zjawisku "forward scattering" kometa może dość szybko pojaśnieć.

0.0 lewy górny róg zdjęć

08:42UT: 109, 618

Zdjęcia: http://sohowww.nascom.nasa.gov/data/realti...me-c3-1024.html

Świetne! Mam nadzieję, że niebawem wzrośnie liczba entuzjastów regularnie przeglądających fotki z SOHO - a także ze STEREO.

Odkryć coś na STEREO, to niestety trudna rzecz. Oczywiście witryna projektu, po modernizacji i odświeżeniu o informacje o misji STEREO umożliwia zgłaszanie nowych komet na podstawie aparatów STEREO: COR2, Heliospheric Imager 1.

Do tej pory na zdjęciach uzyskanych za ich pomocą odkryto 6 komet. Okoliczności były jednak niezwykłe. W lutym, sonda SOHO z przyczyn technicznych przestała transmitować i wykonywać zdjęcia. To sprawiło okazję, że można było podczas tygodniowej luki w działaniach SOHO odkryć 6 nowych obiektów Kreutza.

Obrazki z HI1 oraz COR2 są niestety publikowane z dwudniowym opóźnieniem. Dlatego ten fakt aż do końca misji SOHO, praktycznie degraduje STEREO z miana rywala dla poczciwej "13 letniego łowcy komet"

Co więcej inny zakres widma w jakim działają aparaty COR2 nie współgra z zakresem widmowym w jakim większość komet (chodzi o Kreutze) świeci podczas ekstremalnie bliskiego przelotu koło Słońca. Powoduje to ograniczenia w odkrywaniu, do tego stopnia, że jesteśmy w stanie wyłapywać jedynie te komety które podczas przelotu mają jasności wyższe niż 6 mag.

W przypadku Heliospheric Imager ograniczenie zakres widmowy aparatu-widmo komety, nie ma tak dużego znaczenia, jak fakty, że na zdjęciach z tych aparatów komety Kreutza obserwujemy przez 2 sezony rocznie (trwające każdy po ok. 2-3 miesiące) oraz to że obserwujemy na nich tylko te największe i najjaśniejsze komety których detekcja odbywa się z reguły na SOHO Lasco C3.

Nie oznacza to jednak, że nie moglibyśmy w obszarach Heliospheric Imager (elongacja 6-12 stopni od Słońca) odkryć kometę sporadyczną. Przy czym musiałaby być jaśniejsza niż 13 magntudo, co więcej nie mogłaby być zidentyfikowana za pomocą Comet Tracker Maps z aparatu SOHO-SWAN który takie komety od czasu do czasu identyfikuje. Jak do tej pory nikt nie doniósł o odkryciu komety non-group na zdjęciach HI. Może komuś się to kiedyś uda...

Dlatego, póki co, polecam wszystkim zainteresowanym rozpocząć poszukiwania na zdjęciach SOHO LASCO. I poprzez ich analizę zdobyć odpowiednie doświadczenie.

mk

Cześć,

Ponieważ ostatnimi czasy wzrosło zainteresowanie wśród forumowiczów projektem poszukiwań komet SOHO, postanowiłem opublikować część zagadnień bardziej powszechnemu gronu czytelników , które napisałem kilka miesięcy temu na jednym z portali edukacyjnych.

Czy każdy może odkryć kometę SOHO?

Michał Kusiak, rok 2008

Problem uczestniczenia w projekcie SOHO Comets jest związany ze stosunkowo częstym raportowaniem potencjalnych komet, chciałbym więc przedstawić najistotniejsze informacje oraz rady na ten temat. Program poszukiwań jest powszechnie dostępny. Często jednak początkujący 'łowcy' komet SOHO nie posiadają stosownej wiedzy na temat właściwego raportowania czy też wyglądu prawdziwej komety obserwowanej na zdjęciach koronalnych Lasco, stąd zgłaszają niejednokrotnie raporty, które zawierają błędy lub przedstawiają obiekt nie będący kometą. Zacznijmy jednak od początku.

