Jagho

Obraz wart tysiąca słów

Tu drugą soczewkę nazywają również "collimating lens", ale w publikacjach fachowych dot. spektroskopii nazywamy ją raczej obiektywem ("objective lens").

2 godziny temu, MaciejW napisał(a):

Czegoś nie rozumiem, jeśli światło gwiazd jest zogniskowane na szczelinie, to co trafia do kamerki guidera już jest rozogniskowane i nieostre. Czy może powinienem przeczytać instrukcję powyższych spektrometrów, aby sobie to wyjaśnić?

Najpierw obraz gwiazdy przez obiektyw/lustro teleskopu jest zogniskowany dokładnie w punkcie w którym ustawiona jest szczelina. Następnie z jej obrazu, przez pierwszy układ optyczny (zwany kolimatorem), tworzona jest wiązka równoległa, ponieważ odległość szczelina - kolimator jest równa ogniskowej tegoż kolimatora. Ta wiązka równoległa przechodzi następnie przez siatkę dyfrakcyjną (refleksyjną lub transmisyjną), pryzmat lub grism (zależnie od rodzaju spektroskopu). Jest rozszczepiana, tworzy się widmo, które trafia na kolejną soczewkę - obiektyw, a ten znów ogniskuje obraz widma, tym razem na matrycy kamery. To tak z grubsza.

9 minut temu, Michal_IAUZ napisał(a):

Jak możesz to opisz proszę chociaż krótko, to bardzo ciekawe.

Tak na mój "chłopski rozum":  czemu musimy mieć krótkie ekspozycje do ustawiania? Nie możemy wykonać długiej ekspozycji, obliczyć ile X i Y przesunąć obiekt tak żeby znalazł się w szczelinie i to przesunięcie wykonać?

Na kolejnej długiej ekspozycji potwierdzamy że obiekt zniknął w szczelinie, następnie wykonujemy krótką ekspozycję, wybieramy obiekt dla guidingu i prowadzimy.

Twój sposób rozumowania idzie w dobrym kierunku. Dokładnie robię to tak, że wykonuję długą ekspozycję na kamerze guidera. Jeżeli jest w miarę udana (nieporuszona) i już widzę na niej słabą supernową, to określam jej współrzędne w pikselach (x,y) -> punkt A. Następnie wybieram inną bardzo jasną gwiazdę również widoczną w guiderze i też określam jej współrzędne w pikselach -> punkt B. W trzecim kroku wybieram punkt leżący na szczelinie i również wyznaczam jego współrzędne -> punkt C. Następnie obliczam wektor przesunięcia AC. Wektor ten zaczepiam następnie na punkcie B i wyliczam punkt D - czyli na jakiej współrzędnej powinna się znaleźć jasna gwiazda, aby supernowa znalazła się w szczelinie. Teraz już przy szeregu krótkich ekspozycji przesuwam jasną gwiazdą (która widzę) do współrzędnych punktu D. Ustawianie tego wszystkiego przy sekwencji długich ekspozycji (tak aby SN była zawsze widoczna) trwa nieznośnie długo.

47 minut temu, Michal_IAUZ napisał(a):

Z tego co zrozumiałem z dokumentacji to dokładając guiding module wymieniamy szczelinę w samym spekrografie na wersję z lusterkiem która przychodzi w zestawie z guiding module.

Czyli guiding module pozwala nam widzieć "otoczenie" szczeliny co pozwala na wykonywanie normalnego guidingu na tym obrazie i jednocześnie szczelina w lusterku jest już szczeliną właściwą dla "optical core".

Dokładnie tak. Sam F. Cochard lepiej by tego nie ujął

Odpowiadając na pytanie @Behlur_Olderys

Tak. Jest w dużym stopniu bezobsługowy, ponieważ ostrzenie na szczelinę ustawiamy raz. Kalibrację długości fali również - wykonujemy to na poziomie softu i ona się trzyma. W czasach gdy intensywnie eksploatowałem swój spektroskop (SN-Spec - bardzo podobny w budowie do Alpy) nie musiałem go dotykać miesiącami.

Problem z guding module w kontekście supernowych jest inny. W krótkich ekspozycjach na obrazie z guidera nie widzimy obiektów 15-18mag (a takie wielkości mają supernowe). Bardzo trudno jest więc ustawiać je precyzyjnie na szczelinie. Jest pewna technika pozwalająca tę kwestię rozwiązać, ale to już temat na odrębną opowieść i nie chcę Was teraz zanudzać

28 minut temu, Behlur_Olderys napisał(a):

Konieczny rozumiem nawet jak ktoś ma zwykły guider?

Czy można uprzejmie prosić o wyjaśnienie?

