Jestem zielony a mam teleskop

Nathan · 2 Czerwca 2011

Witam!

Całkiem niedawno przeprowadziłem się z rodziną poza miasto gdzie mamy w nocy czyste i niczym sztucznym nie rozjaśnione niebo.

Żona z tego powodu postanowiła zapoznać się z urokami astronomii i kupiła sobie teleskop 76 mm (org: 76mm Reflector Telescope). Oboje jednak jesteśmy zieloni i nie mamy pojęcia jak używać posiadanych soczewek. A są to:

- SR4mm

- H20mm

- H12,5mm

- 2X barlow

- T18mm

- celownik (nieopisany)

Zwracam się z prośbą do doświadczonych Kolegów o wytłumaczenie laikowi co do czego służy, co się do czego stosuje, jakie ma granice, co się z czym łączy itd itp.

Z góry dziękuję za pomoc!

PS. Jeśli szanowna Administracja uzna, że to nie miejsce na ten temat to proszę przesunąć we właściwe

Piotr Brych · 2 Czerwca 2011

Krótko i teoretycznie (może praktycy się odezwą też):

Każdy okular ma swoją ogniskową, masz okulary 4 mm, 12.5 mm, 18 mm i 20 mm. Co znaczy symbol SR,H i T to ci już kto inny powie ale zakładam, że znaczenie tego jest niewielkie.

Twój teleskop to prawdopodobnie tzw. "reflektor Newtona" czyli teleskop lustrzany którego konstrukcję po raz pierwszy przedstawił Isaak Newton, o średnicy lustra 76 mm co umieszcza go w grupie teleskopów "małych".

Nie podałeś ogniskowej teleskopu która w przypadku "newtonów" jest z grubsza równa długości rury teleskopu (tzw. tubusa). Coś mi podpowiada, że długość ta u ciebie wynosi 600-700 mm.

I tu przechodzimy do sedna: powiększenie teleskopu. Powiększenie teleskopu to dwie ogniskowe podzielone przez siebie. Mając teleskop 700 mm i okular 20 mm otrzymasz powiększenie 700/20=35 razy. A przy okularze 4 mm: 700/4=175 razy.

Czym krótsza ogniskowa okularu tym większe powiększenie. Ale tylko teoretycznie bo zachodzi podstawowe ograniczenie: Czym większe powiększenie tym ciemniejszy i mniej wyraźny obraz. Istnieje pewna granica niezbyt ściśle określona która mówi o maksymalnym użytecznym powiększeniu które jest zależne od średnicy teleskopu (u ciebie 76 mm). Powiadają na mieście, że nie ma sensu stosować powiększeń większych niż 2 x średnica teleskopu czyli w twoim przypadku 2x75 = ok. 150 x. Dodatkowo granica ta ulega obniżeniu gdy jakość teleskopu jest kiepska. Podejrzewam, że skoro nie wymieniłeś nazwy teleskopu to jest to prawdopodobnie "no name" czyli do jego jakości nikt się nie chce przyznać, a to niedobrze.

Użytkowanie:

- najkrótszy okular 4mm, raczej nie przydatny - daje zbyt duże powiększenie jak na wielkość i jakość teleskopu

- okular 12 mm, dający prawdopodonie powiększenie 700/12=58 razy, tylko do obiektów jasnych - planety, księżyc oraz obiekty punktowe gdy potrzebne jest większe powiększenie np. gwiazdy podwójne

- okulary 18-20 mm dające małe powiększenie, używamy do obiektów słabych i/lub dużych jak mgławice (w tym galaktyki), gromady gwiazd

Obserwując coś ustaw na obiekt najpierw szukacz (mała lunetka przymocowana zazwyczaj do teleskopu), potem patrz przez teleskop na najmniejszym powiększeniu (okular 20mm) i jak wycentrujesz obraz (ustawisz obiekt w jego środku) dopiero stosuj większe powiększenia.

Barlow - to soczewka wkładana "na spód" okularu (pomiędzy okular a teleskop) która daje efekt wydłużenia ogniskowej teleskopu w twoim przypadku 2x czyli prawdopodobnie z 700 na 1400 mm co daje w efekcie dwa razy większe powiększenia co niestety jest bez sensu w twoim teleskopie tym bardziej, że barlow zazwyczaj pogarsza i tak już słabą optykę teleskopu. Barlow miał by sens u ciebie gdybyś miał tylko okular 20mm. Wtedy z barlowem 2x stanowił by w efekcie okular 10 mm. Ale ponieważ masz już krótkie okulary (12 i 4 mm) to lepiej ich używaj niż barlowa z długim (20 mm). Natomiast użycie barlowa z 4mm dało by w efekcie powiększenie 350 x czyli byś nic nie zobaczył (ciemna plama, ew. jasna plama w przypadku Księżyca).

No i tradycyjna uwaga - nie patrz na Słońce!