Planetarium w Potarzycy

Stalker · 13 Grudnia 2010

Wiejskie planetarium w Potarzycy otrzymało pryzmat do obserwacji słońca
Umożliwiający dzienne obserwowanie słońca unikatowy pryzmat Herschela otrzymało planetarium w Potarzycy (Wielkopolska). To jedyna tego typu wiejska placówka w kraju, w której prowadzone są obserwacje Wszechświata.

"Pryzmat pozwala obserwować słońce, bez ryzyka uszkodzenia wzroku. Ponieważ słońce wysyła bardzo dużo światła, należy je osłabić, żeby nie uszkodzić oczu" - powiedział PAP opiekun potarzyckiej placówki, Andrzej Owczarek. Dodał, że zakup urządzenia sfinansował burmistrz pobliskiego Jarocina.

Jak podkreślił, teraz będzie możliwe oglądanie słońca wykorzystując całą średnicę obiektywu teleskopu. "Dzięki temu urządzeniu można na słońcu zobaczyć plamy (obszary ciemniejsze o niższej temperaturze) i pochodnie (obszary jaśniejsze o wyższej temperaturze)" - wyjaśnił.

Jak zapewnił, dzięki pryzmatowi, w pogodne dni, można też zobaczyć granulacje, czyli ziarnistą powierzchnię słońca.

Podobne urządzenie posiada w Polsce jedynie Uniwersytet Wrocławski, ale w jego najnowszej wersji w Potarzycy zastosowano pułapkę światła słonecznego, czyli płytkę ceramiczną. "Takiej samej używa się do pokrywania spodniej części skrzydeł i kadłuba wahadłowców USA" - twierdzi Owczarek.

Dodał, że pryzmat pozwala również fotografować słońce, poprzez umieszczenie okularu aparatu w teleskopie. Ze względu na nieodpowiednią dla obserwacji pogodę, do tej pory nie użyto jeszcze pryzmatu - zaznaczył.

Istniejące od 18 lat planetarium w Potarzycy odwiedziło już około 100 tys. osób, głównie uczniów. Oprócz typowych obserwacji Wszechświata, organizowane są tutaj otwarte dla wszystkich "Weekendy z gwiazdami".

Stanowisko obserwacyjne tworzy epoksydowa kopuła z umieszczonym wewnątrz ekranem projekcyjnym i miejscami dla 35 osób. "To jedyna taka placówka w kraju istniejąca przy szkole tego typu, o której informacje umieściła nawet Międzynarodowa Unia Astronomiczna", powiedział Owczarek. Dodał, że szkolne planetaria istnieją jeszcze przy liceum w Piotrkowie Tryb. i przy Zespole Szkół Technicznych w Grudziądzu. Planetarium w Potarzycy jest jednym z szesnastu w Polsce. Figuruje w rejestrze polskich placówek astronomicznych i w rejestrze Międzynarodowej Unii Astronomicznej. Uczniowie z Potarzycy współpracują m.in. z Europejską Kosmiczną Agencją Informacyjną Teleskopu Hubble'a w Garching pod Monachium.

Kopuła ma 5 m średnicy, składa się z ośmiu segmentów wykonanych z tworzyw sztucznych. "Planetarium jest w pełni profesjonalne, a warunki obserwacji Wszechświata są wręcz komfortowe", mówi Owczarek.

Planetarium wykorzystują jako pomoc dydaktyczną nauczyciele i uczniowie z całej Wielkopolski oraz z ościennych województw, którym bliżej jest do Potarzycy niż do Torunia. Projekcje astronomiczne ogląda tutaj w ciągu roku około 9600 uczniów szkół podstawowych i średnich. Całą aparaturę projekcyjną wykonali na zajęciach gimnazjaliści należący do Szkolnego Koła Miłośników Astronomii.

"Błyszczące punkty ciał niebieskich, rozrzucone wśród czerni nocnego nieba, to jeden z najpiękniejszych obrazów ofiarowanych nam przez przyrodę. Wielu z oglądających, często po raz pierwszy w życiu, ma okazję przeżywać tak bliski kontakt z Wszechświatem", mówi Owczarek.

