MESSIER 47

[Gość Bellatrix]

MESSIER 47

 (NGC 2422)

 

W północnej części konstelacji Rufy- na styku gwiazdozbiorów Południowego Nieboskłonu: Rufy i Wielkiego Psa znajduje się niewielka gromada otwarta będąca skupiskiem głównie błękitnych gwiazd średniej jasności, nie jaśniejszych niż 5,5^m. Przy korzystnych warunkach obserwacyjnych może być widoczna gołym okiem. M47 jest zlokalizowana nieopodal innej, nieco ciemniejszej gromady M46 (nieco ponad półtorej stopnia na zachód od niej). W rzeczywistości M47, będąca ok. 3-krotnie bliżej Ziemi niż M46, jest zapewne mniej obfita i wykazuje niższą jasność absolutną gwiazd. M47 jest oddalona od nas o ok. 1540 l.ś. i wykazuje średnicę bliską 12 lat świetlnych. Zawiera zaledwie _˜200 gwiazd. Jak wiadomo- to bardzo mało. Istnieją gromady (znajdujące się w podobnej do M47 odległości), które mieszczą w sobie nawet tysiące gwiazd. Ich sumaryczna masa jest zbliżona do łącznej masy składowych gromady M45.

W gromadzie, pośród licznych błękitnych oraz białych gwiazd znajdują się co najmniej dwie pomarańczowe. Są one masywniejsze i bardziej przeewoluowane niż niebieskie. Wszystkie składowe wykazują łączną jasność ok. 200 L_ʘ. Pośród najjaśniejszych znajdują się m.inn.:

 

HD 60997 – 7-magnitudowa błękitna gwiazda ciągu głównego, typu widmowego B6V. Posiada wskaźnik barwy B-V = -0,07, ma chłodny odcień. Jest układem podwójnym złożonym z dwóch gwiazd o zbliżonych jasnościach wizualnych (6,9^m i 7,4^m), oddalonych od siebie o 7,4’’ i powiązanych wzajemnymi siłami grawitacji. Dystans ten pozwala na dość łatwe odróżnienie składowych systemu. W katalogu gwiazd podwójnych, obiekt ten jest znany jako Struve 1121.

 

V378 Puppis – względnie jasna, 5,6-magnitudowa gwiazda typu widmowego B2Ve. Jest gwiazdą emisyjną z otoczką wodorową, tzw. Be. Wysoki ujemny wskaźnik barwy B-V = -0,12. Tworzy układ podwójny składający się z gwiazd o jasnościach 5,6^m oraz 9,7^m oddzielonych dystansem 19’’. Drugi komponent należy do typu widmowego B9,5.

 

KQ Puppis – wyjątkowo urokliwa, głęboko czerwona chłodna gwiazda typu widmowego M1Iab. Funkcjonuje jako ciasny układ spektroskopowo podwójny. Jest powiązana z gorącą błękitną gwiazdą typu widmowego B2. Jest stosunkowo jasna: ok. 5^m i znajduje się na obrzeżach gromady M47. Układ wykazuje zmienność zaćmieniową typu VV Cephei. Obserwuje się u niej silne emisyjne linie spektralne pochodzące od Fe²⁺, które obecne są w widmie promieniowania ultrafioletowego . Powodem takiej nietypowej emisji jest prawdopodobnie pływ silnego promieniowania pochodzącego od bliskiego kompana, gorącej gwiazdy typu B.

 

 

 

Szkic gromady M47 pochodzi ze strony: http://www.deepskywatch.com/Astrosketches/messier-47-sketch.html