Powrót pod lornetkowe niebo

[Yossarian]

Udało mi się wreszcie, po wielu miesiącach przerwy, odkurzyć i przeprosić się z moimi lornetkami. Były bardzo wyrozumiałe, obiecały nawet, że wykasują wiele złośliwych komentarzy na mój temat na forach o złych właścicielach. Spakowałem więc 16x70, 7x50, dwa filtry, mapy, batonik, psa i pojechałem na wieś.

 

1. Obserwacja: Po czym poznać, że noc będzie piękna? Można liczyć gwiazdy, jednak, gdy wyszedłem wygaszać światła od razu zwróciły moją uwagę Plejady. Na tle ciemnego nieba grupa świeciła wyjątkowo jasno, otoczona charakterystyczną łuną światła. Rzuciłem okiem na M31 oraz M33 i byłem już pewien, że noc będzie znakomita do obserwacji. Popatrzyłem potępieńczo na kawałek księżyca, a on grzecznie schował się za horyzont.

 

2. Obserwacja, czyli dlaczego ostatnio pokochałem 7x50. Odpowiedź jest mało naukowa: karimata, plecak pod łokieć i można godzinami leżeć, patrząc w niebo przez stabilny w tak małym powiększeniu obraz. Powykręcany pod rurkami statywu co jakiś czas muszę dać karkowi odpocząć. Leżąc na wznak, można się zrelaksować, łowiąc fantastyczne widoki Łabędzia. Poleżałem sobie więc buszując po wyżej wspomnianym, Andromedzie, Perseuszu. M31 w szerokim polu, przy 7mm źrenicy wyjściowej robi niesamowite wrażenie.

 

3. Obserwacja, czyli czy jest sens wkręcać filtry w małą lornetkę? Odpowiem krótko: tak. Ameryka bez filtrów w 7x50 była obserwowalna, ale trudno było ją precyzyjnie wyodrębnić. Założenie filtrów bardzo pomogło wydobyć ją z tła. Welon bez filtra zlewał się z otoczeniem, filtry wyraźnie go oddzieliły.

 

4. Obserwacja, czyli jak praktykować zerkanie. Jeśli nie jesteś pewien, czy opanowałeś technikę z zerkaniem lornetkowym, jest świetna okazja, by to sprawdzić. Okazja nazywa się Woźnica. Długo gapiłem się w M38, jednego z trzech bardzo przyjemnych Messierów lornetkowych. Zwróciło moją uwagę, że to świetne miejsce do ćwiczenia zerkania: patrząc wprost przez 7x50 z poświaty gromady wydobywa się niewiele gwiazd. Zerkając, bardzo wyraźnie pojawia się w centrum M38 całe stado. Można więc poszukać najlepszego punktu, w którego patrzenie "obok" obiektu da najlepsze efekty dla naszego wzroku.

 

5. Obserwacja, czyli jak nie zdobyłem M76. Po rozległej konsultacji z atlasem pod czerwoną latarką, postanowiłem porwać się na coś znacznie trudniejszego. Długo ustawiałem statyw pod 16x70 do najkorzystniejszego obserwowania nieba w poszukiwaniu M76. Potem medytacja, skupienie, modlitwa o precyzyjniejsze wydobywanie pyłku z tła, rytualna uczta z czarnych jagód..... i nic. Krótka przerwa, dyskretne usunięcie dekli z lornetki, ponowna medytacja, i ku mojemu ogromnego zaskoczeniu... znowu nic nie zobaczyłem. Może innym razem. Na pocieszenie pogapiłem się w M34 piękną okolicę gwiazdy Ruchbah w Kasjopei.

 

Na koniec dostałem nagrodę specjalną za powrót pod nocne niebo: bolid, jasny i wyjątkowo piękny, przeciął niebo na obszarze kilkudziesięciu stopni. Zadowolony, odnotowałem zdobycze nocy, pozbierałem jabłka, które, w międzyczasie, z tylko sobie znanych powodów pies zgromadził pod statywem i ruszyłem do domu.