Wielką satysfakcję sprawiły mu niedawno informacje i dokumentacja wraz ze zdjęciami i fotografiami budowanego w Chile wielkiego teleskopu, które przesłało uczniom Europejskie Południowe Obserwatorium w tym kraju.

Planetarium w Potarzycy jest na stronach internetowych podobnych placówek na świecie. Oprócz planetarium działa przy gimnazjum obserwatorium, w którym prowadzone jest obserwowanie słońca.

Szkoła w Potarzycy istnieje od 1794 r. Od sześciu lat jej patronem jest twórca nowożytnej selenografii - Jan Heweliusz (1611-1687).

Żródło: http://wyborcza.pl/1...lo_pryzmat.html (i kilka innych stron)

Stalker · 11 Marca 2011

Mam do przekazania smutną wiadomość. 7 marca w wieku 62 lat zmarł Andrzej Owczarek, twórca i wieloletni opiekun szkolnego planetarium w Potarzycy k/Jarocina, często określanej jako jedyna w Europie wieś z własnym planetarium. Oto oficjalna wiadomość napisana przez syna Andrzeja Owczarka - Piotra (źródło: http://planpota.republika.pl/start.htm)

Zmarł Andrzej Owczarek, twórca Planetarium w Potarzycy. Miał 62 lata.

Z zawodu był nauczycielem plastyki. Ukończył Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych w Częstochowie. Jego prawdziwą pasją był jednak kosmos, dlatego swoją pracę magisterską poświęcił fotografii astronomicznej, a jako pedagog postanowił krzewić wiedzę o wszechświecie. Uczył więc podstaw astronomii na lekcjach fizyki i założył Szkolne Koło Miłośników Astronomii. To właśnie na zajęciach pozalekcyjnych, wraz ze swoimi uczniami, zaczął budować pierwsze przyrządy do obserwacji nieba. Pod koniec lat 80-tych rozpoczął prace nad budową amatorskiego planetarium. Działalność rozpoczęło ono w 1993 r. Wkrótce wpisano je w rejestr polskich i światowych placówek astronomicznych.

Prowadzone przez siebie seanse rozpoczynał od słów: Błyszczące punkty ciał niebieskich, rozrzucone wśród czerni nocnego nieba, to jeden z najpiękniejszych obrazów ofiarowanych nam przez przyrodę. Zastanawiamy się wtedy, jak wielki jest Wszechświat w którym żyjemy, czy kiedyś powstał, czy kiedyś zginie, czy jest nieskończony i wieczny. Obserwując gwiaździste niebo uświadamiamy sobie, że i my należymy do świata gwiazd, jesteśmy jego cząstką, a życie każdego człowieka jest tylko ułamkiem sekundy – w porównaniu z wiekiem Wszechświata.

Planetarium w Potarzycy stało się placówką potrzebną, odwiedzaną przez uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i średnich oraz osoby dorosłe, które często po raz pierwszy w życiu miały okazję przeżyć tak bliski kontakt z Wszechświatem. Oprócz seansów astronomicznych Andrzej Owczarek organizował również obserwacje ciekawych obiektów i zjawisk astronomicznych.

Za swoje osiągnięcia, w tym za budowę planetarium, otrzymał liczne wyróżnienia, m.in. Nagrodę Fizyków Polskich, nagrodę Ministra Edukacji i tytuł Jarocinianina Roku.

Z Andrzejem Owczarkiem miałem okazję spotkać się podczas szóstego etapu Podboju Polskich Planetariów w styczniu 2009 r. Przyjął nas bardzo gościnnie w swoim planetarium i chętnie odpowiadał na wszystkie pytania. Oto obszerny opis planetarium w Potarzycy z wieloma zdjęciami.

Teraz prowadzi wieczny seans...

Andrzej Owczarek i jego dzieło by Tomasz Lewicki, on Flickr

Stalker · 6 Kwietnia 2011

Na stronie planetarium w Potarzycy ukazało się wspomnienie o jego twórcy - Andrzeju Owczarku (źródło: http://republika.pl/...zejowczarek.htm)

Jego śmierć zaskoczyła nas wszystkich...

Każde pożegnanie, a szczególnie to ostatnie skłania do zadumy i refleksji.

