Jasność Betelgeuse

[artles]

Podobno ta gwiazda też zmienia jasność. Jaką jasność ma teraz jak oceniacie? Oczywiście jeśli u kogoś nie ma chmur...

[W0l3k]

Podobno ta gwiazda też zmienia jasność. Jaką jasność ma teraz jak oceniacie? Oczywiście jeśli u kogoś nie ma chmur...

 

Okres zmiany jasności Betelgeuse wynosi ok. 2000 dni...

 

Wg. Cdc.

[antyqjon]

Oceny jasności Betelgeuse z ostatnich 100 dni

 

Jak widać - ma około 0.6-0.7 mag. według polskich obserwatorów. Przy czym jej ocena jest trudna, ze względu na wyraźny kolor (wchodzi w grę efekt Purkinjego) oraz bardzo dużą odległość do gwiazd porównania.

[Gość ignisdei]

Właśnie z Betelgeuse to jest dziwnie, ogólnie wiadomo że jej zmiany wynikają wahań temperatury i średnicy powierzchni oraz plam (na wzór naszej Sol) , Betelgeuse to staruszka która w najbliżej przyszłości może rozświetlić nam firmament. Jednak utrzymywane, jest też że jej zmiany mają charakter zaćmieniowy tak jak w przypadku poczciwego demona- Al-gula czyli nieopodal znajduje się jej potencjalna sąsiadka.

Edytowane 6 Stycznia 2007 przez ignisdei

[oskar]

Faktycznie Betelguesue jest gwiazdą trudną do obserwacji. Amplituda zmian jasności nie jest duża, a gwiazdy porównania są daleko i niekoniecznie leżą w linii prostej, co wraz z silną czerwoną barwą gwiazdy, utrudnia wykonanie oceny.

 

Jej zmienność odkrył w roku 1836 John Herschell. Zauważył on również nieregularne zmiany jasności. W roku 1852 pisał on, że stała się jedną z najjaśniejszych gwiazd północnego nieba i faktycznie w okresach maksimum jej jasność dorównuje niemal Rigielowi. Niektórzy obserwatorzy donosili zaś, że osiągnęła jasność Kapelli. Z obserwacji AAVSO wynika, że najjaśniejsza była w latach 1933 i 1942 a jej jasność oceniano na 0,2 mag. W minimach jasność spadała do 1,2 mag.

 

Betelgeuse jest półregularnym czerwonym nadolbrzymem. Gdyby ustawić ją w miejscu Słońca jej wielkość osiągałaby orbitę Marsa lub nawet Jowisza. Jest to jedna z największych znanych gwiazd. W jej wnętrzu zmieściłoby się około 160 milionów Słońc! Poza tym jest to jedna z najjaśniejszych gwiazd. Mimo że leży 425 lat świetlnych od Słońca, jest 7 pod względem jasności gwiazdą nieba północnego. W maksimum osiąga jasność absolutną -5,6 mag. Temperatura powierzchni wynosi 3100 K. Natomiast wobec masy 20 mas Słońca, jej gęstość waha się między 0.00000002 a 0.00000009 gęstości Słońca. Typ widmowy gwiazdy M2 Iab.

 

Betelgeuse jest jedną z nielicznych gwiazd, które możemy teoretycznie zobaczyć jako obiekt rozciągły, a nie punkt. Jej średnica wynosi ok. 0.05 sekundy kątowej co odpowiada rozdzielczości 200-calowego teleskopu, z tym, że z uwagi na atmosferę ziemską taki teleskop nigdy nie osiągnie swoich wielkości granicznych wyliczonych teoretycznie. Po raz pierwszy sfotografowano tarczę gwiazdy roku 1975 w Kitt Peak Observatory 158-caowym teleskopem. Natomiast pierwsze dokładniejsze zdjęcia wykonano w roku 1995 z Hubble Space Telescope.W roku 1985 Margarita Karovska ogłosiła, że gwiazdę otacza dwóch towarzyszy odległych odpowiednio o 5 i o 40 jednostek astronomicznych.

 

Zmiany jasności gwiazdy nie zostały dotychczas precyzyjnie wyjaśnione. Okres zmian wynosi około 5,8 roku. Jedna z teorii głosi, że zewnętrzne warstwy gwiazdy rozszerzają się i kurczą, co powodować ma zmiany temperatury na powierzchni, a co za tym idzie zmiany jasności. Czerwone nadolbrzymy zachowują się w ten sposób, ponieważ ich atmosfera nie jest zbyt stabilna. Ostatnio odkryto na powierzchni gwiazdy ogromną plamę której powierzchnia jest 2000 stopni cieplejsza niż powierzchnia ją otaczająca. Astronomowie podejrzewają, że może mieć ona wpływ na zmiany jasności gwiazdy, ale dotychczasowe obserwacje nie pozwalają na wyjaśnienie tego dokładnie.

 

Betelgeuse jest klasyfikowana jako półregularna zmienna klasy SRc. Klasa ta obejmuje nadolbrzymy o ogromnej jasności. Amplituda zmian jasności jest niewielka i z okresowymi przestojami w zmianach jasności.

 

Nazwa gwiazdy pochodzi prawdopodobnie od arabskiego słowa al.-Jawza co się tłumaczy jako czarną owcę z białą plamą na środku, choć niektórzy uważają, że nazwa pochodzi od słowa jauz, które oznacza „sam środek”.

 

Informacje zebrałem ze strony AAVSO, a sam osobiście obserwuję ją od roku 1988.

[artles]

Jakis miesiąc temu też oceniałem jej jasność podobnie. Nie mam w tym jednak doświadczenia i oceniłem ją po prostu w równym stopniu jako ciemniejszą od Rigela ale jaśniejszą od Aldebarana co dawałoby mniej więcej tyle ile podałeś antyqjon.