[panasmaras]

2. Obserwacja, czyli dlaczego ostatnio pokochałem 7x50. (...) M31 w szerokim polu, przy 7mm źrenicy wyjściowej robi niesamowite wrażenie.

Niestety, wiem o czym mówisz. Wczoraj miałem okazję pogapić się przez Vixena Ultimę 8x56. Obraz żywy, krystalicznie czysty, jasny, kontrastowy. Lorneta o źrenicy 5mm tego nie da. Szybko zapomniałem o tym, że gapię się przez zaledwie 49-stopniową studnię, a powrót do 10x50 był zwyczajnie trudny.

Chyba zaczynam mieć dylemat, czy nie zamienić 10x50 na 7x50.

 

PS jakich filtrów używałeś?

[Yossarian]

Dwa ultrablock wkręcone w TS 7x50. Obraz dość ciemny, ale efekt kontrastu tło/mgławica wyraźny do stopnia, pozwalającego mi wczoraj odrysować kontur Ameryki. Odnośnie 7x50 bardzo się polubiłem z tą lornetką i przesiadka z 10x50, przy dużej wadze TS 7x50 wydaje mi się bardzo sensowna. Dobrze sprawdza mi się ten zestaw: 7x50 i 16x70 bo dużo lepiej namierza mi się z mapek i z ręki rejon do szukania z zerkaniem w mniejszym powiększeniu w 7x50, tak aby zapamiętać teren i potem dobrze ustawić Fujinona na statywie na właściwe miejsce.

[Gość polaris]

Chyba zaczynam mieć dylemat, czy nie zamienić 10x50 na 7x50.

Bo się zaraz przewrócę. I dobrze Marek wiesz dlaczego

[Janko]

...3. Obserwacja, czyli czy jest sens wkręcać filtry w małą lornetkę? Odpowiem krótko: tak...

Jednym z celów mojej wczorajszej wiejskiej sesji było porządne wypróbowanie filtrów UHC-E (Astronomik) z lornetką 10x60 (Fujinon HB). Wrażenia mam takie:

 

Mgławice planetarne

- NGC 7293 Ślimak (Helix)- nareszcie wyraźny, jasny, wyodrębniony z tła. Ogromna różnica na plus

- M27 Hantle - pierwsze wrażenie - dlaczego ich nie widać, przecież co jak co, ale ich topografię znam świetnie. Drugie wrażenie - ależ jasno świecą! Przy powiększeniu 10x (małym dla mnie, przyzwyczaiłem się do większych) w pierwszej chwili uznałem je za jasną gwiazdę.

- M57 Pierścień - no, kropka, może nieco rozmyta. Ale w ogóle ją widać i to całkiem oczywiście, bez żadnych zerkań.

- NGC 7009 Saturn - no wreszcie jest. Przedtem go praktycznie nie znałem

Podsumowując, są to filtry bardzo dobrze sprawdzające się właśnie na mgławicach planetarnych. Tylko ile mamy tych większych mgławic planetarnych? Mnie zielonkawe kropki zbytnio nie podniecają, ale przecież wiem, że są różne preferencje.

 

Inne mgławice:

- jasne, jak M42 czy NGC 7000 - filtry niby trochę pomagają ale po ich zdjęciu widzi się w zasadzie równie dobrze

- słabsze mgławice - Welon, Rozeta, Kokon - nooo, nie wiem. Czy to coś wokół "drabinki" NGC 2244 (Gromada Rozety) to mgławica Rozeta, czy tylko halo na filtrze? O takie efekty tym łatwiej, że filtr jest bliżej oka niż normalnie soczewka okularu i przez to łatwo chwyta wilgoć.

Podsumowując - jasne mgławice mogą co nieco zyskać, choć to rzecz dyskusyjna. Te słabsze, zwłaszcza świecące na czerwono, raczej tracą.

 

Miasto: filtry na pewno redukują poświatę miejską. Na pewno M42 wyciągają lepiej, Amerykę Północną też. Jednak czy w mieście należy obserwować mgławice - to chyba dobre pytanie.