Pan Andrzej Owczarek przez 35 lat wykonywał zawód nauczyciela. Jego przygoda ze szkołą rozpoczęła się w 1970 roku w Szkole Podstawowej nr 3 w Jarocinie. Trzy lata później przeniósł się do Potarzycy i tu spędził swoje najpiękniejsze, twórcze lata. To miejsce okazało się też ostatnim. Szkoła Podstawowa a potem Gimnazjum w Potarzycy stały się dla Niego drugim domem. Kim był Pan Andrzej Owczarek?

Po ukończeniu Studium Nauczycielskiego w Ostrowie Wielkopolskim i Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Częstochowie został nauczycielem plastyki. Krzewił wśród dzieci zamiłowanie do malarstwa. Uczył trudnej sztuki malowania i oglądania obrazów. Wyzwalał talenty i dbał o ich rozwój. Najlepsze prace gromadził, aby potem prezentować je na forum publicznym. Sam także uwielbiał malować. Czynił to dla siebie, swojej ukochanej Rodziny, znajomych. Pozostawił bogatą spuściznę, którą można podziwiać w budynku szkolnym w Potarzycy. Prace uczniów, którym często prowadził rękę z pędzlem, są ozdobą szkolnych korytarzy. Jednak najwięcej obrazów umieścił w swoim mieszkaniu, które uczynił małą galerią sztuki.

Pan Andrzej Owczarek uczył także fizyki i techniki. Nad teorię przekładał praktykę. Jego lekcje oparte na doświadczeniach były ciekawe i budziły duże zainteresowanie. W ten sposób przekazywał wiedzę o trudnych zjawiskach fizycznych. Wykorzystywał wszystkie możliwe pomoce naukowe, a jeśli ich brakowało, wykonywał je sam.

Wielu uczniów pamięta Jego zaskakujące zajęcia z techniki, bo Pan Andrzej potrafił szydełkować, robić na drutach, piec, gotować i szyć. Nieraz wspominał, jak nauczycielkom szył spodnie lub spódnice. Z kolei współpracownicy przypominają sobie pyszne placki, babki czy pączki, które piekł z uczniami w czasie zajęć technicznych.

Był nauczycielem nowatorem. Swoimi osiągnięciami dzielił się z innymi nauczycielami, publikując swoje dokonania w czasopismach metodycznych: "Fizyka w szkole" czy "Wychowanie techniczne w szkole". Ciągle pragnął coś ulepszać i poprawiać. Mógł godzinami opowiadać o nowych pomysłach, projektach, przekładniach, trybach itp. W szkolnej pracowni realizował swój talent konstruktorski. Ciągle dążył do niedoścignionej doskonałości.

Czas spędzony w murach szkoły rekompensował sobie obcowaniem z przyrodą. W sobotę lub niedzielę Pan Andrzej wyruszał do lasu. Podglądał naturę, życie zwierząt i roślin, a swoje obserwacje utrwalał na kliszy fotograficznej. Potem dzielił się nimi z nauczycielami i uczniami. Pokazywał zdjęcia różnych zwierząt, uczył dzieci rozpoznawać ptaki, prezentował piękne widoki i krajobrazy naszej Ziemi Jarocińskiej. Kontakt z przyrodą przedkładał niekiedy ponad człowieka, szczególnie wtedy, gdy spacerując leśnymi ścieżkami, dostrzegał dzikie wysypiska śmieci i inne negatywne skutki działalności ludzkiej. Często powtarzał, że wobec Matki-Natury powinniśmy czuć pokorę i dbać o nią.

Pan Andrzej Owczarek był także zamiłowanym fotografem. Uwielbiał robić zdjęcia. Uwieczniał zabytki, ciekawe miejsca napotkane na szlakach wędrówek, szkolne wydarzenia, wykonywane przez siebie pomoce naukowe. Z czasem najwięcej dotyczyło Nieba i znajdujących się na nim obiektów. Jego albumy zawierają tysiące fotografii planet, gwiazd, komet i wielu innych ciał niebieskich. Służyły one poznaniu Wszechświata, ale także były ważną pomocą naukową na lekcjach fizyki i kółka astronomicznego. Niektóre stawały się ważnymi dokumentami na skalę krajową czy światową. Prowadzone z uczniami obserwacje aktywności Słońca owocowały zdjęciami, które następnie były wysyłane do wydawnictw naukowych i instytucji astronomicznych. Szczególnie piękne były serie ujęć ukazujące etapy zaćmienia Słońca czy Księżyca. Pan Owczarek dzielił się i tymi osiągnięciami. Organizował wystawy oraz wysyłał swoje fotografie do czasopism "Urania", "Vademecum Miłośnika Astronomii", aby tam mogli je obejrzeć inni zainteresowani Niebem.