Tak, jest niestety konieczny. Jak wiemy nasze "zwykłe" guidery spełniają bowiem tylko jedną funkcję - pomagają w korygowaniu ruchu naszych montaży tak, aby zapewnić dokładne prowadzenie podczas ekspozycji. Ten moduł guidujący od Alpy, oprócz tej samej funkcji, ma też drugą - może nawet ważniejszą. Zawiera specjalnie nachyloną płytkę refleksyjną ze szczeliną, na której musimy precyzyjnie ustawić badany obiekt, obserwując to za pomocą kamery guidującej. 

59 minut temu, Behlur_Olderys napisał(a):

A ja bez ogródek:

Ile Twoim zdaniem takie cudo będzie kosztować?

Tu akurat nie trzeba zgadywać, bo w sklepie już to jest - sam spektroskop 930 euro (już z VATem), ale dla przewidzianych celów konieczny jest jeszcze "Guiding module" który kosztuje 1074 euro. Moduł kalibracji można sobie odpuścić
 

10 minut temu, Alien napisał(a):

Elegancko  Fajnie że działasz bo taka cisza że aż się balem że to porzuciłeś w związku z aferka z supernowymi  

Hmmm, działam to może za dużo powiedziane. Bardziej spoglądam od czasu do czasu co się dzieje w tematach supernowych i co robią inni. Ani poszukiwań, ani spektroskopii już nie robię, ale żona nie pozwala mi sprzedać sprzętu, więc może kiedyś coś się zmieni i wrócę

Oprócz astronomii zajmuję się również krótkofalarstwem (w tej chwili to właściwie wyłącznie). I właśnie w tym środowisku są ludzie, którzy zajmują się również radioastronomią. Wśród nich jest kol. Hannes OE5JFL z Austrii. Spójrz na jego wyniki oraz porady dotyczące właśnie odbioru sygnałów pulsarów:

https://qsl.net/oe5jfl/pulsar/pulsar.htm

2 godziny temu, chemik83 napisał(a):

jaką kamerę polecacie do autoigudera?

Ja jako "wyznawca" sensora IMX290 mono stosuję go w kamerze od RisingCam:
https://pl.aliexpress.com/item/32798794018.html

Potwierdzam to co napisał Mariusz. Jedynie dodam, że przesyłka z Thorlabs związana była z wysokim kosztem przesyłki. Już teraz nie pamiętam dokładnie ile, ale była to kwota znacząco wyższa od typowych kosztów z UE. Na osłodę za to przesyłają w paczkach sporo różnych słodyczy, pewnie aby być mniej wkurzonym

9 godzin temu, Tuvoc napisał:

... Dotychczas bawiłem się raczej w analizowanie widm mgławic planetarnych...

O tak. Planetarki to bardzo ciekawy temat spektroskopowy. Szczególnie ekscytujące jest to, że wiele z nich nie zostało jeszcze szczegółowo zbadanych. Dlatego są osoby, a wśród nich i amatorzy (jeżeli można ich jeszcze tak nazywać ), którzy zajmują się szukaniem i spektroskopowym potwierdzaniem tych obiektów. Bardzo znana z powodu swoich osiągnięć jest grupa francuska - Pascala Le Du i Thomasa Petit - https://planetarynebulae.net/

W Twoim widmie wyraźnie dominuje linia absorpcji SiII, więc w zasadzie uzyskałeś najważniejszą informację - typ supernowej Ia. Gratulacje! SN 2022hrs nie jest jednak aż tak łatwym obiektem szczególnie dla spektroskopii bezszczelinowej (zanieczyszczenie światłem obu galaktyk, kwestia miejsca rzutowania widma - sporo obiektów wokół), a jej jasność jest już bliska wartości granicznej dostępnej dla Star Analyser'a w naszych warunkach i przy 8-calowej aperturze.

Mam takie urządzenie w obserwatorium. Trochę mało elegancko zbudowane, bo zrobiłem je na przekaźnikach (NC=normally closed) rozłączających wszystkie 4 linie USB po podaniu sygnału sterującego. Dużo lepsze jest to, które zamierzam zbudować w przyszłości (jeżeli znajdę czas i chęci )
http://www.belza.cz/pclink/swusb.htm

Ja w swoim obserwatorium stosuję takie proste rozwiązanie:

Jest to zwykły układ z Botlandu za 10 zł zainstalowany na płytce aluminiowej, która jest radiatorem elementu grzejnego. Działa od 8 lat bez zarzutu. Sygnał po pierwszych kroplach deszczu i żadnych fałszywych alarmów z powodu roszenia.

10 godzin temu, dobrychemik napisał:

Może Koledzy @bajastro lub @Jagho?

Zajmuję się niemal wyłącznie widmami supernowych. Czasami tylko dla odmiany jakiś kwazar. Z galaktyk zrobiłem kiedyś tylko eliptyczną NGC 4636. Jeżeli szukasz widm gwiazd to ściągnij sobie z sieci bibliotekę Miles. Jest to zbiór plików widm około 1000 gwiazd w formacie ASCII lub FITS 1D. Do tego baza w postaci pliku XLS. Często z nich korzystam przy tworzeniu widm supernowych i wyznaczaniu czułości instrumentalnej wraz z ekstynkcją atmosferyczną (metoda gwiazdy referencyjnej). Mam to więc na dyskach i w razie czego Ci mogę podesłać (jeżeli będziesz miał problem ze znalezieniem w necie).

