Skocz do zawartości

Okulary do Synty 8" na Dobsonie


gocek3

Rekomendowane odpowiedzi

Witam

Wiem że ten temat był już poruszany jednak ze względu na wielką rozbieżność zdań chciałem zadać znów to pytanie. Jakie okulary polecacie do tego teleskopu (jedni polecają Vixena 32mm, inni RKE 32mm, WO SWAN 33mm). Chcę się zaopatrzyć w coś droższego i lepszego niż dodawane w zestawie Plossle. Szukam okularu w okolicy 32mm 2" gdzieś tak w granicach 300-400zł. Drugi problem to okular krótkoogniskowy, około 5-6mm - czy jest sens kupować okular krótkoogniskowy o średnicy 2" (wg testów na astronocach najlepiej wypadł Vixen LV6mm 1,25"). Z góry dziękuję za odpowiedź

I jeszcze przy okazji jedno pytanie: jak się mają okulary dodawane razem z Syntą 10 i 25mm w porównaniu do Plossli "Antares" czy "Soligor", chodzi mi o jakość i cenę.

Edytowane przez gocek3
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

http://www.skyscope.pl/celestia/index.php/...a%C4%87_okulary

 

Przebij się przez to ze zrozumieniem, a wszystko będzie jasne. Na razie w twoich typach popełniasz trzy podstawowe będy. Zła (za duża) ogniskowa. Złe typy okularów (relacja do światłosiły twojego teleskopu) i trzeci błąd, złe pojmowanie standardu 2".

 

Pozdrawiam.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

To nie ja zakładałem poprzednie tematy a pytam właśnie dlatego że rozbieżność jest tak duża. Postaram się przebrnąć przez to co mi wysłał Hans, może coś mi się rozjaśni. A co do okularów 2" 5-6mm: są okulary które można montować zarówno w 1,25" jak i 2" (Okular SkyWatcher UWA 5 mm, Baader Hyperion 5)

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Witam

Wiem że ten temat był już poruszany jednak ze względu na wielką rozbieżność zdań chciałem zadać znów to pytanie. Jakie okulary polecacie do tego teleskopu (jedni polecają Vixena 32mm, inni RKE 32mm, WO SWAN 33mm). Chcę się zaopatrzyć w coś droższego i lepszego niż dodawane w zestawie Plossle. Szukam okularu w okolicy 32mm 2" gdzieś tak w granicach 300-400zł. Drugi problem to okular krótkoogniskowy, około 5-6mm - czy jest sens kupować okular krótkoogniskowy o średnicy 2" (wg testów na astronocach najlepiej wypadł Vixen LV6mm 1,25"). Z góry dziękuję za odpowiedź

I jeszcze przy okazji jedno pytanie: jak się mają okulary dodawane razem z Syntą 10 i 25mm w porównaniu do Plossli "Antares" czy "Soligor", chodzi mi o jakość i cenę.

 

 

Jesli chodzi o okular długoogniskowy to polecam Baadera Skoposa 30 mm 2". Mam go od paru dni i na razie z tego co zdążyłem zauważyć, ma wyśmienitą transmisje kolorów ( po raz pierwszy widzę tak ładnie pokolorowane gwiazdki i to bynajmniej nie przez aberracje, mgławice planetarne mają wyraźne zielonkawo-niebieskawe zabarwienie).

Druga sprawa to LER, on jest fantastyczny, pierwszy okular przez który swobodnie obserwuje w moich okularach, Vixen LVW nie jest aż tak komfortowy w tym względzie mimo 20 mm LER. Na szczegółową recenzje jeszcze nie czas, trzeba z nim spędzić więcej czasu. Podobno na astronocach coś mają o nim napisać, ale coś im nie wychodzi, pewnie pogody nie mają B)

 

Pozdrawiam

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

pomyśl może jeszcze o vixenie LV 30mm,

 

Vixen LV30 nie ogniskuje z "kitową" tuleją 2" w Syncie. Niestety.