Pasjonowała go także technika robienia zdjęć i budowa aparatów fotograficznych. Przynosił je na lekcje i tłumaczył zasady działania. Dla wielu uczniów był to pierwszy kontakt, a zarazem początek przygody z fotografią. Swoim hobby wzbudzał zainteresowanie i zachęcał do takiej formy spędzania wolnego czasu.

Jednak wszyscy zapamiętamy Pana Andrzeja Owczarka jako miłośnika astronomii. Tej pasji poświęcił się najbardziej i najefektywniej. Jak niekiedy wspominał, Jego zainteresowanie Wszechświatem rozpoczęło się podczas lekcji geografii w kl.V Szkoły Podstawowej w Siedleminie. Tam mieszkał i pobierał pierwsze nauki. W kolejnych latach miłość do astronomii pogłębiała się i rozwijała. Ważnym momentem okazał się rok 1983, kiedy pracując już jako nauczyciel w Szkole Podstawowej w Potarzycy, założył Szkolne Koło Miłośników Astronomii. Od tej pory swoją pasją zaczął zarażać dzieci i młodzież. Wspólnie "wędrowali" po Wszechświecie i podziwiali jego niezwykłość. Efektem tych działań stał się zamysł skonstruowania planetarium.

Marzenie zbudowania sztucznego nieba zaczęło przekuwać się w czyn. Większość prac nad tworzeniem kopuły i projektora Pan Andrzej wykonał własnoręcznie. Było to możliwe dzięki Jego niezwykłym umiejętnościom praktycznym i technicznym. Ogromne samozaparcie i wytrwałość w dążeniu do celu, pomoc miejscowych władz i przedsiębiorstw, wsparcie uczniów, mieszkańców Potarzycy i dyrekcji szkoły doprowadziły w 1993 roku do uroczystego otwarcia obiektu. Planetarium stało się faktem i zostało umieszczone w rejestrze Międzynarodowej Unii Astronomicznej. Było i jest pierwszą i jedyną tego typu placówką w Polsce powstałą na wsi. I prawdopodobnie jedyną w Europie w tak małej miejscowości. To niezwykłe osiągnięcie szybko dostrzegli mieszkańcy Jarocina. W tym samym 1993 roku Pan Andrzej Owczarek został uhonorowany tytułem Jarocinianina Roku. Dalsza praca nauczyciela i opiekuna planetarium w pełni potwierdziła jego zasadność.

Planetarium prowadzone przez pana Owczarka pełniło niezwykłe funkcje i role. Przede wszystkim popularyzowało wiedzę o Wszechświecie, było miejscem spotkań dzieci, młodzieży i dorosłych a także przedstawicieli Uniwersytetu Trzeciego Wieku, w szczególny sposób mobilizowało uzdolnionych astronomicznie do potyczek wiedzowych. Rokrocznie wszyscy zainteresowani mogli obserwować Niebo z racji organizowanych cyklicznie "Weekendów z gwiazdami". Zawsze chętnych było więcej niż miejsc. Widzowie zmieniali się. Ciągle przychodzili nowi, ciekawi wrażeń. Prowadzący seanse był zawsze ten sam - pasjonat, entuzjasta kosmosu, krzewiciel wiedzy, niezwykły mówca, miłośnik nauki. Bardzo często uczestnicy seansów wychodzili podekscytowani i relacjonowali swoje przeżycia, ujmując je w słowach: "Z tak wielką pasją nikt nie opowiadał nam o gwiazdach, planetach i całym Wszechświecie" lub "To była cudowna podróż". To dlatego do potarzyckiego planetarium przyjeżdżały tłumy z całej Wielkopolski, województw ościennych i kraju. Swoją obecnością zaszczycili to miejsce profesorowie wielu wyższych uczelni z Polski i z zagranicy, m.in. prof. Edwin Wnuk, prof. Marek Drozdowski z Instytutu Historii PAN w Warszawie i prof. Jerry G.Jurand z University of Tennessee w Memphis w Stanach Zjednoczonych. Pasja Pana Andrzeja przyciągnęła także znaną podróżniczkę Elżbietę Dzikowską, która uznała, że w jej przewodniku po ciekawych miejscach w Polsce nie może zabraknąć Planetarium w Potarzycy, które stało się wizytówką nie tylko wioski, ale całej Ziemi Jarocińskiej.

