Jarek J.

W poście głównym dorzuciłem zdjęcie z oznaczeniami z Pixa wybranych gwiazd z asocjacji i obiektów EGG. Trochę bylo walki z wrzuceniem tego jako custom catalogs i konwersją formatów koordynatów.

1 hour ago, kubaman said:

ogólnie fajne foto

trochę szumi ale bardziej mi przeszkadzają plamiste gwiazdy. Mają fajny kształt ale są plackowate, bez kontrastu i światła i trochę za duże

Tak, z gwiazdami są problemy, posiedzę jeszcze nad nimi.

Wpis wprowadzający będzie trochę długi, ale naprawdę mocno się wkręciłem w ten obiekt (może za mocno) i chciałbym się z wami podzielić tą fascynacją. Liczę na cierpliwość i wyrozumiałość.

Na tytułowy obiekt zwróciłem uwagę kilka lat temu wykonując swoje pierwsze astrozdjęcie - szeroki kadr Łabędzia w 70mm, można powiedzieć klasyk obejmujący sztandarowe obiekty tego gwiazdozbioru. Moją uwagę przykuła mała grupka żółtych i czerwonych gwiazdek między mgławicami Motyl i Pelikan. Zacząłem szukać tam gromady otwartej, ale bez skutku. No i ostatecznie się okazało, że to inny typ obiektu - asocjacja gwiazdowa (stellar association).

Asocjacja gwiazdowa to grupa gwiazd powstałych z tego samego obłoku molekularnego. W przeciwieństwie jednak do gromad otwartych, z uwagi na zajmowany duży obszar w przestrzeni, gwiazdy te nie są mocno ze sobą związane grawitacyjnie i ulegają szybkiemu rozproszeniu, w czasie rzędu kilku milionów lat. Nasza bohaterka jest do tego asocjacją typu OB, co oznacza, że znajduje się w niej (jeszcze) znacząca liczba gwiazd typów widmowych O i B. Nakłada to dodatkowe ograniczenie na wiek, gdyż te gwiazdy nie żyją zbyt długo.

Cygnus OB2 znajduje się w odległosci 5000 lat świetlnych od nas. Jest częścią większego obszaru powstawania gwiazd - Cygnus X. Masa asocjacji szacowana jest na 14000-20000 mas słońca. Znajduje się w niej ponad 50 gwiazd typu O oraz 3 gwiazdy WR. Jest jedną z najbardziej masywnych asocjacji OB, do tego jest położona względnie blisko naszej planety. Główny proces giwazdotwórczy trwał tam od około 7 do 1 miliona lat temu.

Dlaczego jednak te masywne i gorące gwiazdy typu O i B, które są niebieskie, nam wydają się żółte lub nawet czerwone? Odpowiedzialna jest za to znacząca ekstynkcja miedzygwiazdowa. W skrajnym przypadku (OB#12) powoduje ona pociemnienie gwiazdy o 10 magnitudo i zmianę  indeksu B-V o ponad 3 magnitudo! Stąd gwiazda o niezwykłej wręcz jasności, która, nawet mimo odległości, powinna być jedną z najjaśniejszych gwiazd w gwiazdozbiorze Łabędzia, nie jest widoczna gołym okiem. Zamiast być niebieska jest bardzo czerwona (bardziej niż gwiazda Granat). Cygnus OB2 bowiem jest przesłonięta przez obłoki pyłu stanowiącego Wielką Szczelinę, widoczną doskonale na zdjęciach gwiazdozbioru w szerokim polu.

Zanim zabrałem się za ten obiekt postanowiłem trochę o nim poczytać, co skonczyło się tylko jeszcze większą fascynacją tym obszarem. Dla zainteresowanych załączę kilka prac, które znalazłem, skupiających się na samej asocjacji, jej historii, identyfikacji gwiazd i strukturze przestrzennej; na jednej z najciekawszych członkiń tej asocjacji, gwieździe OB2#12; oraz na obiektach innego typu zwanych Evaporating Gaseous Globules (EGGs). Ku mojemu niezwykle miłemu zaskoczeniu udało mi się uwiecznić większość z tych ostatnich obiektów na moim zdjęciu.

Nie ma chyba za dużo zdjęć tego obszaru w tej skali. Zazwyczaj łapie się on na zdjęcia szerokiego pola lub jego fragmenty pojawiają się na peryferiach zdjęć okolic Sadra. Oczywiście Cygnus OB2 i jej okolice przegrywają nie tylko z takimi obiektami jak Ameryka, Pelikan, Motyl czy Veil, ale nawet z mniej znanymi mgławicami tego obfitującego w piękne obiekty gwiazdozbioru.