Ów fakt odnotowaliśmy na Astronocach :)

 

Krótkie okulary typu LVW czy Hyperiony sa w standardzie 1,25" z możliwością wsunięcia w wyciąg 2", ale to tylko kwestia wygody, a nie przymusu.

 

Proponuję Scoposa 30mm.

Edytowane przez polaris
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Z tego co przeczytałem na Celestii to najlepszy zestaw dla Synty 8", uwzględniając oczywiście możliwości finansowe to LV 6, 10 i 25mm + dobry Barlow. Wszystkie te okulary są średnicy 1,25". W takim razie po co są okulary 2" (skoro do Synty polecają właśnie okulary 1,25"). Z tego co się orientuję to dają one znacznie większe pole widzenia. (do Hansa: co masz na myśli mówiąc o złym podejmowaniu standardu 2").

Jeżeli chodzi o w/w lantany, czy jest sens kupować jeden okular o zmiennej ogniskowej, np 8-24mm. W zasadzie zastępuje on kilka okularów i wychodzi znacznie taniej niż np trzy inne okulary. Czy nie działa w tym przypadku zasada, że jak coś jest do wszystkiego to jest do niczego ??

P.S gdzie mogę znaleźć dane tego Baadera Skoposa 30 mm 2" i jego cenę

Edytowane przez gocek3
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Troche zamieszałeś. Na Celestii napisałem tak:

 

ECONOMIC CHOICE

planety - LV 6mm / Ortho 7mm

 

małe DSY - LV 10mm

 

Duże DSY - LV 25mm

 

+ dobry barlow 2x

 

HIGH QUALITY

planety - LV 6mm / Ortho 7mm

 

małe DSY - LVW 13mm

 

Duże DSY - LVW 22mm

 

+ dobry Barlow 2x

 

A to zmienia postać sprawy. Lantany z serii LV to dobrej jakosci okulary, ale to wybór jedynie "ekonomiczny" nie najlepszy. Ustępstwem jest tu niewielkie pole oferowane przez te szkła. Najlepsze będą dobre okulary szerokokatne dla długich i średnich ogniskowych (tu LVW, ale to nie jest tak, że tylko i wyłącznie LVW, to coś jakby klasa w jaka należy celować, nikt nie napisał, że nie mozesz wyk. Pentaxa XW czy Naglera) . Na pytanie czy jest sens kupować zooma zamiast kilku stałek, w sumie sam sobie odpowiedziałeś ;) W zoomie płacisz nieco kontrastem obrazu w stosunku do dobrych stałek. Zyskujesz mniejszy koszt nabycia interesujących cię ogniskowych. A co do standardu 2" to po prostu po osiągnięciu pewnej wartości pola juz musisz mieć większą średnicę. Nie mam pomysłu jak to z sensem wytłumaczyć, żeby było jasno. Generalnie pojawia sie tu między innymi problem winietowania.

 

Pozdrawiam.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Nie ładuj sie w 30mm jeżeli nie masz dobrego nieba,

witajcie,

 

faktycznie chciałbym potwierdzić to, że jeżeli bedziesz obserwował w okolicach miasta miasteczka itp, i do tego chciałbyś sobie poogladać obiekty mgławicowe nie możesz przesadzać z szerokoscią źrenicy wyjściowej.

Im gorszej jakości niebo (bardziej zaświetlone), tym bardziej musimy zejść ze źrenicą wyjsciową czyli ogniskową okularu.

Z drugiej jednak strony jeżeli lubisz oglądać duże obszary nieba, i to przede wszystkim gromady gwiazd, źrenica wyjsciowa okularu jest tu sprawą drugorzędną (możesz wtedy zaszaleć nawet z ogniskową 30 - 35 mm. Przy obserwacji gromad ważne jest jakość czyli punktowość gwiazd w całym polu, szerokie pole widzenia i tu podobno (nie sprawdziłem osobiscie) Scoposy radzą sobie doskonale

 

Reasumująć - jeżeli tylko obserwacje będziesz prowadził zdala od miasta, Scopos ze źrenicą 5 mm i 70 stopniowym polem nada się zarówno do ob. mgławicowych jak i gromad gwiazd

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

witajcie,

 

faktycznie chciałbym potwierdzić to, że jeżeli bedziesz obserwował w okolicach miasta miasteczka itp, i do tego chciałbyś sobie poogladać obiekty mgławicowe nie możesz przesadzać z szerokoscią źrenicy wyjściowej.