Władze samorządowe chętnie chwaliły się tą placówką, prezentując ją wielu delegacjom wycieczek krajowych i zagranicznych. Pan Andrzej Owczarek stanowił dla wielu ważny autorytet. Do niego pisali nauczyciele z prośbą o przesłanie projektów budowanych pomocy naukowych. To on wygłaszał prelekcje i referaty dla miłośników i znawców astronomii podczas spotkań członków Poznańskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii. To jego zapraszano na seminaria i konferencje do planetariów i obserwatoriów w Polsce i za granicą (Niemcy, USA, Egipt, Wielka Brytania). Do Pana Andrzeja Owczarka zwrócili się także twórcy powstałego niedawno w Warszawie Centrum Nauki Kopernik. Pragnęli uzyskać cenne informacje, które pozwoliłyby im w budowanej placówce, lepiej zorganizować działalność edukacyjną i produkcję pokazów w zakresie astronomii. Osoba Pana Andrzeja wzbudziła nawet ciekawość japońskiej telewizji, bo uznała Go za człowieka niezwykłego, mającego marzenia, których realizacja pomagała innym ludziom ulepszyć świat.

Planetarium stworzone przez Pana Andrzeja Owczarka stało się wizytówką Potarzycy i szkoły, w której się znajdowało. Te dwie placówki oświatowo-edukacyjne wzajemnie uzupełniały się. Wybór Patrona dla szkoły nie był więc trudny. Szybko znaleziono ciekawą kandydaturę. Z inicjatywy Pana Andrzeja został nim Jan Heweliusz, drugi, po Koperniku, wielki polski astronom. Nadanie Szkole Podstawowej w Potarzycy imienia Jana Heweliusza odbyło się w 40. rocznicę powstania nowego obiektu szkoły. Podczas uroczystości odsłonięto portret Patrona z fragmentem mapy nieba, autorstwa Pana Andrzeja.

Wszystko, co czynił Pan Andrzej Owczarek miało służyć ludziom. Żył dla innych. Uważał, że następnym pokoleniom trzeba zostawiać ślady własnych działań. Dlatego wszystko bardzo pieczołowicie notował w prowadzonym przez siebie od 1983 roku Dzienniku obserwacji Szkolnego Koła Miłośników Astronomii. Okazał się wspaniałym kronikarzem. Każdy, kto był w potarzyckim planetarium, może odnaleźć się w prowadzonej przez Pana Andrzeja kronice. Są w niej zapisy najważniejszych wydarzeń w dziejach placówki, dokumenty potwierdzające wizyty ważnych gości oraz bogata korespondencja z planetariami i obserwatoriami w Polsce i za granicą. Jest to wspaniałe źródło historyczne.

Nietrudno było dostrzec wielkie osiągnięcia Pana Owczarka. Stał się znany i rozpoznawalny. Publicyści i dziennikarze chętnie przyjeżdżali do Potarzycy albo Jarocina, gdzie mieszkał. Przeprowadzali wywiady, robili zdjęcia kopuły i projektora. Potem ukazywały się artykuły w Gazecie Wyborczej, Głosie Wielkopolskim oraz w naszej lokalnej prasie: Gazecie Jarocińskiej, Życiu Jarocina, Czasie Jarocina i Japi. O Panu Owczarku, powstałym planetarium i pasji Wszechświatem emitowano filmy w programach telewizyjnych i nadawano audycje radiowe. Za wkład w rozwój nauki otrzymał wiele wyróżnień: Nagrodę Fizyków Polskich, dwukrotnie Nagrodę Kuratora Oświaty i najcenniejszą w 2001 roku - Nagrodę Ministra Edukacji Narodowej, a Potarzyckie Stowarzyszenie Oświatowe przyznało Mu tytuł "Przyjaciela Szkoły".