Poszło PW

Dzięki Witku, choć przymiotnik "genialny" jest jednak sporą przesadą Z dobrze zebranego materiału (takiego jak Twój) zawsze można coś "wycisnąć" i może być nawet naukowo użyteczny.  Pewnie część z Was to zna, ale zawsze warto przypomnieć, ile niezwykłych obserwacji spektroskopowych można wykonać nawet za pomocą tak prostego rozwiązania jak Star Analyser 100/200. Polecam szczególnie analizę zmian prędkości ekspansji słynnej supernowej SN 2014J wykonaną przez Marka Bunnell'a wykorzystującego 4-calowego ED-ka i SA200:
https://www.rspec-astro.com/sample-projects/

albo to, co ze SA wyczyniali nasi forumowicze (szczególnie @bajastro):

https://astropolis.pl/topic/35295-widma-gwiazd-czyli-co-da-cię-wycisnąć-ze-star-analysera/

Może więc przykład Witka zachęci i innych do spróbowania swoich sił w spektroskopii.

Jeżeli dalej będziesz zmierzał w tym kierunku, to prędzej czy później spektroskop szczelinowy to będzie dla Ciebie konieczność. Spójrz na prace naszych zagranicznych kolegów, ale i my przechodziliśmy podobną drogę (Mariusz Bajer, Łukasz Socha czy też ja). Każdy zaczynał od SA, ale w pewnym momencie to już nie wystarcza. Problem w tym, że ceny spektroskopów są coraz bardziej "kosmiczne". Pamiętam, że jeszcze nie tak dawno zestaw Alpy600 (myślę, że to takie urządzenie w sam raz dla Ciebie) kosztował 4500-5000 (wraz z modułem guidującym), a teraz trzeba wydać prawie 9000 zł. 

10 godzin temu, Witold Caban napisał:

Jarku - czy tak lepiej  ? bo poszalałem ostro w RSpec.....

W tym zakresie widma jaki opracowałeś (5000A-6500A) wygląda to w porównaniu, mniej więcej, tak:

Jasne, że jest tam kilka "artefaktów", ale to nie spektroskop szczelinowy, tylko StarAnalyser, gdzie słabe widmo supernowej rzucane jest bezpośrednio na niebo.  O ile dobrze pamiętam, to Twoje pierwsze widmo supernowej, więc gratuluję!

2 godziny temu, Witold Caban napisał:

To  efekt wczorajszej nocy  obserwacyjnej . 11 zdjęć o czasach od 20 do 100 sek. Sprzęt to SCT 8 " EDGE HD , focal reducer 0,7 , kamera ATIK 414 EX Mono i Star Analyzer 200.  

Witek, ogólnie jak na SA200 to wyszło całkiem fajnie (głęboka, widoczna Si II), ale musisz koniecznie wywalić tło z otrzymanego widma (bo na załączonym screenie tego nie zrobiłeś). SN 2022hrs to jasna supernowa, ale nie na tyle, aby ten element pominąć. 

Co więcej, wybierz później opcję "Custom Region" i obszar górny (niebieski) oraz dolny (zielony) ustaw tak, aby w obszarach przez nie zajmowanych nie było żadnych gwiazd (przynajmniej tam, gdzie w osi X wypada widmo). 

Przy okazji chciałbym zachęcić osoby zainteresowane spektroskopią supernowych (ale nie tylko) do korzystania z bazy widm w British Astronomical Association.

https://britastro.org/specdb/data.php

Publikowane są tam wyniki obserwacji głównie znanych (jak R. Leadbeater, J. Guarro-Fló, J Foster) ale czasem i mało znanych (jak ja ) spektroskopistów, jednak zasady dopuszczania do publikowania są tam dość surowe i weryfikowane przez adminów pod względem rzetelności wyników. Można więc te rezultaty uznać za wiarygodne i na przykład porównywać z nimi swoje wyniki (szczególnie kiedy jesteśmy na etapie nauki spektroskopii).

Przykładowe ustawienie pozwalające na wyfiltrowanie z bazy widm supernowych:

Aby pozostać w temacie SN 2022hrs, przedstawiam 3 opublikowane tam widma tej supernowej (pierwsze moje i 2 kolejne Robina Leadbeater'a). Wyraźnie widać jak obserwowane minimum absorpcji Si II (w okolicach 6100A) przesuwa się w czasie w stronę fal dłuższych (co świadczy oczywiście o zmniejszającej się prędkości ekspansji supernowej).

A faktycznie - dzięki