Im gorszej jakości niebo (bardziej zaświetlone), tym bardziej musimy zejść ze źrenicą wyjsciową czyli ogniskową okularu.

Z drugiej jednak strony jeżeli lubisz oglądać duże obszary nieba, i to przede wszystkim gromady gwiazd, źrenica wyjsciowa okularu jest tu sprawą drugorzędną (możesz wtedy zaszaleć nawet z ogniskową 30 - 35 mm. Przy obserwacji gromad ważne jest jakość czyli punktowość gwiazd w całym polu, szerokie pole widzenia i tu podobno (nie sprawdziłem osobiscie) Scoposy radzą sobie doskonale

 

Reasumująć - jeżeli tylko obserwacje będziesz prowadził zdala od miasta, Scopos ze źrenicą 5 mm i 70 stopniowym polem nada się zarówno do ob. mgławicowych jak i gromad gwiazd

 

 

Święte słowa, nic nie zastąpi szerokiego oglądu nieba, szerokich gromadek , Colindrów. Synta bez trzydziestki to nie teleskop. Masz szerokie pole, jak wynika z moich pomiarów Baader Skopos 30 daje ( mierzone w okularach) 105 minut- podaję dla Synty 200/1200. Czyli tyle ile podaje producent: żadnych kantów (70 stopni). Pięknie wygląda M57 z okolicznymi gwiazdami :rolleyes:.

 

Korekcja Skoposów dobra, ale bez rewelacji, jakieś 85% pola do oglądania, przy brzegach pola widzenia- tradycyjne kometki, to znaczy koma.

Ale czy jest to wada okularu czy lustra tego nie wiem. Twierdzi się przecież że Newtony są w stanie dać dobry obraz w polu co najwyżej jednego stopnia, a później pojawia się koma. Zdaje się że Astrodziadek o tym pisał. Więc jak odróżnić wadę okularu od komy którą w szerokich polach daje same lustro Newtona?

 

Pozdrawiam

Edytowane przez doktor Robotnik
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Święte słowa, nic nie zastąpi szerokiego oglądu nieba, szerokich gromadek , Colindrów. Synta bez trzydziestki to nie teleskop. Masz szerokie pole, jak wynika z moich pomiarów Baader Skopos 30 daje ( mierzone w okularach) 105 minut- podaję dla Synty 200/1200. Czyli tyle ile podaje producent: żadnych kantów (70 stopni). Pięknie wygląda M57 z okolicznymi gwiazdami :rolleyes:.

 

Korekcja Skoposów dobra, ale bez rewelacji, jakieś 85% pola do oglądania, przy brzegach pola widzenia- tradycyjne kometki, to znaczy koma.

Ale czy jest to wada okularu czy lustra tego nie wiem. Twierdzi się przecież że Newtony są w stanie dać dobry obraz w polu co najwyżej jednego stopnia, a później pojawia się koma. Zdaje się że Astrodziadek o tym pisał. Więc jak odróżnić wadę okularu od komy którą w szerokich polach daje same lustro Newtona?

 

Pozdrawiam

 

To co widzisz w na brzegach to w ogromnej większości wady okularu, a nie luster. Ale ja tu mam inne ale... Scopos ma 70* pozornego tak? 85% pola zdatne tak? No to zostało nam niecałe 60* pozornego... Khem... wiecie co chcę tu dalej powiedzieć :rolleyes: Tym co nie wpadli odrazu, proponuje przerycie się przez specyfikacje pewnej serii szkieł która wyjątkowo często przewija się w moich poradach.