STRONA PROJEKTU: http://uap-www.nrl.navy.mil/sungrazer/

Skąd pobierać zdjęcia?

Zdjęcia Lasco przesyłane są na kilka serwerów, w tym 2 z nich są najczęściej używane:

-http://lasco-www.nrl.navy.mil/javagif/gifs/ - serwer Naval Research Laboratory, na którym zdjęcia pojawiają się najszybciej (10-20 minut) po ich wykonaniu i przesłaniu na Ziemię

-http://sohowww.nascom.nasa.gov/data/realtime/ - serwer NASA, który niejednokrotnie służy za główne źródło zdjęć w razie awarii czy też przerw technicznych wcześniej wymienionej strony

Korzystając z witryn użytkownik pobiera zdjęcia zawierające w nazwie C2 lub C3 w rozdzielczości 1024x1024

Zdjęcia mają pojemność 600 ? 800 kilobajtów. Warto posiadać stabilne łącze, dzięki któremu obrazek pobierzemy w czasie nie dłuższym niż kilkanaście sekund. Obecnie w projekcie bierze udział duża grupa obserwatorów, więc spóźnienie ze zgłoszeniem o kilkadziesiąt sekund może kosztować utratę odkrycia.

W jakim programie najlepiej analizować zdjęcia Lasco?

W zasadzie każdy edytor graficzny jest dobry. Ważne jednak jest żeby miał on możliwość wyznaczania współrzędnych miejsca na zdjęciu, gdzie znajduje się potencjalna kometa. Współrzędne wyznacza się jako X i Y. Elementy obu osi zmieniają się w zakresie 0 - 1024. W zależności, jaki program wykorzystujemy punkt (0,0) znajduje się w jednym z czterech rogów zdjęcia. Większość programów wyznacza współrzędne według lewego górnego rogu zdjęcia. Część programów nalicza położenie wobec lewego dolnego rogu. Warto, więc przyjrzeć się używanemu edytorowi, w jaki sposób nalicza współrzędną. Jest to istotne, ponieważ punkt odniesienia (0,0) podawany jest w formularzu zgłoszenia.

Dobrze, jeśli nasz edytor posiada możliwość załadowania do swojej pamięci większej ilości zdjęć lub też może wykonywać animacje z pobranych przez nas ujęć. Ciekawym programem wydaje się być Ulead Gif Animator (darmowa wersja działa tylko 30 dni), dzięki któremu można na bieżąco dodawać pobierane przez nas zdjęcia a zmiany w wyglądzie analizować poprzez stymulację strzałkami klawiatury.

Jak wypełnić formularz zgłoszenia?

Gdy znajdziemy potencjalną kometę należy wypełnić raport. Poniżej przedstawiam przykład raportu wysłanego przez nowego uczestnika projektu. Raport został wypełniony poprawnie, aczkolwiek nie przedstawia on prawdziwej komety, stąd został on odwołany.

1.Jeśli bierzemy udział w projekcie w niniejszym polu wybieramy opcję New User

2.Zgłaszając nową kometę wybieramy opcję 'potential comet'. Okienko opiszę szerzej.

3.a) Time: niniejsze okienko wypełniamy w kolejnych raportach, odwołujących nasze zgłoszenie lub dosyłając kolejne pozycje naszego wcześniej zgłaszanego obiektu b: Date: W pierwszym raporcie podajemy datę wykonania zdjęć, którą odczytamy z nazwy pliku graficznego który pobraliśmy z serwera (pod żadnym pozorem datę obserwacji!). Do tego pola wrócę jeszcze później.

4.Camera and image size: wybieramy właściwą opcję, zależną od tego, który typ zdjęć analizujemy (C2 czy C3). Jak wspominałem wyżej, warto pobierać zdjęcia o najwyższej dostępnej rozdzielczości (1024) i na ich podstawie wysyłać zgłoszenie.

5.Pozycja (0,0) o której już pisałem, to miejsce, od którego naliczana jest współrzędna naszego obiektu (Upper Left - lewy górny róg, Lower left - lewy dolny)

6. Rodzina komet. Znając podstawowe informacje na temat rodzin komet, o których napiszę w innej części poradnika, wybieramy opcję, która odpowiada najlepiej znanym i ustalonym trasom ruchu poszczególnych grup.