Zasługi, które spłynęły na Pana Andrzeja Owczarka stały się możliwe dzięki ogromnemu wsparciu najbliższej Rodziny. Szczególnie opiekuńcza postawa Żony sprzyjała realizowaniu Jego pasji i marzeń, a kreatywność Syna Piotra, pozwoliły utworzyć stronę internetową, będącą oknem na Wszechświat.

Pan Andrzej Owczarek rysuje się jako postać wszechstronna. Był nie tylko wyjątkowym nauczycielem, wychowawcą, malarzem, konstruktorem-mechanikiem, fizykiem, znawcą sztuki, kronikarzem, astronomem, miłośnikiem przyrody, ale także krawcem, piekarzem… Jego wiedza, umiejętności i zainteresowania wykraczały daleko poza normalne ramy. To taki współczesny człowiek renesansu.

Pan Andrzej Owczarek żył Wszechświatem, czuł swoją małość wobec jego ogromu, a jednocześnie był w nim Wielki.

Zarząd Potarzyckiego Stowarzyszenia Oświatowego

Dyrektor, Nauczyciele i Pracownicy

Centrum Oświatowo-Kulturalnego w Potarzycy

Stalker · 6 Października 2011

Ucieszyłem się ogromnie z tej wiadomości. Odwiedziny w Potarzycy wspominam jako jedno z najlepszych wydarzeń Podboju Polskich Planetariów.

Planetarium w Potarzycy wznawia działalność

Już za tydzień, 13 października, Centrum Oświatowo-Kulturalne w Potarzycy otrzyma imię Jana Heweliusza, a działające w nim planetarium, imię jego twórcy Andrzeja Owczarka.

Planetarium w Potarzycy rozpoczęło działalność w roku szkolnym 1993/94. Właśnie wkracza w pełnoletność, niestety bez swojego twórcy i opiekuna - Andrzeja Owczarka. W marcu 2011 roku, po jego śmierci, zawieszono działalność placówki.

Za tydzień, w czwartek 13 października, w planetarium znów zabłysną gwiazdy, ukażą się planety, zaistnieją ciekawe zjawiska astronomiczne, a towarzyszyć będzie im charakterystyczna "kosmiczna" muzyka.

Reaktywacją działalności zajmują się obecnie władze szkoły - Aleksandra Świderska, prezes Potarzyckiego Stowarzyszenia Oświatowego oraz opiekun planetarium Elżbieta Owczarek.

Wielkie wyzwanie podjęli Piotr Owczarek - syn twórcy planetarium i Radosław Mikołajczak - jego uczeń, wielki miłośnik astronomii, wielokrotny laureat ogólnopolskich olimpiad astronomicznych, a co ważne - mieszkaniec Potarzycy. Zajmą się oni prowadzeniem seansów.

Uroczystość nadania imienia szkole i planetarium odbędzie się 13 października o godzinie 14, a

inauguracyjne seanse - 14 i 15 października o godzinie 15.

Informacje pod nr telefonu: 62 747 10 48 a także na stronie: www.planetariumwpotarzycy.prv.pl

Źródło: http://www.gloswielkopolski.pl/aktualnosci/458767,planetarium-w-potarzycy-wznawia-dzialalnosc,id,t.html

Stalker · 13 Października 2011

Planetarium i szkoła w Potarzycy mają patronów

Patronem Centrum Oświatowo-Kulturalnego w Potarzycy (Wielkopolska) został w czwartek twórca nowożytnej selenografii Jan Heweliusz (1611-1687), a działające przy nim planetarium otrzymało imię zmarłego w tym roku jego twórcy, Andrzeja Owczarka.

Założone 18 lat temu potarzyckie profesjonalne planetarium jest jedyną w Polsce i najprawdopodobniej jedyną wsią w Europie, która posiada taki obiekt. Niebo podzielone jest w nim na 24 obszary, a projektor wyświetla 6000 gwiazd. Wyświetlane są też meteory, zorza polarna, zaćmienia Słońca i Księżyca.

W ubiegłym roku, planetarium zostało wyposażone w unikatowy pryzmat Herschela, pozwalający na dzienne obserwowanie Słońca, bez ryzyka uszkodzenia wzroku.