Teraz trochę o samej pracy. W zamyśle ma być to kompozycja (HaL)(HaR)GB. Materiał zbierany był w różnych warunkach i w dość długim okresie. Ha zbierany był z nieba miejskiego (Wrocław) i ciemnego (Bieszczady, Izery, Niedźwiady). Warunki pod ciemnym niebem były słabe, mgła i okazyjnie wysokie chmury. LRGB zbierany już tylko pod ciemnym niebem (Bieszczady i Zatom). W czasie fotografowania okazało się, że L i B ma bardzo słabe gwiazdki (rozdmuchane, im dalej od środka tym większe problemy). Zaopatrzyłem się w dodatkowy filtr UVIR, przycinający trochę bardziej ze strony niebieskiej niż moje filtry zestawowe. Niestety dalej mam problem z kolorami gwiazd dlatego też zdecydowałem się opublikować wersję Ha. Będę walczył z LRBG i jak będę zadowolony z efektów to również opublikuję.

Zdjęcie wykonane za pomocą teleskopu TS76EDPH i kamery ASI1600 mono z filtrami od ZWO. Wszystko powieszone na NEQ6 i sterowane za pomocą NINY. Na zdjęcie składaja się 192 klatki po 300 sekund - 16h łącznie.

Materiał składany w DSS, wstępna obróbka w Pixie (crop, odszumianie, wstępne rozciągnięcie histogramu). Następnie starnet dla usunięcia gwiazd, dalsze rozciągnięcie w pixie oraz HDRMultiscaleTransform. Ostateczne łączenie i końcowa obróbka w PS. Jedna lekcja ze starneta - wywalił wszystkie EGGs, musiałem je przywracać z wersji z gwiazdami. Jestem świadomy widocznego szumu, tak jest i tyle. Jak będzie szansa dozbierać materiału w dobrych warunkach to z pewnością to zrobię. Poza tym wszelkie uwagi mile widziane.

Wersja bez gwiazd:

Oraz wersja z oznaczeniami. Na zielono wybrane gwiazdy z asocjacji: 3 gwiazdy WR oraz gwiazdy typów O i B z katalogu Schultego. Jest trochę gęsto z powodu #8, która ma 4 składniki. Na czerwono EGGs z numerami jak w pracy poniżej (piąta w kolejności). #6 ginie w rozlanym blasku gwiazdy, #10 ledwo widoczna:

Na zakończenie wspomniane prace:
The Massive Star Forming Region Cygnus OB2. Integrated Stellar Properties and the Star Formation History - https://arxiv.org/pdf/1003.2463v1.pdf
The Massive Star Population of Cygnus OB2 - https://arxiv.org/pdf/1502.05718v2.pdf
Disentangling the spatial substructure of Cygnus OB2 from Gaia DR2 - https://arxiv.org/pdf/1901.02959v1.pdf
On the nature of high reddening of Cygnus OB2 #12 hypergiant - https://arxiv.org/pdf/1602.05042v1.pdf
Photoevaporating Proplyd-like objects in Cygnus OB2 - https://arxiv.org/pdf/1201.2404v1.pdf
Radio observations of evaporating objects in the Cygnus OB2 region - https://arxiv.org/pdf/1904.08317v1.pdf
Shocked and Scorched: The Tail of a Tadpole in an Interstellar Pond - https://arxiv.org/pdf/1201.5067v2.pdf

Oraz w bonusie link do zdjęcia Cygnus X w wykonaniu teleskopu Spitzera:
https://www.spitzer.caltech.edu/image/ssc2012-02a-stars-brewing-in-cygnus-x

Kolejny ciekawy obiekt. Dzięki za przybliżanie nam tych mniej znanych obszarów!

28 minutes ago, beny said:

Jaka tutaj masz ogniskowa?

342mm z ASI1600

PN G138.1+04.1, również w katalogu Sh2 z numerkiem 200

@Herbert West, coż to za kosmiczna bestia? Nie kojarzę.

Taki projekcik, może uda się w tym roku skończyć, planetarki w Kasjopei, 3h tlenu. Są na pewno 4 w kadrze, ale jedna, PN G137.7+03.3, jest zbyt nieśmiała.

22 minutes ago, _Spirit_ said:

Czy to jest jakaś matryca KAF?

Nie, to ASI1600

Wymieszałem z czerwonym jeszcze na w miarę wczesnym etapie, w PS lighten, tak samo dodany do Luminance.

Potrzebuję wsparcia doświadczonych forumowiczów. Popełniłem M81 i okolice z miasta (Bortle 6-7) i spróbowałem swoich sił w obróbce. Jest to jedna z moich pierwszych prób złożenia HaLRGB. Na gwiazdach leżę totalnie, dodanie Ha też słabo wygląda. Chciałbym zobaczyć co z tego wcyiągniecie i chętnie usłyszę porady, w którym kierunku iść. Materiału jest całkiem sporo, ale w średnich warunkach - 14h L, 9h Ha i po około 3h na każdy z kolorów. Moja próba i link do stacków, już po alignment i wstępnym cropie https://drive.google.com/drive/folders/1bURaWcHBaKRSEj5kIAamnMYQ68g0b7IJ?usp=sharing

Tak, to jest też w Stellarium. W zakładce survey możesz sobie pozmieniać jeszcze ustawienia jasności czy kontrastu.

24 minutes ago, wismat said:

Może zrobiłem zły research. Bazowałem raczej na stellarium a tam tego za bardzo nie widać. Może powinienem przed doborem kadru zobaczyć zdjęcia innych w necie i zobaczyć jak wygląda "cały kompleks".
Może teraz dałbym ją nieco niżej, ale też nie za dużo. 