7.Pozycje potencjalnej komety na zdjęciach. Ta część formularza składa się z trzech kolumn i 6 wierszy. W pierwszej kolumnie podajemy godzinę zdjęcia jest ona zawarta tak samo jak data w nazwie naszego pobranego pliku. W dwóch kolejnych podajemy współrzędne X i Y. Należy pamiętać, że wysyłając zgłoszenie na podstawie aparatu C3 w pierwszym raporcie należy nadesłać minimum 3 pozycje! W przypadku aparatu C2 należy w pierwszym raporcie trzeba zawrzeć minimum 2 pozycje! Natomiast żeby nasz raport został sprawdzony przez koordynatora trzeba wysłać raport uzupełniający z dalszymi 3 pozycjami. Prawdziwa (najsłabsza i najmniejsza) kometa zawsze obserwowana jest na minimum 6, 7 zdjęciach.

Gdy raport uzupełnimy klikamy na preview, w różowym polu pojawi się nasze zgłoszenie, które po wciśnięciu klawisza submit zostanie dodane do listy raportów. New User musi podać w odrębnym polu swoje dane: Imię i Nazwisko, e-mail i zamieścić tam raport który wyświetlił się w podglądzie.

Nasze zgłoszenie zostanie dodane na poniższą stronę.

Zgłoszenie zostało wysłane 9 lutego o godzinie 4:47:12 czasu obowiązującego w Waszyngtonie (GMT-5).

Wracając do zakładek 2 i 3a, chciałbym teraz opisać poszczególne opcje i czynności jakie należy wykonać w przypadku odwoływania, dosyłania pozycji...

W zakładce 2 mieszczą się następujące opcje:

-Potential comet: opisana szczegółowo powyżej

-Further to my post of: Jeśli obiekt jest widoczny na kolejnych zdjęciach a my w pierwszym raporcie zawarliśmy mniej niż 5 (dla C2) lub 6 (dla C3) pozycji wysyłamy kolejne używając niniejszej opcji. Wpisujemy datę i godzinę zamieszczenia raportu na stronie projektu (napisana na zdjęciu tłustym drukiem)

-Retracting my claim of: Gdy obiekt jest nieprawdziwy (znika, jest widoczny na zbyt małej ilości zdjeć), używamy tej opcji, żeby odwołać nasze zgłoszenie. W tym celu wykonujemy procedurę podobną jak w przypadku wysyłania raportu potential comet, tyle, że w okienkach Time i Date wpisujemy Datę i Godzinę dodania raportu (na powyższym zdjęciu wytłuszczona w nagłówku raportu). Nie trzeba również zawierać pozycji. Wpisujemy tylko najistotniejsze elementy, które dotyczą naszego wcześniejszego zgłoszenia.

-Correction: Gdy w naszym raporcie popełniliśmy błąd (omyłkowo zaznaczyliśmy złą kamerą w zakładce, pomyliliśmy się w dacie itp.) wówczas wypełniamy raport Correction według podobnej procedury jak Potential Comet

-Known comet, now entering: Zdarza się często że odkryta kometa początkowo widoczna na kamerze C3, zbliżając się do Słońca (centralnych część zdjęcia) wchodzi w zasięg kamery o mniejszym polu widzenia (C2) wówczas można wysłać raport który oznajmia ten fakt. Ta opcja właśnie do tego służy.

-Possible fragment/companion: Zdarza się, że za jaśniejszą kometą podążą w jej pobliżu mniejszy i słabszy składnik będący jej odłamkiem. Wówczas wysyłamy taki raport, podając jednak informacje w tak samo jak dla opcji Potential Comet

?Fałszywe komety?

Często obserwator, który rozpoczyna swoje obserwacje popełnia bardzo proste błędy wysyłając raporty obiektów nie będących kometami. Są to m.in.