 

Pozdrawiam.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

To co widzisz w na brzegach to w ogromnej większości wady okularu, a nie luster. Ale ja tu mam inne ale... Scopos ma 70* pozornego tak? 85% pola zdatne tak? No to zostało nam niecałe 60* pozornego... Khem... wiecie co chcę tu dalej powiedzieć :rolleyes: Tym co nie wpadli odrazu, proponuje przerycie się przez specyfikacje pewnej serii szkieł która wyjątkowo często przewija się w moich poradach.

 

Pozdrawiam.

 

Zaraz, zaraz nie tak szybko. Chodzi mi o 85 % ale bardzo dobrej jakości, dalej też widać, nie jest tak źle.

Na naglery za 2000 zł to ja pieniążków nie mam.

 

Co to znaczy?: "tym co nie wpadli od razu" Ten kto wpadł , to wpadł. Ja zakupu nie żałuje. Nie tragizujmy, jest dobrze, trzeba poczekać na opinie innych. Ja mówię za siebie. Te procenty to w sumie potraktował bym z przymrużeniem oka, wiadomo że podaje się orientacyjnie. Tak i tak, jeden powie że mu nie odpowiada , a drugi powie, że jest w porządku.

 

Pozdrawiam

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

No i tu jest problem. Dla jednego OK, a drugi się rozczaruje. Scopos to 550pln, LVW to 750pln. Niby sporo, ale ja osobiście uważam, że jak kupować okulary to nie takie które szufladkujemy "nim nie kupie docelowego". Oczywiście DR nie mówię, ze zrobiłeś błąd. Dałem znać, ze Scopos w F6 nie poradzi sobie tak jak LVW. Dałem też znać, że power 40x w teleskopie 8" to będzie niezwykle efektowna porażka na własne życzenie, ze względu na jakość generowanego tła przy takich powiększeniach. Jezeli niebo nmamy takie sobie, okular 30mm jest bez sensu. Dochodzą też takie "niuanse" jak filtry 2" zamiast 1,25" itd.

 

Twoja decyzja gocek. Ja już przez kierat coraz lepszych okularów przeszedłem kosztowało mnie to znaaaacznie więcej kasy, niż gdybym kupił odrazu docelowe szkła, a i tak ciągle nie mam nic "zamiast" W70 25mm.

 

A co do "domysłow" itd. Przepraszam. Miałem dziś ciężkie przejścia z herezjami wypisywanymi przez kilku radośniaczków na A4U i taki mi troche tik został po walkach w obronie zdrowego rozsądku.

 

Pozdrawiam.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Scopos to 550pln, LVW to 750pln.

 

Hans, ale co porównujemy? LWV 22mm ze Scoposem 30mm?

Gdybym miał wybór: LVW 30mm a Scopos 30mm to zgadnij na co bym się zdecydował ;)

 

Okular w granicach 30mm z polem >=70st. to mus. Nawet gdyby jego używanie ograniczyć do KILKU obiektów (np. Veil czy Ameryka/Pelikan) to się opłaca. Bo Veil w LVW 22mm to nie Veil ;)

 

Pozdrawiam.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Hans, ale co porównujemy? LWV 22mm ze Scoposem 30mm?

Gdybym miał wybór: LVW 30mm a Scopos 30mm to zgadnij na co bym się zdecydował ;)

 

Okular w granicach 30mm z polem >=70st. to mus. Nawet gdyby jego używanie ograniczyć do KILKU obiektów (np. Veil czy Ameryka/Pelikan) to się opłaca. Bo Veil w LVW 22mm to nie Veil ;)

 

Pozdrawiam.

 

A ja nie porównywałem, tylko walnąłem cenami, zeby była jasność o jakich kwotach mowa. Nieważne.