Polecam Telescopius.com, zakładka toolbox u góry i telescope simulator. Ustawiasz sobie swoj sprzęt i zabawa w kadrowanie może się zacząć.

Czy tak samo dołączasz Narrowband jeśli jest bardziej wszechobecny i pokrywa bardziej lub mniej delikatnym sygnałem całą klatkę?

Dzięki wielkie za tutorial, na pewno przetestuję. Gwiazdy pod kontrolą to jednak dla mnie ciągle największy problem.

Podróże w odległe krainy, czasem, przestrzenią i mentalnością. Przy okazji wszczynanie wojen i rewolucji  

Znalazłem jeszcze kilka innych przykładów i są to gwiazdy dość mocno walące w podczerwieni, typ widmowy M1, np HIP 32012 czy HIP 30906.

Już miałem pisać, że to zwykły odblask, bo też miewam takie fioletowe obwódki na niektórych gwiazdach przy samyangu i modowanym canonie. Ale jak zacząłem sprawdzać teraz przykłady na poparcie, że to występuje często to każdy jest na zmiennej pulsującej

HIP 29416:

HIP 112882:

Z drugiej strony widać, że nie są symetryczne. Pierwsza jest w centrum kadru i gwiazda wobec otoczki jest centralnie. Druga jest w lewym górnym rogu kadru i otoczka jest przesunięta do centrum

14 hours ago, diver said:

Trzy najjaśniejsze gwiazdy kadru
HD197137: magV 8,70; typ widmowy F8
HD197175: magV 8,79; typ widmowy F2
HD196329: magV 8,93; typ widmowy A2

 

Pozwolę sobie rozwinąć temat w kategorii indeksu B-V:

HD196329 ma B-V=0.24 (obserwowalny). Ten typ widmowy ma B-V=0.05 (intrinsic - właściwy?)

HD197175 ma B-V=0.34 (obserwowalny). Ten typ widmowy ma B-V=0.35

HD197137 ma B-V=0.51 (obserwowalny). Ten typ widmowy ma B-V=0.53

Jak widać obie F nie cierpią specjalnie na ekstynkcję, ale A2 już troszkę tak. Oczywiście nie są to jakieś duże różnice i w tym przypadku kalibracja na podstawie typu widmowego pewnie by zadziałała.

Dane o typ widmowy <=> B-V: https://www.stsci.edu/~inr/intrins.html

Dane o obserwowalnym B-V z Simbada

Dobra, już nie zaśmiecam wątku, jeszcze na koniec tylko pochwalę zdjęcie. Naprawdę robi wrażenie!

2 hours ago, Nedved said:

Bardzo lubię twoje "pyłowe" zdjęcia. Kolejne w tym roku super foto. Co do niebieskich gwiazd - ja bym sprawdził tym widmowy tej gwiazdy. Przyzwyczailiśmy się do pięknych szafirowych gwiazdek mimo, że w rzeczywistości zapewne połowa z nich ledwo wpada w błękit patrząc na typ widmowy.

Typ widmowy powie nam jaki ta gwiazda ma kolor rzeczywisty. Należy patrzeć na indeks B-V, bo to daje nam informację jaki ten kolor jest obserwowany. Już pisałem gdzieś przy innej okazji, robię teraz zdjęcie okolic gdzie gwiazda o typie widmowym B3-4 (niebieska) ma indeks B-V=3 (mocno czerwona, bardziej czerwona niż gwiazda granat). Gdybym dostosował jej barwę na zdjęciu do typu widmowego to zmasakrowałbym kolorystkę całkowicie ;).

Skończyło się niestety pogodowe el dorado, nie wiadomo kiedy wróci, więc publikuję co mam. 5,5 godziny w klatkach po 300 sekund, warunki miejskie (Wrocław, Wielka Wyspa). Jest też 6 godzin tlenu, ale nie było czasu zrobić flatów i przysiąść do tego.

TS76EDPH, ASI1600, filtr ZWO, wszystko posadzone na EQ6.

Kalibrowane darkami, flatami i darkflatami.

Składane w DSS, krzywe i poziomy w PS, delikatny crop na artefakty po składaniu i resize 60%.

Wszelkie uwagi i krytyka (konstruktywna) mile widziane. Mam świadomość, że szumi, jak bogowie pozwolą to dozbieram.

Wycinki dwóch zdjęć:

Na zdjęciu Trąby masz ciekawe okręgi fioletowe wokół niektórych gwiazd (żółtych?). Też takie miałem na moim samyangu z Canonem. Jakiś pomysł skąd to się może brać?

Już 12h materiału - 144x300. Niestety część spod najlepszego nieba (Bieszczady, Izery) była robiona podczas wysokiej wilgotności i delikatnej mgły, sporo klatek już poleciało, ale tak szkoda wyrzucać ;). Jak pogoda dopisze przy październikowym nowiu, to powinienem wtedy zakończyć projekt zbierając Lum i B. Zdjęcie w pełnej rozdzielczości.