Raporty gwiazd i planet:

Gwiazdy i planety poruszają się na zdjęciach Lasco niemal poziomo (nie zmienia się współrzędna Y). Ich ruch jest przy tym dużo mniejszy jak w przypadku obserwowanych na SOHO komet.

Szum i cosmic ray:

Sonda SOHO jest cały czas bombardowana przez wysokoenergetyczne cząstki biegnące ze Słońca, one też powodują bardzo często pojawienie się artefaktów w postaci punktów, plamek i kresek. Ten typ fałszywych obiektów sprawia trudności każdemu, nawet doświadczonemu obserwatorowi. Dlatego też stworzono opcję odwoływania raportów.

Najważniejsze informacje dotyczące komet SOHO

1. Można przyjąć, że komety na zdjęciach SOHO w krótkim czasie (kilka godzin) poruszają się ze stałą szybkością. Dlatego w równych odstępach czasu powinny występować stosunkowo stałe zmiany w wartościach współrzędnych. Zdjęcia często wykonywane są w nierównych przedziałach, dlatego trzeba zwracać uwagę na fakt, że przykładowo w krótszym czasie kometa zrobi mniejszy skok!

2. W przypadku rodziny Kreutza występują takie okresy kiedy możemy spodziewać się większej liczby odkryć. Spowodowane jest to zmianą geometrii orbit i tym samym widzialności komet na zdjęciach. W okresie kwiecień-czerwiec oraz październik-grudzień orbity komet Kreutza ustawiają się w bardzo korzystny sposób w polu widzenia sondy. Dzięki temu małe obiekty o niższej jasności niewidoczne na kamerze C3 pojawiają się w polach widzenia kamery C2!

3. Warto wiedzieć, z jakich rejonów zdjęcia "nadlatują" najczęściej komety. Zdecydowana większość odkrywanych ciał należy do rodziny Kreutza. Stanowi ona 84% wszystkich pojawiających się obiektów. Dlatego początkującemu miłośnikowi polecam rozpoczęcie samodzielnych poszukiwań właśnie pod kątem tej grupy. W zależności od miesiąca komety poruszają się w innym obszarze obrazów Lasco. Bardzo dobrze opisane mapki znajdują się na stronie jednego z łowców komet Rainera Krachta:

http://rkracht.de/soho/c3kreutz.htm

Trasy komet z innych rodzin:

http://rkracht.de/soho/meyertracks.htm

http://rkracht.de/soho/marsdentracks.htm

http://rkracht.de/soho/krachttracks.htm

4. Gdy zgłaszamy kometę SOHO, należy wykazać się refleksem! Żeby odkrycie komety otrzymać na swoje konto, obserwator musi wysłać zgłoszenie pierwszy. Jeśli natomiast obiekt zaobserwowało kilku obserwatorów różnica czasowa w zgłoszeniach nie może być większa niż ~30 sekund za pierwszym obserwatorem! Raporty dodawane są on-line. Koordynator przyjął że biegle piszący na klawiaturze jest w stanie wypełnić formularz w takim czasie. Tak krótki odstęp uniemożliwia 'skopiowanie' odkrycia.

źródło: partnerstwodlaprzyszlosci.edu.pl

Witam

A jak inne programy? np SkyMap.

Właśnie przypomniała mi sie jedna rzecz dotycząca wprowadzania orbit komet do SkyMapa.

Wiesz co to są za parametry oznaczone literami omega?

No i magnitude parametrs.

Jak wprowadzić te parametry które zapodałeś powyżej do SM?

poniżej screen z SM.

omega małe w efemerydach MPC podawane jest jako Peri, omega duże natomiast jako Node.

Z tego co wiem SkyMap obsługuje elementy do 4 miejsca po przecinku.

Moja wypocina.

Czyli ja załapałem się na końcówkę. Między 3:35 a 4:05 naszego czasu w dwóch 10 minutowych przedziałkach złapałem 22 Perseidy i jednego sporadyka. Zdecydowana większość była dość słaba 2-4 magnitudo, tylko kilka jaśniejszych zjawisk.