 

Ja bym się chętnie czepił tego twojego drugiego zdania ;) Mus powiadasz, nawet do kilku obiektów powiadasz... hehe, no dobra. Mam krowe 270/1200 i AstroBuffeta 1stRPD 80 30mm... No to znaczy, ze mam co muszę... Ale (hihihi :rolleyes: ) jakoś mi te 80* pola przy 30mm ogniskowej strasznie bokiem czasami wyłazi. Bo widzisz faktycznie 2* pola na powerku 40x (yeeeaah!!!) to po prostu orgazmotron na niektórych obiektach ale, no wiesz, przy F4 pewna część pola ma widoczne wady, a i na podwórku to ja sobie nim na słabszych obiektach nie poszaleje, oj za jasno tam, za jasno... Pomijając już takie drobiazgi jak ponad 6.5mm źrenicy...

 

Bo widzisz, każdy z nas gdzieś tam takiego słoika trzyma i pluje na wszystkie ale... tyle, ze nie możesz takiego szkła doradzić, bo ty WIESZ kiedy nawet nie ma co z nim startować, bo niebo nie jest dość masakryczne (i WIESZ jak rzadko niebo nadaje się pod takie szkło) . Ty MASZ co załadować do wyciągu zamiast. Ty doskonale ROZUMIESZ, do jakich obiektów go możesz użyć, bo jak pojedziesz na inne, to w odruchu frustracji miotniesz szkłem w krzaki i potem będzie szukanie... No przecie wiesz doskonale co tu jest grane.

 

Pozdrawiam.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Niezła dyskusja rozgorzała:) cóż ciężko mi będzie się pewnie zdecydować. Wydaje mi się że kwota jaką musiałbym zapłacić za LVW jest jednak zbyt wysoka. Będę musiał przemyśleć całą sytuację. Rzeczywiście nie mam zbyt ciemnego nieba - w Warszawie o to nie za łatwo. Rzadko wyjeżdżam ze sprzętem gdzieś dalej, szczególnie teraz kiedy pół bagażnika zajmuje dziecięcy wózek:) Najlepiej byłoby porównać te dwa okulary (Baadera i LVW) w tych samych warunkach. Tak czy inaczej dziękuję za wszystkie rady, znacznie ułatwiły mi wybór i zawęziły zbiór poszukiwań.

Edytowane przez gocek3
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

No Ok ....jakie okular by byl optymalny z 2 calowcow do Synty 8?

 

jak sie spisuja okulary Erfla ?

gdzie moglbym w polsce zobaczyc oferte Scoposa ?

Erfle, jak i Erfle modyfikowane w syncie 8'' f/6, będa spisywały się przeciętnie jezeli chodzi o korekcję wad na brzegu pola, wydaje mi się, że generalnie im krótrze Erfle tym gorzej radzą sobie z tymi wadami, faktycznie jednak będzie to indywidualna sprawa każdego modelu

 

Scoposy Baadera sprzedaje Delta i tam możesz je obmacać, są to względnie nowe okulary i nie ma o nich jeszcze wielu informacji

 

Gocek3 - naprawdę chcesz się katować obserwacjami w Warszawie?, czy ja dobrze zrozumiałem? jesli tak, to

mogę tylko współczuć, Podejrzewam, że satysfakcji obserwując z miasta nie da ci nawet dobry, markowy okular

Gdybym miał wybierać - obserwacje Scoposem 30 mm z miasta, albo obserwacje pod ciemnym wiejskim niebiem zwykłym plosslem 30mm, bez wahania wybrałbym to drugie rozwiązanie. Miałem do czynienia z jednym i drugim, i wiem na czym polega różnica - ciemne niebo to klucz do udanej i wartościowej obserwacji

 

pozdrawiam

Edytowane przez Moralez
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Parę szczegółów:

 

Baader skopos daje 105 minut pola, przy źrenicy 5 mm. Jest to rozsądny okular dający szerokie pole i tyle.

Do tej pory miałem Swana 33 i rzeczywiście tło było jasne, tu też jest jasne ale nie aż tak, widać poprawę kontrastu.

 

Hans, gdyby Vixen oferował okualr serii LVW 30 mm to ja już bym go miał.