Urządzenie umożliwia oglądanie słońca wykorzystując całą średnicę obiektywu teleskopu. Dzięki niemu można na słońcu zobaczyć plamy (obszary ciemniejsze o niższej temperaturze) i pochodnie (obszary jaśniejsze o wyższej temperaturze). Dzięki pryzmatowi, w pogodne dni, można też zobaczyć granulacje, czyli ziarnistą powierzchnię słońca.

Podobne urządzenie posiada w Polsce jedynie Uniwersytet Wrocławski, ale w jego najnowszej wersji w Potarzycy zastosowano pułapkę światła słonecznego, czyli płytkę ceramiczną. Takiej samej używa się do pokrywania spodniej części skrzydeł i kadłuba amerykańskich wahadłowców.

Planetarium w Potarzycy odwiedziło już ponad 100 tys. osób, głównie uczniów. Oprócz typowych obserwacji Wszechświata, organizowane są tutaj otwarte dla wszystkich "Weekendy z gwiazdami".

Stanowisko obserwacyjne tworzy epoksydowa kopuła z umieszczonym wewnątrz ekranem projekcyjnym i miejscami dla 35 osób. To jedyna taka placówka w kraju istniejąca przy szkole tego typu, o której informacje umieściła nawet Międzynarodowa Unia Astronomiczna. Szkolne planetaria istnieją jeszcze przy liceum w Piotrkowie Tryb. i przy Zespole Szkół Technicznych w Grudziądzu. Planetarium w Potarzycy jest jednym z szesnastu w Polsce. Figuruje w rejestrze polskich placówek astronomicznych i w rejestrze Międzynarodowej Unii Astronomicznej. Uczniowie z Potarzycy współpracują m.in. z Europejską Kosmiczną Agencją Informacyjną Teleskopu Hubble'a w Garching pod Monachium.

Kopuła ma 5 m średnicy, składa się z ośmiu segmentów wykonanych z tworzyw sztucznych. Planetarium jest w pełni profesjonalne, a warunki obserwacji Wszechświata są wręcz komfortowe.

Planetarium wykorzystują jako pomoc dydaktyczną nauczyciele i uczniowie z całej Wielkopolski oraz z ościennych województw, którym bliżej jest do Potarzycy niż do Torunia. Projekcje astronomiczne ogląda tutaj w ciągu roku około 9600 uczniów szkół podstawowych i średnich. Całą aparaturę projekcyjną wykonali na zajęciach gimnazjaliści należący do Szkolnego Koła Miłośników Astronomii.

Planetarium w Potarzycy jest na stronach internetowych podobnych placówek na świecie. Oprócz planetarium działa przy gimnazjum obserwatorium, w którym prowadzone jest obserwowanie słońca.

W najbliższy weekend planetarium zaprasza na seans i obserwacje plam na Słońcu. Będzie seans pt. "Gołym okiem - czyli co widać na nocnym niebie". Przy sprzyjającej pogodzie będzie możliwość obserwowania i fotografowania tarczy słonecznej, bez użycia filtrów obiektywowych. Dzięki specjalnej konstrukcji, jedynie znikoma część promieniowania odbijana jest w kierunku okularu, a pozostała część rzutowana jest na specjalną ceramiczną powierzchnię pochłaniającą ciepło" - zapewnia syn zmarłego założyciela, Piotr Owczarek.

Szkoła w Potarzycy istnieje od 1794 r.

Andrzej Zakrzewski

Źródło: http://wyborcza.pl/1...rzycy_maja.html

Stalker · 11 Grudnia 2011

POZNAJ NOCNE NIEBO W POTARZYCY - A planety (znowu) szaleją, szaleją...

Planetarium w Potarzycy k. Jarocina, ulubione miejsce szkolnych wycieczek z Ostrowa Wielkopolskiego, wznowiło działalność. Po kilkumiesięcznej przerwie, spowodowanej śmiercią jego twórcy - Andrzeja Owczarka, gwiazdy znów rozbłysły na 5 metrowej kopule.

Planetarium w Potarzycy rozpoczęło działalność w roku szkolnym 1993/94. Zatem w bieżącym roku wkroczyło w pełnoletność - niestety bez swojego twórcy i wiernego opiekuna. W marcu 2011 roku, po śmierci Andrzeja Owczarka, zawieszono działalność placówki.