Z informacji które posiadam nikt jak na razie nie nadesłał zdjęć o dłuższym czasie ekspozycji do pomysłodawców akcji. To była na prawdę rzadka okazja. Ostatnia kometa Kreutza widoczna z Ziemi pojawiła się ponad 30 lat temu. I obserwacje które ktos wykonałby podczas zaćmienia miałyby wyjatkowy, wrecz historyczny charakter...

Kometa znaleziona przez Hua Su miała nad ranem około 5.5 mag a więc istniały spore szanse aby po obróbce zdjęć z zaćmienia uzyskać jej obraz.

Co więcej dodam, istniała (mała ale była) szansa, że któryś z obserwatorów podczas zaćmienia mógł uchwycić drugi obiekt o jasności 7-7.5 mag z Ziemi, który Hua Su odnalzał dopiero na opóźnionych zdjęciach z wczoraj i wysyłając je niezwłocznie do koordynatora, mógłby pretendowac do miana wspołodkrywcy wraz ze SOHO.

>>wolforzech

Jedno zdjęcie nie wystarczy. Azeby wysłac raport musisz mieć 3 pozycje.

Co więcej nie wiedziałem że szukasz komet SOHO.

PILNE!

Aż żal że sam nie jadę <beczy>. Stan smutku wywołany niesamowitą okazją z której sam nie skorzystam z przyczyn finansowych...

Dla wyjeżdżających na zaćmienie Słońca, którzy zabierają lepszy sprzęt do fotografii, chciałbym zaproponować wykonywanie podczas fazy całkowitej dłuższych ekspozycji, na tyle zoptymalizowanych czasem ekspozycji żeby w odległości kilku-kilkunastu stopni od Słońca było widać gwiazdy do +10 magnitudo.

Wiemy w chwili obecnej że SOHO odkrywa sporą liczbę komet (średnio jedną co dwa-trzy dni). Istnieje stosunkowo duże, kilkuprocentowe prawdopodobieństwo że podczas fazy całkowitej będzie można zaobserwować potencjalnie przelatującą kometę SOHO, z grupy Kreutza, Krachta, Meyera jaśniejszą niż +10 mag.

Wykonane zdjęcia mogłyby wówczas posłużyć za bardzo cenny materiał do pomiarów astrometrycznych dla takiej komety.

Oczywiście trzeba liczyć się z tym że komety może nie być, albo i będzie a niestety pogoda będzie niełaskawa. Ale plan jest fantastyczny. Wysunęli go na grupie dyskusyjnej Alan Hale (jeden z odkrywców komety C/1995 O1 Hale-Bopp) oraz w pewnej mierze koordynator SUNGRAZING Comets - Karl Battams.

Potraktujcie sprawę poważnie i bierzcie ten problem pod uwagę. W miarę możliwości monitorujcie informacje w sieci.

Lub proszę o kontakt jednym z polskich łowców komet w celu pozyskania informacji o potencjalnych obiektach pojawiających się na SOHO.

Ode mnie Moniko, Adasiu serdeczne gratulacje!

Za wieloletnią przyjaźń i z niniejszej okazji dedykuje Waszej trójce moje skromne SOHO-znalezisko z dzisiaj.

Michał

Wczoraj pod wieczór pojawił się oficjalny wpis przed nadaniem oznaczeń od koordynatora projektu na temat komety Eryka i komety z 23 kwietnia którą raportowałem wspólnie z Chińczykiem.

Apr 29 2008 12:54:05 Mr Sungrazer

Couple of notices...

First, Michal Kusiak will get joint-credit for the comet reported

by Jingao Ruan at Apr 23 2008 11:06:25. I looked at the server logs

and Michal and Jingao submitted reports at exactly the same second!

Only Jingao's showed up and Michal had to resubmit his a minute later.

Second, I can also confirm Eryk's comet from Apr 27 2008 03:31:14.

Congratulations Eryk!

--

I will do full confirmations in the next few days.

