obraz w lustrze teleskopu

[mmauriced]

Od dłuższego czasu nie moge znaleźć odpowiedzi na pewne pytanie choć, czuje że odpowiedz jest banalna.

Ciekawi mnie dlaczego jak patrzę do tuby teleskopu newtonowskiego na lustro to obraz w nim nie jest odwrócony a przecież to zwierciadło wklęsle a ja znajduję sie za ogniskową.

[Jarek]

Ten obraz, który widzisz patrząc do tubusa, to nie jest obraz rzeczywisty, tylko pozorny taki jak w zwykłym płaskim lustrze, czyli odbity lewo-prawo. A że lustro wklęsłe, to i powiększony kątowo. Natomiast obraz rzeczywisty z lustra, który powstaje w ognisku głównym dla dalekich przedmiotów i stanowi przedmiot pozorny dla okularu, jest obrazem rzeczywistym, odwróconym, liniowo pomniejszonym. I to mocno, bo np. Księżyc w ognisku głównym, w zależnosci od ogniskowej, ma kilka - kilkanaście mm najwyżej, zamiast tych paru [?] tysięcy km . Dochodzi jeszcze efekt prawo-lewo, ale obecność lusterka wtórnego [kolejne lustrzane odbicie] go kompensuje. Wobec tego końcowy obraz w okularze jest obrócony do góry nogami, tak jak w refraktorze. Jest to obraz kątowo powiększony, pozorny, bo przy obserwacji wizualnej okular działa na zasadzie lupy, która daje obraz pozorny, prosty. Zatem zostaje zachowana orientacja obrazu dawana przez układ obiektywu [lustro główne] + lusterko kątowe. Co ciekawe, przy projekcji obrazu na ekran okular pracuje zupełnie inaczej, bo daje obraz rzeczywisty, będący liniowo powiększonym obrazem malutkiego obrazu z ogniska głównego.

Pozdrawiam

-Jarosław

[mmauriced]

DZięki za wyjaśnienie, ale nie o to do końca mi chodziło. Patrząc do tubusa nie miałem na myśli patrzenia od boku teleskopu bez okulara tylko bezpośrednio na lustro. Widze w nim swoją powiększoną głowę ale nie odwróconą. Wykluczam tutaj to cało lusterko wtórne. Chodzi mi tylko o lustro główne. Przecież gdybym je wyciągnął z teleskopu i umieścił w tej samej odległości przed sobą (jaka była w telekopie) to obraz mojej głowy także nie byłby odwrócony co uważam za niezgodne z tym co piszą w mojej książce do fizyki, bo według niej jeśli lustro jest wklęsłe to patrząc na nie zza jego ogniskowej czyli x>f obraz powinien być odwrócony tak samo jak patrząc na wewnętrzną stronę zwykłej łyźki.

[Jarek]

Mmauriced, przeczytaj jeszcze raz uważnie. Pierwsza część odpowiedzi dotyczy własnie takiego przypadku, jak opisujesz: patrząc na lustro głowne teleskopu od wlotu tubusa, a nie wyciągu! Pierwsze dwa zdania mojego postu... Dopiero trzecie i następne odnosza się już do przypadku spoglądania przez wyciąg i ogólnie zasady powstawania końcowego obrazu w teleskopie Newtona...

Efekt patrzenia przez tubus do środka równa się gabinetowi luster w wesołym miasteczku -tam masz normalny lustrzany obraz, a te powiększenia czy pomniejszenia które deformuja obraz pochodzą właśnie od wklesłości/wypukłości owych luster, dokładnie tak jak patrząc na zwieciadło główne teleskopu... przynajmniej o ile zagladasz z bliskiej odległości.

Upss, -też musiałem przeczytac uważniej koncówke twojego postu i fakt, jest mały problem W wesołym miasteczku zwykle warunek x<f jest spełniony. Musze to sobie rozrysować, żeby mieć pewność i zrobić mały eksperyment. Własciwie, to trzymając głowę przy wylocie tuby wcale nie jest pewne, czy x>f, ja bym stawiał nawet ,że nieznacznie x<f [zwykle długosc tubusa Newtonów jest tak sama jak ogniskowa lub minimalnie krótsza, a przeciez lustro głowne tez siedzi kawałek od konca rury z tyłu]. Jesli tak, to sprawa jasna. Spróbuj oddalić głowę i popatrzec do rury z odległości powiedzmy 0.5-1.0m, czy zmieni się orientacja obrazu. Jesli tak, wszystko jest w porzadku ze szkolna fizyką. Aż sam musze sprawdzić w domu... niby banalne, a jednak

Na marginesie:Kiedyś wykoncypowałem błędnie, trochę zasugerowany szkolną fizyką [która pomijała drobną różnice w kwestii orientacji obrazów w lustrach wklesłych i soczewkach skupiajacych] i jakąś zasłyszaną/wyczytaną wypowiedzią,że obraz w Newtonie różni sie od refraktora bez kątówki. Tak tym niechcacy zaintrygowałem pewnego starego wyjadacza astro,że aż poleciał sprawdzac w swoim teleskopie

Pozdrawiam, zróbmy dokładny test

-Jarosław

Edytowane 7 Sierpnia 2006 przez Jarek

[Jarek]

No i sprawdziłem: nos przylepiony do tuby, obraz prosty, jak w lustrze na ścianie, tylko powiększony. Odsunięcie na ok. 0.5m obraz nieostry, stając w odległości powyzej 1m od teleskopu piękny, ostry obraz do góry nogami. Czyli z fizyką wszystko w porządku

Zatem jeśli widziałes prosty obraz, to głowę miałeś w odl. x < f , blisko wylotu tuby

Pozdrawiam

-Jarosław

[Master ISO]

I wszystko jasne