W październiku drzwi kosmicznego kina znów jednak zostały otwarte dla wycieczek szkolnych. Działalność planetarium postanowili kontynuować żona Elżbieta i syn Piotr, który wraz z byłym uczniem Andrzeja Owczarka - Radosławem Mikołajczakiem zajął miejsce przy projektorze.

- Radek był ulubionym uczniem taty. Pamięta budowę planetarium i pierwsze seanse. Ojciec zaszczepił w nim miłość do wszechświata - mówi Piotr Owczarek. - Kiedy zapadała decyzja o wznowieniu działalności planetarium, Radek nie zastanawiał się ani chwili. Wiedzieliśmy, że musi się udać. Po kilku miesiącach prób odbył się pierwszy seans - dodaje. Zapisy wycieczek ruszyły. - Seanse odbywają się we wtorki i czwartki. Odwiedzają nas szkoły podstawowe, gimnazjalne i średnie z całej Wielkopolski. W kalendarzu mamy już zapisy na styczeń i luty, co oznacza, że reaktywacja planetarium była potrzebna i oczekiwana - mówi Elżbieta Owczarek, opiekun placówki.

Sercem planetarium jest wykonany amatorsko projektor, który posiada 24 obiektywy, wyświetlające 24 fragmenty północnej i południowej półkuli nieba. Dodatkowe rzutniki pozwalają wyświetlić kometę, drogę mleczną, równik niebieski, ekliptykę, znaki zodiaku, południk zerowy, jasne planety oraz Słońce i Księżyc.

- Podczas seansów mówimy o tym jak patrzeć na nocne niebo, by wśród tysięcy punktów gwiazd odnaleźć ciekawe obiekty i rozpoznać gwiazdozbiory. Opowiadamy o historii odkryć astronomicznych i symulujemy ciekawe zjawiska. Pomimo tego, że nasza kopuła ma tylko 5 metrów średnicy, można się pod nią poczuć jak pod prawdziwym niebem - mówi Radosław Mikołajczak.

Jednorazowo w seansie może uczestniczyć nawet 50 osób. Wcześniej trzeba się jednak umówić telefonicznie. Na styczeń planowane jest też kolejne spotkanie z cyklu „Weekend pod gwiazdami”, dla widzów indywidualnych.

Informacji można zasięgnąć u opiekuna planetarium pod numerem telefonu 62 747 10 48 a także na stronie: www.planetariumwpotarzycy.prv.pl (jw)

Źródło: http://www.gazeta.os.../10_/27748.html

BartekP · 11 Grudnia 2011

Byłem w tym Planetarium

Stalker · 12 Grudnia 2011

Byłem w tym Planetarium

A w ankiecie to zaznaczyłeś? Jeśli nie, to do roboty -> http://astropolis.pl/topic/34676-planetarium-co-to-za-zwierze/

rad1985ek · 7 Października 2013

11 października 2013 r. świętować będziemy 20-lecie Planetarium w Potarzycy

W październiku mija 20 lat od momentu, gdy w planetarium w Potarzycy odbył się pierwszy seans.

20-lecie planetarium im. Twórcy Andrzeja Owczarka uczcimy:
...
- konkursem wiedzowym o patronie szkoły Janie Heweliuszu
- seansami dla wszystkich uczniów i nauczycieli COK w Potarzycy
- seansami dla mieszkańców Potarzycy i wszystkich chętnych z Jarocina i okolic
(seanse dedykowane będą Twórcy – Andrzejowi Owczarkowi)
- wystawą, która przedstawi historię planetarium
- wystawą prac uczniów uczęszczających do szkoły w 1991 roku, przedstawiającą Jana Heweliusza

Wszystkich chętnych zapraszamy na seanse 11 października o godzinie 17.00 i 18.00

Stalker · 7 Października 2013

Dziękuję za wiadomość o obchodach. Sam nie będę mógł przybyć do Potarzycy, ale zachęcam miłośników astronomii mieszkających bliżej do odwiedzin. Przy okazji zamieszczam odnośnik do długiego i interesującego wywiadu z żoną twórcy potarzyckiego planetarium: http://www.zyciejarocina.pl/index.php?subaction=showfull&id=1380614995&archive=&start_from=&ucat=1