Ale Vixen takiego okularu nie oferuje

 

Pozostaje Vixen 30 mm LV, ale to 60 stopni pola, a ja jeśli już kupuje okular długoogniskowy to po to żeby mieć pole jak największe się da.

 

I nawet jeśli Baader Skopos 30 ma poprawną korekcje w zakresie 85 do 90 % pola, to i tak wyjdzie lepiej niż ten Vixen LV 30 który ma pole 60 stopni i na pewno nie jest to pole w 100% skorygowane.

 

Mam w końcu Vixeny LVW i wiem co mówię, np.Vixen 17 LVW ma pole skorygowane w zakresie góra 95%, ale na pewno nie w 100% i tak samo ten Vixen LV 30 na krawędziach też będzie lekko odstawał od normy, lekko ale zawsze.

 

No to chyba logiczne jest po tych wywodach że lepiej jest wziąć, przynajmniej jeśli idzie o pole użyteczne, Baadera Skoposa 30 niż Vixena LV 30. Cena Vixena jest o kilkanaście złotych większa

 

Jeśli tobie nie podoba się takie rozwiązanie to rozumiem to, ale widzisz, każdy ma inny gust. To że przeszedłeś przez morze sprzętu, nie znaczy że każdy ma popierać twoje rozwiązania.

 

A co do filtrów, to niestety tylko 1,25" mam na składzie, bo 2 cale są droższe, coś za coś, jak zwykle kompromis. Ale vixen LVW 17 ładnie z tymi filtrami się dogaduje, dając prawie stopień pola, mgławice fajnie się obserwuje :D

 

Pozdrawiam

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

a jak już podjeliśmy temat Scoposa,

 

Doktorze, pytanie - jak z tymi 3/4 kilograma radzi sobie biedny standardowy wyciąg od Synty?

za bardzo się nie grzeje ;)

a tuba za bardzo nie pikuje w dół z takim obciążeniem?

Edytowane przez Moralez
Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

a jak już podjeliśmy temat Scoposa,

 

Doktorze, pytanie - jak z tymi 3/4 kilograma radzi sobie biedny standardowy wyciąg od Synty?

za bardzo się nie grzeje ;)

a tuba za bardzo nie pikuje w dół z takim obciążeniem?

 

 

To jest ewidentny minus okularu: jest po prostu ciężki. Na obserwacjach miałem go dopiero raz ( niedawno go dostałem), Teleskop przy obserwacjach koło horyzontu ma tendencje do opadania w dół, trzeba przykręcić śruby trochę więcej. Przy wyższych położeniach tuby jest w miarę dobrze. Wyciąg radzi sobie nieźle, sam okular nie ogniskuje za wysoko i to jest plus.

 

Kiedy używam Barlowa Antaresa z LWV 8 to jest dopiero obciążenie, tuba normalnie leci w glebę, trzeba wtedy ostro dokręcić rączki. :szczerbaty:

Dobrym sposobem jest podłączenie z tyłu chłodzenia w postaci wiatraków, które będą miały dwie funkcje: chłodzenie i wyważanie teleskopu. Zawsze trochę lepiej.

 

Pozdrawiam

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Gocek3 - naprawdę chcesz się katować obserwacjami w Warszawie?, czy ja dobrze zrozumiałem? jesli tak, to

mogę tylko współczuć, Podejrzewam, że satysfakcji obserwując z miasta nie da ci nawet dobry, markowy okular

 

Jak to powiedział pewnien prezydent: "Nie chcem ale muszem". Mieszkam w Warszawie i nie mam zbyt wielu okazji do wyjeżdżania z teleskopem daleko poza miasto. Muszę się kiedyś wybrać co najmniej kilkanaście kilometrów poza Warszawę i w końcu sprawdzić możliwości mojej Synty.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Umieściliśmy na Twoim urządzeniu pliki cookie, aby pomóc Ci usprawnić przeglądanie strony. Możesz dostosować ustawienia plików cookie, w przeciwnym wypadku zakładamy, że wyrażasz na to zgodę.