~~KB

Niemal wszystkie z komet odkrywanych na SOHO nie sa obserwowane z Ziemi. Mają na tyle małe rozmiary że nie są w stanie przetrwać swojego przejścia przez peryhelium i wyparowują całkowicie. Część małych komet m.in z rodzin Meyera, Krachta, i Marsdena przezywaja peryhelium ale w wiekszych odległościach od Słońca nie są dostrzegalne ze względu na zbyt mała jasność.

Dzięki. Kolejny niewielki grosik. I niezwykle miło że drugim obserwatorem jest Arek Kubczak. Polska kometa SOHO pełną parą!

Michał

Nie pozostaje nic, jak życzyć powodzenia i owocnej pracy!

Rób swoje, a sukcesy przyjdą z czasem... nawet odkrycia planetoid.

Obserwatorzy SOHO mają pecha. Brak danych z koronografów Lasco wykorzystuje Alan Watson, który przedwczoraj i wczoraj odnalazł nastepne 2 komety.

Tak więc SECCHI w ciagu 3 dni zaliczyło odkrycie 3 Kreutzów.

Ostatnia z tej serii (ze zdjęć z 20 lutego) na opóźnionych zdjęciach Lasco (z 21 i 22 lutego) które powinny zacząć spływać dzisiaj lub jutro okaże się bardzo jasnym obiektem.

W Żywcu do 4.05 warunki mizerne ale były. Udało się sfotografować początek maksymalnej fazy. W chwili obecnej, całkowite zachmurzenie. Wygląda to na koniec obserwacji.

Wczoraj Alan Watson z Australii odkrył na zdjęciach z aparatu HI1a umieszczonego na satelicie STEREO/SECCHI A, niewidoczną na zdjęciach SOHO kometę z rodziny Kreutza. JEST to pierwsza kometa której odkrycie zawdzięczamy jednej z dwóch nowych słonecznych sond.

Odkrycie po krótkim czasie potwierdzone zostało przez Rainera Krachta i przeze mnie, a dzisiaj rano również przez Karla Battamsa koordynatora projektu który nadał jej wstępne oznaczenie SECCHI A-1.

Bardzo ciekawa sytuacja, zdjęcia z sond STEREO publikowane są z kilkudniowym opóźnieniem. Więc teoretycznie istniała bardzo mała szansa na odkrycie komety na podstawie zdjęć STEREO. Aparaty HI obejmują obszar położony kątowo dalej niż pole widzenia koronografu Lasco C3, stąd jaśniejsze komety pojawiają się tam 12 do 24 godzin wcześniej niż w zasięgu C3. Odnaleziona kometa była stosunkowo jasna (8 mag). Jednak nie zaobserwowano jej na zdjęciach SOHO.

W ogólnej dyskusji na stronie 'STEREOHUNTER Mailing List' padły dwa przypuszczenia.

Jedno wysunięte przeze mnie, że była to typowa kometa podobna do obserwowanych wyłącznie na aparacie C2 w okresach kwiecień-czerwiec oraz pazdziernik-grudzien, nieco mniejsza i słabsza. Tutaj jednak moją opcję podważają wcześniejsze obserwacje tylko dwóch spośród kilkudziesięciu zaobserwowanych do tej pory przez STEREO. Dwie komety SOHO C2 widziane były na HI, resztę, czylizdecydowaną większość stanowiły obiekty obserwowane na C3.

Druga możliwość to wcześniejsze wyparowanie/rozpad obiektu ze względu na większe oddziaływanie ze strony słońca lub też niestabilną budowę komety. Jak na razie jest to pierwsze odkrycie za pomocą STEREO i trudno na tej podstawie wysunąć właściwy wniosek.

Ale dzięki sukcesowi Alana Watsona i jego cięzkiej pracy od ponad roku przy identyfikowaniu znanych już komet SOHO na zdjęciach HI1a /b, w niedalekiej przyszłości może zostać utworzona odrębna solucja, umożliwiająca odkrywanie komet STEREO początkującym łowcom. To takie optymistyczne spojrzenie

Strona grupy STEREOHunter

http://tech.groups.yahoo.com/group/stereohunter/

Z pozdrowieniem,

Michał